Το 1939, μ’ αφορμή την επίσκεψη του Αμερικάνου Δημήτρη Ρώμπαπα, πρωτότοκου γιού του Ι. Ρώμπαπα στη γενέτειρα του πόλη Κοζάνη, μαζί με τον Κων/νο Μαμάτσειο και άλλους ομογενείς Κοζανίτες, η οικογένεια του πρώτου με επικεφαλής τη γιαγιά Χιονάτα, το γένος Γεωργίου Στέφου (Κοζανίτικοι Αλευρόμυλοι), μαζεύτηκαν Πασχαλιάτικα στην αυλή του μακεδονικού αρχοντικού Ρώμπαπα για το πατροπαράδοτο ψήσιμο του αρνιού και την οικογενειακή επίσημη φωτογραφία.
Από δεξιά καθιστός με τη σούβλα το αρνί στο χέρι, ο αδελφός του Αμερικάνου, Κώστας Ρώμπαπας, δίπλα του η μητέρα του, Χιονία Ρώμπαπα,κρατώντας αγκαλιά την ενός έτους εγγονή της από την κόρη της Δήμητρα, Άρτεμη Κουνάβου, μετέπειτα καθηγήτρια φιλόλογο στο παλιό Θηλέων Κοζάνης, στα αριστερά της γιαγιάς, η κόρη της Αγνή Ρώμπαπα-Φασνάκη, παραδίπλα της η νύφη του γιού της Κώστα από τη Νάουσα, στη συνέχεια ο γιός της, Δημήτρης Ρώμπαπας, δίπλα του, η αδελφή του, Δήμητρα Ρώμπαπα-Κουνάβου, μαμά της Άρτεμης,στα αριστερά της, ο μεγάλος αδελφός της, Δημήτρης, ο Αμερικάνος, που έφυγε 15 χρονών στην Αμερική για να μη φορέσει φέσι και καταταγεί στον Τούρκικο Στρατό, έκανε μεγάλη περιουσία στην Αμερική με επιχειρήσεις εστιατορίων, δίπλα του η ανεψιά του, κόρη της αδελφής του Αγνής, 9 χρονών τότε, 90 σήμερα, Τασούλα Στωικού-Φασνάκη, στα δεξιά του ο άλλος του αδελφός, Γιώργος Ρώμπαπας και τέλος ο γαμπρός της οικογενείας, άντρας της Δήμητρας, καθηγητής Θεολογίας στο Γυμνάσιο Αρρένων της Κοζάνης, Αντώνης Κουνάβος.
Το αρχοντικό Ρώμπαπα κτίστηκε από τους προγόνους της οικογένειας Ρώμπαπα, μεταξύ των οποίων αναφέρονται ο Νικόλαος.Ρώμπαπας, απόγονος παλιάς οικογένειας Ρώμπαπα, εμπορευόμενος, χρηματίσας επανειλημμένως έφορος, δήμαρχος, δημογέρων. Οι υιοί του Κων/νος, Δημήτριος, Ιωάννης και Εμμανουήλ δια τας ικανότητας των αναδείχθησαν εις το εμπόριον και ποικίλας επιχειρήσεις επικερδείς. Τούτων οι Ιωάννης και Εμμανουήλ εργαζόμενοι εν Αμερική τιμώσι το όνομα της πατρίδος” ( Ιστορία της Κοζάνης, Π. Λιούφη) .
Το Αρχοντικό Ρώμπαπα βρισκόταν στην καρδιά της πόλης, γωνία Χ.Μούκα και Δ.Ν.Κοβεντάρου, στη θέση του σημερινού Κοβεντάρειου, Πουλήθηκε το 1956 από τους αδελφούς Κώστα και Γεώργιο Ρώμπαπα στους Αμερικάνους Κοζανίτες Αφους Κοβεντάρων, οι οποίοι με τη σειρά τους αφού έκτισαν στη θέση του μεγάλη διώροφη οικία με 11 δωμάτια τη χάρισαν το 1965 στο Δήμο Κοζάνης ως δωρεά για την ενίσχυση του Δημοτικού Ωδείου και της Πανδώρας.
Μεταξύ άλλων το μακεδονικό αρχοντικό έκτασης 500 τ.μ. διέθετε εσωτερική αυλή με πηγάδι και ένα μεγάλο δωμάτιο ολόκληρο στολισμένο με σχέδια και εξαιρετικές ζωγραφιές στους τοίχους. Είχε ακόμα τζάκι σε έντονο κίτρινο και σακς χρώμα και ζωγραφιστά παράθυρα, όπου απεικονίζονταν καΐκια στη θάλασσα.Το 1936, το επισκέφθηκε η Ναταλία Μελά, γυναίκα του Παύλου Μελά και εντυπωσιασμένη από την ομορφιά του, το φωτογράφισε. Φωτογραφίες και καρτ -ποστάλ του διατίθενται σήμερα στο Μπενάκειο Λαογραφικό Μουσείο της Αθήνας.
ΥΣ Η φωτο,που είναι δάνειο από το δίτομο έργο “Γεύσεις από Παλιά Κοζάνη”, Τόμος Α, μαζί με τις πληροφορίες ανήκουν στην απόγονο των Ρώμπαπα, κ. Τασούλα Στωικού, το 9χρονο κοριτσάκι της φωτογραφίας, που ευγενώς μας την παραχώρησε για την έκδοση του βιβλίου.
εσυ μαρ καλιανιωτσια που ταμαθες αυτα
Σας ευχαριστώ πολύ για την τόσο αναλυτική αναφορά σας στους προγόνους μου και για την μοναδική φωτογραφία της Οικ. Ρώμπαπα το 1939.
Προσπαθώ εδώ και χρόνια να μάθω από ποια περιοχή της Βορείου Ηπείρου ήρθαν οι πρώτοι πρόγονοί μου και ποιό ήταν τότε το επίθετό τους -αφού το σημερινό πρέπει να οφείλεται σε έναν Ρωμιό Παπά πρόγονό μου, σε αντιδιαστολή με άλλους Σλάβους παπάδες της περιοχής.
Υπάρχει κάποιος που μπορεί να με διαφωτίσει;