Αλέξανδρος Χάτσιος: του ονείρου (Γράφει ο Παναγιώτης Δημόπουλος)

Αλέξανδρος Χάτσιος: του ονείρο

Όσοι κατατάσσουν την τέχνη με ταυτοτικά κριτήρια ξέρουν πως αυτό ούτε αρκεί ούτε διαρκεί. Eίναι άλλωστε μεγάλη προσβολή σε έναν καλλιτέχνη να του αποδίδονται εύσημα ή μομφές λόγω αγωγής, καταγωγής, ανύπαρκτου ή απέραντου τραπεζικού λογαριασμού ή βεβαίως και ιδιαίτερης κοινωνικής ή άλλης ταυτότητας. Είναι προσβολή στον ποιητή να του εξηγούν τους δεύτερους λόγους που του επιτρέπεται να γράφει.
Ο Αλέξανδρος Χάτσιος είναι ένας καλλιτέχνης που φτιάχνει, μεταξύ άλλων, εικόνες. Τεχνικά βρίσκεται εκεί που βρίσκονται όλοι οι πραγματικοί καλλιτέχνες: στα όρια των ικανοτήτων του. Ποιητικά εκεί που βρίσκονται λίγοι καλλιτέχνες: στα όρια μιας αλήθειας. Τα έργα του εξέθεσε στην γκαλλερύ του πατρός του Τάκη Χάτσιου, ο οποίος την φρόντισε στοργικά και επαγγελματικά, για την περίοδο Μαρτίου-Μαΐου 2024. Είχα την τύχη να παραβρεθώ στον χώρο και να δω τα έργα ενός ιδιαίτερου νέου δημιουργού που έχει πολλά να πει. Θα έχουν την ίδια τύχη όσοι επισκεφτούν την επόμενη και τελευταία εβδομάδα την έκθεση.
Οι εικόνες του Αλέξανδρου Χάτσιου είναι αφοσιωμένες στις ίδιες. Το θέμα τους είναι συχνά ο άνθρωπος και η γεωμετρία του, άλλοτε τα αντικείμενα και η γεωμετρία τους, κάποτε η ίδια η γεωμετρία στους χώρους. Αποτέλεσμα είναι οι μορφές του ανθρώπου και των πραγμάτων, μορφές έκφρασης, στάσης, κατάστασης, περίστασης, πράξης και θεωρίας. Το έναυσμα και το κίνητρο σωστά κρυμμένα και πολύσημα. Το φως και η σκιά τους σε αποκάλυψη των προθέσεων. Ο συμβολισμός σαφής και πηγαίος αλλά όχι διατυμπανισμένος. Η αφαίρεση στα μέτρα των ισορροπιών. Οι διαφυγές διακριτικές και τα όρια διακριτά. Οι παύσεις, οι κατευθύνσεις και οι ενέργειες σε διάλογο. Το μέτρο της ανθρώπινης μορφής και ανθρώπινης ματιάς σε ανοιχτή διαδικασία αναμέτρησης. Τα μοτίβα σταθερά, οι παραλλαγές διαρκείς.
Οι εικόνες του Αλέξανδρου είναι μεν αφοσιωμένες στις ίδιες αλλά είναι και αφιερωμένες στα πάντα. Τα ιερά και όσιά τους καλύπτουν ειδικό και γενικό μήκος και πλάτος και αυτή είναι η απόδειξη της πηγαιότητάς τους. Και βεβαίως είναι νωρίς, είναι η πρώτη του έκθεση, όμως η δυναμική της ροής της σχεδόν διαβεβαιώνει για την συνέχισή της αργότερα. Αυτά είναι έργα που δεν χρειάζονται εκτιμητή ή κριτικό τέχνης, αλλά ένα ζευγάρι μάτια χωρίς προϊδεασμούς και για αυτό εκτιμώ πως μπορούν να κατανοηθούν και αργότερα, σε μια αντικειμενική διαχρονία εκτός περιγραφής τους.
Ο κ. Χάτσιος ζωγραφίζει τελικά τον καθορισμό του ανθρώπου: την σχέση του. Σχέση με τον εαυτό του, με τον αντικατοπτρισμό του, με τους άλλους, με τα γεγονότα και με την πρόσληψη των γεγονότων. Ο καμβάς του είναι ανοιχτός σε διαστάσεις και γεωμετρίες και προσεγγίζει αυτό που λίγοι και πολύτιμοι καλλιτέχνες καταφέρνουν: την απουσία του ιστορικού ή αισθητικού συμπλέγματος χωρίς την απώλεια ιστορίας ή αισθητικής. Άλλος το πετυχαίνει αυτό με την γνώση, άλλος με την εμπειρία, άλλος με την πηγαιότητα. Ο Αλέξανδρος Χάτσιος κατέλαβε ήδη αυτό το φευγαλέο ύψωμα με τον πλέον ενδεδειγμένο τρόπο: την απλότητα ενός σκαριφήματος και τους διάπλατους ορίζοντες των δημιουργικών στιγμών. Με το όνειρο ενός ονείρου.
Η συγκεκριμένη έκθεση λοιπόν δεν χρειάζεται να συμπεριληφθεί σε κάποιο ένθετο σχήμα, αφού ο δημιουργός της λαμβάνει ο ίδιος μέτρα και καταλαμβάνει οίστρους. Αυτό που επιβάλλει με τα έργα του είναι μια τέχνη: sui generis, αναγκαία και αληθινή. Ερεθισμένη και εμπνευσμένη από την οικογενειακή επιρροή και το εικαστικό περιβάλλον, ωστόσο αυτόφωτη και θαυμαστή στις κρίσιμες αιτίες της.
Κι όπως η τέχνη, οικουμενική σίγουρα, δεν ζητάει την άδεια ή την εύνοια της οικουμένης ή της πλειοψηφίας της, αλλά υπάρχει για να ευνοήσει κι όχι για να ευνοηθεί, έτσι ακριβώς τα μάτια, τα χέρια και οι όψεις του Αλέξανδρου Χάτσιου επινοούν μια σαφή εύνοια. Οικουμενικά, πράγματι, χωρίς καμία κοινωνική εξήγηση, περιαγωγή ή κατάταξη. Ελπίζω και εύχομαι να συνεχίσει να γράφει και να φωταγωγεί την ζωή· δηλαδή να ζωγραφίζει και να φωτογραφίζει πάντοτε το όνειρο του ονείρου του.