Παρατηρητήριο Στατιστικών Μεγεθών του Δήμου Κοζάνης (Του Μάντζιαρη-Ζαφείρη Στέργιου*)

Η τελευταία δεκαετία έχει ταυτιστεί με τον όρο πληροφορία, παγκοσμίως. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι έχουν πρόσβαση σε κάποιο μέσο που τους επιτρέπει τη χρήση του παγκοσμίου ιστού και επιχειρήσεις όπως η Google ή η Bloomberg κατατάσσονται ανάμεσα στους παγκόσμιους κολοσσούς, έχοντας σαν αντικείμενο την πληροφόρηση. Για την αξιόπιστη σύνταξη και μετάδοση της πληροφορίας απαιτούνται δεδομένα. Η στατιστική, μεταξύ άλλων, είναι η επιστήμη που έχει ως αντικείμενο την πληροφορία. Πιο συγκεκριμένα, η στατιστική εστιάζει στη συλλογή και ανάλυση ενός συνόλου δεδομένων και στη συνέχεια στην εξαγωγή συμπερασμάτων.

Η Ελλάδα, κατά καιρούς βρέθηκε σε δυσχερή θέση επειδή δεν ήταν τυπική στη συλλογή κι επεξεργασία στατιστικών δεδομένων, σε σημείο που η φράση «Greekstatistics» αποπνέει μία σχετική αναξιοπιστία.

Στο Δήμο υπάρχουν φορείς που, έστω και αρχειακά, παράγουν στατιστικά αποτελέσματα. Ταυτόχρονα, υπάρχουν κι άλλοι φορείς που συγκεντρώνουν δεδομένα, που χρήζουν στατιστικής επεξεργασίας. Έτσι γεννάται η ανάγκη να υπάρξει μία υπηρεσία που θα συγκεντρώνει αυτά τα στοιχεία-δεδομένα, με μία συγκεκριμένη περιοδικότητα, προκειμένου να τα επεξεργαστεί ώστε να εξάγει συμπεράσματα τα οποία και θα παρουσιάζει σε επίπεδο ετήσιας έκθεσης. Παρατίθενται πιο κάτω κάποια παραδείγματα: Η μέτρηση στοιχείων που αφορούν στο δημογραφικό μπορεί να γίνει μέσω ληξιαρχείου, όπως επίσης παρακολουθώντας τις εγγραφές σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες. Ο ΟΑΕΔ μπορεί να παρέχει πληροφόρηση τόσο για το επίπεδο της ανεργίας, όσο και για την εποχικότητα και για τη διάρθρωση στην κατάρτιση των ανέργων. Οι εισαγωγές στο νοσοκομείο μπορούν να αποτυπώσουν σε ένα βαθμό την κοινωνική ευημερία. Ένας άλλος κλάδος που χρειάζεται παρακολούθηση είναι αυτός της επιχειρηματικότητας. Πρέπει να είναι ανά πάσα στιγμή γνωστό το μείγμα της επιχειρηματικής δραστηριότητας, καθώς και η εξέλιξη αυτού διαχρονικά έτσι ώστε η παρεμβατικότητα του Δήμου να είναι επικαιροποιημένη. Το ίδιο ισχύει και για τον πρωτογενή τομέα παραγωγής. Σε επίπεδο τουρισμού, είναι σαφές ότι πέραν της καταγραφής των επισκέψεων σε αξιοθέατα και του βαθμού πληρότητας στα ξενοδοχειακά καταλύματα, πρέπει να προσδιοριστεί και η εποχικότητα αυτών των επισκέψεων ώστε να αντιμετωπιστεί η συνολικά χαμηλή τουριστική δραστηριότητα της περιοχής. Τέλος, είναι απαραίτητη η καταγραφή των υλικοτεχνικών υποδομών του Δήμου, για να είναι εύλογη και η κριτική σε σχέση με το έργο που παράχθηκε από αυτές.

Η δημιουργία ενός παρατηρητηρίου των στατιστικών δεδομένων του Δήμου, με αξιόπιστη λειτουργία, μπορεί να είναι ένας σημαντικός παράγοντας ενδυνάμωσης της λήψης αποφάσεων. Αρχικά, μέσω της συλλογής διάσπαρτων δεδομένων από άλλους φορείς της περιοχής, παρουσιάζεται η ευκαιρία της συνολικής επεξεργασίας αυτών προκειμένου να υπάρχει μία σαφής εικόνα των μεγεθών του Δήμου. Έτσι, η διάγνωση κι αποσαφήνιση ενός προβλήματος γίνεται πιο γρήγορα κι αξιόπιστα και η αντιμετώπισή του είναι στοχευμένη. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, οι παρεμβάσεις της εκάστοτε δημοτικής αρχής μπορούν να είναι προσανατολισμένες σε κάθε ζήτημα, εξοικονομώντας έτσι πόρους, που ενδεχομένως δαπανούνται ως τώρα σε θέματα δορυφορικά των προβλημάτων. Για παράδειγμα, θα υπάρχει η δυνατότητα, η αξιοποίηση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων να στοχεύει κατευθείαν σε τομείς που χρειάζονται στήριξη. Ένας άλλος τομέας που θα ευεργετηθεί από μία τέτοια προσπάθεια είναι η διαφάνεια των δράσεων, κυρίως των οικονομικών, που διενεργούνται από το δήμο. Όταν τα αποτελέσματα κάθε διοικητικού κύκλου θα αποτυπώνονται σε μία σειρά από ετήσιες εκθέσεις, θα είναι συγκρίσιμη η συνολική εικόνα του Δήμου ανά τα έτη. Επιπλέον, είναι εφικτή η χρήση μοντέλων προβλέψεων, που λόγω έλλειψης στοιχείων είναι μέχρι τώρα αδύνατο να λειτουργήσουν σε κλίμακα μικρότερη του κράτους. Ενδεχομένως, μία τέτοια δομή θα μπορεί μελλοντικά να παράγει και πρωτογενή στατιστικά αποτελέσματα για την περιοχή. Τελικά, θα είμαστε σε θέση να κατανοήσουμε την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο Δήμος και να περιγράψουμε με ακρίβεια τα βήματα που απαιτούνται για να φτάσουμε μελλοντικά στο ιδεατό αποτέλεσμα.

Εν κατακλείδι, κάτι φαινομενικά απλό κι ενδεχομένως ευτελές, είναι δυνατό με ελάχιστους πόρους να αποδώσει εκθετικά. Η καταγραφή δεδομένων και η στατιστική επεξεργασία τους για την εξαγωγή συμπερασμάτων θα βελτιώσει τις παρεχόμενες υπηρεσίες, μειώνοντας ταυτόχρονα και τα έξοδα των παροχών αυτών. Επίσης, διαγιγνώσκονται προβλήματα στις απαρχές τους και καταπολεμούνται σε εμβρυικό ακόμα στάδιο, πριν γιγαντωθούν. Η δημιουργία του στατιστικού παρατηρητηρίου δεν είναι απλά μία ωραιοπαθής πρόταση, αλλά μία αναγκαία καινοτομία.

* Ο Μάντζιαρης-Ζαφείρης Στέργιος είναι απόφοιτος του τμήματος Διεθνών Οικονομικών σχέσεων και Ανάπτυξης του ΔΠΘ με μεταπτυχιακές σπουδές στην Πολιτική και Οικονομία σύγχρονης Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης και στη Λογιστική και Χρηματοοικονομική του ΠΑΜΑΚ. Είναι υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος με την κίνηση Κοζάνη Τόπος να Ζεις.