Η παρουσία εκατοντάδων μαθητών σε μια διάλεξη μάθησης σε περίοδο Αποκριάς (παραμονή), δίνει τα πλέον αισιόδοξα μηνύματα, ότι αυτός ο τόπος μπορεί να έχει ελπίδα για κάτι καλύτερο! Αναφερόμαστε στη διάλεξη του καθηγητή Φυσικής και συγγραφέα Γιώργου Παναγιωτακόπουλου* με θέμα «ΜΑΘΑΙΝΩ ΠΩΣ ΝΑ ΜΑΘΑΙΝΩ ΚΑΛΥΤΕΡΑ», που πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σάββατο 25 Φεβρουαρίου 2017 στο γεμάτο από μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς Πνευματικό Κέντρο Σερβίων, με συνδιοργανωτές το Μορφωτικό Όμιλο Σερβίων (Μ.Ο.Σ.) ΤΑ ΚΑΣΤΡΑ, το Σύλλογο Εκπαιδευτικών Φροντιστών Δυτικής Μακεδονίας και το Φροντιστήριο «ΣΥΓΧΡΟΝΟ».
Στον εναρκτήριο χαιρετισμό της η πρόεδρος του Μ.Ο.Σ. Χρυσάνθη Καραγιαννίδου αναφέρθηκε στη σημασία της γνώσης, λέγοντας μεταξύ άλλων ότι: «Η γνώση είναι δύναμη. Είναι το μόνο στολίδι που δεν φθείρεται ποτέ. Κάθε γνώση που προστίθεται είναι προσθήκη στην ανθρώπινη δύναμη. Οι γνώσεις είναι για το πνεύμα, ότι και τα μάτια για το σώμα, δηλαδή το φως της διάνοιας. Αντίθετα, η άγνοια και η αμάθεια είναι το σκοτάδι. Συνεπώς η άσκηση στην απόκτηση της γνώσης, το να μαθαίνουμε πώς να μαθαίνουμε, είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον και πολύ χρήσιμο για την πνευματική ανάπτυξη του καθενός…
Γι αυτό ευχαριστούμε ιδιαίτερα και εμείς τον καθηγητή Φυσικής και συγγραφέα για τον κόπο που υποβλήθηκε να έρθει στην πόλη μας και να μας βοηθήσει για το τόσο σημαντικό θέμα της μάθησης…».
Παίρνοντας το λόγο ο πρόεδρος του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Φροντιστών Δ. Μακεδονίας Ηλίας Μιχαηλίδης, τόνισε ότι η πρόσκληση του κ. Παναγιωτακόπουλου, αποτελεί μέρος του έργου των φροντιστηρίων να στηρίξουν τους μαθητές τους στην προσπάθεια που κάνουν για την επιτυχία και κάλεσε μαθητές και γονείς να εμπιστευτούν τη νόμιμη φροντιστηριακή εκπαίδευση.
Στη συνέχεια, ο καθηγητής Φυσικής Χρήστος Ελευθερίου**, πριν καλέσει τον ομιλητή στον «πίνακα» (στο βήμα), έκανε μια περιεκτική αναφορά στη σχέση εμπιστοσύνης που πρέπει να υπάρχει ανάμεσα σε καθηγητή και μαθητή, προσθέτοντας ότι «σε αυτή τη συνοδοιπορία με τα παιδιά συνάντησα και γνώρισα πολλούς συναδέλφους που -αρχικά τουλάχιστον- μας ένωσε η αγάπη για την επιστήμη μας και που στη συνέχεια, και μέσα από τη συνεχή επικοινωνία και συναναστροφή μερικές φορές, εξελίχθηκε σε προσωπική σχέση, σχέση σεβασμού και εμπιστοσύνης.
Μια τέτοια περίπτωση, μια τέτοια σχέση αποτελεί και ο σημερινός καλεσμένος μας, ο Γιώργος Παναγιωτακόπουλος.
…Παρακολουθούσα τη δουλειά του και την ενασχόλησή του με τις μεθόδους μάθησης, με τη μελέτη της αποδοτικότερης μετάδοσης της γνώσης, μια πτυχή που με ενδιέφερε (όπως και όλους τους δασκάλους φαντάζομαι) ιδιαίτερα.
Φαντάζεσθε λοιπόν τη χαρά που πήρα, όταν σε συνομιλία μαζί του, ανταποκρίθηκε στην πρόσκλησή μου να παρουσιάσει στην πόλη μας την εργασία του. Έτσι κάπως στήθηκε η σημερινή μέρα, η διάλεξη…».
