Τα Γιουρτάσια (του Δημήτρη Βούρκα)

Πάινα στου πιρίπτιρου τ΄ς γειτουνιάς, ήταν σην πλατέα στ΄Αλώνια κι αγόραζα του πλακέ πακέτου τ΄Παπαστράτ΄μι δέκα τσιγάρις μι φίλτρου, απ΄όξου είχιν ιένα τρανό Φ, ήταν γλέπτι η ιπουχή που προυτουξικήντσαν οι τσιγάρις μι φίλτρα, αυτό ήταν για τι μένα για τ΄ς φίλ’ έπιρνα ιένα πακέτου μι είκουσ΄τσιγάρις. Έπιρνα κι ιένα πακέτου μι του Ιρμή στου καπάκ σι βαθούλουμα, αυτό μι φαίνητι ήταν τ΄Κιράν΄*. Όλου κι τα κάπνιζιν καένας κι κάπνιζαν πολλοί. Ήταν συνήθεια στα γιουρτάσια ικτός τουν άλλουν να κιρνούμι κι τσιγάρις.

Ιγώ δεν κάπνιζα, αλλά όπους κι να του κάμουμι γιουρτή ήταν να μην καπνίσου κι καμόσις τσιγάρις; Τι στου καλό! Τουν άλλουν τουν κιρό δεν κάπνιζα ντίπ.

Μι τι αφτόν τουν τρόπου τα έδειχνα κι λίγου τρανύτιαρους. Μανία του ΄χαμι όλ΄ οι μ΄κροί να δείχνουμι τρανύτιαρ΄λιές κι δεν τα τρανυβάμι!

Απού βραδίς η μάνα μ΄ έφκιανιν τηγαντζμένα μ΄κρά στρόγγυλα κιφτιδάκια, έκουβάμι του κασέρ΄ κι του τυρί σι μ΄κρά κουμμάτια όπους κι του ψαχνό απού μουσχαρίσιου κρέας κι μ΄κρές μουκουσιές ψουμί.

Ψουμί ζυμουτό απού ‘ν παραμουνή τ΄ς γιουρτής για να είνι φρέσ΄κου.

Γλυκά κουταλιού υπήρχαν φκιαγμένα απού μέρις για τ΄γιουρτή, κουλουκθάτου κι κυδουνάτου.

Τα ζ΄ματστά ισλί*, τσιμστά* όπους τα ίλιγιν η μάνα μ΄ή τ΄ς κουραμπιέδις ή τα σαλάρια, συνήθους σαλιάρια, ήταν κι αυτά έτοιμα από κάνα δυό-τρεις μέρις πριν.

Ειδουποιημένις απού μέρις οι κιράστρις, συνήθους ξαδέρφις, οι ουποίις τα έπριπιν να είνι νουρίς του απόγιμα στου σπίτ΄ή αν δεν είχαν δλειές να έρχονταν απ΄του προυί κι να έτρουγάμι αντάμα του μισμέρ΄.

Του γιουρτχιάτ΄κου δουμάτιου ήταν σχιτικά τρανό είχιν κι μιάν προυέκτασ΄(αντρέ)*, υπήρχιν κι του χώλ κι χουρούσαν αρκιτόν κόσμουν.

Οι καρέκλες αραδιασμένις γύρου-γύρου ακουλτά η μιάν κουντά σ΄ν άλλ΄ για να χουρέσν όσο γίνιτι παραπάν, είχαμι πάρ΄κάνα ιξάμηνου πριν απού του ιργουστάσιου τ΄Ντουζέν΄, ιτότις αρχίντσιν να φκιάν΄καρέκλις, τύπου Βιέννης τ΄ς ίλιγαν, ουριότατις καφέ σκούρου χρώμα μι πλάτ΄ φαρδιά, άνιτις. Είχαμι βέβια κι τ΄ς παλιότιρις κι είμασταν ιντάξ΄απού άπουψ΄καρικλών.

Ου κόσμους πάεινιν ιτότις στα γιουρτάσια, ήταν μιάν κοινουνική ικδήλουσ΄αλλά κι υπουχρέουσ΄για να τιιμήισ αφτόν που γιόρταζιν.

