kozan.gr: Αύξηση του αριθμού των λύκων, των αρκούδων και των αγριόχοιρων παρατηρούν οι κυνηγοί της περιοχής – Συνέντευξη στο kozan.gr με τους ιθύνοντες του Κυνηγετικού Συλλόγου Κοζάνης

Αναζητώντας τις βασικές αιτίες της αύξησης του πληθυσμού των λύκων και ταυτοχρόνως των επιθέσεων που παρατηρούνται στα αστικά κέντρα, ήρθαμε σε επαφή με τον πρόεδρο του κυνηγετικού Συλλόγου Κοζάνης Δημήτριο Πετρίδη καθώς και τον Δασοπόνο-Επιστημονικό Συνεργάτη της Κυνηγετικής Ομοσπονδίας Μακεδονίας Θράκης, Ιωάννη Ισαάκ. Ως βασικές αιτίες του φαινομένου επισημάνθηκαν η αύξηση του πληθυσμού των λύκων, η προσπάθεια του ζώου για εξεύρεση τροφής, καθώς και η αδράνεια της πολιτείας.

Ο λύκος αποτελεί ένα από τα πιο προσαρμοστικά είδη μεγάλων θηλαστικών, με τον επιστημονικό συνεργάτη της ΚΟΜΑΘ, κ. Ισαάκ να αναφέρει πως «ο λύκος είναι οπορτουνιστικό ζώο που μαθαίνει από τη ζωή του την ίδια πώς να βρίσκει πιο εύκολα την τροφή του», ενώ μπορεί να επιβιώσει σε ακραία περιβάλλοντα καθώς και σε περιοχές κοντά στην ανθρώπινη δραστηριότητα. Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του Κυνηγετικού Συλλόγου Κοζάνης Δημήτριος Πετρίδης «η πολιτεία θα πρέπει να αναλάβει να θεσπίσει όλα τα απαραίτητα όργανα για να γίνουν μελέτες όχι μόνο για τον λύκο, αλλά και για την αλεπού το τσακάλι, τον αγριόχοιρο, το ζαρκάδι, την αρκούδα και να ξέρουμε περίπου τι πληθυσμό έχουμε».

Αξίζει να σημειωθεί πως οι περιβαλλοντικές οργανώσεις αναφέρουν ως την πιο σημαντική τροφή για τον λύκο τα μεσαίου και μεγάλου μεγέθους οπληφόρα (είτε άγρια, είτε κατοικίδια), ενώ υπογραμμίζουν πως ο λύκος είναι το κατεξοχήν σαρκοφάγο ζώο που βρίσκεται στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας ως θηρευτής ή/και ως νεκροφάγο ζώο. Η επιλογή βιότοπου για τους λύκους εξαρτάται πολύ από την διαθεσιμότητα της τροφής.

Ν.Χ. Που οφείλεται η έξαρση των επιθέσεων λύκων που παρατηρείται το τελευταίο χρονικό διάστημα;

