Πενθήμερη εξόρμηση για: ξεκούραση ή ξενάγηση (του Ναπολέοντα Κοντού)

Το οικογενειακό Συμβούλιο (2 ατόμων) αποφάσισε να «πάρει τα βουνά» και όπου το βγάλει η άκρη. Σάββατο 4 Αυγούστου 2018, η τελική απόφαση προς τα Βόρεια Τζουμέρκα, με πρώτο τριήμερο σταθμό στο από 40ετίας γνωστό μας Μέτσοβο. Την αμέσως επόμενη μέρα, Κυριακή, το πρόγραμμα είχε εκκλησιασμό και ημερήσια εκδρομή με κατεύθυνση τη Βοβούσα, διαδρομή όχι και τόσο εύκολη. Αφού διαβήκαμε το μισό γύρο της Λίμνης του Αώου, ή Μετσόβου, πήραμε τις πρώτες ανηφόρες προς το στόχο μας. Ανηφόρες, στροφές, κατηφόρες, ουκ ολίγες. Επί τέλους φθάσαμε για να κάνουμε τον πρώτο σταθμό ξεκούρασης στη Βοβούσα, για ένα καφέ.

Εδώ συναντήσαμε τους λίγους θαμώνες στο μοναδικό καφενείο του χωριού. Αλλάξαμε αρκετές κουβέντες, όπως πότε κτίστηκε το πρώτο έμπροσθέν μας θολωτό γεφύρι του Αώου, τι ρόλο έπαιξε η εδώ περιοχή κατά το δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο κλπ. Το γεφύρι, όπως μας είπε ο συνταξιούχος πλέον πολιτικός μηχανικός κ. Γιώργος Καζάνας, κτίστηκε το έτος 1741 – 1743. Αυτό επιβεβαίωσε και ο άλλος θαμώνας του καφενείου κ. Ζήσης Δήμου, παλαιός οικότροφος και μαθητής της Γεωργικής Σχολής Ληξουρίου Κεφαλληνίας, καθώς και το ρόλο που έπαιξε η περιοχή κατά την κατοχή, εδώ, μας διηγήθηκαν, είχαν το στρατηγείο τους οι αντιστασιακοί (Αντάρτες) και πολλά άλλα.

Αφού τους ευχαριστήσαμε για τα χρήσιμα στοιχεία που μας παραχώρησαν, δεν έμεινε άλλο από το να υλοποιήσουμε την παρότρυνσή τους, να επιστρέψουμε καλύτερα στη βάση μας (Μέτσοβο) από το Περιβόλι, Μαυραναίους και Εγνατία στη συνέχεια. Κάπως έτσι φθάσαμε στο γιατάκι μας, ξενοδοχείο «Άρωμα Δρυός», λίγη ξεκούραση και στη συνέχεια παρακολουθήσαμε την παράκληση της Παναγίας και τον εσπερινό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στον Κεντρικό Ναό του Μετσόβου, της Αγ. Παρασκευής, με βασικό ιεροψάλτη τον Πανεπιστημιακό Θεολόγο κ. Τρίτο Μιχαήλ, ο οποίος μας εντυπωσίασε αρκετά με την ψαλτική του.

Η επομένη ήταν μέρα ξεκούρασης και ξενάγησης στα του Μετσόβου τα πράγματα. Την επομένη Τρίτη πρωί, αφού πήραμε το πρωινό μας, συνεχίζουμε την πιο δύσκολη πορεία της διαδρομής μας προς τα Βόρεια Τζουμέρκα.

Γύρω στη μία (1) το μεσημέρι, φθάσαμε στο κατάλυμά μας, στο ξενοδοχείο που φέρνει το όνομα «ΑΝΑΒΑΣΗ» σε υψόμετρο 920 μ. και απόσταση από τα έλατα δέκα (10) μέτρων. Λίγη ξεκούραση, και στη συνέχεια για τους Μελισσουργούς για φαγητό, χωριό του τέως Υπουργού Οικονομικών κ. Δημ. Τσοβόλα. Στην όμορφη πλατεία και κάτω από τη σκιά του μεγάλου πλατάνου, στην οποία δόθηκε το όνομα «ΠΛΑΤΕΙΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ», πινακίδα γραμμένη σε μια γωνιά του δημοτικού σχολείου, και παραπέρα, βρίσκεται η ταβέρνα του κυρίου Κώστα Παπά, όπου θα μας φιλοξενούσε για λίγη ώρα. Αφού δροσιστήκαμε στα τρεχούμενα νερά, πήραμε θέσεις σε τραπέζι, όπου η συνέχεια για όλους γνωστή.

Αφού τους ευχαριστήσαμε για την περιποίησή τους, τους αποχαιρετήσαμε, με ένα μικρό σταθμό στην προτομή του Κατσαντώνη, περίφημου κλέφτη της Δυτικής Ελλάδας (1775 – 1809). Ανακηρυχθείς «ΠΟΛΕΜΑΡΧΟΣ» από τη συγκέντρωση των οπλαρχηγών στη Λευκάδα με τον Καποδίστρια για να συζητήσουν για την εθνεγερσία (1806 – 1808).

