Δέκα ερωτήματα από τον Π. Κουκουλόπουλο στη Βουλή για το έργο «Πολιτιστική Εγνατία Οδός» του Ταμείου Ανάκαμψης

Αναλυτική κοινοβουλευτική ενημέρωση, στη βάση δέκα στοχευμένων ερωτημάτων, για την πορεία υλοποίησης ειδικά στο νομό Κοζάνης, αλλά και ευρύτερα στη Δυτική Μακεδονία, του έργου «Πολιτιστική Εγνατία οδός» που έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας, ζητά ο Πάρις Κουκουλόπουλος, με Ερώτηση που απηύθυνε σε τρεις συναρμόδιους Υπουργούς της Κυβέρνησης.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης του Βουλευτή Κοζάνης του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής:

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς: 

• Υπουργό Πολιτισμού, κ. Στ. Μενδώνη
• Υπουργό Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών, κ. Κ. Πιερρακάκη
• Υπουργό Τουρισμού, κα Όλγ. Κεφαλογιάννη

Θέμα: «Πορεία υλοποίησης στη Δυτική Μακεδονία του έργου “Πολιτιστική Εγνατία οδός” του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας»

Στις 10.2.2022 εντάχθηκε στο Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας το έργο με τίτλο «SUB. 2 – Πολιτιστική Εγνατία οδός» (κωδικός ΟΠΣ ΤΑ 5150091), με αντικείμενο «το σχεδιασμό πολιτιστικής διαδρομής περιήγησης στη Βόρεια Ελλάδα, στο ίχνος της αρχαίας Εγνατίας Οδού», στο φυσικό αντικείμενο του οποίου περιλαμβάνονταν και ενδεικτικές αναφορές στο νομό Κοζάνης, αλλά και ευρύτερα στη Δυτική Μακεδονία.

Αναλυτικότερα, ως «Υπουργείο Ευθύνης» ορίστηκε το Υπουργείο Πολιτισμού, ως «Φορέας Υλοποίησης» η Διεύθυνση Βυζαντινών και μεταβυζαντινών αρχαιοτήτων, ενώ η δημόσια δαπάνη του έργου προς εγγραφή στο ΠΔΕ στην Απόφαση ένταξης ανερχόταν σε ποσό ύψους 500.000,00 ευρώ. Η Απόφαση ένταξης του έργου τροποποιήθηκε πολλές φορές, ειδικότερα στις 31.3.2023, στις 16.4.2024 και στις 14.2.2025, με την ημερομηνία λήξης του να έχει οριστεί σε 31.12.2025. Πρόκειται για έργο που εντάσσεται στο αριθμ. 288 ορόσημο του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας «Τίτλος Δράσης (Measure) 16485 – Πολιτιστικές διαδρομές σε εμβληματικούς αρχαιολογικούς χώρους», το οποίο ορόσημο έχει χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης «Q4 2025».

Στην περιγραφή του φυσικού αντικειμένου στην αρχική Απόφαση ένταξης αναλυόταν ότι το έργο αφορά στο σχεδιασμό μιας πολιτιστικής διαδρομής περιήγησης στη Βόρεια Ελλάδα, στο ίχνος της αρχαίας Εγνατίας Οδού. Ορισμένα από τα σημεία πολιτιστικού ενδιαφέροντος που θα επιλεγούν ως βασικοί σταθμοί της διαδρομής είτε συνιστούν ήδη δημοφιλείς προορισμούς είτε έχουν δυναμική ποιοτικής τουριστικής αξιοποίησης. Στο πλαίσιο του έργου θα τεκμηριωθούν: α) το ίχνος της ίδιας της αρχαίας οδού, β) επιλεγμένα μνημεία – αρχαιολογικοί χώροι διαφόρων χρονολογικών περιόδων που εντοπίζονται στην πορεία της και σχετίζονται διαχρονικά με τη χρήση της, αλλά και γ) κάποια επιπλέον μνημεία – αρχαιολογικοί χώροι που συνέχονται με τη σύγχρονη Εγνατία. Ταυτόχρονα, θα επισημανθούν ενδεικτικά και κάποιες βασικές πληροφορίες που αφορούν στο νεώτερο και σύγχρονο πολιτισμό εμπλουτίζοντας την εμπειρία των επισκεπτών (λ.χ. μουσειακές συλλογές, λαϊκά δρώμενα, φεστιβάλ, εικαστικές και θεατρικές εκδηλώσεις). Όπως αναγραφόταν, θα πραγματοποιηθεί και «κατά περίπτωση και όπου δεν έχουν ήδη γίνει ή προβλεφθεί στο πλαίσιο άλλων έργων, επιτόπιες σημειακές και ήπιες παρεμβάσεις ευπρεπισμού – ανάδειξης σε επιλεγμένους χώρους των μνημείων της διαδρομής (π.χ. καθαρισμοί, διαμορφώσεις, βελτιώσεις μονοπατιών, μικροστερεώσεις κτλ), όπου αυτές είναι απαραίτητες για την ασφαλή περιήγηση και την ενημέρωση των επισκεπτών».

