Πριν από λίγες μέρες (14.3.2017) ανακοίνωσε το Υπουργείο Παιδείας τις θέσεις εισακτέων στα Τμήματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης που θα διεκδικήσουν οι υποψήφιοι στις φετινές πανελλαδικές εξετάσεις. Σύμφωνα με τη σχετική υπουργική απόφαση μειώνονται κατά 535 οι συνολικές θέσεις εισακτέων, αρκετές από τις οποίες στα τμήματα υψηλής ζήτησης. Στις Ιατρικές Σχολές οι θέσεις από 1055 πέρυσι περιορίζονται στις 835, είναι δηλαδή 220 λιγότερες. Στα Τμήματα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών της χώρας ο συνολικός αριθμός εισακτέων μειώνεται κατά 100, στα Τμήματα Πληροφορικής κατά 50, στα Τμήματα Φυσικής κατά 85 ενώ στα Τμήματα Χημείας έχουμε 100 θέσεις λιγότερες. Όλα τα προαναφερθέντα Τμήματα συγκαταλέγονται στα δημοφιλέστερα μεταξύ των υποψηφίων, οπότε και η μείωση αυτή δημιουργεί μεγάλο πρόβλημα στους υποψηφίους, καθώς ο ανταγωνισμός μεγαλώνει και μαζί με αυτόν το άγχος των υποψηφίων γίνεται ακόμη μεγαλύτερο.
Είναι σημαντικό να ενθαρρύνουμε και να υποστηρίζουμε τα παιδιά μας στην κατάκτηση του βασικού τους στόχου, τι γίνεται όμως όταν ο στόχος αυτός είναι πολύ υψηλός, απαιτεί εντατική προσπάθεια -και γιατί όχι θυσία εκ μέρους του υποψηφίου-, και επιπρόσθετα στα μισά της μεγάλης αυτής προσπάθειας έρχεται το Υπουργείο Παιδείας με υπουργική του απόφαση να κάνει την επίτευξη του στόχου ακόμη πιο δύσκολη; Σύννομη απόφαση θα πει κάθε υπέρμαχος του Υπουργείου, άδικη για τους φετινούς υποψηφίους και τις οικογένειές τους θα πω όμως εγώ.
Ωστόσο, η προσπάθεια αυτή πρέπει να συνεχιστεί μέχρι τέλους και για τους υποψηφίους αλλά και για τους γονείς τους. Ο υποψήφιος καλείται να εντείνει τις προσπάθειές του, να σφίξει τα δόντια του και να προχωρήσει με σύστημα, μέθοδο και προγραμματισμό στο διάβασμα. Οι γονείς καλούνται να υποστηρίξουν με κάθε τρόπο την προσπάθεια του παιδιού τους δημιουργώντας ένα ευνοϊκό περιβάλλον μελέτης. Σε αυτό το σημείο γίνεται επιτακτική η ανάγκη για ύπαρξη ενός Plan Β. Τι θα γίνει εάν -ω μη γένοιτο- ο επιδιωκόμενος στόχος δεν επιτευχθεί; Εάν το παιδί μου γράψει πολύ καλά, αλλά ωστόσο δεν καταφέρει να συγκεντρώσει τα μόρια που απαιτούνται να περάσει στην πολυπόθητη π.χ. Ιατρική;
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να έχει εντοπίσει ο κάθε υποψήφιος και τις εναλλακτικές επιλογές που έχει. Αυτό που πολύ συχνά ακούω από τα χείλη άριστων μαθητών είναι ο πρώτος στόχος και είναι εξαιρετικό να υπάρχει. Όμως, δυστυχώς δεν φτάνει μόνο αυτός. Ο κάθε υποψήφιος σήμερα οφείλει να μπορεί να απαντήσει στο ερώτημα «Εάν όμως δεν τα καταφέρω να εισαχθώ στη Σχολή της πρώτης μου επιλογής, ποιες εναλλακτικές διαδρομές υπάρχουν για να μπορέσω να επιτύχω τον στόχο μου, ποιο άλλο επάγγελμα θα ήταν κατάλληλο για μένα;»
Βοήθεια στον υποψήφιο για να απαντήσει στα παραπάνω κρίσιμα ερωτήματα προσφέρει ο άρτιος επαγγελματικός προσανατολισμός. Μέσα από τη διερεύνηση των ενδιαφερόντων, των δυνατοτήτων, των κλίσεων, των αξιών του και την έγκυρη πληροφόρηση για τις εκπαιδευτικές διεξόδους, τα επαγγέλματα και τις προοπτικές απασχόλησης είναι σε θέση ο μαθητής να λάβει περισσότερο συνειδητές αποφάσεις σχετικά με τη διαμόρφωση της επαγγελματικής του διαδρομής. Η παροχή συμβουλευτικής στήριξης και προσανατολισμού έχει πλέον καθιερωθεί ως βασική συνιστώσα της ορθής εκπαιδευτικής- επαγγελματικής απόφασης. Μειώνεται δραστικά η πιθανότητα να ακολουθήσει ο υποψήφιος ως επάγγελμα αυτό που θα προκύψει από την τυχαιότητα των πανελλήνιων εισαγωγικών εξετάσεων και του μηχανογραφικού του δελτίου, καθώς μέσα από τη χρήση κατάλληλων ψυχομετρικών εργαλείων (τεστ επαγγελματικών ενδιαφερόντων, τεστ χαρακτηριστικών της προσωπικότητα, κ.ά) ο υποψήφιος λαμβάνει μία αναλυτική αναφορά, η οποία αποτελεί τη βάση για την εξατομικευμένη συμβουλευτική διαδικασία σπουδαστικής επιλογής. Αφού εντοπιστούν τα προσωπικά χαρακτηριστικά του κάθε μαθητή παρέχεται σαφής και εύληπτη πληροφόρηση σχετικά με το ποια επαγγέλματα από όσα του ταιριάζουν έχουν θετικές προοπτικές στην αγορά εργασίας και ποια αρνητικές. Με αυτόν τον τρόπο, χωρίς να επιβάλλεται με αυταρχικό, αντιπαιδαγωγικό τρόπο η επιλογή επαγγέλματος, το ίδιο το άτομο επιλέγει υπεύθυνα το επάγγελμα που του αρμόζει και διαμορφώνει τον προσωπικό χάρτη των εναλλακτικών διαδρομών που μπορεί να ακολουθήσει.
Άλλωστε, ο άνθρωπος δεν είναι φτιαγμένος για ένα μόνο επάγγελμα. Ο καθένας διαθέτει μια ποικιλία χαρακτηριστικών τα οποία μπορούν να συνδυαστούν με διάφορους τρόπους και να οδηγήσουν σε περισσότερα από ένα επαγγέλματα. Αρκεί το κάθε άτομο να γνωρίσει τις δυνάμεις του και να συνειδητοποιήσει τις επιθυμίες του.
της Μαρίας Μπιλιώνη, Συμβούλου Εκπαίδευσης & Σταδιοδρομίας, www.tangramedu.net
