«Το βουνό (Βέρμιο) ξέρει τα ονόματά τους – κι αν μπορούσε, θα τους ευχαριστούσε» – Ο Νίκος Βουνοτρυπίδης, μιλά στο kozan.gr, εκπροσωπώντας τις φωνές όσων δεν το εγκατέλειψαν

Στην «καρδιά» του Βερμίου, εκεί που τα πτερύγια των ανεμογεννητριών ετοιμάζονται, σιγά – σιγά, να πάρουν την τελική τους θέση, υπάρχουν άνθρωποι που επιμένουν να υπερασπίζονται ό,τι θεωρούν ανεκτίμητο. Ο Νίκος Βουνοτρυπίδης συνεχίζει έναν αγώνα που πολλοί θεωρούν μάταιο, όμως εκείνος τον έκανε προσωπική του υπόθεση.  Είναι από εκείνους που, όπως λέει κι ο ίδιος, «δεν το έβαλαν κάτω, δεν τα παράτησαν, το πάλεψαν». Ένας άνθρωπος που, παρά τις  πολλές δυσκολίες και το προσωπικό κόστος, συνεχίζει κι επιμένει — γιατί όλος αυτός ο αγώνας, όπως λέει, είναι «κάτι πιο βαθύ, εμπειρίες ζωής που σε κρατάνε, που σου είναι αδύνατον να τις προδώσεις».

Η ενασχόλησή του με τον αγώνα ενάντια στις ΑΠΕ στο Βέρμιο ξεκίνησε το 2019, όταν «οι συζητήσεις με συναγωνιστές» τον παρακίνησαν να ψάξει το θέμα. Από τότε, η ζωή του μοιράζεται ανάμεσα σε «ατελείωτα χιλιόμετρα στα βουνά», «καθημερινή καταγραφή των “πράσινων” επεμβάσεων» και «μελέτη ερευνών από επιστήμονες». Αυτό το ταξίδι τον πείσμωσε και τον έπεισε πως «τα βουνά μας μετατρέπονται  σε ενεργειακά τέρατα», μόνο για τα συμφέροντα των Καρτέλ και της εξουσίας.

Ο Νίκος δε διστάζει να πει πράγματα όπως ακριβώς τα αισθάνεται. Μιλάει για τις ευθύνες της τοπικής αυτοδιοίκησης («η στάση του Δήμου Εορδαίας, το τελευταίο διάστημα, μπορώ να την χαρακτηρίσω με μια μόνο λέξη: απογοήτευση»), ασκεί ευθεία κριτική στον Περιφερειάρχη («ο πολιτικός σκέφτεται τις επόμενες γενιές, ο πολιτικάντης τις επόμενες εκλογές»), κι αποδομεί το «αφήγημα» της Πράσινης Ανάπτυξης: «η “πράσινη ενέργεια” είναι το colpo grosso για την αφαίμαξη της χώρας».

Δεν διεκδικεί προσωπική δόξα ούτε πολιτική ανέλιξη. «Είμαι κομματικά ορφανός εδώ και 12 χρόνια», μας λέει, και παραδέχεται ότι αν έχει μια ιδιοτέλεια, είναι να μπορεί η οικογένειά του και οι φίλοι του να πουν: «έβαλε ένα μικρό λιθαράκι στον αγώνα για μια πιο ανθρώπινη ζωή». Μέσα από τις λέξεις του διαφαίνεται μια βαθιά ανάγκη: να μείνει κάτι όρθιο. Ένα βουνό, μια αξία, μια αξιοπρέπεια. Και αν ποτέ μπορούσε το Βέρμιο να φωνάξει και να πει «ευχαριστώ», θα έλεγε, σίγουρα, τ’ όνομά του και των συναγωνιστών του.

