Ο Λάζαρος Χαλκίδης, ένας από τους σημερινούς διαχειριστές του ιστορικού κινηματοθεάτρου «Ολύμπιον» στην Κοζάνη, σε μια αποκαλυπτική συνέντευξη στο kozan.gr, μας ανοίγει την «καρδιά» του και μας ξεναγεί στα παρασκήνια του μοναδικού εν λειτουργία κινηματογράφου της πόλης. Μεγάλωσε, κυριολεκτικά, πίσω από την οθόνη: «Το σινεμά ήταν το σπίτι μας. Εκεί παίζαμε, διαβάζαμε, βλέπαμε τους γονείς μας να δουλεύουν. Μάθαμε να το αγαπάμε και να το προσέχουμε». Από τις παιδικές του εξερευνήσεις στους σκοτεινούς διαδρόμους και τα καμαρίνια, μέχρι τη σημερινή του προσπάθεια να διατηρεί το Ολύμπιον τεχνολογικά άρτιο και πολιτιστικά ενεργό, η συνέχεια είναι συγκινητική και πολλά υποσχόμενη. Με ιστορία που ξεκινά στις αρχές του 1950 κι υπό τη διεύθυνση της οικογένειας Χαλκίδη από το 1977, το Ολύμπιον έχει διαγράψει μια σημαντική διαδρομή. Μέσα στη δεκαετία του 2000 ανακαινίστηκε ριζικά, απέκτησε δύο αίθουσες προβολής και σύγχρονο εξοπλισμό DOLBY DIGITAL 7.1, ενώ δεν έχασε ποτέ το ρόλο του ως κέντρο πολιτισμού. Από τις παραστάσεις της Αλίκης Βουγιουκλάκη και τις επισκέψεις μεγάλων ονομάτων του ελληνικού κινηματογράφου, μέχρι τις συναυλίες του Μάνου Χατζιδάκι, το Ολύμπιον αποτέλεσε για δεκαετίες το βασικό πολιτιστικό σημείο συνάντησης της πόλης. Σήμερα, ο Λάζαρος Χαλκίδης κι οι αδερφές του συνεχίζουν με πείσμα κι ευθύνη αυτό που ξεκίνησαν οι γονείς τους: «Δεν είναι απλώς μια επιχείρηση. Αισθανόμαστε το βάρος να διατηρήσουμε ένα ζωντανό κομμάτι της πόλης. Υπάρχουν στιγμές απογοήτευσης, αλλά όταν η αίθουσα γεμίζει, ξαναβρίσκουμε την πίστη μας στη δύναμη του σινεμά». Ανάμεσα σε αυτές τις στιγμές, ξεχωρίζει η θρυλική προβολή του «Τιτανικού», όταν για εβδομάδες το Ολύμπιον πλημμύριζε από θεατές όλων των ηλικιών. Γιατί το σινεμά δεν είναι μόνο εικόνα και ήχος, είναι μια κοινή εμπειρία, που μας συγκινεί και μας συνδέει με προσωπικά βιώματα.
Ακολουθεί η συνέντευξη:
Τι σημαίνει για εσάς προσωπικά το “ΟΛΥΜΠΙΟΝ” πέρα από το ότι είναι κινηματοθέατρο; Πώς μεγαλώσατε μέσα σε αυτό το χώρο;
Εγώ με τις αδερφές μου είμαστε δεύτερης γενιάς αιθουσάρχες. Μέσα στο σινεμά ουσιαστικά μεγαλώσαμε, εκεί βλέπαμε τους γονείς μας, παίζαμε, διαβάζαμε, συναντούσαμε τους φίλους μας. Ήταν το σπίτι μας. Μάθαμε να το προσέχουμε και να το αγαπάμε. Αγαπημένη συνήθεια, όταν ήμασταν παιδιά, ήταν να εξερευνούμε τα παρασκήνια, τους δαιδαλώδεις χώρους πίσω από την οθόνη, με τα καμαρίνια και τα περάσματα που οδηγούσαν από τον εξώστη, πίσω στη σκηνή και μετά στην αίθουσα. Εκτός από ωραίες αναμνήσεις όμως, υπήρχε πάντα η διαρκής αγωνία του ελεύθερου επαγγέλματος, η επιλογή για το εβδομαδιαίο πρόγραμμα, η προσέλευση του κόσμου, που δεν ήταν πάντα η επιθυμητή, ο αγώνας να κρατηθεί ένα κτίριο 1.000 περίπου τετραγωνικών λειτουργικό και ανανεωμένο.
