Μετά από μισό και πλέον αιώνα, που έχω συνδεθεί με το μικρό χωριό, αλλά μεγάλο σε ιστορία, αξιώθηκα να παρακολουθήσω τη Θεία Λειτουργία, ανήμερα της εορτής του Αγίου και Ισαποστόλου Κοσμά του Αιτωλού, στο ομώνυμο χωριό των Γρεβενών.
Η αγιοκατάταξη του Κοσμά του Αιτωλού, έγινε με την υπ’ αριθμ. 260 / 20-4-1961 πράξη του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, με Πατριάρχη τον μακαριστό Αθηναγόρα. Η παραπάνω απόφαση πάρθηκε μετά από αίτημα του Μακαριστού Μητροπολίτου Ακαρνανίας Ιεροθέου, εκ της Μητροπολιτικής περιφέρειας του οποίου κατήγετο ο Άγιος.
Ανάμεσα λοιπόν στους δεκάδες ναούς που κτίστηκαν στη μνήμη του Αγίου Κοσμά, συγκαταλέγεται και ο ναός του χωριού του νομού Γρεβενών, με το όνομα Άγιος Κοσμάς, ή παλαιό όνομα Τσιράκι.
Το χωριό λοιπόν Άγιος Κοσμάς, ανήκει διοικητικά σήμερα στο δήμο Γρεβενών και ασφαλώς στο νομό Γρεβενών, εκκλησιαστικά όμως ανήκει στην 6η Αρχιερατική περιφέρεια Καλλονής, της Μητρόπολης Σισανίου και Σιατίστης. Τα υπόλοιπα χωριά που απαρτίζουν την ενότητα της Καλλονής είναι: Δοτσικό, Καλλονή, Κυπαρίσσιο, Τρίκορφο.
Η Αρχιερατική Θεία Λειτουργία τελέστηκε από τον Μητροπολίτη της Ιεράς Μητροπόλεως Σισανίου και Σιατίστης κ.κ. Αθανάσιο και των ιερέων: τον εφημέριο του χωριού π. Βασίλειο Κοτλίδα, του πατρός Δημητρίου Ευθυμίου και του πατρός Βασιλείου Γάτα.
Στο κήρυγμά του, ο Μητροπολίτης αναφέρθηκε αναλυτικά στη ζωή και τη δράση του Αγίου, δίδοντας αρκετά στοιχεία στο εκκλησίασμα για τον Άγιο.
Ένας λοιπόν, από τους 150 εκκλησιαζόμενους, (μόνιμοι κάτοικοι του χωριού 13 ψυχές), ήμουνα κι εγώ, λόγω όμως του μικρού χώρου της εκκλησίας και λόγω κορωνοϊού, παρακολούθησα τη Θεία Λειτουργία στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας και υπό την σκιά της προτομής του Αγίου Κοσμά (1714-1779).
Γράφω τα παραπάνω σε λακωνική μορφή, για την ιστορία και μόνο. Για την ιστορία του Ισαποστόλου Αγίου Κοσμά του Αιτωλού γράφτηκαν πολλά και είναι γνωστά στους περισσότερους των ανθρώπων που ασχολούνται με την ιστορία. Καθυστερημένα μεν αλλά γράφτηκαν, αρκεί να σας αναφέρω μόνο το εξής: ο Μακαριστός Μητροπολίτης Φλώρινας Αυγουστίνος (1907-2010), δεν είχε γνωρίσει τίποτε για τον Άγιο, ούτε στο γυμνάσιο αλλά ούτε και στο πανεπιστήμιο που φοιτούσε.
Παρακάτω παραθέτω φωτογραφία με τις 4 βαλανιδιές, οι οποίες είναι παράριζα της μεγάλης βαλανιδιάς, από την οποία κήρυξε ο Μακαριστός Άγιος Πατροκοσμάς ο Αιτωλος και στην οποία βαλανιδιά τοποθέτησε ένα σταυρό λέγοντας: «όταν πέσει αυτός ο σταυρός, στην Ελλάδα θα γίνει μεγάλο κακό». Πόλεμος του 1940.
Ο κορμός αυτής της βαλανιδιάς, κείτονταν μέχρι τη δεκαετία του ’50 (50-55), πληροφορία του Χαράλαμπου Νικ. Λάζου, σήμερα ζει και διανύει το 84ο έτος της ηλικίας του, ο οποίος θυμάται και τη βαλανιδιά όρθια, όταν ακόμη ήταν μικρό παιδί 10 ετών.
Τέλος, σημειώστε ότι ο παραπάνω Ναός εθεμελιώθηκε το 1966 και αποπερατώθηκε τα επόμενα χρόνια.
ΝΑΠΟΛΕΩΝ ΓΡ. ΚΟΝΤΟΣ
ΚΟΖΑΝΗ 26/8/2021