Δ.Π.: Εδώ και μία τριετία έχουμε επισημάνει την αύξηση του αριθμού των λύκων και τα έχουμε κοινοποιήσει φυσικά στα αρμόδια όργανα (ΚΟΜΑΘ, δασαρχείο κτλ), γιατί οι συναντήσεις μας με τον λύκο είναι περισσότερο συχνές από ότι ήταν στο παρελθόν. Τώρα αν θέλετε την άποψή μου στο ερώτημα που οφείλεται η αύξηση του αριθμού [των λύκων] και γιατί έχουν κατεβεί πολύ κοντά στον άνθρωπο, πιστεύω ότι κατά κύριο λόγο οφείλεται στο ότι υπάρχουν διαθέσιμα τροφής για το λύκο, και αυτό βοηθάει οποιοδήποτε είδος στο να αναπτυχθεί και να πολλαπλασιαστεί. Γιατί μην ξεχνάμε ότι δεν έχει αυξηθεί ο αριθμός των λύκων στην ελληνική ύπαιθρο, έχουν αυξηθεί οι αγριόχοιροι, και αυτό το έχουμε επισημάνει εδώ και χρόνια. Βέβαια τα αντανακλαστικά της πολιτείας είναι πολύ αργά, δηλαδή φτάσαμε στο σημείο οι αγριόχοιροι να κάνουν πολύ σοβαρές ζημιές στην αγροτική οικονομία, να διαμαρτύρονται οι αγρότες και τώρα προσπαθεί να πάρει κάποια μέτρα η πολιτεία αυξάνοντας το όριο κάρπωσης του αγριόχοιρου. Δεύτερον, όλα τα ζώα έτσι και ο λύκος, έχουν μία χωροκράτεια, δεν μπορούν λύκοι που είναι δύο-τρεις αγέλες να είναι μαζί στον ίδιο χώρο. Έτσι από τη στιγμή που αυξάνεται ο πληθυσμός αρχίζουν και εξαπλώνονται. [Δεν πάνε στην κορυφή, γιατί εκεί δεν υπάρχει τροφή]. Ο λύκος θα πάει όπου βρίσκει τροφή, και τροφή βρίσκει κοντά στον άνθρωπο και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να κατεβαίνουν και χαμηλά, ενώ υπάρχουν και στα ψηλά πολλοί περισσότεροι. Γι’ αυτό και υπάρχει αύξηση επιθέσεων σε κυνηγόσκυλα, οικόσιτα κτλ.

Ι.Ι.: Υπάρχουν λάθη από την ανθρώπινη δραστηριότητα που μπορεί να «προσελκύσουν» το λύκο;

Κατά την άποψή μου το λάθος είναι ότι έχουμε αφήσει το ζώο εκτός διαχείρισης. Ο καλύτερος τρόπος προστασίας είναι να υπάρχει μια καταγραφή του πληθυσμού και να υπάρχουν τα ανάλογα μέτρα που θα οδηγήσουν σε μια υγιή σχέση μεταξύ του ανθρώπου και του ζώου. Ο πληθυσμός σε σχέση με άλλες χώρες της Ευρώπης πολύ μεγαλύτερες μπορεί να χαρακτηριστεί αρκετά μεγάλος, χωρίς να υπάρχει επίσημη καταγραφή από την Πολιτεία.

Το γεγονός ότι τα είκοσι τελευταία χρόνια, από το 1993 ουσιαστικά, ο λύκος προστατεύεται λίγο περισσότερο από πριν καθώς έχει σταματήσει να χαρακτηρίζεται ως «επιβλαβές» και να δίνονται δυνατότητες παρέμβασης ώστε να μειωθεί ο αριθμός των ζώων που προκαλούν ζημιές τουλάχιστον σε κατοικημένες περιοχές ή στην κτηνοτροφία. Επίσης το γεγονός ότι η κτηνοτροφία έχει κατέβει στις πόλεις και τα χωριά και έχει σταματήσει η νομαδική κτηνοτροφία οδήγησε τον λύκο [χαμηλότερα]. Ο λύκος είναι οπορτουνιστικό ζώο, που μαθαίνει από τη ζωή του την ίδια πώς να βρίσκει πιο εύκολα την τροφή του.

Υπάρχει μια μυθολογία, ότι ο λόγος που επιτίθενται οι λύκοι στα κοπάδια, είναι επειδή στη φύση δεν υπάρχουν τα οπληφόρα που υπήρχαν. Ο μύθος καταρρίπτεται τελείως καθώς αν ρωτήσετε νομάδες κτηνοτρόφους θα σας πουν ότι ο λύκος βρίσκεται περισσότερο στα χειμαδιά και ακολουθεί το καλοκαίρι τα κοπάδια που μεταναστεύουν στα καλοκαιρινά λιβάδια, και λιγότερο ότι από τη φύση του ο λύκος μένει πάνω στα ψηλά βουνά. Έχουμε λοιπόν ως δεδομένο ότι ο λύκος πλησιάζει τις κατοικημένες περιοχές γιατί ξέρει ότι μπορεί πιο εύκολα να βρει τροφή. Επίσης το γεγονός ότι θεωρεί το οποιοδήποτε σκυλί, τροφή, και με την πληθώρα των αδέσποτων που υπάρχουν γύρω από τις κατοικημένες περιοχές, είναι ένας άλλος τρόπος για το ζώο να εξασφαλίσει την τροφή του.

