Τα φαινόμενα των μεγάλων κατολισθήσεων στα ορυχεία που δεν συμβαίνουν για πρώτη φορά, αποκαλύπτουν – εκτός των άλλων – ποιο είναι το πραγματικό κόστος του άνθρακα και πώς επιδοτείται με πλάγιους τρόπους ώστε να συντηρείται o «μύθος του φτηνού λιγνίτη».
Την ώρα μιας μεγάλης καταστροφής βέβαια δεν ενδείκνυνται οι κριτικές ή οι «επιβεβαιώσεις», όμως επειδή και στις ομαλές περιόδους οι επισημάνσεις μας πέφτουν στο κενό, θα τις επαναλάβουμε και τώρα, μήπως και εισακουστούμε.
Αρχικά υπάρχουν μια σειρά διαπιστώσεις που έχουν ειπωθεί ήδη και -για να μην κουράζουμε- τις σημειώνουμε μόνο τηλεγραφικά: Είναι οι συνέπειες στο περιβάλλον και τους ανθρώπους: Να ξεκινήσουμε από τα «πταίσματα» της διάχυσης σκόνης στα γύρω χωριά και τις καλλιέργειες κατά τη φάση της κατολίσθησης μέχρι τον οριστικό (;) ενταφιασμό μιας μεγάλης ποσότητας κάρβουνου (δηλ. ενός μη ανανεώσιμου φυσικού πόρου) και να καταλήξουμε στις οδυνηρές επιπτώσεις στους πολύπαθους κατοίκους των Αγίων Αναργύρων. Οι τελευταίοι έζησαν άλλο ένα θρίλερ και αναγκάζονται να ξεσπιτωθούν άρον τον άρον, ενώ «δικαιώνονται» – φευ – με θλιβερό τρόπο για το χρονίζον αίτημά τους για μετεγκατάσταση. Ομοίως κοινός τόπος είναι ότι για την αστοχία στο ορυχείο υπάρχουν σοβαρές παραλείψεις.
Αυτά είναι τα «εύκολα» και τονίζονται με πύρινα λογύδρια από κυβέρνηση, αντιπολίτευση, συνδικαλιστές, βουλευτές, αυτοδιοικητικές Αρχές & παρατάξεις, που μετατοπίζουν ευθύνες στους προηγούμενους, στους διπλανούς και γενικώς στους άλλους.
Τα δύσκολα είναι ποιος θα πληρώσει το «μάρμαρο», δηλ. το κόστος της άμεσης απαλλοτρίωσης των Αγίων Αναργύρων. Σύμφωνα με τον αρμόδιο υπουργό κ. Σταθάκη ένα μεγάλο μέρος της ζημιάς δεν θα καλυφθεί από τη ΔΕΗ, όπως θα έπρεπε, αλλά από τους φορολογούμενους. Το είπε βέβαια πιο .. κομψά («η κυβέρνηση έχει διασφαλίσει τα κονδύλια…»), αλλά είναι σαφές ότι η ΔΕΗ και οι μέτοχοί της, ιδιώτες και μη, θα αντιμετωπιστούν και πάλι προνομιακά, αφού οι υποχρεώσεις τους θα μετατοπιστούν στον κρατικό κορβανά. Στο θέμα αυτό η αντιπολίτευση και οι τοπικοί άρχοντες τηρούν σιγή ιχθύος και προφανώς συμφωνούν, μιας και η ΔΕΗ ήταν πάντα τα αγαπημένο τους παιδί και έπαιρνε παρόμοιες «κρυφές επιδοτήσεις» κάτω από το τραπέζι.
