Ο εφιάλτης της ανεργίας από το κλείσιμο μονάδων της ΔΕΗ στη Δυτική Μακεδονία από τη μια και οι ανοιχτές περιβαλλοντικές πληγές που έχει αφήσει πίσω της η εξόρυξη του λιγνίτη από την άλλη, στοιχειώνουν τις ζωές των ανθρώπων της περιοχής. Από το 1959 που πήρε μπρος στην Πτολεμαΐδα το φουγάρο της ΛΙΠΤΟΛ του Μποδοσάκη μέχρι και σήμερα που έχει αρχίσει να μπαίνει λουκέτο σε μονάδες παραγωγής και σε ορυχεία, ο λιγνίτης και η εξόρυξή του, παραμένουν «ευχή και κατάρα» για τον τόπο.
Οι πολλές και καλά αμειβόμενες δουλειές που έφεραν ανάπτυξη και ευημερία σ΄ ένα τόπο ρημαγμένο από τον πόλεμο και τα εθνικά πάθη, όλα αυτά τα χρόνια συμβαδίζουν με το φόβο για τις καρκινογενέσεις από την περιβαλλοντική υποβάθμιση και τους ατμοσφαιρικούς ρύπους που χτυπάνε «κόκκινο» κάποιες μέρες, τις απόκοσμες εικόνες των λιγνιτικών πεδίων και ορυχείων, την τέφρα που με το πρώτο αεράκι ή μ΄ ένα ψιλόβροχο σκεπάζει τα πάντα, το δράμα των κατοίκων των ξεριζωμένων χωριών, τα οποία παραδόθηκαν άδεια από ζωή στη ΔΕΗ για να γίνει η εκμετάλλευση των λιγνιτικών πεδίων, τα χωριά που χωρίστηκαν στα δύο εξαιτίας ρηγμάτων…
Για πάνω από 60 χρόνια η ενεργειακή καρδιά της Ελλάδας χτυπάει στα 160.000 στρέμματα των λιγνιτικών πεδίων της Δυτικής Μακεδονίας με 220 χιλιόμετρα ταινιόδρομων να διασχίζουν όλη την περιοχή σαν φλέβες που μεταφέρουν αντί για αίμα, το θησαυρό του λιγνίτη, τον οποίο φέρνουν στο φως γιγαντιαίοι ηλεκτροκίνητοι εκσκαφείς, ηλεκτροδοτώντας σχεδόν το 50% της χώρας.
Το ορυχείο που απλώνεται σαν μαύρο σεντόνι πίσω από τον ΑΗΣ Καρδιάς τρομάζει… Το τοπίο μοιάζει σεληνιακό, έρημο από κάθε ίχνος ζωής, με το μαύρο του λιγνίτη και τη λάσπη να κυριαρχούν παντού. Μόνο τα φορτηγά, οι εκσκαφείς της ΔΕΗ και οι ταινιόδρομοι σπάζουν τη μονοτονία του τοπίου. Όταν βρέχει, όλη η περιοχή μετατρέπεται σε ένα τεράστιο λασπότοπο κι όταν σηκώνεται αέρας τότε όλα… μαυρίζουν. «Η τέφρα, η σκόνη από τις εξορύξεις του λιγνίτη και τους ταινιόδρομους, κάθεται παντού. Σκεπάζει τα πάντα, σπίτια, δρόμους, αυτοκίνητα… Δε μπορείς να πάρεις ανάσα» λέει στο «Εθνος της Κυριακής», η Γεωργία. Από πολύ μικρή βρέθηκε να δουλεύει στον ΑΗΣ Καρδιάς, μόλις τέλειωσε το ΤΕΙ. «Ήταν μεγάλη η ευκαιρία η δουλειά στη ΔΕΗ. Όταν όλα τα υπόλοιπα παιδιά της ηλικίας μου έψαχναν μάταια για μια θέση εργασίας εγώ είχα μια καλή δουλειά με καλά χρήματα. Τι να πω; Για τη σκόνη που δε σ΄ αφήνει να αναπνεύσεις ή για τη βαριά μυρωδιά που υπάρχει παντού; Για τους καρκίνους που θερίζουν;» προσθέτει.