Ακολουθεί η συνέντευξη:

– Πώς ξεκίνησε η ενασχόλησή σας με τον αγώνα ενάντια στις ΑΠΕ στο Βέρμιο και ποιο ήταν το σημείο καμπής που σας έκανε να αφιερώσετε τόσο προσωπικό χρόνο και κόπο σε αυτή την υπόθεση;

Η ενασχόλησή μου στον αγώνα ενάντια στις ΑΠΕ, ξεκίνησε το 2019. Οι συζητήσεις με συναγωνιστές για το θέμα μου κίνησαν το ενδιαφέρον και άρχισα να το ψάχνω. Ατελείωτα χιλιόμετρα στα βουνά, μελέτη ερευνών από επιστήμονες, δεκάδες οι συμμετοχές σε εκδηλώσεις για το θέμα στη Δυτική Μακεδονία και όχι μόνο. Σχεδόν καθημερινή καταγραφή των «πράσινων» επεμβάσεων στα βουνά μας. Όλα αυτά με ατσάλωσαν, μου έγινε πεποίθηση ότι πρέπει να σταματήσουμε αυτό το έγκλημα. Μετατρέπονται τα βουνά μας σε ενεργειακά «τέρατα», μόνο και μόνο για τα συμφέροντα των Καρτέλ της Ενέργειας και της συνεπικουρούσας εξουσίας.

– Ποια είναι σήμερα η εικόνα της τοπικής κοινωνίας σε τέτοιους είδους ζητήματα; Eνδιαφέρονται πολύ, ενδιαφέρονται αλλά δε συμμετέχουν έμπρακτα ή έχουν παραιτηθεί;

Πολλοί από τους συμπολίτες μας, επικροτούν τις δράσεις μας, μας χτυπούν φιλικά στην πλάτη και μας δίνουν κουράγιο για την συνέχεια. Αυτά που βιώνουν σήμερα οι πολίτες, είναι εφιαλτικά, μπαίνει πλέον θέμα επιβίωσης, το άγχος και η πίεση για την καθημερινότητα είναι στο ζενίθ, οπότε, δεν υπάρχει ο χρόνος, η διάθεση και το κουράγιο για να ασχοληθεί και με αυτό το τεράστιο πρόβλημα. Τώρα τελευταία βέβαια δείχνει να συνειδητοποιεί τι γίνεται, να πυκνώνουν οι φωνές. Μια σπίθα λείπει, μια σπίθα που θα μετατρέψει το ρυάκι σε χείμαρρο, που θα πάρει παραμάζωμα όλο αυτό το σαθρό οικοδόμημα.

– Πώς απαντάτε σε όσους ισχυρίζονται ότι «ο αγώνας σας είναι ενάντια στην πρόοδο και την πράσινη ανάπτυξη» ή σας αντιμετωπίζουν σαν μια ομάδα περιθωριακών;

Ένα από τα όπλα της εκάστοτε εξουσίας είναι ο επικοινωνιακός αφορισμός. Τα «ψεκασμένος», «γραφικός», «περιθωριακός» είναι στην ημερήσια διάταξη. Εξισώνουν ανθρώπους που δεν έχουν σχέση ιδεολογική μεταξύ τους, με διαφορετικές αντιλήψεις, οπτικές γωνίες. Η ομαδοποίηση όλων όσων αντιδρούν, είναι η μέθοδος τους. Σε κάποιους «πιάνει», οι περισσότεροι όμως αντιλαμβάνονται τις διαφορές.

– Έχετε πει, κατά καιρούς, ότι το πρόβλημα δεν είναι η πράσινη ενέργεια αυτή καθαυτή αλλά ο τρόπος που εφαρμόζεται. Ποια είναι η δική σας εναλλακτική πρόταση για την ενεργειακή μετάβαση της περιοχής;

