Τουριστικό προορισμό δεκάδων επισκεπτών απ’ όλη την Ελλάδα (οργανωμένα γκρουπ αλλά και μεμονωμένοι πολίτες) αποτέλεσε φέτος το Ιστορικό-Λαογραφικό και Φυσικής Ιστορίας Μουσείο Κοζάνης τη θερινή περίοδο. Παρ’ όλο που η περιοχή μας και γενικότερα ολόκληρη η Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας δεν βρέχονται από θάλασσα ο τουρισμός τους θερινούς μήνες στην πόλη ενισχύεται από «σημεία κλειδιά» όπως το Μουσείο της Κοζάνης που προσελκύει πλήθος επισκεπτών με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη διαφήμιση και θερινή τουριστική ανάπτυξη του τόπου.
Δέος είναι πρώτο συναίσθημα που νιώθει πριν ακόμη μπει ο επισκέπτης στο χώρο του Μουσείου καθώς το επιβλητικό κτίριο του Μουσείου, που τον αναγκάζει να υψώσει το βλέμμα στον ουρανό για να «χωρέσει» στα μάτια του όλο το Μακεδονίτικο αυτό Αρχοντικό τον προϊδεάζουν για το τι ακολουθεί στους εσωτερικούς χώρους του Μουσείου.
Φυσική ιστορία, χλωρίδα και πανίδα του τόπου, αρχαιολογικές συλλογές, ιστορία των Ελλήνων, ένδοξες μάχες, πόλεμοι και οπλαρχηγοί, λαογραφικό, γεωργία, αλιεία, πολιτισμός, θρησκεία, αρχιτεκτονική, ευεργέτες της πόλης, ιστορικοί Σύλλογοι και άνθρωποι αξιομνημόνευτοι στο πέρας των χρόνων, θαλάσσιος κόσμος, εμπόριο, τερατογενέσεις, είναι μερικά μόνο από τα όσα μπορεί να δει κανείς στο πολυώροφο Μουσείο. Η ξενάγηση στους χώρους σε εκπλήσσει βήμα προς βήμα… Από τους χαυλιόδοντες και τον βυθό της θάλασσας. Ο επισκέπτης μεταφέρεται στους γουλιανούς της λίμνης Πολυφύτου, στα αγροκτήματα με τα οικόσιτα ζώα, κι από τον Αλιάκμονα με τους ψαράδες του και τους «θησαυρούς» του κάνοντας ένα βήμα μπορεί να βρεθεί στη ζούγκλα με τα λιοντάρια και τα άγρια πλάσματά της. Οι τερατογενέσεις ζώων είναι ξεχωριστό όσο και «ανατριχιαστικό» για τους περισσότερους, κεφάλαιο του Μουσείου, ενώ και η πανίδα του τόπου μας αποτελεί αξιοθαύμαστο σημείο του Μουσείου.
Ανεβαίνοντας κανείς στους ορόφους του Μουσείου καταλαβαίνει μονομιάς την περηφάνεια των Μακεδόνων, την δύναμη της Μακεδονίτικης γης και την ιστορία που κρύβει στα σπλάχνα της αλλά και τα παλικάρια που αυτή έχει γεννήσει. Αρχαιολογικοί θησαυροί, αλλά κυρίαρχα μεγάλοι Ιεράρχες κι άλλοι αγωνιστές που πολέμησαν για τη λευτεριά του τόπου, (ΟΧΙ-Έπος του ’40, Βαλκανικοί Αγώνες, Τουρκοκρατία), δεσπόζουν στο χώρο μαζί με υψίστης ιστορικής αξίας αντικείμενα της κάθε εποχής.