Έφτανιν η ώρα τ΄ς απόλυτσις τ΄ς κι αρχίντσαν να έρχουντι οι γειτόντσις κι οι συνγκινείς-θειές κι ξαδέρφις κι τίπουτα μ΄κρά. Δεν κάθουνταν κι πουλύ γιατί έρχονταν κι άλλις κουντά κι πάλι δεν χουρούσαν, κιρνιούνταν κι σι λίγου ίλιγαν, άιντι μαρ σήκουτι έχουμι να πάμι κι αλλού! Οι τρανοί τα έρχουνταν του βράδ΄ιξόν απ΄΄ν ιπίσκιψ΄να πούν κι κι καμόσις κουβέντις μι άλνους κι να τσούξν κι κάνα κρασί, του κρασί ήταν του θκό μας, τριών χρόνων απού σταφύλια ξυνόμαβρα κι λιγότιρα απού άλλις ποικιλίις, λίγα μπαντίκια, λίγα Σαλουνκιά, Βουργάρ΄κα, βάψις, ρουδίτις κι γίνουνταν τέλειου, του χρώμα τ΄, σαν κουνιάκ΄.

Κιράστρις είχαμι συνήθους δυό, ήταν κι η μάνα μ΄κι ι΄γω, αν κι δεν είχα κι πουλύ δλειά του προυί γιατί όλου γυναίκις έρχουνταν, αλλά επειδής γιόρταζα, τι στου καλό έπριπιν να είμαν ικεί!

Μι τουν πρώτουν ιπισκέπτ΄, ιπισκέπτρια καλύτιρα, γιατί αφτές πάιναν προυί στα γιουρτάσια κι συνήθους τρανές σι ηλικία, γειτόντσις, θειές, ξαδέρφις κι γνουστές, αρχίντζιν η ιιρουτιλιστία.

Μι τ΄ς πρώτις κουβέντις έρχουνταν η πρώτ΄κιράστρα απ΄κουζίνα μι του λικέρ, έπιρνιν τουν γούπου* που ήταν ουπάν στου τραπέζ΄γιουμάτους φουντάνια κι πρόσφιρνιν τ΄ς ιπισκέπτριις. Ύστιρα από καμόσα λιπτά, ανάλουγα αν ήταν πουλύς ου κόσμους συντόμιβιν να μπεί, η δέφτιαρ΄κιράστρα μι του δίσκου που είχιν ιένα γούπου γιουμάτουν γλυκό, αν του γλυκό ήταν κυδουνάτου, αν ήταν κουλουκ΄θάτου σι πιατάκια, ιένα πουτηρ΄ μ΄σουγιουμάτου νιρό, κουταλάκια κι χαρτουπιτσέτις. Πάεινιν τουν δίσκου μπρουστά από απ΄΄ν ιπισκέπτρια έπιρνιν η ιπισκέπτρια ιένα κουταλάκ΄του γιόμουζιν γλυκό κι το ΄τρουγιν, του κουταλάκ΄του έβανιν στου μισουγιουμάτου πουτύρ΄, ακλουθούσιν η πρώτ΄κιράστρα που τώρα γίνγκιν δέφτιαρ΄μι δίσκουν μι πουτήρια νιρό! Αυτόν τουν τρόπου κιράσματους μι τουν γούπου μι του γλυκό σι ιπόμινα γουρτάσια τουν κατάργησάμι κι έβανάμι κι του κυδουνάτου σι πιατάκια.

Έφιρναν φούρλα του δουμάτιου οι κιράστρις κι έτσια κιρνιούνταν όλ΄. Ύστιρα από λίγου ξανάβγινιν η μια κιράστρα μι τουν δίσκου γιομάτουν μι πιατάκια μι του κυρίους γλυκό, συνήθους τσιμστά κι πίσου η άλλ΄ μι δίσκουν μι νιρά. Πουλλές γυναίκις δεν το ΄τρωγαν, που να φάν κι άλλο γλυκό, να τ΄ς του τυλίξ΄ήταν δύσκουλου που να του βάλν σην τσιάντα τα γιόμουζουν η τσιάντα σιρόπια, σι αφτές τ΄ς πιριπτώσεις τ΄ς τύλιγάμι αντί για ισλί, σιαλιάρ΄που δεν είχιν πρόβλημα.Συνήθως δεν κάθουναν κι πουλύ γιατί έπριπιν να προυλάβν κι άλλα γουρτάσια πριν απ΄του μισμιριάτ’κου φαΐ.

