Υπεγράφη από το Δήμαρχο Κοζάνης Λευτέρη Ιωαννίδη η προγραμματική σύμβαση μεταξύ Δήμου Κοζάνης και του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού –ΔΗΜΗΤΡΑ (δια του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων) για την ανάδειξη και διαπίστευση Αρωματικών Φαρμακευτικών φυτών περιοχής Κοζάνης.
Η υλοποίηση του έργου, θα συμβάλλει στο χαρακτηρισμό και εκτίμηση ποιοτικού περιγράμματος σημαντικών καλλιεργούμενων και αυτοφυών Αρωματικών φαρμακευτικών φυτών ειδών της περιοχής και στη μελέτη και τις επιλογές υπέρτερων τοπικών υλικών Ρίγανης και Σιδερίτη (Τσάι του βουνού), για καλλιέργεια και μεταποίηση.
« Ο Δήμος Κοζάνης έχει πλούσια βιοποικιλότητα, ιδιαίτερα σε ορισμένα είδη Αρωματικών – Φαρμακευτικών φυτών. Όμως, οι αυτοφυείς πληθυσμοί μπορεί να εμφανίζονται με αρκετά διαφοροποιημένη χημική σύνθεση όταν προέρχονται από διαφορετικές περιοχές, ακόμη και σε στενά γεωγραφικά όρια, όπως έχει ήδη καταγραφεί για τη ρίγανη, το τσάι του βουνού και ειδικότερα για το χαμομήλι. Οι παραγωγικές εταιρείες που χρησιμοποιούν ως πρώτες ύλες αρωματικά φαρμακευτικά φυτά (πχ. τροφίμων, καλλυντικών, αιθερίων ελαίων και ιδιαίτερα των φυτοθεραπευτικών προϊόντων) απαιτούν τη σταθερή προμήθεια συγκεκριμένου βοτανικού είδους ή ποικιλίας, με συγκεκριμένες προδιαγραφές περιεκτικότητας των συστατικών, πράγμα που επιτυγχάνεται καλύτερα μέσω της παραγωγής αυτών από καλλιεργούμενα είδη συγκεκριμένου γενότυπου ή ποικιλίας. Με την καλλιέργεια διασφαλίζεται η σταθερή παραγωγή και απόδοση σε ένα λίγο ως πολύ ελεγχόμενο περιβάλλον και κυρίως η ομοιομορφία του φυτικού υλικού, όπως και η σταθερότητα της ποιότητας από χρονιά σε χρονιά, συγκομιδή σε συγκομιδή κλπ» ανέφερε η αρμόδια Αντιδήμαρχος Τοπικής Ανάπτυξης Χρύσα Αθανασιάδου και πρόσθεσε πως «στην Κοζάνη υπάρχει ήδη σημαντική δραστηριότητα στην πρωτογενή παραγωγή και στην μεταποίηση των αρωματικών φαρμακευτικών φυτών. Μεμονωμένοι παραγωγοί ή ομάδες παραγωγών , καλλιεργούν διάφορα αρωματικά φαρμακευτικά φυτά, ενώ υπάρχουν και αρκετά αποστακτήρια, ή μικρές μεταποιητικές μονάδες. Οι προσπάθειες όμως αυτές δεν υποστηρίχτηκαν συστηματικά από την αντίστοιχη έρευνα και τεχνογνωσία, ενώ ελάχιστα έχει αξιοποιηθεί και το γηγενές υλικό ΑΦΦ της περιοχής».
Η κα Αθανασιάδου συμπλήρωσε πως «η πρόθεση για την υλοποίηση του έργου βασίζεται καταρχάς στο ενδιαφέρον του Δήμου Κοζάνης να υποστηρίξει δραστηριότητες σχετικά με αρωματικά φαρμακευτικά φυτά. Επιπλέον, υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από παραγωγούς και μεταποιητές, αλλά και ανάγκη για ποιοτικό χαρακτηρισμό των παραγόμενων προϊόντων ΑΦΦ στην περιοχή, καθώς και για αξιοποίηση της τοπικής χλωρίδας, και της απόκτησης στο μέλλον διαπιστευμένου Πολλαπλασιαστικού Υλικού, από γηγενές γενετικό υλικό για είδη με μεγάλο ενδιαφέρον.
Με βάση όλα αυτά εδώ και αρκετό καιρό είχαμε συνεργασία με το ΓΕΩΤΕΕ, την ΑΝΚΟ, το ΕΒΕ Κοζάνης και με συνεταιρισμούς και επιχειρηματίες του χώρου, ώστε μαζί να βρούμε τους καλύτερους τρόπους για την έμπρακτη στήριξη των αρωματικών και φαρμακευτικών. Στο πλαίσιο αυτό αποφασίσαμε να συνεργαστούμε με το ΕΛΓΟ Δήμητρα και ελπίζω σύντομα να έχουμε πολύ θετικά αποτελέσματα» κατέληξε.
Συνολικά το έργο θα υποστηρίξει τα πλεονεκτήματα των τοπικών παραγομένων αρωματικών φαρμακευτικών φυτών της περιοχής.
Στο πλαίσιο του έργου θα υλοποιηθούν οι παρακάτω δράσεις:
1. Αποτύπωση ποιοτικών χαρακτηριστικών αρωματικών φαρμακευτικών φυτών που φύονται ή και καλλιεργούνται στο Δήμο Κοζάνης:
Φασκόμηλο (S. officinalis), Σιδερίτης (S. raeseri και S. scardica), Ρίγανη (Origanum vulgare ssp. hirtum)
Θα χαρακτηριστεί το ποιοτικό προφιλ των παραπάνω ειδών από καλλιέργειες του Δ. Κοζάνης και ορισμένων αυτοφυών, από περιοχές του Νομού Κοζάνης. Ειδικότερα, θα χαρακτηριστούν ως προς την περιεκτικότητα και τη σύσταση των αιθερίων ελαίων και την αντιοξειδωτική τους σύσταση.
2. Μελέτη ειδών Σιδερίτη (Τσάι του βουνού) της περιοχής
Πλήρης χαρακτηρισμός αυτοφυών και καλλιεργούμενων ειδών Σιδερίτη
Φυτοχημική και γενετική αξιολόγηση των ειδών S. raeseri και S. scardica που καλλιεργούνται στην περιοχή και διατροφική σύσταση (ετικέτα) σε εμπορικά διακινούμενα είδη
Μελέτη τοπικού πληθυσμού ρίγανης (Origanum vulgare ssp. hirtum)
3.1 μελέτη τοπικού πληθυσμού ρίγανης και αντίστοιχων από καλλιέργειες (εάν υπάρχουν)
3.2 Πειραματική καλλιέργεια στο Τμήμα Αρωματικών Φαρμακευτικών Φυτών, για επιλογή υπέρτερων γενοτύπων, με στόχο την τυποποίηση του Πολλαπλασιαστικού Υλικού Ρίγανης Κοζάνης.
Η συνολική διάρκεια της Προγραμματικής σύμβασης ορίζεται σε 24 μήνες όσο και η συνολική διάρκεια του προγράμματος.
Για την εκτέλεση του ερευνητικού προγράμματος θα καταβληθεί από το Δήμο Κοζάνης το ποσό των 20.000€ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ.
