Αναβίωσε, ανήμερα της Πρωτοχρονιάς, το έθιμο των Μωμογέρων στις γειτονιές του Τοπικού Διαμερίσματος Πρωτοχωρίου Κοζάνης. Ευχαριστούμε την εκπομπή Ρωμανία & τον Τρύφωνα Ζήση REC Productions για την παραχώρηση του παρακάτω οπτικοακουστικού υλικού
Στο Πρωτοχώρι Κοζάνης από τα πρώτα κιόλας χρόνια της εγκατάστασης των προσφύγων το δρώμενο των Μωμογέρων άρχισε να αναβιώνεται και συγκεκριμένα το 1927 έχουμε τις πρώτες μαρτυρίες και φωτογραφικό υλικό. Το έθιμο λάμβανε χώρο την περίοδο του Δωδεκαημέρου δηλαδή από τα Χριστούγεννα έως τα Φώτα. Οι Μωμόγεροι μαζευόντουσαν όλοι μαζί(θεατρική ομάδα και χορευτές)δύο μήνες πριν την ημέρα της παράστασης και έκαναν πρόβες ώστε να συντονιστούν .Ήταν 9-12 άτομα οι χορευτές νεαρής ηλικίας(ο τελευταίος ήταν ο αλογάς που είχε υπό την επίβλεψή του τις 2 νύφες μην τυχόν και τις κλέψουν)και μετά η θεατρική ομάδα που αποτελούνταν από τον ταμία ο οποίος μάζευε τα φιλοδωρήματα, τα δισακά, το γέρο ,τη γριά, τον αστυνομικό, τον γιατρό, τις 2 νύφες, τον διάβολο, τον παλιάτσο, την αρκούδα και τον αρκουδιάρη. Πρώτος χορός γίνεται στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας μετά την τέλεση της θείας λειτουργίας, αφού χορέψουν παίρνουν την ευχή του παπά και ξεκινούν από την πλατεία του χωριού για να φτάσουν και πάλι στο ίδιο σημείο αφού γυρίσουν όλο το χωριό από σπίτι σε σπίτι. Βέβαια, τα τελευταία χρόνια ο πληθυσμός του χωριού έχει αυξηθεί κατά πολύ με αποτέλεσμα μία μέρα να μην αρκεί , έτσι άλλες φορές είτε χόρευαν δύο μέρες είτε από γειτονία σε γειτονιά. Οι νοικοκυρές τους υποδέχονταν με πλούσια εδέσματα (στείπα,σαρμαδάκια,χαψολάβασο,τρυγώνια,φούστρονκ.α),γλυκά και τσίπουρο.Οι νύφες πήγαιναν και έβαζαν στον ώμο του νοικοκύρη τα μαντήλια τους λέγοντάς τον <<Υείαν και ευλοίαν και Καληχρονίαν>>, αυτός με τη σειρά του ήταν υποχρεωμένος να βάλει μέσα στα μαντήλια τους χρήματα τα οποία χρησιμοποιούν κυρίως για να βοηθήσουν οικονομικά ασθενέστερα οικογένειες όπως γινόταν και στον Πόντο . Η υπόλοιπη θεατρική ομάδα με τα διάφορα αστεία της ψυχαγωγούσε το κοινό. Έτσι , τραγουδώντας και χορεύοντας πάντα με τη συνοδεία της λύρας(κεμεντζέ),αγγείου (τουλούμ) και του νταουλιού γυρνούσαν όλο το χωριό για να φτάσουν το βράδυ στην πλατεία όπου στήνονταν μεγάλο γλέντι με όλους τους κατοίκους. Πολλές μαρτυρίες μας κάνουν γνωστό πως σε παλιότερες εποχές μόλις τελείωναν από το Πρωτοχώρι πήγαιναν να αναβιώσουν το δρώμενο και σε γειτονικά χωριά, πράγμα που γινόταν και στην Ματσούκα(μεγάλη επαρχία του Πόντου όπου οι κάτοικοι του Πρωτοχωρίου φέρουν την καταγωγή τους).
Έχει παρατραβήξει το αστείο με τους μωμόγεορυς στην Κοζάνη.
Και τα μπρε μπρι μπρε κάθε αποκριά παρατραβιξε
Από άχρωμους, άοσμους και ανύπαρκτους πουθενάδες δεν περίμενα να ακούσω τίποτα καλό για τα πατροπαράδοτα έθιμα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς…μόνο μιζέρια και μαυροψυχία!
Θα συμφωνούσα μαζί σου αν μου εξηγούσες γιατί έχει παρατραβήξει ένα «αστείο» παγκοσμίως αναγνωρίσιμο.
Ποιο το πρόβλημα σου κ που βλέπεις το αστείο μια φορά έγινε στην Κοζάνη και ο καθένας το κάνει στο χωριό του δν ξέραμε να σταματήσουμε τις παραδόσεις μας γιατί σας ενοχλεί εσας
Σε καμία περίπτωση οι μωμόγεροι δεν έχουν στοιχεία εκχυδαϊσμού, όπως μερικά στιγμιότυπα του καρνάβαλου.
