Ας μιλήσουμε, όμως, (πιο) ειλικρινά: είναι άραγε τόσο επικίνδυνη η μείωση μίας ώρας διδασκαλίας των αρχαίων ελληνικών σε μια συγκεκριμένη τάξη; Αν το Υπουργείο απορρίψει την πρόταση του Ι.Ε.Π. και αν, επιπλέον, αυξήσει σε έξι ώρες τη διδασκαλία του εν λόγω μαθήματος και επαναφέρει στις τρεις ώρες και τη διδασκαλία των αρχαίων στην τρίτη γυμνασίου, όλα τα προβλήματα θα λύνονταν διά μαγείας; Μήπως το προς διερεύνηση θέμα δεν είναι οι ώρες διδασκαλίας ενός (οποιουδήποτε) μαθήματος, αλλά ο τρόπος διδασκαλίας του, οι τεχνικές, οι στοχεύσεις και η αποτελεσματικότητα με την απήχηση που έχει;
Αυτό που πρέπει να μας ανησυχεί είναι η μη ουσιαστική εκμάθηση των αρχαίων ελληνικών από τη συντριπτική -φοβάμαι- πλειονότητα του μαθητικού σώματος· η ελλιπέστατη πρόσκτηση αληθινών γνώσεων για τα μηνύματα, τις αρχές και τη νοοτροπία του αρχαιοελληνικού πολιτισμού· ο μη ελκυστικός τρόπος διδασκαλίας αυτού του υπέροχου μαθήματος σε σημείο που ακόμη και οι μαθητές και μαθήτριες που επιλέγουν ανθρωπιστικό προσανατολισμό το κάνουν όχι από γνήσια αγάπη για τις ανθρωπιστικές σπουδές, αλλά από ανάγκη ή στην καλύτερη των περιπτώσεων με …αυστηρή ουδετερότητα ή και απάθεια.
Προσωπικά θλίβομαι, όταν συνειδητοποιώ ότι τα παιδιά που διδάσκονται αρχαία ελληνικά από την πρώτη γυμνασιακή έως τη δεύτερη λυκειακή τάξη είτε από πρωτότυπο κείμενο είτε από μετάφραση και σε ποικίλα είδη (ιστοριογραφία, τραγωδίες, επική ποίηση και πολλά άλλα) για πάνω από 700 διδακτικές ώρες στη μαθητική τους ζωή, στο τέλος νιώθουν αποκαμωμένα από τον βομβαρδισμό γραμματικοσυντακτικών γνώσεων, αγνοούν την ουσία των σπουδαίων κειμένων που διδάσκονται, δε γνωρίζουν παρά ελάχιστα για μορφές όπως ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης, δεν έχουν ξεκαθαρίσει στο μυαλό τους βασικότατα ειδολογικά στοιχεία και το πιο αποκαρδιωτικό, δεν έχουν αναπτύξει θετική στάση και διάθεση με το μάθημα και με ό,τι εκείνο σηματοδοτεί.
Ωραίος -τρόπος του λέγειν- ο διαπιστωτικός λόγος, αλλά επί του πρακτέου τι οφείλουμε να κάνουμε όλοι, πολιτεία, σχολεία κι εκπαιδευτικοί; Προφανώς, υπάρχουν πολλοί και πολύ πιο αρμόδιοι από τον γράφοντα, αλλά βάσει της καθημερινής εκπαιδευτικής εμπειρίας υπάρχουν μέτρα ρεαλιστικά κι εφικτά στην εφαρμογή τους: ας τονώσουμε το αυθεντικό ενδιαφέρον των παιδιών μέσα από τη γλωσσολογική, ετυμολογική και νοηματική διασύνδεση της νέας με την αρχαία ελληνική, ώστε οι μαθητές και μαθήτριες να μην αναρωτιούνται «γιατί μαθαίνουμε αρχαία; Θα συναντήσουμε κάποιον αρχαίο να του μιλήσουμε;»· ας υπάρξει ένας πιο φιλικός προς τον μαθητή σχεδιασμός, που θα αποφεύγει το βαρύ περιεχόμενο διδασκαλίας, όπως π.χ. συμβαίνει τώρα στη Β’ λυκείου που διδάσκεται μία ολόκληρη τραγωδία και ο θρυλικός Επιτάφιος του Περικλή μαζί στο ίδιο βιβλίο μέσα στην ίδια σχολική χρονιά· ας συνδέσουμε τα αναχρονιστικά -στα μαθητικά μάτια- αρχαία ελληνικά με τις τέχνες, με το θέατρο, με τα εικαστικά και με τα πάμπολλά ψηφιακά μέσα που έχουμε πλέον στη διάθεσή μας διδάσκοντας ενδεχομένως δύο λιγότερες ενότητες από το εκάστοτε σχολικό εγχειρίδιο· ας έχουμε πάντα στο μυαλό ότι επιδιώκουμε να απολαμβάνουν οι μαθητές και οι μαθήτριές μας τα κείμενα, τα μηνύματα και τις διαχρονικές αλήθειες τους και όχι να τους κάνουμε μικρούς και πρόωρους φιλολόγους, που φυσικά ούτε αυτό πετυχαίνουμε στο τέλος· και ας τολμήσουμε να αφαιρέσουμε τα αρχαία από πρωτότυπο στις τρεις γυμνασιακές τάξεις, μπορούμε να το επιβεβαιώσουμε εμείς οι μεγαλύτεροι ότι και στο λύκειο να αρχίσουμε προλαβαίνουμε μια χαρά να διδαχθούμε, να κατανοήσουμε και να μυηθούμε.