Όσον αφορά στο φαινόμενο των κατολισθήσεων δεν θέλουμε να δημαγωγούμε. Το ορυχείο δεν είναι .. φαρμακείο. Κατολισθήσεις συμβαίνουν πάντα στα ανοιχτά ορυχεία σε όλο τον κόσμο. Δεν ξορκίζουμε το φαινόμενο. Είναι «αναγκαίο κακό» της παραγωγικής διαδικασίας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι για τις μεγάλες αστοχίες και για τις αιτίες δεν πρέπει να καταλογίζονται ευθύνες. Όμως το κόστος των «παράπλευρων απωλειών» πρέπει να το αναλαμβάνει η επιχείρηση. Στα ατυχήματα π.χ εξόρυξης πετρελαίου εκείνες που κάθονται πρώτες στο σκαμνί και πληρώνουν είναι οι πετρελαϊκές εταιρίες (ιδιωτικές ή όχι).
Αντίθετα εδώ, προκειμένου να εμφανίσουμε πλασματικά φθηνό το κόστος εξόρυξης και του λιγνίτη κλείνουμε τα μάτια στις διαχρονικές αμαρτίες της ΔΕΗ και φορτώνουμε στο κράτος, στους φορολογούμενους, στους αγρότες και στους παρακείμενους οικισμούς τις παρενέργειες της εξόρυξης. Δυο παραδείγματα:
- Την καταστροφή της υπόγειας υδροφορίας λόγω των εξορύξεων την πληρώνουν οι καταναλωτές νερού. Το νερό π.χ της Κοζάνης έχει ακριβύνει και για τον λόγο αυτό και ο δήμος διεκδικεί εδώ και χρόνια 16.5 εκ από ΔΕΗ. Επίσης και οι αγρότες αναγκάζονται και αντλούν νερό (αν .. βρουν) από μεγάλα βάθη με συνέπεια να ανεβαίνει πολύ το καλλιεργητικό κόστος. (σσ. Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι μια από τις βασικές αιτίες των κατολισθήσεων στους Αγ. Αναργύρους είναι ότι λόγω της εξόρυξης και των αρδευτικών γεωτρήσεων κατέβηκε ο υδροφόρος ορίζοντας στην περιοχή προκαλώντας μεγάλα κενά και αστάθεια στο υπέδαφος)
- Τις ακριβές μετεγκαταστάσεις ολόκληρων οικισμών (Ακρινή, Αγ. Ανάργυροι) τις πληρώνουν σε ποσοστό άνω 50 % το κράτος και δυνητικά ο Τοπικός Πόρος (δηλ. πρακτικά οι δήμοι που διαχειρίζονται τον Πόρο). Κι αυτό γιατί η ΔΕΗ πατώντας σε ένα νομικό πλαίσιο κομμένο στα μέτρα της, δεν υποχρεούται να καλύψει τη μετεγκατάσταση όταν τα χωριά δεν έχουν κάρβουνο ακριβώς κάτω από τα σπίτια ! Μπορεί δηλ. να είναι ζωσμένα από ορυχεία ή να απειλούνται σπίτια και ζωές (όπως καληώρα στους Αγ. Αναργύρους), αλλά ο νομοθέτης σφυρίζει αδιάφορα.
Θα μπορούσε κάποιος να αντιμετωπίσει με επιείκεια τη ΔΕΗ για αυτές τις κρυφές επιδοτήσεις, αν τουλάχιστον πλήρωνε μεταλλευτικά δικαιώματα για το κάρβουνο που εξορύσσει. Ούτε όμως αυτό το κάνει (ή το κάνει ελάχιστα) με αποτέλεσμα : α) η περιοχή να στερείται επί δεκαετίες μεγάλα έσοδα από τη «φορολόγηση» του λιγνίτη. (Το ίδιο περίπου συμβαίνει και με τον «φόρο CO2») β) η ΔΕΗ να λειτουργεί ως μονοπώλιο αφού χρησιμοποιεί λιγνίτη “duty free” (σσ. Δικαίως κάθεται και στο εδώλιο των ευρωπαϊκών οργάνων και δικαστηρίων για νόθευση του ανταγωνισμού)
Γνωστά όλα αυτά, αλλά μένουν στη σκιά για να συντηρείται ο μύθος του «φτηνού εθνικού καυσίμου». Καταλαβαίνουμε ότι η ΔΕΗ είναι σε δεινή θέση αυτή την περίοδο (της εκποίησής της) και ότι ο φόβος για το μέλλον (εργαζομένων και περιοχής) σκεπάζει τα πάντα. Όμως με μύθους δεν χτίζεται το μέλλον. Έστω και ετεροχρονισμένα ας δούμε την αλήθεια. Ο λιγνίτης μας κοστίζει ακριβά και τα πραγματικά φτηνά εθνικά καύσιμα υπάρχουν δίπλα μας ανεξάντλητα. Είναι ο ήλιος κι ο αέρας.