Ο Βασίλης που γεννήθηκε και μεγάλωσε στην περιοχή του Αγίου Δημητρίου, μπήκε στη ΔΕΗ κι έπιασε δουλειά στον ΑΗΣ της περιοχής, ως αντάλλαγμα για τα χωράφια της οικογένειά του που απαλλοτρίωσε η επιχείρηση για την ανάπτυξη του λιγνιτικού πεδίου. «Δεν το μετανιώνω. Σωθήκαμε κι εγώ και οι υπόλοιποι που πιάσαμε τότε δουλειά. Τι μέλλον είχαμε, τι θα κάναμε με απολυτήριο λυκείου ή τεχνικής σχολής που είχαμε οι περισσότεροι; Η ΔΕΗ και ο λιγνίτης μας βοήθησαν να φτιάξουμε τις ζωές μας… Τώρα όμως βλέπω πως το τίμημα που πληρώσαμε ήταν μεγάλο. Υπάρχουν μέρες που η ζωή εδώ είναι δύσκολη, δεν μπορείς ούτε ανάσα να πάρεις, ενώ ακούμε συνέχεια για καρκίνους…» λέει.
Ανησυχία και για το νερό
Ο Άγιος Δημήτριος, το Ρυάκι, η Ακρινή, βρίσκονται λίγες εκατοντάδες μέτρα μακριά από το εργοστάσιο της ΔΕΗ, τον ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου. Τα φουγάρα που καπνίζουν είναι η πρώτη εικόνα που αντικρίζουν ανοίγοντας τα παράθυρα των σπιτιών τους και τα προβλήματα δεν σταματούν εκεί. Ακόμα και στο νερό που φτάνει στις βρύσες τους υπήρχαν ενδείξεις για μεγάλες συγκεντρώσεις εξασθενούς χρωμίου, ενώ πηγαίνοντας στα χωράφια τους βλέπουν τα βουνά από τέφρα που σχηματίζονται συχνά από τις αποθέσεις…
Σπίτια και περιουσίες στο βωμό της εξόρυξης
Μέχρι τώρα οι κάτοικοι δέκα χωριών έχουν εγκαταλείψει σπίτια και περιουσίες για μπορέσει η ΔΕΗ να εκμεταλλευτεί τα λιγνιτικά πεδία της Δυτικής Μακεδονίας. Καρδιά, Χαραυγή, Εξοχή, Κόμανος, Κλείτος, Μαυροπηγή, Ποντοκώμη, Πτελεώνας, Ακρινή, Ανάργυροι είναι τα χωριά που βρέθηκαν στο… δρόμο της ΔΕΗ.
Από την Καρδιά και τη Χαραυγή τη δεκαετία του ΄70 μέχρι και σήμερα που οι κάτοικοι της Ακρινής και των Αναργύρων περιμένουν να ξεκινήσουν και να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες για τα δικά τους χωριά, οι εικόνες δεν αλλάζουν. Άδεια κτίρια, τοίχοι γκρεμισμένοι, σπιτικά ερειπωμένα και άδειοι δρόμοι κάνουν τα χωριά που βούλιαξε ο λιγνίτης να μοιάζουν με στοιχειωμένα. Τι κι αν οι αποζημιώσεις που δίνονται στις περισσότερες περιπτώσεις είναι καλές. Τίποτε δε μπορεί να μετριάσει τον πόνο του ξεριζωμού.
Στη Χαραυγή ένα από τα πρώτα χωριά που εγκαταλείφθηκαν το σκηνικό είναι σχεδόν τρομακτικό. Οι τοίχοι των άδειων σπιτιών και καταστημάτων που στέκουν ακόμα όρθιοι, στους άδειους δρόμους είναι τα τελευταία σημάδια πως εδώ κάποτε υπήρχε ζωή.
