Κύριε Υπουργέ,

Τους τελευταίους μήνες η χώρα οδηγήθηκε δύο φορές σε Πανεθνικό Lock Down με ορατές τις συνέπειες (μεγάλη ύφεση και αύξηση της ανεργίας) τόσο της πρώτης όσο και τις δεύτερης φοράς.

Συνέπειες που θα έχουν μακροχρόνια δυσμενή επίπτωση στην οικονομία αλλά και σε μία σειρά άλλων παραμέτρων της οικονομικής ζωής των Ελλήνων πολιτών.

Στην Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας οι συνέπειες αυτές είναι πολύ πιο ορατές και επώδυνες, λόγω και της απολιγνιτοποίσης.

Σε μία Περιφέρεια που κρατά τα σκήπτρα στην ανεργία και υφίσταται ήδη τις επιπτώσεις στην συρρίκνωση της λιγνιτικής παραγωγής εδώ και μία δεκαετία (με το κλείσιμο του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας, του ΑΗΣ Καρδιάς, του ΑΗΣ Αμυνταίου, και το κλείσιμο του Ορυχείου Αμυνταίου, (το 2010 οι εργαζόμενοι στο ΛΚΔΜ και στους ΑΗΣ της περιοχής ήταν 4.700 και τέλος του 2020 θα είναι 2370), είναι περιττό να περιγράψει κανείς την υφιστάμενη κατάσταση. Το μόνο που μπορούμε να πούμε είναι: ανησυχία, προβληματισμός, ανασφάλεια, απόγνωση ΠΑΝΤΟΥ.

Όπως είναι γνωστό, η ανάπτυξη της περιοχής μας στηρίχθηκε όλα τα προηγούμενα χρόνια στην ΔΕΗ και στις δραστηριότητες γύρω από αυτήν.

Υπό αυτές τις συνθήκες λοιπόν δεν είναι καθόλου δύσκολο να φανταστεί κάποιος τι θα σημαίνει και το «Lock Down» στην υφιστάμενη λιγνιτική δραστηριότητα μέχρι το 2023 (εκτός της ¨Πτολεμαΐδα V¨). Είναι πασιφανές (με τα σημάδια να είναι ήδη ορατά όπως έχουμε επισημάνει παραπάνω) πως οδηγούμαστε σε ξαφνικό θάνατο στην Δυτική Μακεδονία, χωρίς να υπάρχει εναλλακτικό αναπτυξιακό σχέδιο. Χωρίς να υπάρχει καμία ασφαλιστική δικλείδα. Χωρίς να υπάρχουν εγγυήσεις για απρόσκοπτη πρόοδο και εξέλιξη του τόπου.

Κύριε Υπουργέ,

Μέσα σε χρονικό ορίζοντα μόλις τριάντα ετών η περιοχή μας ζει την δεύτερη βίαιη αποβιομηχάνισή της.

Η πρώτη συντελέστηκε το 1990 με το κλείσιμο των: ΑΕΒΑΛ, ΜΑΒΕ, ΕΛΣΙ με την μόνη διαφορά ότι τότε ΕΥΤΥΧΩΣ υπήρχε η ΔΕΗ που ήταν σε θέση να απορροφήσει τους ισχυρούς κραδασμούς που δέχθηκε η τοπική οικονομία με την ανεργία, όμως, να παρέμεινε σταθερά πάνω από το 20%.

Η απώλεια εκείνων των θέσεων εργασίας δεν αναπληρώθηκε, δεν αποκαταστάθηκε ποτέ.

