Στον Τρανό χορό «πιάστηκαν» και φέτος, ανήμερα Δεκαπενταύγουστου, λίγο μετά τις 7 μ. μ, στα ξακουστά « Λιβάδια», στην γραφική Βλάστη Εορδαίας, ντόπιοι και επισκέπτες. Είναι ένα έθιμο με αρχαίες Ελληνικές ρίζες. Σ’ έναν τεράστιο ανθρώπινο κύκλο τελείται μια «ιεροτελεστία» και κανόνες που οι Βλατσιώτες τηρούν με ευλάβεια. Μπροστά οι άνδρες και ακολουθούν οι γυναίκες. Το εθιμοτυπικό ορίζει τον χορό να σέρνει ο γεροντότερος και γνώστης των τραγουδιών και να τον ακολουθούν κατά σειρά ηλικίας. Οι γυναίκες συνήθως με τοπικές ενδυμασίες , η μία δίπλα στην άλλη με κριτήριο την ηλικία και το χρόνο παντρειάς τους. Η φωνή του κορυφαίου δίνει το σύνθημα στους άνδρες. Για το έθιμο του «τρανού χορού» εικάζεται πως η γέννησή του συμπίπτει χρονολογικά με την εγκατάσταση των πρώτων κάτοικων στο χωριό. Μέσα από τους στίχους του πρώτου τραγουδιού του χορού διαφαίνεται η βαθιά πίστη και η θρησκευτικότητα των κατοίκων. Είναι επίσης η εποχή που οι κτηνοτροφικές εργασίες έχουν μετριαστεί. Μελετητές αναφέρουν ότι ο τρανός χορός της Παναγιάς, συνήθως ήταν ο χορός των κτηνοτρόφων(καλινδέρης). Ο βηματισμός είναι σταθερός και πολύ αργός . Συνήθως οι άνδρες πιάνονται αλά μπρατσέτα. Ο κορυφαίος δίνει τον τόνο και επαναλαμβάνεται από τους υπόλοιπους χορευτές άνδρες και γυναίκες. Δείτε φωτογραφίες και βίντεο από τη φετινή αναβίωση του εθίμου.
Από τα πιο όμορφα παραδοσιακά έθιμα, που κι εμείς που δεν είμαστε βλατσιωτες, το θυμόμαστε με δέος και συγκίνηση. Ως τρίτος – επισκέπτης όμως, θα ήθελα να κάνω μια παρατήρηση προς τους φίλους Βλατσιωτες. Έχω την εντύπωση, ίσως να κάνω και λάθος βέβαια, ότι έχουν αφήσει σε δεύτερη μοίρα λίγο αυτό το έθιμο, εστιάζοντας στον τουρισμό, και δίνοντας μεγαλύτερη βαρύτητα σε άλλες δράσεις. Καλές και χρυσές όλες οι δράσεις, αλλά μην αφήνετε αυτό το έθιμο να απαξιωθεί με τα χρόνια. Διατηρήστε το και στηρίξτε το.
Δυστυχώς πατριώτη έχεις δίκιο για το συγκεκριμένο έθιμο αλλά ο λόγος δεν είναι οι άλλες δραστηριότητες. Απλά μετά τον Κωνσταντίνο Γ. Αυλογιάρη και τελευταία τον Βλαχοδήμο (Μπαρμπαρόνα) δεν υπάρχει γκεσέμι.