Το 1813, φιλοπρόοδοι Κοζανίτες έκτισαν, μαθαίνουμε, πλάι στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου ένα θολωτό οικοδόμημα, στο οποίο εγκατέστησαν τη Βιβλιοθήκη και δίπλα της έναν οικίσκο με την επιγραφή «Οίκος Βελτιώσεως», ένα αναγνωστήριο, προκειμένου να συνέρχονται εκεί κατά καιρούς «οι πεπαιδευμένοι». Πρόκειται για την αρχή της περίφημης Κοβενταρείου Δημοτικής Βιβλιοθήκης της Κοζάνης, την ιστορία της οποίας διαβάζουμε από τον Βασίλη Σαμπανόπουλο, πρώην έφορο της βιβλιοθήκης για τρεις δεκαετίες, στην περιοδική έκδοση «Προθήκη» που εκδίδει η Κοβεντάρειος από το 2016.
Η Κοβεντάρειος μεγάλωσε στη φιλογράμματη Κοζάνη και πρόσφατα μεταφέρθηκε σε ένα νέο, σύγχρονο χώρο. Μια παραλλαγή του Οίκου Βελτιώσεως, που κατεδαφίστηκε για τη διάνοιξη ενός δρόμου, ακολουθεί τη βιβλιοθήκη, καθώς ο υπότιτλος της «Προθήκης» δεν είναι άλλος από το «δελτίον βελτιώσεως».
Μπορεί όλα αυτά να είναι λεπτομέρειες και να αφορούν λίγους –ελπίζω πως δεν ισχύει αυτό– αλλά δεν μπορεί κανείς να μην προσέξει μια καλαίσθητη έκδοση όταν την κρατάει στα χέρια του. Η «Προθήκη» έχει το μέγεθος ενός μέσου βιβλίου, η γραμματοσειρά του τίτλου θυμίζει καλλιγραφική και βυζαντινή γραφή και συνειρμικά παραπέμπει στους θησαυρούς της βιβλιοθήκης που χρονολογούνται στον 17ο αιώνα. Το καλλιγραφικό «Π» είναι σχεδιασμένο από την αρχιτέκτονα Αννίτα Κουτσονάνου και το βρίσκουμε ξανά στην κεφαλή των εσωτερικών σελίδων.
Διακριτικά ο λογότυπος της Κοβενταρείου κοσμεί το εξώφυλλο, ανάγλυφα τυπωμένος στο σκληρό χαρτί της έκδοσης. Η διχρωμία, σε χρώματα χαμηλής έντασης και τόνου, συμβολίζει το πέρασμα στη σύγχρονη εποχή. Η γραμματοσειρά αλλάζει, γίνεται μοντέρνα και λιτή. Εσωτερικά, τα κείμενα αναπτύσσονται με τις απαραίτητες λευκές ανάσες αλλά και υποσημειώσεις που θυμίζουν τη σύνταξη μιας πραγματείας που βρίσκει τον φυσικό της χώρο, πού αλλού, σε μια βιβλιοθήκη.
Ο σχεδιασμός της «Προθήκης» γίνεται από την κ. Κουτσονάνου, η οποία είναι μέλος του δραστήριου διοικητικού συμβουλίου της Κοβενταρείου, ενώ η επιμέλεια του περιεχομένου ανήκει στη φιλόλογο Κατερίνα Δημοπούλου. Το περιοδικό φιλοξενεί κείμενα συνεργατών με πυρήνα τη βιβλιοθήκη και την ιστορία της, συνεντεύξεις με ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών, αφιερώματα σε καλλιτέχνες και προσωπικότητες. Η περιοδική έκδοση μετράει μόλις έξι τεύχη και έχει τις δυνατότητες να απευθυνθεί σε ένα ευρύτερο κοινό, αποκτώντας μια διακριτή ταυτότητα και συνέπεια και εμπλουτίζοντας το περιεχόμενό της με πρωτότυπα κείμενα, γραμμένα ειδικά για την «Προθήκη», προκειμένου να αποκτήσει και μια συλλεκτική αξία. Σε κάθε περίπτωση, αποτελεί σημαντική παρακαταθήκη για μια βιβλιοθήκη με τεράστια κληρονομιά και ένα πολλά υποσχόμενο μέλλον.
Του Σάκη Ιωαννίδη από την εφημερίδα “Καθημερινή”