Με δεδομένο το γεγονός ότι:

• Η ΔΕΗ θα προχωρήσει στην απόσυρση όλων των λιγνιτικών της μονάδων σε πολύ σύντομο χρόνο

• Η γούνα αντιμετωπίζει πλείστα σοβαρά προβλήματα

• Τα προβλήματα λειτουργίας με κίνδυνο διακοπής των εργασιών της ΛΑΡΚΟ και της ΜΕΤΕ που δραστηριοποιείται στο ορυχείο Προσηλίου, πλήττει κατάφορα την περιοχη των Σερβίων

• Οι θέσεις εργασίας χάνονται σε όλους τους χώρους με μειώσεις των οκταμήνων, διμήνων και την κατάργηση εργολαβιών στη ΔΕΗ

• Τα ανωτέρω επηρεάζουν σημαντικούς τομείς της οικονομίας μας και της βιωσιμότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

• Χαρακτηριστικό της κατάστασης είναι ότι κατεδαφίζεται η λειτουργία και βιωσιμότητα των επιχειρήσεων τηλεθέρμανσης, οι οποίες είναι άμεσα εξαρτώμενες από τις λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ, γιατί δεν υπάρχει και δεν δίνεται κανένα περιθώριο αντίδρασης.

Γκρεμίζετε το σύνολο της βιομηχανίας και της οικονομίας μας, δημιουργούνται προϋποθέσεις τεράστιας αύξησης της ανεργίας και ερήμωσης ολόκληρης της περιοχής μας, χωρίς περιθώρια αναστροφής.

Να τονίσουμε εδώ ότι με βάσει τα επεξεργασμένα στοιχεία του ΟΑΕΔ για την ανεργία προκύπτει ότι:

Στην Δυτ. Μακεδονία ο αριθμός των ανέργων τον Δεκέμβριο του 2018 ανήλθε στους 27.552, ο αριθμός των μη αναζητούντων εργασία στους 935 και οι επιδοτούμενοι άνεργοι στους 3.626. Από το σύνολο αυτών το 55% είναι στην Κοζάνη (λόγω πληθυσμιακού μεγέθους) .

Τον Δεκέμβριο του 2019 ο αριθμός των ανέργων ανήλθε στους 28.303 ο αριθμός των μη αναζητούντων εργασία στους 290 η ανεργία συνολικά το γ τρίμηνο του 2019 στην χώρα έπεσε περίπου στο 1,9% από το γ΄ τρίμηνο του 2018, στην Δυτική Μακεδονία αυξήθηκε κατά 100 ανέργους !!!

Το πρώτο τρίμηνο του 2020 ο αριθμός των ανέργων αυξήθηκε κατά 927, ενώ από τα μέσα Μαρτίου προέκυψε η πανδημία και to lockdown. Τον Απρίλιο του 2020 ο αριθμός των ανέργων αυξήθηκε κατά 1.277 φτάνοντας στους 30.797 χωρίς να υπολογίζουμε τους επιδοτούμενους ανέργους που είναι 3.149. Νεότερα στοιχεία του Αυγούστου του 2020 ανεβάζει τον αριθμό των ανέργων στους 31.103 και τους επιδοτούμενους ανέργους στους 4.503.

Εύκολα λοιπόν παρατηρούμε ότι η ανεργία στην Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας βαίνει συνεχώς αυξανόμενη, παρά τα αντίθετα αποτελέσματα σε Εθνικό επίπεδο.

Η απώλεια, ελέω απολιγνιτοποίησης, των θέσεων εργασίας θα αγγίξει τις 25.000, που εάν τις προσθέσουμε στην υφιστάμενη ήδη υψηλή ανεργία, προκύπτει ότι θα χάσουμε πάνω από το 90% του ενεργού πληθυσμού του Νομού Κοζάνης που είναι ο μεγαλύτερος Νομός της Δυτικής Μακεδονίας.

Η απώλεια του ΑΕΠ θα ξεπεράσει το 40% άμεσα (2,5 δις/έτος) και πολύ παραπάνω έμμεσα.

Εύκολα γίνεται αντιληπτό γιατί συνεχώς μειώνεται ο πληθυσμός της Δυτ. Μακεδονίας, ήδη ξεπερνάει το 10%. Δεν υπάρχουν δουλειές κλείνουν επιχειρήσεις και οι νέοι μας οδηγούνται σε οικονομική μετανάστευση.

