Έτοιμοι οι λιγνίτες για την απεξάρτηση από το φυσικό αέριο – Προς νέο ΕΣΕΚ;

Η απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο δεν μπορεί να γίνει χωρίς αύξηση της χρήσης του λιγνίτη στο ενεργειακό μίγμα.

Το ερώτημα που τίθεται πλέον είναι εάν η αύξηση της χρήσης του λιγνίτη ώστε να μειωθεί η εξάρτηση της ηλεκτροπαραγωγής από το ακριβό LNG και το ρωσικό αέριο, θα ενσωματωθεί στο νέο ΕΣΕΚ.
Τις θέσεις του για το πως μεταφράζεται το ευρωπαϊκό πρόγραμμα REPower EU στο νέο ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας παρουσίασε πρόσφατα σε συνέδριο ο καθηγητής του ΕΜΠ και μέλος της επιτροπής εκπόνησης του ΕΣΕΚ Παντελής Κάπρος.

Όπως είπε το μέρος του αερίου για ηλεκτροπαραγωγή θα πρέπει να δώσει τη θέση του σε περισσότερο λιγνίτη ως το 2028. Σύμφωνα με τον κ. Κάπρο το αναθεωρημένο ελληνικό ΕΣΕΚ θα έχει μεν ανεβασμένα μεγέθη στην ηλεκτροπαραγωγή όσον αφορά τις ΑΠΕ σε σχέση με το προηγούμενο σχέδιο της κυβέρνησης, όμως θα χρειαστεί πλέον και μια σαφής αλλαγή στα γιγαβάτ του αερίου και του λιγνίτη σε σύγκριση με ό,τι εκτιμούσαν όλοι πριν το REPower EU.
Συγκεκριμένα, ο λιγνίτης θα πρέπει να αυξηθεί από 2 GW το 2022 σε 2,6 GW από το 2023 ως το 2028, ημερομηνία κατά την οποία θα αποσυρθούν οριστικά οι μονάδες αυτές με βάση τις κλιματικές δεσμεύσεις της κυβέρνησης.  Σε ότι αφορά δε τις τιμές του αερίου ο κ. Κάπρος ανέφερε ότι σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, αναμένονται τιμές φυσικού αερίου στην Ευρώπη της τάξης των 60-110 ευρώ για το 2023 και 40-75 ευρώ για το 2024.

Που βρίσκονται οι λιγνιτικές

Μέσα σε αυτό το περιβάλλον και εν όψει της πολιτικής της Ευρώπης για απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο, το ερώτημα που τίθεται για το ελληνικό σύστημα ηλεκτροπαραγωγής, είναι εάν θα συνεχίσει να εξαρτάται σε ποσοστό 40-45% από το φυσικό αέριο, ενώ ο εγχώριος λιγνίτης συμμετέχει στο μίγμα με μονοψήφια ποσοστά.

Η ΔΕΗ το πρώτο τρίμηνο του έτους μείωσε τη λιγνιτική παραγωγή της κατά 150 GWh σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021 ενώ και τα τελευταία στοιχεία της αγοράς ηλεκτρισμού δείχνουν ότι η λιγνιτική παραγωγή τον Μάιο συμμετείχε στο μίγμα με μόλις 6%.
Και αυτό παρά το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε από την Κοζάνη πρόσφατα αύξηση κατά 50% της παραγωγής λιγνίτη στα ορυχεία της ΔΕΗ προκειμένου να διασφαλιστεί η επάρκεια εφοδιασμού της χώρας και παράταση ζωής στις λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ σε Μελίτη και Άγιο Δημήτριο εφόσον χρειαστεί, αλλά και διατήρηση της νέας λιγνιτικής μονάδας της ΔΕΗ Πτολεμαΐδα 5 σε λειτουργία με το συγκεκριμένο καύσιμο έως το 2028.

Η αύξηση της παραγωγής στα ορυχεία της ΔΕΗ δεν έχει αποτυπωθεί ακόμη στο μίγμα ηλεκτροπαραγωγής, ενώ η Πτολεμαΐδα 5 ισχύος 660 MW που αποτελεί την πιο σύγχρονη λιγνιτική μονάδα στην Ευρώπη με πολύ χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα 1 τόνο CO2/MWh σε σχέση με 1,6 τόνο CO2/MWh μέση τιμή εκπομπών των υπόλοιπων υφιστάμενων μονάδων, αναμένεται να τεθεί σε δοκιμαστική λειτουργία το Φθινόπωρο.
Επίσης θα πρέπει να αναφερθεί ότι πριν από λίγο διάστημα ολοκληρώθηκε η επένδυση της αποθείωσης στον Άγιο Δημήτριο 5 ο οποίος μαζί με την Μελίτη και την Μεγαλόπολη 4 και περιοδικά των υπόλοιπων τεσσάρων μονάδων του Αγίου Δημητρίου, μπορούν να καλύψουν το 20% του μίγματος όπως συνέβαινε το 2019.

Στον ίδιο δρόμο η Γερμανία

Στο συμπέρασμα αυτό έχει οδηγηθεί ήδη η Γερμανία που ανακοίνωσε την αύξηση της παραγωγής ρεύματος από ανθρακικές μονάδες ενώ πολύ σύντομα ανάλογα μέτρα αναμένεται να ανακοινωθούν και από την Ιταλία.
Η στροφή στον άνθρακα είναι κομβικό στοιχείο στου σχεδίου έκτακτης ανάγκης που αποφάσισε η Γερμανική κυβέρνηση και ανακοινώθηκε από τον «Πράσινο» υπουργό Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ ο οποίος δήλωσε χαρακτηριστικά: «Είναι σκληρό, αλλά είναι απαραίτητο προκειμένου να μειώσουμε την κατανάλωση αερίου».

Σε ανάλογες πρωτοβουλίες, δηλαδή σε αύξηση της ανθρακικής παραγωγής ρεύματος προκειμένου να εξοικονομηθεί αέριο προς αποθήκευση εν όψει του χειμώνα, προσανατολίζεται και η κυβέρνηση της Ιταλίας. Σύμφωνα με την Corriere della Sera οι σχετικές αποφάσεις ίσως ανακοινωθούν εντός της εβδομάδας.

www.worldenergynews.gr