Η οικογένειά σας ανέλαβε τη διεύθυνση το 1977. Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση τότε και πώς τη διαχειρίστηκαν;
Το ΟΛΥΜΠΙΟΝ ανεγέρθηκε στις αρχές του 1950 και με την επιβλητική αίθουσα των 1000 θέσεων, έγινε αμέσως σημείο αναφοράς της πόλης. Όταν αναλάβαμε τη διεύθυνση το 1977, ο κινηματογράφος ήταν σε μεγάλη άνθιση και υπήρχαν άλλοι 4 κινηματογράφοι στην πόλη. Σύντομα όμως με την έλευση και εξάπλωση της τηλεόρασης και αργότερα του βίντεο, ο κινηματόγραφος έπεσε σε βαθειά και μακρά κρίση και οι περισσότερες κινηματογραφικές αίθουσες της χώρας έκλεισαν. Η μεγαλύτερη πρόκληση δεν ήταν άλλη από τη διατήρηση της αίθουσας και του επαγγέλματος μέσα στα χρόνια αυτά της κρίσης. Το ΟΛΥΜΠΙΟΝ κατάφερε και επιβίωσε με σωστή οικονομική διαχείριση και λόγω των παράλληλων εκδηλώσεων που φιλοξενούσε. Για πολλά χρόνια ήταν ο μοναδικός χώρος πολιτισμού και εκδηλώσεων στην πόλη όπου γινόταν θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες, πολιτικές ομιλίες, παρουσιάσεις. Όλες οι θεατρικές παραστάσεις που περιόδευαν στην περιφέρεια είχαν σαν σταθμό τους το μεγάλης χωρητικότητας ΟΛΥΜΠΙΟΝ. Το κοινό της Κοζάνης, που ήταν πάντα θεατρόφιλο, γέμιζε ασφυχτικά την αίθουσα για να δει από κοντά τους ηθοποιούς της χρυσής εποχής του ελληνικού κινηματογράφου. Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι έχουν περάσει από το ΟΛΥΜΠΙΟΝ οι : Μάνος Κατράκης, Αλίκη Βουγιουκλάκη, Θανάσης Βέγγος, Τζένη Καρέζη, Ζωή Λάσκαρη, Κώστας Χατζηχρήστος, Ρένα Βλαχοπούλου, Δημήτρης Παπαμιχαήλ, Μαίρη Χρονοπούλου, Κώστας Βουτσάς, Ντίνος Ηλιόπουλος, Σωτήρης Μουστάκας, Λάκης Λαζόπουλος, Στάθης Ψάλτης κ.α.. Επιπλέον, μεγάλοι Έλληνες σκηνοθέτες έχουν επισκεφτεί το ΟΛΥΜΠΙΟΝ, για να παρουσιάσουν τις ταινίες τους, όπως ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος, ο Παντελής Βούλγαρης, ο Κώστας Γαβράς, η Λουκία Ρικάκη και μεγάλοι Έλληνες συνθέτες έχουν δώσει συναυλίες, όπως ο Μάνος Χατζιδάκις.
Ο κινηματογράφος έχει περάσει αρκετές φάσεις ανανέωσης. Πόσο δύσκολο είναι να διατηρείς έναν ιστορικό κινηματογράφο σύγχρονο και ανταγωνιστικό;
Ο κινηματογράφος είναι η 7η τέχνη και για πολλούς συνδυάζει όλες τις τέχνες μαζί. Πάντα βρίσκεται στην αιχμή της τεχνολογίας, καινοτομεί και πρωτοπορεί. Αυτό έχει σαν συνέπεια τις συνεχόμενες αλλαγές στον κινηματογραφικό εξοπλισμό που χρειάζεται μια αίθουσα για να προβάλλει μία ταινία με αυξημένες προδιαγραφές ήχου και εικόνας. Έτσι από τις μηχανές φιλμ που έκαιγαν καρβουνάκια, περάσαμε σταδιακά στην ψηφιακή προβολή και από τον στερεοφωνικό ήχο με 2 ηχεία, σε ήχο DOLBY DIGITAL με πλήθος περιμετρικών ηχείων. Το ΟΛΥΜΠΙΟΝ σήμερα διαθέτει ψηφιακές μηχανές προβολής μεγάλης ευκρίνειας και ήχο DOLBY DIGITAL 7.1. Πέρα από την επένδυση σε κινηματογραφικό εξοπλισμό, το κτίριο του ΟΛΥΜΠΙΟΝ μετράει περίπου 70 χρόνια ζωής και για να παραμένει λειτουργικό, σύγχρονο και ανταγωνιστικό, απαιτούνται σταθερές και συστηματικές επενδύσεις. Οι βασικές αλλαγές που έγιναν αυτά τα χρόνια ήταν η διαμόρφωση των δύο αιθουσών προβολής, η ανακαίνιση της όψης, η αλλαγή των εγκαταστάσεων θέρμανσης, η ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου. Κάθε μία από τις παρεμβάσεις αυτές, καθώς και όλες οι εμφανείς και αφανείς εργασίες στο χώρο, προϋποθέτουν σημαντικό κόστος και προγραμματισμό.