13/6/2017
Λ. Τσικριτζής
Πρόεδρος Οικολογικής Κίνησης Κοζάνης
Καλά αυτοί οι κολλημένοι πάλι τα ίδια !!!
Δηλαδή αν πληρώσει η ΔΕΗ το κόστος δεν μετακυλίεται στον καταναλωτή ;;;
Αυτά φαίνεται ότι λέει και ο Ιωαννίδης στο Σταθάκη και δεν προχωρά η μετεγκατάσταση της Ακρινής ….
ΠΑΣΟΚάρα?
Υποκριτές. Δεν είδα να έχετε οικολογικές συσκευές στα σπίτια σας για παραγωγή ρεύματος. Ούτε είπατε όχι στην τηλεθέρμανση που λειτουργεί με λιγνίτη.
Οικολογος..ενα καλο επαγγελμα..Δεν ειδαμε να δειχνετε ευαισθησια π.χ. στο εμφιαλομενο νερο,που ουτε υγιεινο ειναι,αλλα και τα πλαστικα μπουκαλια μια ωρολογιακη βομβα για τον πλανητη..Εκει ομως παιζουν χοντρα συμφεροντα πολυεθνικων!!!
Αντιλαμβάνομαι πλήρως το μένος του Τσικριτζή εναντίον του λιγνίτη, καθώς είναι ίσως ο μόνος Πασόκος της γενιάς του που δεν τα κατάφερε ή ίσως δεν είχε έγκαιρα όνειρο να προσληφθεί στη ΔΕΗ και το μετάνιωσε αργότερα. Αυτό ωστόσο δεν του δίνει το δικαίωμα να παραπληροφορεί μονίμως, καθώς :
1. η μετεγκατάσταση των Αναργύρων είχε νομοθετηθεί το 2011, με το άρθρο 28 του ν. 3937 και δεν προέκυψε ξαφνικά, λόγω της κατολίσθησης. Η καταβολή της δαπάνης είχε προσδιοριστεί από τότε σε 50% Δημόσιο και 50% ΔΕΗ, επειδή, όπως λέει το ΦΕΚ, η μετεγκατάσταση γίνεται «για λόγους δημόσιας ωφέλειας και ποιότητας ζωής». Δεν τέθηκε θέμα ασφαλείας των κατοίκων, παρόλο που μετακινήσεις και ρωγμές υπήρχαν στο χωριό τουλάχιστον απ’ τη δεκαετία του 1980.
2. Οι Ανάργυροι είναι χτισμένοι πάνω στο γνωστό, ενεργό και σεισμογενές ρήγμα της Χειμαδίτιδας, που αραιά και πού δίνει δονήσεις. Η κατολίσθηση λειτούργησε σαν ένας μικρός σεισμός και επηρεάστηκαν τα σπίτια πάνω στο ρήγμα. Αν θα γίνει πραγματικός σεισμός, πάλι τα ίδια σπίτια θα επηρεαστούν, αλλά μάλλον για τον Τσικριτζή πάλι το ορυχείο θα φταίει.