Εδώ και χρόνια έχω συνειδητοποιήσει ότι η «πράσινη ενέργεια» είναι το Colpo Groso για την αφαίμαξη της Χώρας. Η Ελλάδα θα έπρεπε να κάνει τελείως διαφορετικές επιλογές και δεδομένου ότι παράγει μόλις το 0,02% του παγκόσμιου CO2 να πάει σε μια πολύ μακροπρόθεσμη μετάβαση, χωρίς να τρώει τα σωθικά της! Και μη ξεχνάμε ότι ο λιγνίτης είναι το δικό μας εγχώριο ορυκτό! Εάν υπήρχε μία και μόνο εταιρεία ενέργειας κι αυτή Δημόσια, υπό κοινωνικό έλεγχο, θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν όλες οι μορφές ενέργειας με λελογισμένη χρήση, με βάση τις πραγματικές ενεργειακές ανάγκες του λαού και της Χώρας και όχι τα συμφέροντα των ενεργειακών επιχειρηματικών ομίλων, χωρίς να καταστρέφουν το περιβάλλον και τον πρωτογενή τομέα. Αν δεν υπήρχαν οι ατέλειωτες επιδοτήσεις, ο τραπεζικός δανεισμός κι ο ανταγωνισμός για την κυριαρχία στο χώρο της ηλεκτρικής ενέργειας, η εγκατάσταση νέων βιομηχανικών ΑΠΕ θα είχε σταματήσει από καιρό αφού πλέον μόνο προβλήματα δημιουργεί στους κατοίκους και στο ηλεκτρικό σύστημα, πράγμα που έγινε στην Ισπανία και την Πορτογαλία πρόσφατα. Η «ενεργειακή μετάβαση» της Δυτικής Μακεδονίας είναι πολλαπλά καταστροφική. Κλείνοντας τη λιγνιτική παραγωγή έφεραν ανεργία, φτώχεια και εγκατάλειψη της περιοχής, επιπλέον περιβαλλοντική υποβάθμιση, περισσότερα και μεγαλύτερα προβλήματα υγείας στους κατοίκους από την τερατώδη εγκατάσταση βιομηχανικών ΑΠΕ, την εισαγωγή σκουπιδιών απ’ όλη τη Βόρεια Ελλάδα, τη δημιουργία μονάδας καύσης απορριμμάτων, την εγκατάλειψη μη αποκατεστημένων ορυχείων κτλ..

– Έχετε νιώσει ποτέ απειλές ή πιέσεις για τη δράση σας και πως τα αντιμετωπίσατε;

Άμεσες απειλές δεν έχουμε δεχτεί, αλλά συχνά- πυκνά μας έρχονται μηνύματα ως «φιλικές συμβουλές» όπως ότι το όνομά μου συζητιέται πολύ συχνά στις εταιρείες, όπως και αρκετών ακόμα συναγωνιστών.

– Η τοπική αυτοδιοίκηση (Δήμαρχοι, Περιφερειάρχης) αλλά και βουλευτές πως αντιμετωπίζουν εσάς και τους συναγωνιστές σας; Είναι δίπλα σας, έχουν κλειστές πόρτες, σας ακούν αλλά αδιαφορούν. Να μας απαντήσετε κατά περίπτωση.

Για τον Δήμο Εορδαίας έχω να πω τα εξής: Ξεκινήσαμε μαζί τον αγώνα, ο Δήμος προχώρησε σε προσφυγές, συν-διοργανώσαμε εκδηλώσεις διαμαρτυρίας κι ενημέρωσης. Αυτά μέχρι πριν από 1,5 με 2 χρόνια. Από ‘κεί και πέρα άλλαξε η στάση του Δήμου, στροφή 180 μοιρών. Αδράνεια και παθητικότητα. Τη στάση του αυτό το διάστημα μπορώ να την χαρακτηρίσω με μια μόνο λέξη: Απογοήτευση! Για τον Περιφερειάρχη δεν έχω πολλά να σχολιάσω. Μεγάλη η ευθύνη του για την κατάντια της Δυτικής Μακεδονίας, τον έχω χαρακτηρίσει πολιτικάντη και όχι πολιτικό. Η διαφορά ανάμεσά τους είναι ότι ο πολιτικός σκέφτεται τις επόμενες γενιές και ο πολιτικάντης τις επόμενες εκλογές. Σήμερα όμως δυστυχώς οι πολιτικάντηδες κέρδισαν κατά κράτος, είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρεις πολιτικό. Τι να σχολιάσω για τους βουλευτές του Κυβερνώντος κόμματος. Ουδέποτε ενδιαφέρθηκαν για τις δράσεις μας, δεν έχουν έρθει ποτέ σε εκδηλώσεις μας. Φυσικά και δεν θα ερχόντουσαν, αφού η γραμμή του κόμματός τους είναι εκ διαμέτρου αντίθετη με τις δικές μας απόψεις. Όσο για τη στάση των βουλευτών της Αντιπολίτευσης, απλά προσπαθούν να μην είναι δυσάρεστοι απέναντί μας αλλά και δεν έχουν καμία διάθεση να σταθούν ξεκάθαρα απέναντι στο έγκλημα. Και με τον Αστυφύλαξ και με τον Χωροφύλαξ…

– Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να στείλετε στους κατοίκους της περιοχής που έχουν αποστασιοποιηθεί ή νιώθουν ότι δεν έχει νόημα πια να παλεύουν για κοινωνικά, εργασία ή περιβαλλοντικά ζητήματα;

Τίποτα στη ζωή δεν είναι αυτονόητο. Τίποτα δεν κατοχυρώνεται με την ανάθεση δια της ψήφου. Δικαιοσύνη, Αξιοπρέπεια, Αυτοσεβασμός, Δικαιώματα, κερδίζονται με αγώνες και επαγρύπνηση. Ενεργός Πολίτης είναι η απάντηση για όλα αυτά. Δεν πρέπει να τα παρατήσουμε, να είμαστε έρμαια τυχοδιωκτών πολιτικάντηδων.