Επιπλέον έχει παρατηρηθεί ότι ο λύκος διανύει πολύ μεγάλες αποστάσεις –έχει μία χωροκράτεια της τάξης των 50 τετραγωνικών χιλιομέτρων- , ενώ γνωρίζει εκ των προτέρων που βρίσκονται τα σημεία που μπορούν να του προσφέρουν τροφή μέσα στην χωροκράτειά του, είτε αυτό είναι κάποιος σκουπιδότοπος, είτε παλαιότερα κάποιες μονάδες επεξεργασίας κρεάτων που άφηναν εκτεθειμένα τα υπολείμματα της σφαγής, όπως και οι κτηνοτρόφοι κάνουν ορισμένες φορές το τραγικό λάθος να θάβουν ζώα ή να τα αφήνουν να αποσυντεθούν δίπλα στις κτηνοτροφικές μονάδες. Αυτό είναι ένας τρόπος προσέλκυσης του ζώου.

Ν.Χ.: Θυμάστε κάποιο χαρακτηριστικό περιστατικό με λύκους;

Δ.Π. Επαφές έχουμε συχνές, τους βλέπουμε. Δεν υπήρξε ποτέ περιστατικό επίθεσης σε άνθρωπο, αλλά του βλέπουμε. Όχι μόνο εμείς. Οι αγρότες πηγαίνουν να θερίσουν τις καλαμιές το καλοκαίρι και τους βλέπουν στα χωράφια. Βρισκόμαστε στην εποχή της πληροφορίας, με τα social media όλοι έχουμε ένα smartphone στο χέρι, έτσι υπάρχουν πάρα πολλά βίντεο στο youtube όχι μόνο από κυνηγούς και από αγρότες.

Ν.Χ.: Υπάρχουν μελέτες που έχουν υλοποιηθεί από την πολιτεία για το συγκεκριμένο θέμα;

Δ.Π.: Η πολιτεία θα πρέπει να αναλάβει να θεσπίσει όλα τα απαραίτητα όργανα για να γίνουν μελέτες όχι μόνο για τον λύκο, αλλά και για την αλεπού το τσακάλι, τον αγριόχοιρο, το ζαρκάδι, την αρκούδα και να ξέρουμε περίπου τι πληθυσμό έχουμε. Εγώ δεν γνωρίζω να υπάρχει κάποια επίσημη μελέτη του κράτους και να μας λέει πόσοι περίπου υπάρχουν. Οι κυνηγοί φωνάζουν εδώ και χρόνια ότι υπάρχει αύξηση του πληθυσμού των λύκων αλλά κανένας δεν ενδιαφέρθηκε. Τώρα που οι λύκοι μπήκαν στις αυλές των σπιτιών στην κυριολεξία –υπάρχει βίντεο από κάμερα ασφαλείας σπιτιού που δείχνει τον λύκο να μπαίνει στην αυλή και να αρπάζει το δεσποζόμενο σκυλάκι- η πολιτεία θορυβήθηκε. Πρέπει να ασχοληθούμε σοβαρά διαχειριστικά. Η ίδια αύξηση παρατηρείται και στις αρκούδες. Πλέον είναι πιο συχνό το φαινόμενο αυτοκίνητα να χτυπούν στις εθνικές οδούς αρκούδες, λύκους και αγριόχοιρους, παρά σκύλους και γάτες όπως συνέβαινε στο παρελθόν.

Νατάσα Χατζηγεωργίου