Ανάμεσα λοιπόν στα δύο χωριά (Πράμαντα – Μελισσουργοί) και δίπλα στον κεντρικό δρόμο, υπάρχει προτομή του Κατσαντώνη που στήθηκε από την κοινότητα των Μελισσουργών, πριν από δέκα πέντε (15) χρόνια περίπου, επί προεδρίας του κ. Ιωάννη Νικολάου. Εδώ αισθανθήκαμε την ανάγκη να σταματήσουμε και να «προσκυνήσουμε» ένα μεγάλο οπλαρχηγό πριν από την Εθνεγερσία του ’21. Η συγκίνησή μας ήταν μεγάλη. Επιστροφή στο ξενοδοχείο μας για ξεκούραση και το βραδάκι στο κέντρο – πλατεία του χωριού, τα Πράμαντα, για ξενάγηση και συνέχεια παρακολούθηση την παράκληση της Παναγίας στον κεντρικό ναό του χωριού, της Αγίας Παρασκευής. Εντός του ναού, διαπιστώσαμε ότι τα Πράμαντα εκκλησιαστικά, ανήκουν στη Μητρόπολη της Άρτας και όχι των Ιωαννίνων και τούτο από τη μνημόνευση που έκανε ο Ιερέας στο Μητροπολίτη της Άρτας. Διοικητικά όμως τα Πράμαντα ανήκουν στα Ιωάννινα. (Περίπτωση του δικού μας Χρωμίου).

Πράμαντα: Τα Πράμαντα, όπως γράφω και παραπάνω, ανήκουν διοικητικά στο Νομό Ιωαννίνων και απέχουν από την πρωτεύουσα του Νομού 49 χιλιόμετρα. Είναι η πρωτεύουσα του δήμου Βορείων Τζουμέρκων με οκτακόσιους κατοίκους (800) περίοδο του χειμώνα και τέσσερις χιλιάδες (4.000) αντίστοιχα την περίοδο του καλοκαιριού. Η απασχόληση των κατοίκων αρχικά ήταν πετράδες, σήμερα λίγη κτηνοτροφία και τον τουρισμό. Βρίσκεται σε υψόμετρο 840 μ.

Χωριά που απαρτίζουν το Δήμο είναι: Τσόπελα, Χριστοί, Ραφταναίοι, Αμπελοχώρι, Ματσούκι, Καλαρρύτες, Συρράκο, Βαθύπεδο, Προσήλιο, Πετροβούνι, Κέδρος, Ποτιστικά, Χουλιαράδες, Μιχαλίτσι, Βαπτιστής, Μονολίθι, Πλατανούσα, Πηγάδια, Καλέντζι, Πλαίσια, Καρυτιανή, Λάζαινα, Φορτόσι, Πάτερο και Ελληνικό. Σχολεία: Υπάρχει η Πρωτοβάθμια και η Δευτεροβάθμια εκπαίδευση, με Παιδικό Σταθμό, Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο με 100 παιδιά όλων των βαθμίδων και συμμετοχή, εκτός από τα Πράμαντα, και από τους οικισμούς της περιοχής, Τσόπελα, Χριστοί , Ματσούκι (χωριό).

Υπηρεσίες εντός των Πραμάντων: Σύγχρονο κέντρο υγείας, φαρμακείο, κέντρο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, τράπεζες με ATM, Ταχυδρομείο, Αστυνομικό Τμήμα και πρατήριο καυσίμων, απαραίτητο νομίζω για την περιοχή.

Η διαδρομή της Πίνδου, περνώντας από την περιοχή των Βορείων Τζουμέρκων, έχει διάφορες τοπικές ονομασίες όπως: Κακαρδότσα, Καταφυγίου, Σταυρού, Στρογγούλα, Καταφίδι, Περιστέρι, Αετός κλπ.

Ύστερα από την παραπάνω μου γνωριμία με τα Βόρεια Τζουμέρκα, μπορώ εύκολα να δικαιολογήσω τους συνθέτες και ερμηνευτές που έγραψαν, τραγούδησαν και ύμνησαν τα Τζουμέρκα και γενικά τις οροσειρές της Πίνδου όπως: «Τζουμέρκα μου περήφανα», του μακαρίτη πια Α. Κιτσάκη και του άγνωστου για μένα συνθέτη του στρατιωτικού εμβατηρίου «πάνω εκεί στης Πίνδου μας τις κορφές, που θαρρείς τ’ αστέρια φιλούνε…».

Έζησα και ονειρεύτηκα αρκετά τα παραπάνω άσματα, κατά την ολιγοήμερη παραμονή μου, κάτω από την κορυφή της Στρογγούλας. Τέλος, ένιωσα την ανάγκη αυτή την ικανοποίηση να τη μεταδώσω, όσο μπορώ, με τη φτωχή μου περιγραφή, και στους συμπολίτες μου, που όσοι από αυτούς δεν μπορούν να επισκεφτούν την παραπάνω περιοχή. Επιστροφή με ένα μικρό σταθμό για καφέ στο χωριό Λάζαινα, χωριό με το οποίο θα ασχοληθώ μελλοντικά.

ΝΑΠΟΛΕΩΝ ΚΟΝΤΟΣ

ΚΟΖΑΝΗ 10-8-2018

Υ.Γ. Στο χωριό Μελισσουργοί, όπου και γευματίσαμε, συνέβη και ένα ευτράπελο μεταξύ εμού και της συζύγου, η οποία χρίστηκε και ταμίας της εξόρμησης. Πριν δώσουμε την παραγγελία στον υπάλληλο του καταστήματος, απευθύνω ερώτηση στην «Ταμία»: τι λέει το ταμείο μας κ. Αγνή; ή θα ισχύσει η παρότρυνση του Ανδρέα προς τον Τσοβόλα: «Τσοβόλα δώστα όλα…» μια και βρισκόμασταν στο χωριό του δεύτερου… που ανήκει στο Νομό Άρτας.