– Έχετε πει πως είναι πολύ σημαντική η προσφορά, για την κοινωνία, αυτών των ομάδων απέναντι στις ΑΠΕ να σταματήσουν αυτό που γίνεται στα βουνά . Από την άλλη πλευρά έχετε επίσης πει πως όλοι σας , μια μικρή η μεγάλη ιδιοτέλεια την έχετε. Ο ένας φροντίζει την υστεροφημία του, ο άλλος για τα κομματικά του οφέλη, ο άλλος επειδή ψάχνει να βρει ρόλο στην ζωή του. Για εσάς τι από αυτά ισχύει;

Σίγουρα δεν έχω πολιτικές φιλοδοξίες, ποτέ δεν είχα άλλωστε. Εξ άλλου όσες φορές έθεσα υποψηφιότητα, κατέβηκα με παρατάξεις που δεν υπήρχε πιθανότητα να κερδίσουν τις εκλογές. Ο στόχος μου ήταν να βοηθήσω με όποιες δυνάμεις είχα, ένα κοινό σκοπό με τους άλλους συντρόφους μου. Για τα κομματικά οφέλη, έχω να πω ότι είμαι κομματικά ορφανός εδώ και 12 χρόνια, οπότε δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Η ιδιοτέλειά μου (αν μπορεί να χαρακτηριστεί έτσι), έχει να κάνει με το ότι θέλω η οικογένειά μου, τα παιδιά μου τα εγγόνια μου, οι φίλοι μου και ο περίγυρός μου, να λένε ότι δεν το έβαλε κάτω, δεν τα παράτησε, το πάλεψε, έβαλε ένα μικρό λιθαράκι στον αγώνα για μια πιο ανθρώπινη ζωή.

– Έχετε νιώσει ποτέ τόσο απογοητευμένος που σκεφτήκατε να τα παρατήσετε ή σας παρότρυνε να το κάνετε κάποιος από το οικογενειακό σας περιβάλλον;

Δεν είναι ρόδινος ο δρόμος, πολλές οι κακοτοπιές και οι ανηφόρες. Όλα αυτά τα χρόνια καταπονήθηκα, κουράστηκα, κούρασα την οικογένειά μου. Πολλές φορές είπα το «ως εδώ»,  «φτάνει, δεν αντέχω άλλο».  Δεν είναι εύκολο όμως. Είναι κάτι πιο βαθύ, εμπειρίες ζωής που σε κρατάνε, σου είναι αδύνατον να τις προδώσεις. Η οικογένειά μου στάθηκε δίπλα μου και μου συμπαραστάθηκε με κάθε τρόπο.

– Αν μπορούσατε να απευθυνθείτε απευθείας στον Πρωθυπουργό ή στον Υπουργό Περιβάλλοντος, τι θα τους λέγατε μέσα σε 30 δευτερόλεπτα;

Δύσκολη η απάντηση στην ερώτησή σας. Τι να προλάβεις να πεις σε δυο γραμμές για τους πολιτικάντηδες που καθημερινά καταστρέφουν τη xώρα, χαμένα λόγια θα ήταν. Να τους πεις δηλαδή να σταματήσουν να ξεπουλάνε τη xώρα στα Καρτέλ; Να βιάζουν καθημερινά τη μαγική Ελληνική φύση; Να πάψουν να υποβαθμίζουν Υγεία, Παιδεία, Δημόσια Διοίκηση, για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των Μονοπωλίων; Δεν έχω να τους πω τίποτα, το μόνο που έχω να κάνω είναι να παλέψω με όλες μου τις δυνάμεις για την ανατροπή τους, για να οδηγηθούν εκεί που είναι η φυσική τους θέση, σε μια Ανεξάρτητη Δικαιοσύνη.

Eπιμέλεια συνέντευξης, για το kozan.gr, Άρης Σαμαράς