Μια παράσταση: Μόνο θεατές… (της Γιάννας Γκουτζιαμάνη)

To έργο: « Lockdown»

Συγγραφέας: άγνωστος

Σκηνοθέτης: άγνωστος

Σκηνικό: Ο πλανήτης γη

Ο θίασος; Το κοινό – ο κόσμος

Διάρκεια: Μάρτιος 2020- Απρίλιος 2021…..

Το έργο παίζεται σε παγκόσμια πρώτη στην ιστορία. Το προετοίμασε μια θολή ατμόσφαιρα φόβου, που ήρθε από μακριά και επικάθησε σε όλον τον κόσμο. Η λέξη lockdown έκλεισε μεμιάς όλες τις πόρτες και το κοινό βρέθηκε εγκλωβισμένο στην πλατεία του θεάτρου, για να δει το έργο.

Ο θεατής θεάται τον κόσμο, στον οποίο τον καλεί ο συγγραφέας και τον φέρουν επί σκηνής οι ηθοποιοί. Καλείται δηλαδή να βγει από τον εαυτό του, προκειμένου να ικανοποιήσει την εσώτερη ανάγκη του να πάει προς το θείον, ατενίζοντας προς τα άνω: άνω θρώσκω, τα δύο σύνθετα της λέξης άνθρωπος και να θεραπεύσει τα πάθη, τους φόβους και τις αδυναμίες της ψυχής

Απέναντί του επί σκηνής υπάρχει το κενό, το τίποτα. Και μένει να περιμένει. Από τον εξώστη ακούγονται φωνές που ανακοινώνουν μέτρα για το κοινό: απαγόρευση εξόδου, επαφής με το διπλανό, διαμαρτυρίας.

Τα σώματα καθηλώνονται. Οι ανακοινώσεις επαναλαμβάνονται σε τακτά διαστήματα και προσθέτουν αριθμούς κρουσμάτων, θανάτων, μεταλλάξεων. Ο φόβος του θανάτου διαχέεται στην ατμόσφαιρα, γίνεται η σκιά της ζωής. Ο χρόνος κυλάει αργά, βασανιστικά. Η απραξία νεκρώνει τα σώματα. Πολλοί είναι κολλημένοι στο κινητό και στο λάπτοπ. Η σύγχυση από τις αλληλοσυγκρουόμενες πληροφορίες και η πίεση της αναμονής κορυφώνουν την ψυχική ένταση.

Κάποιοι θεατές σηκώνονται και περπατούν. Οι άλλοι ταράζονται. Γιατί αυτοί κουνήθηκαν από τη θέση τους; διαταράσσεται η τάξη, πρέπει να τους επαναφέρουν, αρχίζουν οι διαμαρτυρίες: κραυγές και ψίθυροι εκστομίζονται και πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα: Είμαστε έγκλειστοι. Το σπίτι μας έγινε φυλακή. Είμαστε ελεύθεροι πολιορκημένοι. Θέλουμε να δουλέψουμε, να ζήσουμε. Δεν είναι ζωή αυτό. Είμαστε αποκλεισμένοι από τη ζωή.

Πιο πέρα σαν σύνθημα ακούγονται συντονισμένα: Δώστε λεφτά για την υγεία και την παιδεία και όχι για την αστυνομία. Όχι στην αστυνομική βία. Ο πολιτισμός πεθαίνει. Και μεμονωμένα: Δεν μας λένε την αλήθεια. Δεν ξέρουμε ποιόν να πιστέψουμε. Αυτό είναι στέρηση της ελευθερίας, λογοκρισία. Ψηφίζουν νομοσχέδια χωρίς διάλογο, απαγορεύονται οι διαδηλώσεις. Πέφτει άγριο ξύλο. ….

Το κοινό γράφει το έργο μόνο του, εκρηκτικά, ανορθόδοξα. Οι πόρτες ανοίγουν για λίγο κατά διαστήματα και ξανακλείνουν. Εκείνοι που δεν βγήκαν, κοιτάζουν καχύποπτα εκείνους που βγήκαν. Τώρα μπορεί να είναι μολυσμένοι. Μακριά τους.

Και δεν έρχεται ένας από μηχανής θεός να σώσει την κατάσταση, να φέρει στη σκηνή αυτό το κάτι που αφορά το θεατή και του δείχνει ποιος είναι, τι είναι.

Το τίποτα επί σκηνής, η παντελής στέρηση γεννά το πολύ της πλατείας, που τα έχει όλα άναρχα και ανεξέλεγκτα.

Το κοινό είναι ο απέναντι, η κοινότητα, η πλατεία, δηλαδή το θέατρο αφορά την πόλη.

Αυτό μόνο έχει το «από κοινού». Όλοι συμμετέχουν σε ένα πράγμα και γίνονται «ο άνθρωπος» που πρέπει να είναι. Όταν τελειώνει, σκορπάνε όλα και όλοι, αλλά κάτι έγινε μέσα τους και κάτι πήραν μαζί τους.

Σήμερα το ένα πράγμα στο οποίο συμμετέχουν όλοι είναι το κενό, το τίποτα και δεν φεύγουν από εκεί, για να σκορπίσει και να λυτρωθούν από αυτό.

Δεν ζούμε σε κοινότητα. Η συμμετοχή σε ένα πράγμα οδηγεί στην κοινοπραξία. Αυτό είναι το ζητούμενο.

Κοζάνη 15-4-2021

Γκουτζιαμάνη Γιάννα