Ποια στιγμή ή ποια χρονιά θα ξεχωρίζατε ως σταθμό στην ιστορία του ΟΛΥΜΠΙΟΝ;
Ως σταθμό στην ιστορία του ΟΛΥΜΠΙΟΝ θα ξεχωρίζαμε το 2000, όπου έγινε η ριζική ανακαίνιση και ο κινηματογράφος απέκτησε τη μορφή που έχει σήμερα με τις 2 αίθουσες προβολής.
Πώς βλέπετε την αλλαγή στη σχέση του κοινού με τον κινηματογράφο, ειδικά μετά την έλευση των υπηρεσιών όπως Νova, Cosmote, Netflix κτλ;
Σήμερα έχουμε περάσει στην εποχή της ταχύτητας και της διάχυτης πληροφορίας. Υπάρχει πληθώρα επιλογών σε πλατφόρμες που προσφέρουν πρόσβαση σε ταινίες. Προσωπική μου άποψη είναι ότι πρόκειται για χαώδεις βάσεις δεδομένων ταινιών όπου δύσκολα μπορείς να κάνεις σωστή επιλογή. Οι πλατφόρμες σίγουρα επηρεάζουν την προσέλευση του κοινού, αλλά θεωρούμε ότι το σινεμά δεν απειλείται από αυτές. Η θέαση μια ταινίας στο σπίτι δεν μπορεί να συγκριθεί με την αίσθηση της προβολής μέσα σε μία κινηματογραφική αίθουσα. Η μαγεία της σκοτεινής αίθουσας, τα κοινά συναισθήματα που μοιράζονται οι θεατές μέσα στον ίδιο χώρο, κάνουν την κινηματογραφική εμπειρία μοναδική.
Σήμερα το ΟΛΥΜΠΙΟΝ παραμένει το μοναδικό σε συνεχή λειτουργία σινεμά στην Κοζάνη. Πόσο μεγάλο βάρος ή ευθύνη αισθάνεστε αφού δεν πρόκειται απλώς για μια επιχείρηση;
Το ΟΛΥΜΠΙΟΝ παραμένει ο μοναδικός σε συνεχή λειτουργία κινηματογράφος και το μοναδικό σε συνεχή λειτουργία θέατρο, όχι μόνο στην Κοζάνη, αλλά και σε όλη τη Δυτική Μακεδονία. Με τη μακρά ιστορία του, αποτελεί κομμάτι της πόλης και του πολιτισμού της. Αισθανόμαστε το βάρος και την ευθύνη να διατηρήσουμε την οικογενειακή επιχείρηση που πέρασε στα χέρια μας και να κρατήσουμε τις πόρτες του ανοιχτές, σε μία πόλη που περνάει τη δική της δοκιμασία. Υπάρχουν μέρες που η προσέλευση του κόσμου είναι μικρή και απογοητευόμαστε, αλλά μετά έρχονται ταινίες που προσελκύουν το κοινό, οι θεατές έρχονται και φεύγουν ευχαριστημένοι και αυτό μας δίνει δύναμη για το ρόλο της αίθουσας και τη διατήρησή της.
Πώς επιλέγετε το πρόγραμμα των ταινιών; Πόσο δύσκολο είναι να ισορροπήσετε ανάμεσα στις εμπορικές επιτυχίες και στις πιο ποιοτικές κινηματογραφικές προτάσεις;
Ο κινηματογράφος λέγεται ότι είναι «λαϊκή τέχνη», με την έννοια ότι απευθύνεται σε όλους. Η επιλογή του προγράμματος γίνεται έτσι ώστε να καλύπτουμε όλες τις ηλικίες, τις προτιμήσεις και τις απαιτήσεις του κοινού. Δε συμφωνούμε με το διαχωρισμό εμπορικής ή ποιοτικής ταινίας, καλές ταινίες υπάρχουν σε όλες τις κατηγορίες, στις παιδικές, στις ταινίες δράσης στις κοινωνικές ταινίες ακόμα και στις ταινίες τρόμου. Εμείς σαν θεατές απολαμβάνουμε ταινίες όλων των κατηγοριών και αυτό θέλουμε και για τους πελάτες μας.
