Χρόνια τώρα αναρωτιέμαι γιατί η Iστορία γράφεται από άνδρες -και δεν εννοώ τους ιστορικούς. Η επιστήμη της Ιστορίας έχει τιμηθεί και από τα δύο φύλα. Ωστόσο η Ιστορία γράφεται από άνδρες, μερικές φορές ίσως και μόνο γι’ αυτούς. Τα δικά τους έργα περνούν στη μνήμη, τα ανδραγαθήματα και οι προδοσίες, οι μεγάλες στιγμές και η προσφορά, οι περιπέτειες, οι διώξεις, οι εκτελέσεις, τα εγκλήματα. Συχνά ψάχνω τις γυναίκες στη ζωή τους. ‘Oχι από διάθεση κουτσομπολιού, ποιες, πόσες, πότε, πώς, γιατί. Ούτε αν ήταν όμορφες, έξυπνες, καλλιεργημένες, καπάτσες. Αν ήταν ξελογιάστρες, σαν τη μάγισσα Κίρκη ή τη νεράιδα Καλυψώ. Θέλω να μάθω για τους άντρες τι ρόλο έπαιξαν, ποιο λιθαράκι έβαλαν στο οικοδόμημα της δικής τους ιστορίας. Αυτά αναρωτιόμουν όταν έμαθα για τα αποκαλυπτήρια του μνημείου προς τιμή της Άννας- Σόννου Ανδρεάδου ( Γκζώτου) που έγιναν στην Κορυφή,την Κυριακή 13 Αυγούστου. Μια άγνωστη αγωνίστρια από αυτές με τις οποίες κανείς δεν θέλησε προηγουμένως να ασχοληθεί. Απλή γυναίκα της διπλανής πόρτας, από αυτές που μεγάλωσαν διδασκόμενες πώς να φροντίζουν το σπίτι, τον σύζυγο και τα παιδιά, πώς να μαγειρεύουν, πώς να φροντίζουν τα λουλούδια στην αυλή τους. Σαν όλες τις γυναίκες της Κορυφής που ποτέ δεν μπόρεσαν να αφιερώσουν ένα λεπτό στον εαυτό τους, που ποτέ δεν τους επετράπη να μείνουν για λίγο μόνες με τη σκέψη τους. Η Ανδρεάδη γεννήθηκε στη Μορφή το 1858 από την οικογένεια των Παπαδοπουλαίων. Παντρεύτηκε τον Θανάση Ανδρεάδη από την Κορυφή, ο οποίος ήταν κυρατζής. Το παρατσούκλι “Γκζώτου”της το έδωσαν οι Βοϊάτες, από τη λέξη “γκζώτι”,που στο Βοΐο λέγανε την αστραπή που εκπέμπει το εμπροσθογεμές όπλο όταν εκπυρσοκροτεί.Θεώρησαν ότι αυτό της ταίριαζε απόλυτα μιας και η Γκζώτου ήταν μια ταχύτατη, πολυμήχανη γυναίκα και φλογερή πατριώτισσα. Η Γκζώτου έμεινε χήρα πριν τα τριάντα της ,και με θάρρος και δύναμη μεγάλωνε τα παιδιά της και συνέχισε την δύσκολη δουλειά του άντρα της και παράλληλα μετέφερε μηνύματα στους μακεδονομάχους οπλαρχηγούς. Το 1906 κατέλυσε το σπίτι της ο καπετάν Γιάννης Πούλακας με δύο πρωτοπαλίκαρα του, τον Στυλιανό Κλείδη και τον Γιώργο Σκαλίδη . Οι Τούρκοι έκαναν έφοδο στα σπίτια του χωριού ψάχνοντάς τους. Η πολυμήχανη όμως Γκζώτου τους έκρυψε την μεσάντρα και πήγε στο διπλανό σπίτι και πήρε ένα νεογέννητο μωρό από την γειτόνισσα της. Ξάπλωσε στο κρεβάτι του ίδιου δωματίου με το μωρό στην αγκαλιά, παριστάνοντας την λεχώνα, γνωρίζοντας την ευαισθησία των Τούρκων απέναντι στις λεχώνες. Μάλιστα κέντησε το μωρό στους μηρούς για να κλαίει δυνατά . Το τέχνασμα έπιασε και οι τρεις μακεδονομάχοι γλύτωσαν καθώς οι Τούρκοι έφυγαν χωρίς να ερευνήσουν το δωμάτιο . Αλήθεια πόσες σελίδες έχει αφιερώσει και η ελληνική ιστορία στις γυναίκες που έπαιξαν την ζωή τους κορώνα -γράμματα για τον αγώνα της λευτεριάς. Πόσες από αυτές ξέρετε; Πόσα είναι τα παραδείγματα που θυμάστε; Πόση αγωνία έζησαν; Τι πέρασαν προσπαθώντας να μεγαλώσουν μόνες τους παιδιά; Τι ήταν αυτό που τους έδινε κουράγιο, που τις κράτησε όρθιες; Η πίστη στις ιδέες η αγάπη για όσους ήλπιζαν ότι θα γυρίσουν κάποια στιγμή ασφαλείς στα σπίτια τους; Και τα δύο, πιστεύω. Όμως, εξακολουθώ να αναρωτιέμαι γιατί η Ιστορία ξεχνάει τις γυναίκες. Γιατί οι ιστορίες τους είναι λιγότερο σημαντικές; Γιατί το να παλεύεις με νύχια και με δόντια να μεγαλώσεις τα παιδιά σου μόνη είναι λιγότερο σπουδαίο; Και τι θα πει «απλώς γυναίκες»;
