Η νήσος του Μαν, η οικονομία του κι η υπό κρίση Κοζάνη (Του Γιάννη Γουσιόπουλου)

Σε μια από τις συνηθισμένες νυκτερινές διαδικτυακές μου περιηγήσεις στο Google Earth έπεσα τυχαία πάνω σε ένα μικρό νησί της Ιρλανδικής θάλασσας τη Νήσο του Μαν. Μέχρι τότε δεν γνώριζα την ύπαρξή του, άλλωστε τη Μεγάλη Βρετανία που την περιβάλει ασφυκτικά ουδέποτε επισκέφτηκα δια ζώσης. Το νησί έχει έκταση και πληθυσμό όσο περίπου και η δική μας Κέρκυρα, η οικονομία του δε ως ένα βαθμό σχετίζεται με τον τουρισμό. Στην περιπλάνησή μου με την εφαρμογή του Street View ενθουσιάστηκα από το πράσινο τοπίο στους λόφους, στην ακτογραμμή, στο εσωτερικό των κωμοπόλεων. Το τοπίο προσομοιάζει με εκείνο της Σκοτίας, η απλότητά του μου δίνει μια νοσταλγική αίσθηση περασμένης εποχής.

Νότια της πρωτεύουσας και μοναδικής πόλης, παρατήρησα ένα τεράστιο αεροδρόμιο και πλήθος αεροσκαφών, όσο φυσικά μπορεί να δει κανείς μέσα από τη μικρή οθόνη του υπολογιστή. Το μεγάλο μέγεθος αεροδρομίου και δραστηριότητας που δεν δικαιολογείται από τον πληθυσμό του νησιού και τον τουρισμό, μου έδωσε το έναυσμα να αναζητήσω πρόσθετες πληροφορίες. Για να μην πολυλογώ η νήσος Μαν διαθέτει έναν από τους μεγαλύτερους στόλους αεροσκαφών – τουλάχιστον στα χαρτιά – παγκοσμίως. Είναι δηλαδή ένας φορολογικός παράδεισος όπου δηλώνουν την έδρα των ιδιωτικών τους τζετ μέλη του διεθνούς τζετ σετ αποφεύγοντας έτσι την υψηλή φορολόγηση των χωρών τους.

Σε σχετικό άρθρο της ηλεκτρονικής εφημερίδας iefimerida διάβασα πως στο νησί είναι καταχωρημένα 952 αεροπλάνα αποτελώντας έτσι τον έκτο μεγαλύτερο στόλο αεροσκαφών στον κόσμο. Αν και τα αεροσκάφη δεν σταθμεύουν εκεί οι ιδιοκτήτες τους κάποιες φορές προσγειώνονται στο νησί για τη διεκπεραίωση των γραφειοκρατικών τους υποχρεώσεων. Αυτονόητα είναι τα οικονομικά οφέλη των κατοίκων του νησιού τόσο από την κίνηση των αεροπλάνων στο αεροδρόμιό τους, όσο και από το γεγονός της εκεί λογιστικής τους καταχώρησης.

Αν και η επιεικής φορολογική μεταχείριση των υπερ-πλουσίων του κόσμου αντιβαίνει την ιδεολογική μου ιδιοσυγκρασία, αν και οι φορολογικοί παράδεισοι – όπως αποκαλύφθηκε κατά την περίοδο της κρίσης – έβλαψαν σοβαρά τη χώρα μας λόγω της εξαγωγής μαύρου χρήματος από τους δικούς μας υπερ-πλούσιους και όχι μόνο, καθώς και μη εξαιρετέων των πολιτικών μας, κάνω την καρδιά μου πέτρα και σκέφτομαι λύσεις για την πρόσθετη κρίση που θα πλήξει την πόλη και την περιφέρειά μας από τον πρόωρο – «ξαφνικό» θάνατο των εργοστασίων της ΔΕΗ. Ποια είναι η σκέψη μου.

Με δεδομένο ότι στο μικρό αεροδρόμιο της Κοζάνης εδρεύει εδώ και καιρό εταιρεία εκπαίδευσης πιλότων με εμφανή τα οφέλη στην οικονομία της πόλης σε ό,τι αφορά τουλάχιστον τη στέγαση και τη διατροφή εκπαιδευτών και εκπαιδευομένων. Ότι ο πρώην δήμαρχος Λευτέρης Ιωαννίδης αρθρογράφησε εκτενώς για τις δυνατότητες περαιτέρω αξιοποίησης του αεροδρομίου με άλλους τρόπους και περισσότερο προωθημένους στόχους. Ότι ο πρώην υπουργός από την Καστοριά Φίλιππος Πετσάλνικος με δικό του άρθρο για την νέα οικονομία της περιοχής μεταξύ άλλων αναφέρει την ανάγκη θεσμοθέτησης ειδικού πλαισίου για επενδύσεις που με ισχυρά κίνητρα θα καταστήσουν πραγματικά ελκυστική την περιοχή. Με δεδομένο ότι οι φορείς της περιοχής, οι πολιτικοί, απλοί πολίτες και επιστήμονες περισσότερο ή λιγότερο ειδικοί σιγά – σιγά αρχίζουν να τοποθετούνται πάνω στο φλέγον θέμα, διερωτώμαι. Μήπως μια παραλλαγή του μοντέλου της νήσου Μαν, μια δηλαδή φορολογικού είδους προσέγγιση του ζητήματος θα αποτελούσε δυνατότητα αξιοποίησης ενός αεροδρομίου που ούτως ή άλλως υπάρχει, του αεροδρομίου Κοζάνης;

Η σχολή εκπαίδευσης – εφαρμογή ανέλπιστη και καινοτόμα για τα δεδομένα της περιοχής – δίνει την ελπίδα ότι πολλά μπορούν να γίνουν, όσο απίθανα και αν φαντάζουν στην αρχή. Οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής που από παλιά φημίζονται για την ευρηματικότητά τους επιχειρώντας με επιτυχία στο εσωτερικό και το εξωτερικό κάτι θα βρουν να συμπληρώσουν. Η σοβαρότητα του προβλήματος που θα δημιουργηθεί από την εξέλιξη στη ΔΕΗ, που φοβάμαι πως ακόμα δεν εκτιμήθηκε όσο έπρεπε, δικαιολογεί τη σύλληψη κάθε «ενεφάρμοστης» ιδέας, την κατάθεση κάθε φανταστικής πρότασης, την κάθε υπερβολική διεκδίκηση.

Η νήσος Μαν ευημερεί δίχως τον τουρισμό αιχμής, δίχως την παραγωγική γεωργία, δίχως θα μπορούσε να πει κανείς, να κατέχει μια ιδιαίτερα σημαντική γεωγραφική θέση. Κάποιοι από τους ομόθρησκους Ρώσους ολιγάρχες θα μπορούσαν να επιλέξουν το δικό μας αεροδρόμιο – περιοχή αντί εκείνης του νησιού του Ηνωμένου Βασιλείου για έδρα των δικών τους τζετ κάνοντας, δοθείσης της ευκαιρίας, τις διακοπές τους στις πανέμορφες Ελληνικές θάλασσες. Δεν προτείνω δεν έχω τη δύναμη δεν τολμώ άλλωστε, απλώς εξάπτω τη φαντασία.

ΚΟΖΑΝΗ 03 – 0Ι – 2020