Αλλάζει ριζικά το καθεστώς των κληρονομιών

Η Δυτική Μακεδονία, η «καρδιά» της ελληνικής ηλεκτροπαραγωγής για περισσότερα από 70 χρόνια, εισέρχεται σε μια νέα «πράσινη» ενεργειακή εποχή. Εκεί όπου άλλοτε κυριαρχούσαν τα λιγνιτωρυχεία και «κάπνιζαν» τα φουγάρα του λιγνίτη, τώρα αναπτύσσονται φωτοβολταϊκά πάρκα, έργα αποθήκευσης ενέργειας και άλλες  καινοτόμες καθαρές τεχνολογίες, με ταχύτατους ρυθμούς. Η περιοχή αλλάζει ριζικά, χάρη στο μεγάλο πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης που υλοποιεί η ΔΕΗ.

Σε εξέλιξη βρίσκεται η κατασκευή και άλλων δύο σταθμών αποθήκευσης στις εκτάσεις των ΑΗΣ Καρδιάς και Μελίτης

Αποθήκευσης ενέργειας στο Αμύνταιο

Τις προηγούμενες ημέρες ξεκίνησε η κατασκευή ενός νέου σταθμού αποθήκευσης ενέργειας με  μπαταρίες συνολικής ισχύος 50 MW (μεγαβάτ) και χωρητικότητας 200 MWh (μεγαβατώρα) στις εκτάσεις του πρώην Ατμοηλεκτρικού Σταθμού (ΑΗΣ) Αμυνταίου. Η επένδυση εντάσσεται στο ευρύτερο πλάνο της ΔΕΗ για ανάπτυξη έργων αποθήκευσης στη Δυτική Μακεδονία, συνολικής ισχύος 300 MW τα οποία θα λειτουργούν συμπληρωματικά με τα φωτοβολταϊκά πάρκα της περιοχής, απορροφώντας την ενέργεια που δεν θα διοχετεύεται άμεσα στο ηλεκτρικό δίκτυο. Σε εξέλιξη βρίσκεται η κατασκευή και άλλων δύο σταθμών αποθήκευσης στις εκτάσεις των ΑΗΣ Καρδιάς και Μελίτης, συνολικής ισχύος 98 MW (χωρητικότητας 196 MWh).

O όμιλος έχει δρομολογήσει δύο ακόμη μεγάλα έργα αποθήκευσης ενέργειας με την τεχνολογία της αντλησιοταμίευσης

Από τα λιγνιτωρυχεία στις «πράσινες λίμνες» ενέργειας

Παράλληλα, ο όμιλος έχει δρομολογήσει δύο ακόμη μεγάλα έργα αποθήκευσης ενέργειας με την τεχνολογία της αντλησιοταμίευσης – στα πρώην λιγνιτωρυχεία Καρδιάς και Νοτίου Πεδίου – συνολικής ισχύος 560 MW και επένδυσης άνω των 740 εκατομμυρίων ευρώ. Πρόκειται για πρωτοποριακές εγκαταστάσεις που αξιοποιούν τη γεωμορφολογία των ανενεργών ορυχείων.

Ουσιαστικά εκμεταλλεύονται τον πυθμένα των παλιών ορυχείων ως κάτω δεξαμενές και τις φυσικές διαφορές υψομέτρου των ανενεργών λιγνιτικών ορυχείων για να δημιουργήσουν τις πάνω δεξαμενές. Και τα δύο έργα έχουν ήδη λάβει τις απαραίτητες άδειες από τη Ρυθμιστική Αρχή και βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο σχεδιασμού.

Το σύνολο των φωτοβολταϊκών έργων, προϋπολογισμού 1,2 δισ. ευρώ, εγκαθίστανται κυρίως σε πρώην λιγνιτικά πεδία

Στο 90% η κατασκευή φωτοβολταϊκών

Τα έργα αποθήκευσης της ΔΕΗ θα αντισταθμίσουν τη στοχαστικότητα των μονάδων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) που αναπτύσσει ο όμιλος στην ίδια περιοχή. Ειδικότερα, ήδη προχωρούν με ταχύ ρυθμό οι εργασίες για την ολοκλήρωση φωτοβολταϊκών πάρκων συνολικής ισχύος 2,13 GW (γιγαβάτ) στη Δυτική Μακεδονία.

Στα παλαιά λιγνιτωρυχεία των ΑΗΣ Πτολεμαΐδας, Καρδιάς και Αγίου Δημητρίου εγκαθίστανται φωτοβολταϊκοί σταθμοί συνολικής ισχύος 1,19 GW με την κατασκευή τους να έχει ήδη ολοκληρωθεί σε ποσοστό άνω του 90% και προοπτική λειτουργίας εντός των επόμενων μηνών.

Το σύνολο των φωτοβολταϊκών έργων, προϋπολογισμού 1,2 δισ. ευρώ, εγκαθίστανται κυρίως σε πρώην λιγνιτικά πεδία, αξιοποιώντας εκτάσεις που άλλοτε φιλοξενούσαν ορυχεία. Μόνο από τους ηλιακού σταθμούς της ΔΕΗ στη Δυτική Μακεδονία θα παράγεται ηλεκτρική ενέργεια ικανή να καλύψει τις ανάγκες 715.000 νοικοκυριών και επιχειρήσεων, αποτρέποντας την εκπομπή εκατομμυρίων τόνων διοξειδίου του άνθρακα ετησίως.