H πανδημία έχει αλλάξει πολλά δεδομένα, έχει πλήξει συνολικά την Εθνική οικονομία και κυρίως την εστίαση και τον τουρισμό. Οι απώλειες είναι πολλές και η ελπίδα όλων είναι σταδιακά να υπάρξει ανάκαμψη και να κρατηθεί «όρθιο» το σύστημα υγείας, γιαυτό είναι προϋπόθεση η επιπλέον ενίσχυση του ΕΣΥ με προσλήψεις σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό.

Η οικονομία της Δυτικής Μακεδονίας η οποία επλήγη από τις εξαγγελίες και την συρρίκνωση της λειτουργίας της ΔΕΗ, θα οδηγηθεί τα επόμενα χρόνια σε τεράστια καταστροφή και η βλάβη όχι απλά θα είναι μη αναστρέψιμη αλλά θα είναι μόνιμη, εάν δεν παρθούν άμεσα μέτρα.

Δυστυχώς φαντάζει αδύνατον να εκτιμηθούν οι διαφαινόμενες συνέπειες και αυτό το γεγονός, από μόνο του, καταδεικνύει την σοβαρότητα της κατάστασης.

Οι κάτοικοι της περιοχής (και όχι μόνο) θα βιώσουν συνέπειες οι οποίες θα είναι καταστροφικές, την ώρα που έχουν επί δεκαετίες δώσει «ψυχή και αίμα» για την εθνική οικονομία της χώρας.

Στη λογική αυτή, δε μπορεί παρά να αποτελεί απαίτηση μας ένα σχέδιο πραγματοποιήσιμο, χρηματοδοτούμενο και βιώσιμο, που θα διασφαλίζει και θα αναπληρώνει την απώλεια των θέσεων εργασίας. Ένα σχέδιο μεγαλόπνοο στο οποίο θα αντικατοπτρίζεται αυτό που ακριβώς σημαίνει το Master: Ένα σχέδιο κύριο, βασικό, πολλά υποσχόμενο.

Εξαγγελίες χωρίς ισοδύναμη πρόταση για την περιοχή είναι η απόλυτη καταστροφή.

Είναι λοιπόν κρίσιμο να απαντηθεί τι θα γίνει με την μεγάλη απώλεια των θέσεων εργασίας και πως θα διασφαλιστεί η αναπλήρωση τους.

Να προσθέσουμε, δε, σε όλα τα παραπάνω και τις υποχρεώσεις της ΔΕΗ απέναντι στην τοπική κοινωνία (μετεγκαταστάσεις οικισμών, επαναπόδοση εδαφών, αποκαταστάσεις κλπ).

Μετρήθηκαν άραγε ποτέ από την κυβέρνηση οι πραγματικές επιπτώσεις και συνέπειες; Υπάρχει ορθολογικό και υλοποιήσιμο σχέδιο που να διασφαλίσει (στη πράξη) την αναπλήρωση των θέσεων εργασίας;

Περιοχές που έγραψαν ιστορία συνδέοντας την ύπαρξή τους, για σχεδόν έναν αιώνα, με τον εξηλεκτρισμό της χώρας και την οικονομική της ανάπτυξη, δε μπορεί να αναγκάζονται σε μία πιεσμένη, βίαιη και άδικη μετάβαση που θα έχει πολλαπλές αρνητικές συνέπειες στην ενεργειακή επάρκεια της χώρας, την ομαλή τροφοδοσία της και περαιτέρω στην προοπτική κοινωνιών αλλά και στις προδιαγραφές τους.

Πόσο σωστό (ορθολογικό και ηθικό) είναι άραγε μια χώρα να εγκαταλείπει τον Εθνικό της πλούτο, το Εθνικό της καύσιμο και να αποφασίζει την αντικατάστασή του από εισαγόμενα καύσιμα και μέσα που δεν μπορούν, σε καμία περίπτωση να εγγυηθούν επάρκεια, ισορροπία, οικονομία;

Είναι προφανές (από όποια πλευρά και να το δει κανείς το ζήτημα) ότι απαιτείται ένα ολοκληρωμένο και κοστολογημένο διαρκές σχέδιο αντιμετώπισης των επιπτώσεων, απαιτείται ο απαραίτητος χρόνος και τα χρήματα για την μετάβαση (ώστε να είναι πραγματικά δίκαιη) καθώς και αυστηρή τήρηση των υποχρεώσεων της ΔΕΗ απέναντι στην τοπική κοινωνία.

