Ένα όμορφο και δημιουργικό ταξίδι στην ιστορία και στην παράδοση της κοζανίτικης γης παρουσιάζει στους επισκέπτες του το Ιστορικό – Λαογραφικό Μουσείο και Μουσείο Φυσικής Ιστορίας που εδρεύει στην Κοζάνη. Μέσα στα περίπου 2.500 τ.μ. και στους έξι ορόφους, με τα περισσότερα από 18.000 εκθέματα, όπου στεγάζεται όλος αυτός ο «αμύθητος» και πολυάριθμος θησαυρός γνώσης, οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να εξερευνήσουν την ιστορική και λαογραφική πορεία της περιοχής και να συγκρίνουν το παρελθόν με το μέλλον.
Παραδοσιακός αγροτικός πολιτισμός
Το μουσείο, που ίσως είναι από τα μεγαλύτερα περιφερειακά στην Ελλάδα, διαθέτει έξι μόνιμες εκθέσεις (φυσικής, βυζαντινής, αρχαιολογικής, λαογραφικής ιστορίας, πινακοθήκη και εκθέσεις γραμματοσήμων και ραδιοφώνων), εκ των οποίων σημαντική θέση κατέχει η Λαογραφική Έκθεση, καθώς δίνει μια συνθετική και λειτουργική παρουσίαση των όψεων του παραδοσιακού αγροτικού πολιτισμού, των ηθών και των εθίμων ανά θέματα και ενότητες.
Η γεωργική ζωή, οι ασχολίες της πρωτογενούς παραγωγής, όπως η σπορά, το όργωμα και το αλώνισμα των σιτηρών, η ζωή των ξυλοκόπων στο βουνό, τα αγροτικά εργαστήρια και τα επαγγέλματα μιας άλλης εποχής φιλοξενούνται στους χώρους του με κινούμενες αναπαραστάσεις που προσελκύουν το βλέμμα μικρών και μεγάλων.
Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του μουσείου, Αγγελής Πολυνίκης, είναι βιώματα μιας εποχής που ο κόσμος σήμερα δεν γνωρίζει, αλλά μπορεί να αντιληφθεί τη σημασία του παραδοσιακού πολιτισμού και την αξία της γνώσης του. «Δεν είναι ένα μουσείο όπου υπάρχει επαλληλία αντικειμένων. Έχει γίνει μουσειολογική μελέτη και κάθε αντικείμενο που δεν είναι στατικό έχει μπει στη σωστή θέση, με σκοπό ο επισκέπτης να αντιλαμβάνεται τη χρήση των αντικειμένων ή των εργαλείων και το πώς λειτουργούσαν την εποχή εκείνη», τονίζει ο κ. Πολυνίκης.
Πατροπαράδοτα εργαλεία και μικρομάγαζα
Σε άλλον όροφο του μουσείου εκτίθενται, ταυτόχρονα, πατροπαράδοτα εργαλεία, μερικά εκ των οποίων μοναδικά στο είδος τους, για τη γεωργία, την κτηνοτροφία, την αμπελουργία, την καπνοκαλλιέργεια, τη μελισσοκομία, αλλά και την καλλιέργεια του κρόκου. «Τα εργαλεία που εκθέτουμε σε αυτήν τη θεματική ενότητα είναι πάρα πολλά και εντυπωσιάζουν τους επισκέπτες. Τα περισσότερα έχουν αποσυρθεί από την καθημερινή αγροτική δραστηριότητα, όπως η δουκάνη για το λίχνισμα, που χρησιμοποιούσαν για τον αλωνισμό και τον διαχωρισμό του σταριού από το άχυρο», αναφέρει.
Εντυπωσιακά είναι και τα μικρομάγαζα που έχουν στηθεί στο μουσείο, όπου αποτυπώνεται η εμπορική και βιοτεχνική δραστηριότητα της Κοζάνης στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και της προβιομηχανικής περιόδου. «Σε ένα διαμορφωμένο πλακόστρωτο και αριστερά και δεξιά του ορόφου έχουμε αναπαραστήσει τα μαγαζιά που υπήρχαν παλιά. Από τον καστανά, τον κατασκευαστή κανταριών, τον βυρσοδέψη, τον οπλουργό, τον σιδερά που φτιάχνει το υνί και το δρεπάνι, μέχρι τον χρυσικό που ασχολείτο με την αργυροχρυσοχοΐα, τις υφάντρες κ.ά., υπάρχουν ανθρώπινα ομοιώματα που αναπαριστούν την επαγγελματική τους δραστηριότητα. Όλα αυτά είναι μοναδικά σε σχέση με άλλα μουσεία», καταλήγει ο κ. Πολυνίκης.
Οι ιστορικές περίοδοι που καλύπτει χρονολογικά το Μουσείο για όλες τις εκθέσεις του είναι από την Παλαιολιθική εποχή έως και τον 20ό αιώνα, ενώ η Λαογραφική Έκθεση διαθέτει εκθέματα από το 1640 έως το 1960. Το μουσείο είναι δημιούργημα του Συνδέσμου Γραμμάτων και Τεχνών Νομού Κοζάνης.
Πηγή ypaithros.gr