Ο βασικός ομιλητής κ. Παναγιωτακόπουλος, οριοθετώντας ότι απευθύνεται σε γονείς, σε εκπαιδευτικούς και πρωτίστως σε μαθητές, με κύριο αντικείμενο την παροχή απλών πρακτικών οδηγιών για πιο αποδοτική μελέτη, κατ’ αρχάς εστίασε στη σημασία που έχει η μνήμη, λέγοντας ότι η μνήμη και η μάθηση είναι οι δυο πλευρές του ιδίου νομίσματος, διαχωρίζοντάς την σε μνήμη εργασίας και μακρά μνήμη. Όπως είπε «στη μνήμη εργασίας γίνεται η σκέψη και η λύση του προβλήματος, και στη συνέχεια δημιουργείται η ενσωμάτωση στη μακρά μνήμη, ώστε να το θυμόμαστε αργότερα και να προσπαθήσουμε να το χρησιμοποιήσουμε…, κάτι που θα σημάνει και την αυτοματοποίηση των γνώσεων». Στη συνέχεια ο κ. καθηγητής, όντας ιδιαίτερα επικοινωνιακός και παραστατικός, κρατώντας έτσι υψηλά την προσοχή των παρευρισκομένων, αναφέρθηκε αναλυτικά σε τρείς κύριες πρακτικές αποδοτικότερης μάθησης, που είναι α. «το άπλωμα της μελέτης στην εβδομάδα, β. «η εναλλαγή των κεφαλαίων της ύλης» και γ. «η αυτοεξέταση και η ανάκληση των γνώσεων». Στα προβλήματα της εφαρμογής των παραπάνω πρακτικών, ανέφερε τη συνήθεια που μπορεί να έχει κάποιος μαθητής στον τρόπο μελέτης, που δύσκολα αλλάζει, την κατάρτιση σωστού προγράμματος μελέτης, την αίσθηση που έχουν πολλοί μαθητές ότι αποδίδουν καλύτερα όταν ασχολούνται πολύ ώρα αποκλειστικά με ένα μάθημα, την πολυεργασία (νομίζουν ότι μπορούν να κάνουν πολλά πράγματα ταυτόχρονα), τη σχέση με τις ηλεκτρονικές συσκευές (απομάκρυνση την ώρα της μελέτης) κ.α., επιμένοντας στην κατάρτιση από μέρους του μαθητή προγράμματος, που να λειτουργεί όσο γίνεται καλύτερα.
Πέρα από τις πρακτικές αποδοτικότερης μελέτης, ο κ. Παναγιωτακόπουλος είπε ότι η ακαδημαϊκή απόδοση του μαθητή επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, όπως είναι το κοινωνικό, το οικονομικό και το πολιτισμικό περιβάλλον του μαθητή, το υπόβαθρο του μαθητή, το σχολικό περιβάλλον κ.α.
Μετά το τέλος της ενδιαφέρουσας ομιλίας που χειροκροτήθηκε θερμά από το πολυπληθές ακροατήριο, ακολούθησε διάλογος με μαθητές και εκπαιδευτικούς, όπου δόθηκαν από τον κ. καθηγητή πρόσθετες πληροφορίες και διευκρινήσεις σε ένα τόσο σοβαρό θέμα, όπως είναι ο τρόπος της αποδοτικότερης μελέτης του μαθητή.
(δείτε στο video απόσπασμα 24’ από την ομιλία του κ. Παναγιωτακόπουλου, συνολικής διάρκειας 1:40’)
Γ.Μαστρ.
* Ο Γιώργος Παναγιωτακόπουλος είναι συγγραφέας βοηθημάτων φυσικής στις εκδόσεις Σαββάλα, από το 2002, ενώ έχει εργαστεί σε φροντιστήρια και ιδιωτικά σχολεία, ως καθηγητής φυσικής, αστρονομίας και γεωγραφίας. Τα τελευταία χρόνια, στο πλαίσιο των μεταπτυχιακών του σπουδών στο αντικείμενο του digital learning και του gamification, ασχολείται εκτός των άλλων με τη μελέτη του πώς μαθαίνει αποδοτικότερα ένας μαθητής, διερευνώντας τα συμπεράσματα της σύγχρονης ακαδημαϊκής έρευνας στον τομέα αυτό.
**Δείτε παρακάτω ολόκληρο το χαιρετισμό του καθηγητή Φυσικής και βασικού συντελεστή της συνδιοργάνωσης Χρήστου Ελευθερίου
Ξεχωριστή για μένα η σημερινή μέρα.
Τόσο προσωπικά, όσο και επαγγελματικά – εφόσον, τυπικά, θεωρείται επάγγελμα με την έννοια της δουλειάς, η εργασία και η ενασχόλησή μου με νέα παιδιά.
Είμαστε τυχεροί, και αναφέρομαι σε όλους τους συναδέλφους φροντιστές και καθηγητές, που η κλίση, η αγάπη και η προσπάθεια, ίσως και πιθανές συγκυρίες για κάποιους, μας έφεραν στο δρόμο της παιδαγωγίας.
Σε αυτό το δρόμο πορεύτηκα εδώ και 27 χρόνια μαζί με εκατοντάδες παιδιά, σημερινούς πια επιστήμονες, επαγγελματίες και συναδέλφους.