3. Οι αγρότες της περιοχής Αναργύρων-Πεδινού-Βαλτονέρων αντλούν πολύ περισσότερο νερό απ’ ότι το Ορυχείο και ο ΑΗΣ Αμυνταίου, όπως το ίδιο κάνουν και οι αγρότες της περιοχής Μπουτζακίων. Αυτό διαπιστώνεται πολύ εύκολα, τόσο απ’ τις υδρολογικές μελέτες που έχουν γίνει στην περιοχή, όσο και απ’ τις καθιζήσεις εδαφών πολλά χιλιόμετρα μακριά απ’ το Ορυχείο. Ακριβώς όπως και στο Καλοχώρι Θεσσαλονίκης ή το Θεσσαλικό και τον Αργολικό κάμπο. Αλλά οι αγρότες είναι πολλοί και ψηφίζουν και οι υποψήφιοι βουλευτές, σαν τον Τσικριτζή, μονίμως τους κλείνουν το μάτι.
4. Το Ορυχείο Αμυνταίου λειτουργεί πάνω από 30 χρόνια, έχοντας προσφέρει δισεκατομμύρια στην Εθνική οικονομία, δουλειές στη Δυτική Μακεδονία, ευημερία στους Ανάργυρους. Κι όταν άνοιξε άρον-άρον, μετά τις πετρελαϊκές κρίσεις που πολύ βολικά κάποιοι τις ξεχνάνε, όλοι χειροκροτούσαν. Όλοι ίσως πλην Τσικριτζή. Αλλά αυτό θυμίζει το ανέκδοτο με τον οδηγό που πηγαίνει ανάποδα στον αυτοκινητόδρομο, ακούει στο ραδιόφωνο πως κάποιος οδηγεί ανάποδα και μονολογεί «τι ένας, χιλιάδες είναι!»
5. Αν θέλει να δει χωριό πραγματικά ζωσμένο από Ορυχείο, ας κάνει τον κόπο να πάει μέχρι την Αχλάδα. Ιδιωτικό το Ορυχείο, κι αν αυτό που θα δει έχει καμιά σχέση με τα ορυχεία της δημόσιας ΔΕΗ, ας μας το πει. Αλλά η Αχλάδα είναι στα σύνορα και πέφτει πολύ μακριά, τόσο για τους γιαλαντζί οικολόγους όσο και για όλους τους πολιτικούς που παρελαύνουν αυτές τις μέρες με τις κάμερες στους Ανάργυρους.
6. Η αιτίαση της «διάχυσης σκόνης κατά την κατολίσθηση» δείχνει ακριβώς το απύθμενο μίσος ενάντια στο λιγνίτη, καθώς και την απύθμενη έλλειψη σοβαρότητας του Τσικριτζή. Επί χρόνια πληρώνει φθηνό λογαριασμό στη ΔΕΗ, αλλά τη στιγμή της πληρωμής ουδόλως τον ενοχλεί η σκόνη. Αν ωστόσο η χώρα φθάσει να καίει 80% φυσικό αέριο, επειδή δεν θα υπάρχει λιγνίτης, όπως ακριβώς ονειρεύεται ο Τσικριτζής, ο λογαριασμός θα είναι εξαιρετικά δυσβάστακτος και πολλοί δεν θα μπορούν να τον πληρώσουν, ίσως ούτε κι ο ίδιος. Αλλά αυτό ουδόλως φαίνεται να τον απασχολεί, καθώς μονίμως του λείπει η σοβαρότητα.