Κύριε Υπουργέ,

Δοθέντων όλων των παραπάνω, εκείνο που φαντάζει Δίκαιο είναι να αναθεωρηθεί το πλάνο του 2023 (γιατί είμαστε σίγουροι ότι το βίαιον του πράγματος θα γίνει μπούμερανγκ) και παράλληλα να:

• Αποφασισθεί μια ολοκληρωμένη παρέμβαση στον Ν. Κοζάνης για τους ανέργους, έχουμε τους περισσότερους μακροχρόνια ανέργους έναντι οποιασδήποτε άλλης περιοχης, που θα δώσει ανάσες άμεσα στους ίδιους και έμμεσα στην τοπική αγορά.

.

• • Γίνουν προγράμματα επανακατάρτισης, συμβουλευτικής και πιστοποίησης εργαζομένων που απασχολούνται σε κλάδους και επιχειρήσεις σε φθίνουσα και δυσχερή οικονομική θέση, όπως και η ανάπτυξη δεξιοτήτων, κατάρτιση και πιστοποίηση προσόντων των ανέργων, λαμβάνοντας υπόψιν τις ιδιαίτερες ανάγκες της αγοράς εργασίας, που θα δώσουν μικρές ανάσες κατά την μεταβατική περίοδο.

• Ξεκινήσει άμεσα η αποκατάσταση και η επαναπόδοση των εδαφών, αυτά που ο νόμος προβλέπει ως αποκατάσταση και υποχρέωση έναντι της περιοχής γι αυτά που παράγει εδώ και εξήντα χρόνια, γιατί θα δώσει πολλές θέσεις εργασίας άμεσες και έμεσες και δουλιές τουλάχιστον για μια δεκαετία για πάρα πολλά σχετικά επαγγέλματα.

• Παραταθεί η λειτουργία των καλών λιγνιτικών μονάδων, για όσο χρόνο χρειαστεί, ώστε η όποια μετάβαση να γίνει με τις μικρότερες δυνατές απώλειες και με τις μεγαλύτερες εγγυήσεις.

• Προβλεφθεί νομοθετική ρύθμιση ώστε να εντάσσονται στο σύστημα πρώτα οι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ που έχουν σχέση με την τηλεθέρμανση, για να μην κινδυνέψει η ομαλή τροφοδοσία με θερμική ενέργεια, όπως για πρώτη φορά έγινε φέτος από την ίδρυση της τηλεθέρμανσης Κοζάνης.

• Διασφαλιστεί η λειτουργία της μονάδας “ΠΤΟΛΕΜΑΙΔΑ 5”, όπως και των επενδυτικών έργων της τηλεθέρμανσης, έως την απόσβεση τους.

• Προβλεφθεί η παροχή Φυσικού αερίου ως εναλλακτικό βασικό ή εφεδρικό καύσιμο για την περιοχή (Στο σημείο αυτό διευκρινίζεται ότι το φυσικό αέριο – λόγω του μεγέθους απαιτούμενης ισχύος της εγκατάστασης τηλεθέρμανσης Κοζάνης – αποτελεί την μοναδική εναλλακτική κύρια πηγή ενέργειας για την συνέχιση της λειτουργίας της).

• Δοθεί επαρκής χρόνος προετοιμασίας για την ανάπτυξη υποδομών στην τηλεθέρμανση, ώστε να είναι σε θέση να αξιοποιηθεί το φυσικό αέριο ως καύσιμο.

• Γίνει η σιδηροδρομική σύνδεση Κοζάνης με την υπόλοιπη χώρα και να επαναλειτουργήσει ο σιδηροδρομικός σταθμός με σύγχρονο στόλο ώστε να συντελεστεί και το άνοιγμα του εμπορίου της περιοχής προς την Ε.Ε.