Στον Ποντοκώμη που είναι σε εξέλιξη η μετεγκατάσταση, στα τέλη του περασμένου Μαΐου κάτοικοι και μαθητές με δάκρυα στα μάτια αποχαιρέτισαν το σχολείο τους. Οι 16 μαθητές του Γυμνασίου, συγκινημένοι στάθηκαν μπροστά στους γονείς τους, τους φίλους τους και τους καθηγητές τους, σήκωσαν το δεξί τους χέρι και με μια φωνή έδωσαν όρκο πως δε θα ξεχάσουν τον τόπο τους και το σχολείο τους. «Εμείς οι 16 γενναίοι εναπομείναντες του σχολείου μας ομνύουμε, ότι ποτέ δε θα λησμονήσουμε το σχολείο μας, όλα αυτά που μας πρόσφερε και θα έχει πάντα μια θέση στην καρδιά μας» είπαν με μια φωνή πριν πέσουν στις αγκαλιές των δικών τους…
Στη Μαυροπηγή Πτολεμαΐδας επτά χρόνια μετά την αναγκαστική εγκατάλειψη των σπιτιών τους και την αποζημίωσή τους από τη ΔΕΗ, 750 πρώην ιδιοκτήτες ακινήτων στο χωριό – φάντασμα έχουν κληθεί να επιστρέψουν σχεδόν το μισό των χρημάτων που εισέπραξαν από την απαλλοτρίωση και η δημιουργία νέου οικισμού για τη μετεγκατάσταση των κατοίκων καρκινοβατεί. Η Μαυροπηγή σβήστηκε από τον χάρτη ξαφνικά, καθώς η δρομολογημένη μετεγκατάσταση του χωριού χρειάστηκε επισπευστεί το 2011, λόγω επείγουσας κατάστασης. Ένα ρήγμα που είχε εμφανιστεί, εξαιτίας της εξορυκτικής δραστηριότητας της ΔΕΗ, έθετε σε κίνδυνο τον οικισμό και τους κατοίκους, με αποτέλεσμα να απαιτηθεί εκκένωση του οικισμού πριν από την δημιουργία υποδομών στον χώρο όπου θα «μετακόμιζε».
Στην Ακρινή Κοζάνης οι περίπου χίλιοι κάτοικοι μοιάζουν να είναι… «ελεύθεροι πολιορκημένοι». Ο οικισμός έχει περικυκλωθεί από ορυχεία λιγνίτη και αποθέσεις τέφρας. Η επιχείρηση έχει δεσμεύσει την καλλιεργήσιμη γη της Ακρινής, στερώντας από τους κατοίκους το βασικό τους εισόδημα, προκειμένου να εξορύξει τον υπόγειο λιγνίτη, αλλά αρνείται τώρα να απαλλοτριώσει και τον οικισμό, αφού δεν υπάρχουν εκμεταλλεύσιμα αποθέματα κάτω από αυτόν!
Η κατολίσθηση μαμούθ στο ορυχείο Αμυνταίου, που άλλαξε τον χάρτη της περιοχής, συνέβη στις 10 Ιουνίου του 2017 και σόκαρε ακόμα και τα υψηλόβαθμα στελέχη της ΔΕΗ, που είδαν 80 εκατομμύρια κυβικά χώματος να μετακινούνται και να καταρρέουν με πάταγο, καταπλακώνοντας τεράστια μηχανήματα εκσκαφής, χωρίς ευτυχώς ανθρώπινες απώλειες. Η κατολίσθηση σταμάτησε μια «ανάσα» από τα πρώτα σπίτια του χωριού Ανάργυροι, το οποίο ήδη από χρόνια είχε υποστεί φθορές από ρήγμα που διέτρεχε παράλληλα τον οικισμό. Το φαινόμενο επιδείνωσε την κατάσταση, έσχισε στα δύο δρόμους και υποδομές, ενώ προκάλεσε εκτεταμένες ρωγμές σε πολλά σπίτια, καθιστώντας τα, μη κατοικήσιμα. Το χωριό κηρύχτηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και περισσότερες από 100 οικογένειες υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Οι 60 εξ αυτών διαμένουν σε διαμερίσματα στην Πτολεμαΐδα, με το κόστος ενοικίου να επιβαρύνει τη ΔΕΗ, ενώ οι υπόλοιποι σε σπίτια δικής τους ιδιοκτησίας σε άλλες περιοχές.