Φορεσιές, κοσμήματα, επαγγέλματα που χάθηκαν στο χρόνο και φυσικά ο όροφος των μεγάλων δωρητών, οι οντάδες της παλιάς Κοζάνης, τα αρχοντικά σπιτικά που μοιάζουν λες και σταμάτησαν το χρόνο μέσα τους και «φυλακίσαν» τη ζωή και την καθημερινότητα των Μακεδόνων, των Κοζανιτών του τότε αποτελούν πραγματικά εικόνα που σπάνια συναντά κανείς και η αίγλη και η ομορφιά του είναι κάτι που ακόμη και οι φωτογραφίες και οι σελίδες βιβλίων δεν μπορούν να αποτυπώσουν και να μεταφέρουν στο κοινό. Αντικρίζοντας κανείς ιδίοις όμμασι τις φιγούρες που κοσμούν τα αρχοντικά της παλιάς Κοζάνης θαρρεί πως θα ζωντανέψουν και θα αρχίσουν να του εξιστορούν το παρελθόν, τα γιορτάσια, τις πίκρες, την οικογενειακή θαλπωρή, την αγάπη και τον καθημερινό μόχθο των νοικοκυραίων…
Οι παραπάνω θησαυροί του Μουσείου συντηρούνται και κρατιούνται στο πέρας των χρόνων χάρη στην μεγάλη προσφορά του Συνδέσμου Γραμμάτων και Τεχνών με τη συνεισφορά της τοπικής πολιτικής και πολιτειακής ηγεσίας και φυσικά χάρη στους δωρητές κι ευεργέτες.
Ήδη δεκάδες είναι οι παρεμβάσεις και οι νέοι εκθεσιακοί χώροι που προσθέτονται στο Μουσείο, ακολουθούν κι άλλες αίθουσες που θα συμπληρώσουν την ιστορία του τόπου μας, ενώ πάγιο και διαρκές αίτημα του Συνδέσμου είναι να ακολουθήσουν κι άλλες παρεμβάσεις που θα διανοίξουν περαιτέρω τον εξωτερικό χώρο του Μουσείου, ενώ αναζητείται λύση για την ακόμη πιο άνετη στάθμευση των τουριστικών λεωφορείων που θέλουν να επισκεφθούν το Μουσείο. Διαρκής αγώνας, προσφορά από κάθε μετερίζι του καθενός μας και συντήρηση των υπαρχόντων εκθεμάτων είναι αυτά που θα κρατήσουν το Μουσείου πολυφημισμένο και ξακουστό στο πέρας των χρόνων.
Κι αν οι ξένοι επισκέπτες μπορεί να μη γνωρίζουν οι ντόπιοι όχι μόνο δεν ξεχνούν αλλά αισθάνονται το βλέμμα του μεγάλου δάσκαλου, του ανθρώπου που έζησε μέσα από το Μουσείο και που το Μουσείο όμως έζησε μέσα απ’ αυτόν, του αείμνηστου Κωνσταντίνου Σιαμπανόπουλου που δεν έφυγε ποτέ απ’ το λατρεμένο του αυτό χώρο. Ο ανδριάντας του στην αυλή του Μουσείου, αλλά και τα κάδρα που βρίσκονται στην είσοδο του Μουσείου κάνουν όλους όσοι είχαν την ευκαιρία να τον γνωρίσουν να ψελλίσουν ένα «ευχαριστώ» για την κληρονομιά που ο ίδιος διαφύλαξε και παρέδωσε στις επόμενες άξιες γενιές των συνεχιστών του, τα μέλη του Συνδέσμου Γραμμάτων και Τεχνών.
Το ιστορικό του Μουσείου
Το Ιστορικό-Λαογραφικό & Φυσικής Ιστορίας Μουσείο Κοζάνης ιδρύθηκε το 1969 και εγκαινιάσθηκε επίσημα στις 10 Οκτωβρίου 1987. Το Μουσείο είναι δημιούργημα του Συνδέσμου Γραμμάτων και Τεχνών Ν. Κοζάνης.