Του μισμέρ΄κόβουνταν οι ιπισκέψεις κι αρχίντζαν νουρίς του απόγιμα να έρχουντι οι άντρες σι μιγάλ΄ηλικία, οι κιράστρις ξικινούσαν τ΄ν ίδια διαδικασία, εκτός απ΄του κουνιάκ, τότις έβγινιν η κιράστρα μι του γλυκό, λίγ΄έπιρναν, σι΄αφτήν πιρίπτουσ΄έφιρνα μια φούρλα ιγώ μι του πακέτου απ΄τα τσιγάρα ανοιχτό κι κιρνούσα τσιγάρις, δεν έπιρναν όλ΄γιατί δεν κάπνιζαν, ιτότις έβγινιν κι η κιράστρα μι του δίσκου γιομάτουν μι πουτύρια κρασί κι απού πίσου η άλλ΄μι ΄ν πιατέλα γιουμάτ κιφτιδάκια μι μιαν ουδουντουγλιφίδα απού πάν για ιφκουλία. Στουν άλλου γύρου ήταν κασέρ΄, στουν άλλουν τυρί κι στουν άλλουν κρέας. Του κάπνισμα πάεινιν σύννιφου κι τα κασμέρια κι οι κουβέντις πουλλές πότι για τουν Ολιμπιακό κι τουν Μακιδονικό, πότι για ΄ν πουλιτική κατάστασ΄, βουηθούσιν κι ψίχα του κρασί που τούπιναν ιφχάριστα, του κρασί ήταν καλό κι άμα ίπινις λίγου παραπάν σι βάρινιν λίγου στου κιφάλ΄ γιατί ήταν αγνό κι δυνατό.

Μόλις οι πρώτ΄που ήρθαν ίγλιπαν ότ΄ έρχουντι κι άλλ΄ιπισκέπτις σ΄κώνουνταν να φύβγν για να κάτσν αφτοί που έρχονταν, σ΄αφνούς που δεν έφαγαν του γλύκο τ΄ς έδουνάμι τυλιγμένα σαλιάρια κι έτσια σιγά-σιγά κλώθουνταν η μέρα.

Οι φίλ’ τα έρχονταν άλλ΄μέρα για να γλιντίσουμι κι να χουρέψουμι κιόλαντς.

Φέτος του…στρατηγείου είνι στου τραπέζ΄τ΄ς κουζίνας, του κινητό, του σταθιρό μι δυό γραμμές, η μιάν γραμμή είντιν στου δουμάτιου, του λάπτουπ κι του κινητό τ΄ς γυναίκας μ΄. Δεν σταμάτσαν ντίπ να κουδουνίζν κι απάντησ΄στου ιένα, απάντησ΄ στα μηνύματα στου λάπτουτ μια ζουρλαμάρα σκέτ΄. Καλή όμους γιατί σι σκέφτουντι οι φίλ΄κι οι γνουστοί.

Κάνα-δυό χρουνιές έλειπάμι, την μιαν πήγαμι στα ζαγοροχώρια τ΄ν άλλ΄σι ιένα χουριό τουν Γριβινών αλλά κι ικεί καμιά ησυχία, κουδούντζαν τα κινητά συνέχεια, ούτι να φάμι δεν προυλάβινάμι. Γυρνάει ιένας ντόπιους κι λιέει, ούτι υπουργός νάσαν αρά! ζήτησα συγγνώμ΄, τι να κάμου. Δεν στούπα γ΄αφτό ρά, αλλά για τα πουλλά τηλέφουνα!

Αυτά γλέπ΄κι ου Ζάχαργμπεργκ κι ακούιτι ότ τα φκιάσ΄του fάτσα bλιούκ΄σαν να βρίσκισι σι δουμάτιου κι να μιλάς μι τουν απέναντι.

Άιντι ρα κι τουν χρόν΄μι υγεία κι καλύτιρα.

*

Κιράν΄ = Κεράνης

ισλί (τσιμστό)= ζεματιστό (Συροπιαστό) γλυκό τσιμπιμένο στη ζύμη με ειδικό τσιμπιδάκι, χάριν ομορφιάς συνήθως τριγωνικό

Αντρέ= επέκταση δωματίου που χωρίζεται από το κυρίως δωμάτιο με πόρτες

Γούπος = γυάλινο μπώλ