Το κλείσιμο μονάδων της ΔΕΗ, οι απολύσεις σε σταθμούς και ορυχεία και η κατακόρυφη πτώση της παραγωγής έχουν μειώσει και τους ρύπους αλλά έχουν εκτινάξει στα ύψη τους φόβους για το που θα φτάσει η ανεργία σε όλη τη δυτική Μακεδονία που έτσι κι αλλιώς μαστίζεται από την υποαπασχόληση…
Η ΔΕΗ προσπαθεί με επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας να κλείσει την ψαλίδα, αλλά κάτι τέτοιο μοιάζει αδύνατο. «Η δική μας εκτίμηση είναι πως από τις επενδύσεις σε φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα δεν θα αναπληρώσουν τις θέσεις εργασίας που θα χαθούν. Μπορεί οι επενδύσεις αυτές να είναι σημαντικές αλλά οι θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν είναι λίγες», επισημαίνει σε κάθε ευκαιρία ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος Τμήμα Δυτικής Μακεδονίας, Δημήτρης Μαυροματίδης και προσθέτει πως πρέπει κάποιος να μετρήσει και τις θέσεις εργασίες που θα χαθούν σε παρεμφερείς με τη δραστηριότητα της ΔΕΗ επιχειρήσεις.
Ακόμα και για τη νέα υπερσύγχρονη μονάδα της ΔΕΗ «Πτολεμαΐδα 5» που ξεκίνησε να κατασκευάζεται και για την οποία όλοι ήλπιζαν πως θα μπορούσε να απορροφήσει ακόμα και 3.000 εργαζόμενους, αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα καθώς από την Ε.Ε. εγείρονται αμφισβητήσεις για το έργο.
Πηγή ethnos.gr
ΕΚΕΙΝΟ ΠΟΥ ΕΠΕΙΓΕΙ ΑΜΕΣΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΘΑ ΔΟΘΟΥΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΤΑΛΙΓΝΙΤΙΚΗ ΕΠΟΧΗ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΟΥΝ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΜΕΤΑΠΟΙΗΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ ,ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ ,ΣΤΗΝ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ .ΠΡΟΣΟΧΗ ΑΥΤΑ ΝΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΣΤΗΝ Δ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΣΕ ΑΘΗΝΑ ΓΙΑΤΙ ΤΟΤΕ ΟΥΤΕ ΤΑ ΜΙΣΑ ΔΕΝ ΘΑ ΦΤΑΣΟΥΝ ΕΔΩ
ΣΑΒΒΑΣ
Πολλές μαζεμένες κλαψουριές διαβάζω. ΤΟ ethnos.gr προετοιμάζει το έδαφος για αντιδράσεις στις κινήσεις της κυβέρνησης για τη ΔΕΗ.
Μερικές αλήθειες:
1) Κανένας απ’ τα χωριά που εγκαταλείφθηκαν δεν παραπονέθηκε για τις αποζημιώσεις που πήραν οι οποίες ήταν εξαιρετικά μεγάλες. Κανένας δεν “νοσταλγεί” τα παλιοχώρια ενώ απολαμβάνει το τεσσάρι πολυτελές διαμερσμά του στην πόλη.
2) Μιλάει το άρθρο για προβλήματα υγείας τα οποία όμως η ΔΕΗ αρνείται επί δεκαετίες. Εξάλλου δεν υπάρχει στατιστική μελέτη που να το αποδεικνύει αυτό.
3) Μιλάει για περιβαλλοντικά προβλήματα τα οποία τώρα τα θυμήθηκε (φυσικά και υπάρχουν) και τα οποία Ω! ΤΥΧΑΙΟ ΘΑ ΕΙΝΑΙ! ξαφνικά εμφανίστηκαν τους τελευταίους δύο μήνες επί κυβέρνησης ΝΔ.
