Με το Νόμο 4039/2012 δόθηκε στους Δήμους η αρμοδιότητα της περισυλλογής, της ηλεκτρονικής σήμανσης και της κτηνιατρικής περίθαλψης των αδέσποτων ζώων συντροφιάς. Ωστόσο διαπιστώθηκε ότι η διαχείριση των αδέσποτων ζώων αποτελεί ένα πολύπλοκο πρόβλημα, που είναι πολύ δύσκολο να επιλυθεί παρά την παρέλευση τόσων ετών, εξαιτίας κυρίως της υφιστάμενης νομοθεσίας.
Ο Νόμος προβλέπει ίδρυση δημοτικών ή διαδημοτικών κτηνιατρείων και καταφυγίων αδέσπoτων ζώων, επιτρεπομένης της συνεργασίας με φιλοζωικά σωματεία ή εθελοντές φιλόζωους. Τα αδέσποτα ζώα περισυλλέγονται και οδηγούνται στα καταφύγια και σε δημοτικά κτηνιατρεία ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις σε ιδιωτικά κτηνιατρεία. Υποβάλλονται σε κτηνιατρική εξέταση, στειρώνονται, σημαίνονται ηλεκτρονικά και καταγράφονται σε διαδικτυακή ηλεκτρονική βάση.
Εν συνεχεία ακολουθεί επαναφορά στο φυσικό τους περιβάλλον με ευθύνη των Δήμων ή των συνεργαζόμενων φιλοζωικών σωματείων που δύνανται να δημιουργήσουν σημεία παροχής τροφής και νερού. Επίσης προβλέπεται και η δυνατότητα υιοθεσίας από ενδιαφερόμενους δημότες.
Σκοπός του προγράμματος είναι αφενός η σταθεροποίηση, καταγραφή και η σταδιακή μείωση του αριθμού των αδέσποτων ζώων μέσω της στείρωσης, σήμανσης, καταγραφής και υιοθεσίας τους και αφετέρου η ευζωία τους, με την εξασφάλιση της κατά περίπτωση κτηνιατρικής φροντίδας σε όλα τα αδέσποτα ζώα του δήμου, η εξασφάλιση τροφής – νερού και οι παρεμβατικές δράσεις σε θέματα προστασίας τους.
Επανειλημμένα διατυπώθηκε από τους Δήμους η άποψη ότι ο Νόμος οδηγεί σε αδιέξοδο και ως εκ τούτου είναι αδύνατον να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, ενώ έγιναν ακόμη και προτάσεις από Δημοτικές Αρχές προς το αρμόδιο Υπουργείο για τροποποιήσεις του.
Αναμφισβήτητα η διαχείριση των αδέσποτων ζώων είναι ένα χρόνια πρόβλημα που δεν έχει αντιμετωπιστεί από την πλειοψηφία των Δήμων. Έχει παρατηρηθεί ότι έχει επιφέρει σημαντική φθορά στους αιρετούς, οι οποίοι ήταν επιφορτισμένοι μ’ αυτή την αρμοδιότητα – αντιδημάρχους, εντεταλμένους συμβούλους- οι οποίοι παρά τις καλές προθέσεις τους είχαν να αντιμετωπίσουν πέρα από τη δυσκολία εφαρμογής του Νόμου, υποστελεχωμένες Δημοτικές Υπηρεσίες και δυσκολία στην ανεύρεση των κονδυλίων. Βρέθηκαν συχνά στη θέση του κατηγορουμένου για επιθέσεις αδέσποτων σε ανθρώπους ή ακόμη και για πρόκληση τροχαίων ατυχημάτων από αδέσποτα. Ωστόσο η επίλυσή του πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα. Άλλωστε διαπιστώθηκε μακροπρόθεσμα – στους ελάχιστους Δήμους που εξ αρχής ακολούθησαν τους βασικούς άξονες του προγράμματος- σημαντική μείωση των αδέσποτων ζώων.
Στην Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης, νέες Δημοτικές Αρχές οι οποίες σημείωσαν – σε ό,τι αφορά το ζήτημα- άμεσες αντανακλαστικές ενέργειες με την ανάληψη των καθηκόντων τους, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν, είναι ο Δήμος Εορδαίας, που προχώρησε ήδη από τον Σεπτέμβριο σε σύγκληση οργανωμένης σύσκεψης και απόφαση για την περισυλλογή και τις λοιπές ενέργειες στο Δημοτικό Κυνοκομείο Πτολεμαίδας, μέχρι να οργανωθεί ο κατάλληλος χώρος. Επίσης ο Δήμος Βοίου, όπου αποφασίσθηκε η μίσθωση ακινήτου με δημοπρασία, για τη δημιουργία χώρου φύλαξης αδέσποτων ζώων και εν συνεχεία δρομολόγηση των λοιπών διαδικασιών.