Η πρώτη Ιστορική-λαογραφική συλλογή ιδρύθηκε στα τέλη του 1968 με αρχές του 1969 και εγκαταστάθηκε περιοδικά σε διάφορα μισθωμένα μικρά καταστήματα της πόλης. Από το 1975 έως το 1984 εγκαταστάθηκε σε κτίριο της Φιλόπτωχου Αδελφότητας Κυριών Κοζάνης. Το 1979, ιδρύθηκε το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο προαναφερθέν κτίριο. Σ’ αυτή την πρώτη έκθεση το ιστορικό τμήμα περιελάμβανε όλη την ιστορική πορεία της Κοζάνης. Παράλληλα συγκροτήθηκε η Λαογραφική συλλογή στην οποία εκτίθονταν τα εξής θέματα: παραδοσιακές ασχολίες πρωτογενούς παραγωγής, εργαστήρια και επαγγέλματα, πνευματικός και κοινωνικός βίος, οικογενειακή ζωή. Οι παραπάνω συλλογές μεταστεγάστηκαν τέσσερις φορές σε διάφορα μισθωμένα, αλλά ακατάλληλα κτίρια. Τη Διοίκηση του Συνδέσμου απασχολούσε πάντα το πρόβλημα της μόνιμης στέγασης των συλλογών, σε ιδιόκτητο οίκημα. Κατά τα έτη 1980-1983 ανεγέρθη το κτίριο, στο οποίο στεγάζεται σήμερα το Μουσείο. Το έτος 1993 αναγέρθηκε, για να στεγάσει την νέα πτέρυγα του Μουσείου, νέο τετραώροφο κτίριο, κατ’ επέκταση του πρώτου.
Το Ιστορικό-Λαογραφικό και Φυσικής Ιστορίας Μουσείο ανήκει στην κατηγορία των Ιστορικών-Λαογραφικών Μουσείων. Βρίσκεται στο κέντρο της πόλης. Περιλαμβάνει τις εξής θεματικές κατηγορίες: Έκθεση Φυσικής Ιστορίας (από την Παλαιολιθική εποχή μέχρι και τους νεότερους χρόνους), Αρχαιολογική- Βυζαντινή έκθεση (από το 7000 π.Χ. έως 1453 μ.Χ.), Ιστορική έκθεση (από το 1453 έως 1944), Λαογραφική έκθεση, που θεωρείται και η σημαντικότερη, (από το 1640 έως 1960), Πινακοθήκη νεότερων χρόνων, Συλλογή γραμματοσήμων (1861-2004) και Συλλογή ραδιοφώνων (1930-1960).
Στόχος της ίδρυσης του Μουσείου ήταν η διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μέσω της καταγραφής και περισυλλογής των αντικειμένων, με απώτερο σκοπό την εκπαίδευση και την επιμόρφωση των επισκεπτών.
Εμπνευστής, οραματιστής και δημιουργός του Ιστορικού-Λαογραφικού & Φ. Ιστορίας Μουσείου Ν. Κοζάνης και του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα στο Μπούρινο ήταν ο Δάσκαλος Κωνσταντίνος Ε. Σιαμπανόπουλος ο οποίος αφιέρωσε όλη τη ζωή του στη διάσωση, περισυλλογή, προβολή του πολιτισμού και της παράδοσης του τόπου μας (www.mouseio-kozanis.gr)
Τίνα Παπαντωνίου για το kozan.gr
oλα καλα κι ολα ωραια σ αυτο το μουσειο αλλα πρεπει να κανουν μια συντηρηση στα βαλσαμωμενα ζωα…η μυρωδια ειναι απαισια ενω δε θα πρεπε
Φιλική συμβουλή: Αυτό μπορείτε κάλλιστα να το εισηγηθείτε στα άτομα που διαχειρίζονται το μουσείο, μέσα από κάποιο σχόλιο στο βιβλίο επισκεπτών, έτσι ώστε να υπάρχει μια όμορφη ροή επίσκεψης μουσείου αλλά και σωστή διαχείριση εκθεμάτων
Μακαρι κ η πλατεια του ιστορικου κεντρου μας να ειχε αυτο το χρωμα της παραδοσης που αποπνεει το μουσειο