4) Μιλάει για ανεργία στη Δυτική Μακεδονία η οποία εδώ και δεκαετίες έχει την υψηλότερη ανεργία στην Ευρώπη. Επίσης έχει και τις πιό γεμάτες καφετέριες στην Ευρώπη. Ο λόγος; Μα φυσικά σε κάθε οικογένεια δεητζή μόνο ένας είναι αρκετός για να δουλεύει γιατί ο μισθός είναι τόσο μεγάλος που καλύπτει και τις ανάγκες των παιδιών που περνάνε ατέλειωτες ώρες στις καφετέριες με τα τζιπ παρκαρισμένα απ’ έξω να περιμένουν να έρθει η ώρα για το ανεργίας ή τα 8μηνα.
Δε μας πείθετε.
Η ΔΕΗ πρέπει να μικρύνει και θα μικρύνει όσο και να χτυπιέστε.
09:28
Ίσως το καλύτερο σχόλιο που διάβασα σχετικά με την ΔΕΗ
Δεν πρωτότυπης
Πάντα υπάρχει παρακάτω, Πάντα δεν πιάνουν πάτο οι χυδαιότητες κομματικών εργολάβων τις Μια ζωή δεξιά, των πάσης φύσεως Πορφυρογέννητων.
Όσο κ να χτυπιέσαι εγώ θα είμαι μόνιμος στην Δεη στο ορυχείο κ εσύ στο γραφείο σου βολεμένος, εγώ θα πάρω χρήματα για το σπίτι μου που με αναγκάζουν να φυγω κ όχι για να κάνω μεγάλη ζωή.
ΑΥΤΑ ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΛΗΤΤΟΜΕΝΑ… ΒΟΛΕΜΕΝΑ ΕΝΑΙ
Αν είναι βολεμενα έλα κι εσύ να ζήσεις σ αυτά τα χωριά…να ξυπνάς το πρωί και να βλέπεις το μπαλκόνι σου μαύρο και να αναρωτιεσαι τι μπορεί να αναπνέεις καθημερινα..να χάνεις τους συγγενείς σου από καρκίνο..να βλέπεις το παιδί σου από τα 5 του να έχει ασθμα…κι έλα μετά να μου πεις αν τα χρήματα που σου δίνει η ΔΕΗ είναι αρκετά για να ζήσεις σε αυτές τις συνθήκες..
Θα σας παρακαλούσα να δείτε λίγο πιο ανθρώπινα το θέμα και έξω από πολιτικές και βολεματα. Εγώ διαβάζοντας το άρθρο έκλαψα, γιατί κατάγομαι από το παλιοχωρι τηνΑκρινη ζω στο παλιοχωρι τον Άγιο Δημήτριο και δεν έχω πρόθεση να ζήσω σε κανένα πολυτελές τεσσάρι. Επώνυμη απάντηση απο ΤΣΟΛΕΡΙΔΟΥ ΗΛΙΑΝΑ
Ευκολα ξεχνάτε μερικοί που οταν σας ειπαν για αποζημίωση τρεχάτε το βραδυ κ φυτεύεται δέντρα το ενα διπλα στο αλλο η κανατε ψευτο παράγκες για παραπανω χρήμα αχάριστοι
Η ΔΕΗ πλήρωσε εκατομμύρια σε απαλλοτριώσεις. Η περιοχή και πι άνθρωποι της πρέπει άμεσα να επαναπροσδιορίσουν το παρόν και το μέλλον τους εκτός ΔΕΗ. Πρώτα αυτοί και μετά η πολιτεία στηρίζοντας θεσμικά και χρηματοδοτικά.
Η ΔΕΗ δεν χρεωκόπησε από τις απαλλοτριώσεις… από την κακοδιαχείριση και την ανείσπρακτη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας χρεωκόπησε.
Ας είμαστε λίγο πιο προσεκτικοί όταν προσφέρουμε συκοφαντικές υπηρεσίες κύριε παπατζή.