«Μικρόν κακόν, μέγα αγαθόν» λέει μια αρχαιοελληνική παροιμία: η σπουδή που μας έχει πιάσει για τη μία λιγότερη ώρα διδασκαλίας των αρχαίων στην πρώτη λυκείου (αν φυσικά αποφασιστεί, καθώς ακόμα είναι πρόταση και όχι πραγματικότητα) μακάρι να γίνει η αιτία για μια πιο ουσιαστική και αναγκαία διαπραγμάτευση!
Η κατάργηση των κοινωνικών μαθημάτων δεν πείραξε κανέναν φιλόλογο, γιατί τότε… προστέθηκαν ώρες στο πρόγραμμά τους. Τώρα που τις μαζεύει πίσω το σύστημα, ξαφνικά γίνεται “διωγμός των φιλολογικών μαθημάτων”. Κάπως αργά για κλάμα, συνάδελφοι.
Αξιζουν ειλικρινή-πολλά συγχαριτηρια στον ουσιαστικό φιλόλογο ΔΑΣΚΑΛΟ με κεφαλαία Δημήτρη Ταγτεβερενιδη για το άρθρο του σχετικά με τα αρχαία ελληνικά κείμενα που δυστυχως διδάσκονται ακόμα και σήμερα τυπολατρικά και οχι επι της ουσίας δλδ νοηματικά μέσα από τα κείμενα των μεγάλων αρχαίων φιλοσόφων Αριστοτελη, Επίκουρου Πλατωνα και πολλών άλλων , συγγραφέων , ποιητών , τραγωδών σατυρικών κλπ …
Δυστυχως στα διδασκόμενα ελληνικά γράμματα μέσα από τα σχετικά εκπαιδευτικά προγράμματα των εκάστοτε υπουργείων παιδείας επικρατεί η τυπολατρία στα διδασκόμενα αρχαία κείμενα , χωρίς να διδάσκεται επι της ουσίας η νοηματική σημασία τους , σε αντίθεση από τις ευρωπαϊκές κ α χώρες όπου διδασκονται νοηματικά και επι της ουσιασ τα αρχαία ελληνικά κείμενα .!
Κι αυτό συμβαίνει από το μεσαίωνα μέχρι σήμερα ακόμα και μετά την αναγέννηση …
Προσωπικά θεωρω ότι αυτή η καθυστέρηση συμαβαινει στην Ελλάδα επειδή δεν έχουμε στο πολιτικό μας σύστημα σαν προμετωπίδα και ουσία την ΑΜΕΣΟΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ δλδ τη άμεση συμμετοχή του πολίτη στα δρ μένα της πολιτείας-κράτους της Ελλάδας με αποκορύφωμα το σύστημα παιδείας των ΑΡΙΣΤΩΝ και εξωβελισμο της ουσιαστικής παιδείας για το δημοκρατικό πολίτευμα όπως προβλέπεται από το ελληνικό Σύνταγμα…!
Η γνώση είναι η καλύτερη επένδυση! Το κάθε μάθημα έχει έναν κρυμμένο θησαυρό που περιμένει τους μαθητές/τριες να τον ανακαλύψουν είτε το μάθημα είναι των αρχαίων είτε των οικονομικών και των υπόλοιπων. Είναι ένα κρίκος που δεν θα πρέπει να αφαιρεθεί από την αλυσίδα της γνώσης. Όμως θα πρέπει να αποφύγουμε τον εμφύλιο πόλεμο μεταξύ των ωρών των μαθημάτων.