Ως σταθμοί της διαδρομής αναφέρονταν ενδεικτικά οι εξής θέσεις: «Α) Θέσεις στην πορεία της αρχαίας Εγνατίας οδού: Τραϊανούπολη, Ζώνη, Φέρες, Μαξιμιανούπολη, Αναστασιούπολη, κάστρο Ξάνθειας, μνημεία Καβάλας, Φίλιπποι, μνημεία Δράμας, Αμφίπολη, μνημεία Σερρών, μνημεία πόλης Θεσσαλονίκης, Ρεντίνα, Απολλωνία, Πέλλα, μνημεία Έδεσσας, μνημεία Γιαννιτσών, ελληνιστική Φλώρινα, οχυρό Κάλε. Β) Θέσεις πέριξ του άξονα της σύγχρονης Εγνατίας: Μνημεία Βέροιας, Αιγές (Βεργίνα), Μίεζα, Σιάτιστα, μεταβυζαντινά μνημεία Π.Ε. Κοζάνης, μνημεία Καστοριάς, γεφύρια Π.Ε. Γρεβενών, μνημεία Ιωαννίνων, Δωδώνη, Φωτική, Κάστρο Ηγουμενίτσας, ιστορικός χώρος Σουλίου.»

Δεδομένης της δυσμενούς κατάστασης που επικρατεί στη Δυτική Μακεδονία εξαιτίας της βαρύτατων συνεπειών της εσφαλμένης, ταχύτατης βίαιης απολιγνιτοποίησης, όπως τεκμηριωμένα αποτυπώνεται στην Αιτιολογική Έκθεση της αριθμ. 306/30/22.1.2025 Τροπολογίας μου «Ρήτρα Δίκαιης Μετάβασης για τη Δυτική Μακεδονία».

Δεδομένου ότι το Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας οδεύει προς το τέλος του, συνεπώς είναι απαραίτητη η πλήρης ενημέρωση των κατοίκων της Δυτικής Μακεδονίας, με συγκεκριμένα στοιχεία, για την εφαρμογή στην πράξη των έργων του, προκειμένου να είναι σε θέση να αξιολογήσουν εάν και πως βελτιώθηκε η ζωή τους μέσω της αξιοποίησης των πόρων του.

Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:

1) Ποια είναι η πορεία υλοποίησης μέχρι στιγμής του έργου «SUB. 2 – Πολιτιστική Εγνατία οδός» του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας όσον αφορά ειδικά το νομό Κοζάνης, αλλά και τους υπόλοιπους νομούς της Δυτικής Μακεδονίας;

Ειδικότερα:

1. i) Ποια σημεία πολιτιστικού ενδιαφέροντος (μνημεία – αρχαιολογικοί χώροι) επελέγησαν ως σταθμοί της διαδρομής;
2. ii) Ποιες δράσεις έχουν υλοποιηθεί;

iii) Ποιες δράσεις βρίσκονται σε εξέλιξη;

1. iv) Πραγματοποιήθηκαν ή/και είναι σε εξέλιξη «επιτόπιες σημειακές και ήπιες παρεμβάσεις ευπρεπισμού – ανάδειξης σε επιλεγμένους χώρους των μνημείων της διαδρομής (π.χ. καθαρισμοί, διαμορφώσεις, βελτιώσεις μονοπατιών, μικροστερεώσεις κτλ), όπου αυτές είναι απαραίτητες για την ασφαλή περιήγηση και την ενημέρωση των επισκεπτών»; Εάν ναι, σε ποιους χώρους και τι περιλαμβάνουν;
2. v) Ποιες «βασικές πληροφορίες που αφορούν στο νεώτερο και σύγχρονο πολιτισμό (λ.χ. μουσειακές συλλογές, λαϊκά δρώμενα, φεστιβάλ, εικαστικές και θεατρικές εκδηλώσεις)» έχουν επισημανθεί ανά νομό;
3. vi) Σε τι ύψος ανέρχονται οι νομικές δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί;

vii) Σε τι ύψος ανέρχονται τα ποσά που έχουν πληρωθεί;

viii) Σε τι ύψος ανέρχονται τα ποσά που έχουν πληρωθεί, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται πληρωμές προς Φορείς Γενικής Κυβέρνησης και Φορείς του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα;

1. ix) Υπήρξε διαβούλευση με την Τοπική Αυτοδιοίκηση α) κατά το σχεδιασμό και β) κατά την εφαρμογή του έργου « 2 – Πολιτιστική Εγνατία οδός»;

2) Υπάρχει ολοκληρωμένο σχέδιο για την τουριστική προβολή, σε πανελλήνιο και διεθνές επίπεδο, της «Πολιτιστικής Εγνατίας Οδού», ειδικά όσον αφορά τα σημεία σταθμούς της διαδρομής στη Δυτική Μακεδονία όπως προσδιορίστηκαν στο πλαίσιο του συγκεκριμένου έργου; Εάν ναι, τι ακριβώς περιλαμβάνει αυτό το σχέδιο και με ποιο χρονοδιάγραμμα εφαρμογής;

Ο Ερωτών Βουλευτής

Κουκουλόπουλος Παρασκευάς (Πάρις)