Οι μεγάλες αποζημίωσεις και η δυνατότητα μόνιμης απασχόλησης στην ΔΕΗ βοήθησε να ξεπεράσουν τον καημό τους οι κάτοικοι των κοντινών στα ορυχεία οικισμών.
ΑΝ Η ΔΕΗ κλείσει Κοζάνη Πτολεμαΐδα τέλος. Με αυτούς δουλεύουν και οι καφετέριες που αναφέρει καποιος
Ας κλείσει να ησυχασουμε..φαγανε λεφτα Δοξα Τον Θεο πολλοι απο την μαμα δεη….κατι χωρια που το παιζουνε πήρανε λεφτα με το τσουβαλι…οι τεμεπληδες που ονειρευτηκαν το ονειρο της μονιμοτητας γινανε αλλοι τοσοι…βαζανε δεντρα για να τα σηκωσει η δεη…αλλοι καρφωνανε χωριανους τους για να τους πεταξουν εξω και να μπιυν αυτοι…ελεος πια..χωνεψτε το..τελειωσε η δεη…οσοι μπηκανε μονιμοι θα παρουν σε καποια χρονια οτι ολος ο κοσμος και οσοι δν μπηκανε αλλαξτε πολη η σκεπτικο…κουραζει να κλαψουριζουν τα χωρια που τοσα χρονια αν δςν ηταν η δεη θα ειχανε γιδια…
και είμαι σίγουρος ότι βγαζεις τόση χολή γιατί είσαι ένας από αυτούς τους τεμπέληδες που ονειρεύτηκαν την μονιμότητα στην ΔΕΗ αλλά δεν τα κατάφεραν
Ακριβως. Αν η ΔΕΗ ηταν στο μηχανογραφικο στην Γ λυκειου να ξερετε οτι η ιατρικη θα ειχε 2000 μορια κατω απο τη ΔΕΗ. ολοι θελουν να μπουν στη δεη αλλα η χολη που βγαζουν θα γυρισει δυο φορες μπουμερανγκ σε αυτους. Θα ναι αργα οταν το καταλαβουν βοσκωντας τα γιδια που ανεφεραν
μια ζωή σας φταίει η δεη και οι δεητζήδες κανένας όμως από εσας δεν τολμάει να δουλέψει εκεί μέσα και κανένας δεν είδε πως είναι να ξεριζώνεσαι απ τον τόπο σου και δεν μιλάω για τώρα αλλα για τα χωριά που εφυγαν πριν χρόνια που δεν τα “οικονομησαν ” κατα τα λεγομενα καποιων . Μαθατε όλοι μια ζωή τα ίδια η δεη και η δεη ακομη και τωρα που η δεη σβήνει μονο χολη βγάζετε εσείς που ούτε εξω απο τα ορυχεια δεν περνατε να μην λερωθείτε…
Είμαι κάτοικος Ποντοκωμης κάθε πρωί η σκόνη που καλύπτει το χωριό κ η καρβουνηλα που μυρίζει κ την αναπνέουν τα παιδάκια μας είναι ότι χειρότερο, η Ακρινη δυστυχώς είναι σε ακόμη χειρότερη κατάσταση που τους έχει περίκυκλωσει η ΔΕΗ αυτοί οι άνθρωποι υποφέρουν εκεί κ κανένας από τους δήθεν αρμόδιους δν κάνει τπτ, εγώ δν είμαι δημόσιος υπάλληλος στην Δεη αλλά δν εύχομαι να κλείσει η ΔΕΗ ούτε να χάσουν τις δουλειές του αυτοί που δουλεύουν μέσα σε μείον κ στις κάψες για να έχουμε ρεύμα εμείς, για την κατάντια αυτής τις χώρας δν μας φταίνε οι υπάλληλοι της ΔΕΗ, ούτε οι αγρότες, ούτε οι ιδιώτες φταίνε υπουργοί κ πρωθυπουργοι αυτοί κατέστρεψαν την χώρα κ ξεπούλησαν τα πάντα.
Άμα κλείσει να δεις πληγές. Αμέτρητες!!