Ολα τα χωρια πραγματοποιησαν το συγκεκριμενο εθιμο,αλλα μονο στο πρωτοχωρι σχολιασες αρνητικα.αντε γεια ρεεεεεεεε
Λοιπόν κύριοι Πόντιοι το έθιμο σας στα χωριά σας και τα μπρε μπρε στην Κοζάνη ..Να έρθετε μια ημέρα να κάνετε παρουσίαση του εθίμου ναι αλλά 10 μέρες μωμογερους στην πλατεία δεν παίζει ..
Λοιπόν κύριε σουρδε μια φορά έγινε στην Κοζάνη κ γέμισε κόσμο η πλατεία άρα τους άρεσε, τα υπόλοιπα τα κάνουν στα χωριά τους ο καθένας οπότε πιο το πρόβλημα σας δν ξέρω, όσο για τα μπρε μπρε κ εσείς τα κρατάτε σε όλη την αποκριά κ εμείς τα βαριόμαστε.
Η ΠΛΑΤΕΙΑ ΔΕΝ ΑΝΗΚΕΙ ΣΕ ΚΑΝΕΝΑΝ.ΜΗΝ ΕΧΕΤΕ ΜΕΝΟΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ.ΔΕ ΣΑΣ ΤΙΜΑ.
Τι σχέση έχουν οι μικρασιατες με τους Πόντιους ρε ασχετε??
Μου θες και σχολιο…
ΑΣΧΕΤΟΣ ΚΑΙ ΑΝΙΣΤΟΡΗΤΟΣ ΕΙΣΑΙ ΕΣΥ ΦΙΛΤΑΤΕ.ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟ ΤΑ ΠΑΡΑΛΙΑ.ΞΕΡΕΙΣ ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΚΑΤΟΙΚΗΘΗΚΕ Ο ΠΟΝΤΟΣ ΑΠΟ ΕΛΛΗΝΕΣ;ΔΙΑΒΑΣΕΣ ΠΟΤΕ ΚΑΝΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ ΝΑ ΔΕΙΣ ΤΟΝ ΔΙΩΓΜΟ ΠΟΥ ΥΠΕΣΤΗΣΑΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ;ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑ ΚΟΜΝΗΝΟ ΓΝΩΡΙΖΕΙΣ;ΓΙΑ ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ;ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΣΙΝΩΠΗ;ΤΟ ΥΦΟΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΟΥ ΣΟΥ ΔΕΙΧΝΕΙ ΚΑΙ ΤΙΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΣΟΥ.ΤΟ ΡΕ ΤΟ ΛΕΜΕ ΣΕ ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΟΧΙ ΣΕ ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ ΜΕ ΑΝΘΡΩΟΥΣ ΠΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΛΟΓΟΥΝ.ΚΑΙ ΤΙ ΖΟΡΙ ΕΧΕΤΕ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΟΝΤΙΟΥΣ;ΜΗ ΝΟΜΙΖΕΤΕ ΗΘΕΛΑΝ ΝΑ ΕΡΘΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΣΑΣ ΚΟΖΑΝΙΤΣΑ, ΗΡΘΑΝ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΔΙΩΓΜΟ.ΜΑΚΑΡΙ ΝΑ ΜΗΝ ΕΡΘΟΥΝ ΤΕΤΟΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΑΣ ΠΟΤΕ ΓΙΑΤΙ ΤΟΤΕ ΘΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΕΤΕ.
Καλά είπα άσχετος.
Είμαι θρακιωτης προσφυγας.
Ξέρεις μέχρι που εκτείνεται η μικρά Ασία και μέχρι που ο ποντος?
Αν όχι μη σχολιάζεις και γίνεσαι ρεντικολο.
Άλλο πόντος άλλο μικρά ασια.
Τι σχεση έχουμε όλα αυτά που αραδιαζεις?
Και τα όρια τους ήταν ανέκαθεν διακριτά και οι άνθρωποι είχαν διαφορετικές καταβολες.
Μάθε να καταλαβαινεις τι διαβαζεις.
Μην τα καταπινεις αμασητα.
Μια μερα ηταν στην κοζανη.γιατι λες οτι ηταν 10;;;;;;εχεις μεγαλο προβλημα φιλε μου.
Θρακιώτη πρόσφυγα εσένα οι μουσικές σου καταβολές από που είναι;και μαθήματα ιστορίας δε δέχομαι από άσχετους.η μ.ασια είχε παραλια δυτικά και βόρεια.τι μένος έχετε με τους Πόντιους,ελληνας είστε η μισελληνας;
Προσφυγές εναντίον προσφύγων,ο χειρότερος ανθελληνισμος,μετά μας φταίνε οι Τούρκοι.εγραψα για τον Πόντο παραπάνω κι άρχισαν τα σχόλια για τα γεωγραφικά του ορια.ολοκληρο κράτος ήταν.τα σύνορα του τι σας προβληματίζουν;οι πρόσφυγες από εκεί με κρουαζιερόπλοιο ήρθαν διακοπές;δεν ήρθαν διωγμένοι;δεν τους έδωσαν άγονα μέρη να καλλιεργήσουν και παραπήγματα να μείνουν;φίλε Θρακιώτη και λοιποί Μικρασιατες τι κατάντια είναι αυτή.