7. Να σταματήσει επιτέλους η παραπληροφόρηση για τον ήλιο και τον αέρα, απ’ τους πλασιέ των εντελώς άχρηστων ανεμογεννητριών και των ανύπαρκτων το βράδυ και το χειμώνα Φ/Β. Έχουμε πληρώσει μέχρι τώρα πάνω από ΟΚΤΩ (8) δισεκατομμύρια ευρώ για αιολικά και Φ/Β και τρέμουμε πως δεν θα έχουμε ρεύμα μόλις γίνει συντήρηση λιγνιτικών μονάδων το χειμώνα ή μόλις έγινε η κατολίσθηση στο Αμύνταιο. Πληρώνουμε κάθε χρόνο ΕΝΑ (1) δισεκατομμύριο ευρώ για ΕΤΜΕΑΡ στους λογαριασμούς της ΔΕΗ, τα λεφτά φεύγουν έξω, στη Γερμανία και τη Δανία και κινδυνεύουμε να μην έχουμε ρεύμα, με καταστροφικές συνέπειες για τη χώρα. Με μόνο ΤΕΣΣΕΡΑ (4) δισεκατομμύρια θα είχαμε κάνει ΠΕΝΤΕ (5) νέες λιγνιτικές μονάδες και θα είχαμε σίγουρα ρεύμα, όπως έχουμε τα τελευταία 60 χρόνια. Επιπλέον, θα είχαμε μειώσει πάρα πολύ τις εκπομπές σωματιδίων, θείου και αζώτου και θα είχαμε δουλειές στη Δυτική Μακεδονία, όχι στη Δανία και τη Γερμανία. Αλλά τα προηγούμενα χρόνια φέρναμε λιγνίτη απ’ τη Βουλγαρία και τώρα θα φέρνουμε ρεύμα απ’ το λιγνίτη των Σκοπίων και της Βουλγαρίας. Κι ο Τσικριτζής θα είναι ευχαριστημένος, επειδή η Ελλάδα δεν θα έχει λιγνίτη. Not In My BackYard!;
όταν τελειώσει ο λιγνίτης τι θα κάνουμε?
Μπράβο συμπολίτη χαίρομαι όταν διαβάζω ουσιαστικά σχόλια.Σ ένα μόνο έχει δίκιο ο Τ. οτι υπάρχουν ευθύνες.Ξαναγράφω εισαγγελέας υπάρχει;
ΕΣΕΙΣ ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΚΑΤΟΛΙΣΘΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΚΟΥΠΙΔΑΡΙΟΥ; ΔΕΝ ΙΔΡΩΝΕΙ ΤΟ ΑΥΤΙ ΚΑΝΕΝΟΣ-ΟΤΑΝ ΣΥΜΒΕΙ ΚΑΤΙ ΟΛΟΙ ΘΑ ΤΡΕΧΕΤΕ-Η ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ.
Αν εκμεταλλευτούμε όλα τα αποθέματα που έχουμε, ο λιγνίτης φθάνει για τουλάχιστον άλλα 100 χρόνια. Έπειτα μπορούμε να εκμεταλλευθούμε την τύρφη, για άλλα 150 χρόνια. Κι αν η τεχνολογία μέχρι τότε δεν έχει βρει σοβαρό υποκατάσταστο, αναγκαστικά θα πάμε σε εισαγόμενο λιθάνθρακα, θα υπάρχει αρκετός ακόμα. Και σε φυσικό αέριο, επίσης θα υπάρχει. Τι άλλο θα υπάρχει σε 250 χρόνια, θα το δούμε τότε.
σιγά μη φτάνει και για 500 χρόνια.
και αύριο να βγει η τεχνολογία που λες εσύ πάλι λιγνίτη θα θέλεις βολεμένε.
Τά πράσινα ανθρωπάκια, οι οικωλόγοι βρήκαν ευκαιρία νά κατηγορήσουν τήν ΔΕΗ καί τόν λιγνίτη μέ τήν κατολίσθηση τού ορυχείου.Ενα απλό ερώτημα καί μία απάντηση αν μπορούν νά δώσουν.Γιατί τά σπίτια τους είναι συνδεδεμένα στό δίκτυο τής ΔΕΗ γιά ηλεκτροδότηση καί δέν εκμεταλεύονται τόν ηλιο βάζοντας φ/β στίς στέγες τους;
κι εσύ που ξέρεις ότι δεν έχουν βάλει?
δες τι κάνει η Tesla στην Αμερική με τις οικιακές μπαταρίες και φ.β που πουλάει σαν τρελή και μακάρι να έρθει και στην Ελλάδα, να σας δω να κλαίτε μετά δεητζίφοι.