Ανάμεσα στα έργα ξεχωρίζουν φωτοβολταϊκοί σταθμοί «μαμούθ» όπως η «Φοίβη» των 550 MW, πλησίον της Ποντοκώμης, με ετήσια παραγωγή 880 GWh, ο σταθμός «Αμυνταίο» των 940 MW, σε συνεργασία με τη γερμανική RWE, με ετήσια παραγωγή 1.500 GWh, το «Ηλιακό Βέλος 1» (200 MW) κοντά στην Πτολεμαΐδα κ.ά.

Πέραν των φωτοβολταϊκών, η ΔΕΗ αναπτύσσει και μικρότερα αιολικά έργα, όπως το   πάρκο «Κουκούλι» κοντά στη Σιάτιστα και το «Δούκας» στο Λέχοβο, τα οποία παρέχουν επιπλέον ισχύ 10 MW, ενισχύοντας το ενεργειακό μείγμα της περιοχής με αμιγώς καθαρή παραγωγή.

Η νέα μονάδα ΣΗΘΥΑ θα αποτελέσει γέφυρα προς την εποχή του «πράσινου» υδρογόνου και θα ενισχύσει τη σταθερότητα του δικτύου

ΣΗΘΥΑ και υδρογόνο

Τον Σεπτέμβριο ξεκίνησαν και οι εργασίες για την κατασκευή της νέας Μονάδας Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ) στον χώρο του πρώην ΑΗΣ Καρδιάς, μια επένδυση 80 εκατ. ευρώ. Το έργο θα αξιοποιεί φυσικό αέριο (και στο μέλλον μείγμα με υδρογόνο), παρέχοντας ηλεκτρική ενέργεια αλλά και θερμότητα για τις ανάγκες της τηλεθέρμανσης.

Καθώς το έργο εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί το 2026 πιθανώς θα παραταθεί για κάποιους μήνες και η λειτουργία των τριών λιγνιτικών μονάδων του ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου ώστε να τροφοδοτείται η τηλεθέρμανση της περιοχής και τον φετινό χειμώνα.

Ωστόσο, αναζητείται από το ΥΠΕΝ η κατάλληλη «φόρμουλα» καθώς το καθεστώς παρέκκλισης των μονάδων εκπνέει στα τέλη του 2025, ενώ παράλληλα θα εγκατασταθούν και ειδικοί λέβητες. Σε κάθε περίπτωση, η νέα μονάδα ΣΗΘΥΑ θα αποτελέσει γέφυρα προς την εποχή του «πράσινου» υδρογόνου και θα ενισχύσει τη σταθερότητα του δικτύου κατά τη διάρκεια της μετάβασης.

Σχεδιάζεται και μια νέα μονάδα ενεργειακής αξιοποίησης απορριμμάτων (Waste2Energy) στην Πτολεμαΐδα

Καινοτομία και mega έργα

Η Καρδιά αποτελεί, άλλωστε, επίκεντρο πολλών καινοτόμων έργων της ΔΕΗ: εκεί σχεδιάζεται και η μετατροπή των παλαιών γεννητριών των Μονάδων 3 και 4 σε σύγχρονους πυκνωτές, οι οποίοι θα συμβάλλουν στην εξισορρόπηση του συστήματος υπερυψηλής τάσης, εξασφαλίζοντας σταθερότητα και αξιοπιστία στο ηλεκτρικό δίκτυο.

Ακόμη, η ΔΕΗ (μαζί με τη Motor Oil), συμμετέχει στην κοινοπραξία Hellenic Hydrogen για την κατασκευή της πρώτης βιομηχανικής μονάδας παραγωγής «πράσινου» υδρογόνου στη χώρα, επίσης στο Αμύνταιο. Η μονάδα, ισχύος 50 MW και επένδυσης 70 εκατ. ευρώ, θα παράγει υδρογόνο από ανανεώσιμες πηγές, ανοίγοντας τον δρόμο για τη σταδιακή απανθρακοποίηση της βιομηχανίας και των μεταφορών.  Επιπλέον, σχεδιάζεται και μια νέα μονάδα ενεργειακής αξιοποίησης απορριμμάτων (Waste2Energy) στην Πτολεμαΐδα, ισχύος 38 MW που θα παράγει ηλεκτρική και θερμική ενέργεια, μια επένδυση  300 εκατ. ευρώ.

Σχετικά με την ανάπτυξη του mega data center, ισχύος 300 MW (με δυνατότητα επέκτασης σε Giga Data Center ισχύος 1.000 MW), στον ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου στη Δυτική Μακεδονία και συγκεκριμένα στο οικόπεδο που σήμερα βρίσκεται η αυλή λιγνίτη του σταθμού, η ΔΕΗ βρίσκεται σε διαβουλεύσεις με  μεγάλους διεθνείς παρόχους cloud υποδομών οι οποίοι έχουν εκφράσει ενδιαφέρον. Πρόκειται για μια μεγάλη επένδυση  ύψους περίπου 2,3 δισ. ευρώ που μπορεί να ολοκληρωθεί σε μόλις δύο χρόνια έπειτα από τη δέσμευση με έναν hyperscaler.

ot.gr