Η διανομή των ταινιών σήμερα γίνεται σε ψηφιακή μορφή και αυτό μας βοηθάει πολύ στον εβδομαδιαίο προγραμματισμό. Παλαιότερα όταν οι ταινίες παιζόταν σε φιλμ, κυκλοφορούσαν περιορισμένες κόπιες και δεν ήταν εύκολο να παιχτούν όλες οι ταινίες στις επαρχιακές πόλεις. Σαν επιχείρηση συνεργαζόμαστε με όλες τις εταιρείες διανομής και μπορούμε να εντάξουμε στο πρόγραμμά μας οποιαδήποτε ταινία επιλέξουμε, ταυτόχρονα με την προβολή της σε Αθήνα ή Θεσσαλονίκη.
Ποιες αλλαγές ή αναβαθμίσεις ετοιμάζετε για το μέλλον του ΟΛΥΜΠΙΟΝ;
Υπάρχει σχεδιασμός στο μέλλον για ανακαινίσεις στους χώρους και αναβαθμίσεις στις εγκαταστάσεις εξοπλισμού. Παρά τα χρόνια λειτουργίας της, μία επιχείρηση δεν πρέπει να μένει στάσιμη αλλά συνεχώς να ανανεώνεται και να εξελίσσεται.
Παράλληλα επιδιώκουμε το ΟΛΥΜΠΙΟΝ να είναι ένας ανοιχτός, ζωντανός χώρος, όχι μόνο για προβολές αλλά και για κάθε είδους πολιτιστική δράση.
Υπάρχει κάποια ιδιαίτερη ανάμνηση ή περιστατικό μέσα από αυτά τα χρόνια που σας έχει μείνει αξέχαστο;
Υπάρχουν πολλές αναμνήσεις και περιστατικά, κυρίως σε ταινίες ή θεατρικές παραστάσεις όπου η αίθουσα γέμιζε με κόσμο. Αξέχαστες θα μας μείνουν οι θεατρικές παραστάσεις της Αλίκης Βουγιουκλάκη για τη μεγάλη αγάπη και τον ενθουσιασμό του κοινού.
Αξέχαστη θα μας μείνει η διάρκεια των προβολών του ΤΙΤΑΝΙΚΟΥ, της ταινίας που έκοψε τα περισσότερα εισιτήρια στη νεότερη ιστορία του ΟΛΥΜΠΙΟΝ. Για πολλές εβδομάδες πλήθος κόσμου όλων των ηλικιών γέμιζε την αίθουσα και τα εισιτήρια εξαντλούνταν. Στο τέλος της ταινίας, ήταν εμφανές ότι η συγκίνηση και τα συναισθήματα κατέκλυζαν τους θεατές και αυτή είναι η μαγεία του σινεμά και της σκοτεινής αίθουσας που αγγίζει το κοινό και απευθύνεται σε όλους.
Αν μπορούσατε να στείλετε ένα μήνυμα στους νέους που αγαπούν το σινεμά, τι θα τους λέγατε;
Οι ταινίες μας ταξιδεύουν, μας κάνουν να ονειρευόμαστε, μας εκπαιδεύουν μας προβληματίζουν και μας συγκινούν. Το μήνυμα που θέλουμε να στείλουμε σε όλους όσους αγαπούν τις ταινίες και το σινεμά, είναι ότι ο φυσικός χώρος για να απολαύσεις μία ταινία είναι η κινηματογραφική αίθουσα. Η αφοσίωση που σου προσφέρει η σκοτεινή Αίθουσα, η ταυτόχρονη θέαση μαζί με άλλους σε ιδανικές συνθήκες ήχου και εικόνας, απογειώνει την ταινία και εντείνει τα συναισθήματα και τα μηνύματά της. Ο κινηματογράφος είναι πολιτισμός και επικοινωνία. Για το λόγο αυτό, παροτρύνουμε το κοινό και ιδιαίτερα τους νέους, να συνεχίζουν να πηγαίνουν σινεμά, να επιλέγουν την εμπειρία της σκοτεινής αίθουσας, να κρατήσουν ζωντανή τη μοναδική αυτή τέχνη.
Επιμέλεια συνέντευξης, για το kozan.gr, Σαμαράς Άρης