• Κατασκευαστεί σύγχρονος αυτοκινητόδρομος Κοζάνης – Λάρισας

• Γίνουν παρεμβάσεις και να αναβαθμιστεί το αεροδρόμιο της Κοζάνης ώστε να αποκτήσει τον ρόλο που του αρμόζει

• Δημιουργηθεί νέο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο και να στελεχωθούν όλες οι μονάδες υγείας με νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό και να στηριχθεί το Πανεπιστήμιο Δυτ. Μακεδονίας με την κάλυψη των κενών οργανικών θέσεων αλλά και την ανάπτυξη των σχολών του.

• Αποφασιστούν Φορολογικά μέτρα για εξυγίανση και ελάφρυνση των επιχειρήσεων

• Υλοποιηθεί το πρόγραμμα μετεγκαταστάσεων των οικισμών

• Δοθεί βαρύτητα στην αξιοποίηση της παραλίμνιας περιοχής λίμνης Πολυφύτου που μπορεί να δώσει ώθηση στην δυναμική τουριστική ανάπτυξη και εξέλιξη.

• Ενισχυθεί η πρόταση που συζητείτε ανάμεσα στην ΔΕΗ και τις Δημοτικές επιχειρήσεις για μονάδα συμπαραγωγής ηλεκτρισμού-θερμότητας υψηλής απόδοσης (επειδή προτάσσεται υποχρεωτικά έναντι των άλλων θερμικών μονάδων) καθότι αποτελεί μια πολύ καλή βασική πρόταση για μετά τον λιγνίτη, η οποία θα συνεχίσει να δίνει φθηνή θέρμανση στους κατοίκους της περιοχής.

• Αξιοποιηθούν οι χώροι των ΑΗΣ για άλλες δραστηριότητες της ΔΕΗ

• Αξιοποιηθούν οι υδάτινοι όγκοι της περιοχής. (ταμιευτήρες, αρδευτικά κλπ)

• Δρομολογηθούν επενδύσεις (που θα ακολουθούν και θα υπόκεινται σε όλους τους κανονισμούς) που έχουν σχέση με την καύση των σκουπιδιών (καθότι έχουμε και την ολοκληρωμένη διαχείριση τους στην περιοχή μας (ΔΙΑΔΥΜΑ)).

• Υπάρξει στοχευόμενος προγραμματισμός για την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, την άθληση ώστε να αναδειχθούν οι ήδη υπάρχουσες δομές, να εφαρμοστούν πιλοτικά έργα, αλλά κυρίως να δημιουργηθούν περαιτέρω προοπτικές που θα δώσουν την ευκαιρία να αξιοποιηθούν: ανθρώπινο δυναμικό, κτιριακές υποδομές και οτιδήποτε διαθέτει η περιοχή σε τεχνογνωσία σχετικά με τη ΔΕΗ, τον λιγνίτη, τα ορυχεία και τους Σταθμούς Παραγωγής

Κύριε Υπουργέ,

Είναι υποχρέωση της Κυβέρνησης πάνω και πρώτα από όλα, να βάλει τον πολίτη των λιγνιτοφόρων περιοχών και πάση θυσία να διασφαλίσει τόσο τις θέσεις εργασίας όσο και το ΑΕΠ της περιοχής.

Η Δίκαιη Μετάβαση θα πρέπει να έχει γερές βάσεις που προϋποθέτουν σωστό χρόνο και σωστό προγραμματισμό.

Κατά συνέπεια απαιτείται να δοθεί χρόνος, να υπάρξει σχέδιο και πολλά χρήματα για να είναι η μετάβαση πραγματικά Δίκαιη και προπάντων ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ.

Μόνιμα και σταθερά ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ και όχι πρόσκαιρη.

Μόνον και μόνον τότε θα υπάρξουν προοπτικές.

Μόνον και μόνον τότε θα έχουμε μέλλον εμείς και τα παιδιά μας.

Για το Δ.Σ. του ΕΚΝΚ

Ο Πρόεδρος Ο Γεν. Γραμματέας

Ελευθέριος Αδάμ Αθ. Τολιόπουλος