Εκατοντάδες αγαπημένα πρόσωπα που με εμπιστεύθηκαν να καθοδηγήσω τα αρχικά τους βήματα για την κατάκτηση της ζωής.
Δύσκολο έργο, μα ακόμη περισσότερο γεμάτο ευθύνες και συνεχή προσπάθεια για να είμαι… (συγχωρείστε μου τον ενικό, μου είναι ευκολότερος στο λόγο και γνωρίζω ότι και οι συνάδελφοι εύκολα μπορούν να ταυτιστούν με τα λεγόμενά μου), και συνεχίζω: … συνεχή προσπάθεια για να είμαι πάντα σε θέση να ανταπεξέλθω σε νέες προκλήσεις και δεδομένα, τόσο στην ειδικότητά μου, όσο και στον τρόπο και τις μεθόδους μετάδοσης της γνώσης – άλλη μεγάλη πρόκληση αυτή!
Σε αυτό το δρόμο λοιπόν, σε αυτή τη συνοδοιπορία με τα παιδιά συνάντησα και γνώρισα πολλούς συναδέλφους που -αρχικά τουλάχιστον- μας ένωσε η αγάπη για την επιστήμη μας και που στη συνέχεια, και μέσα από τη συνεχή επικοινωνία και συναναστροφή μερικές φορές, εξελίχθηκε σε προσωπική σχέση, σχέση σεβασμού και εμπιστοσύνης.
Μια τέτοια περίπτωση, μια τέτοια σχέση αποτελεί και ο σημερινός καλεσμένος μας, ο Γιώργος Παναγιωτακόπουλος.
Ήρθα σε πρώτη επαφή μαζί του στα φοιτητικά μας χρόνια στα Γιάννενα. Αμούστακα παιδιά…. Μπα Γιώργο είχαμε και οι δύο τότε μουστάκι… Μετά τα Γιάννενα χαθήκαμε μιας και έπρεπε να χτίσει ο καθένας το δικό του μέλλον…
Κάποια στιγμή πριν …. χρόνια συναντηθήκαμε και πάλι ηλεκτρονικά και αμέσως αντίκρισα και αναγνώρισα έναν άνθρωπο που γνώριζα από παλιά , που ήταν η εικόνα των βιβλίων του από τη στιγμή που πρωτόπιασα στα χέρια μου την έκδοσή του…
Η επικοινωνία μας ήταν συχνή, η ανταλλαγή προβληματισμών συνεχής και εποικοδομητική.
Παρακολουθούσα τη δουλειά του και την ενασχόλησή του με τις μεθόδους μάθησης, με τη μελέτη της αποδοτικότερης μετάδοσης της γνώσης, μια πτυχή που με ενδιέφερε (όπως και όλους τους δασκάλους φαντάζομαι) ιδιαίτερα.
Θα κάνω μία παρένθεση εδώ:
Τα μαθηματικά είναι αμείλικτα για την περιοχή μας.
1977-1997 μία ολόκληρη εικοσαετία και μόλις ένας πέτυχε σε επιστήμες υγείας από όλη την περιοχή μας με πανελλαδικές εξετάσεις….
Κάποια στιγμή ήρθαν τα βιβλία του Γιώργου και η επίμονη δουλειά μας για να είμαστε όλοι μας χαρούμενοι σήμερα που πάνω από 45 επιστήμονες (στρατιωτικοί γιατροί γιατροί φαρμακοποιοί και κτηνίατροι) και για την εικοσαετία 1997-2017 είναι από την περιοχή μας…Η στεναχώρια μου βέβαια είναι ότι ελάχιστοι επέστρεψαν στον τόπο μας…
Για να επιστρέψω στον πρόλογό μου φαντάζεσθε λοιπόν τη χαρά που πήρα, όταν σε συνομιλία μαζί του, ανταποκρίθηκε στην πρόσκλησή μου να παρουσιάσει στην πόλη μας την εργασία του.
Έτσι κάπως στήθηκε η σημερινή μέρα, η διάλεξη με θέμα: «Μαθαίνω πως να μαθαίνω καλύτερα» (τρεις απλές πρακτικές για πιο αποδοτική μελέτη).
Αμέριστους συμπαραστάτες και αρωγούς μου για αυτή τη διοργάνωση είχα από την πρώτη στιγμή τον Μορφωτικό Όμιλο Σερβίων και τον Σύλλογο Φροντιστών Δυτικής Μακεδονίας και γι’ αυτό θέλω να τους ευχαριστήσω ιδιαίτερα.
Και φυσικά θέλω να ευχαριστήσω ιδιαίτερα -και για την προσωπική τιμή που μου κάνει- τον Φυσικό, Συγγραφέα και φίλο κο Γιώργο Παναγιωτακόπουλο.
Κε Παναγιωτακόπουλε
Φίλε Γιώργο … στον πίνακα θα έλεγα αν φυσικά υπήρχε πίνακας!
