Οικολογική Κίνηση Κοζάνης: Ο Αλιάκμονας δεν είναι χαβούζα κανενός- H αμαρτωλή περίπτωση του Άργους Ορεστικού (και όχι μόνο)

Πότε θα πάρει τέλος η τριτοκοσμική «μέθοδος»  που έχουν υιοθετήσει στο Δήμο Άργους Ορεστικού να διοχετεύουν λύματα ΠΑΡΑΝΟΜΑ  και ΑΝΕΠΕΞΕΡΓΑΣΤΑ στον Αλιάκμονα εδώ και πολλά χρόνια ;  Το διαπίστωσαν τοπικές Υπηρεσίες, Επιθεωρητές περιβάλλοντος, έπεσαν πρόστιμα κλπ. (Τελευταίο πρόστιμο στο δήμο τα 98.800 € από τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Περιφέρειας).

Σύμφωνα με την εφημερίδα «Καστοριανή Εστία» που «αναψηλάφισε» το θέμα στις 9/4/2015 η υπόθεση έχει ως εξής: Το Άργος Ορεστικό διοχετεύει στο ποτάμι αστικά λύματα με «καμουφλαρισμένους» αγωγούς αντί να τα στείλει στο Βιολογικό καθαρισμό της Καστοριάς, όπως πρόβλεπε η σχετική μελέτη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πλήρωσε 4,5 εκ. € προ οχταετίας για να κατασκευαστεί ολοκληρωμένο αποχετευτικό σύστημα στον οικισμό, αλλά φευ χωρίς αντίκρισμα. Μεγάλες ποσότητες λυμάτων πάνε στο ποτάμι γιατί δεν λειτουργεί το σύστημα μεταφοράς τους στον Βιολογικό της Καστοριάς, ο οποίος είναι σχεδόν δίπλα στο Άργος !  Υιοθετήθηκε λοιπόν η «λύση» της φυσικής ροής με τελικό αποδέκτη (και θύμα) τον Αλιάκμονα.  Όπως προσθέτει η εφημερίδα, η περιοχή στην οποία εκβάλουν οι αγωγοί των λυμάτων αποτελεί αξιόλογο βιότοπο που προστατεύεται από  την Οδηγία Natura 2000.

Η Οικολογική Κίνηση Κοζάνης ήρθε σε επαφή με τις αρμόδιες Υπηρεσίες της Καστοριάς και της Περιφέρειας, με αιρετούς και τεχνικούς, για να διασταυρώσει τις πληροφορίες, ενώ παράλληλα ζήτησε εγγράφως τις μετρήσεις που διεξήγαγε το Χημείο του Κράτους τη διετία 2015-16 και δείχνουν αυξημένα επίπεδα ρύπανσης στα κατάντη  των σημείων απόρριψης των λυμάτων.

Μέχρι να αξιολογήσουμε το σχετικό υλικό, έχουμε να πούμε τα εξής:

• Η υπόθεση όζει. Ξεκινά το 1996 (μελέτες, χρηματοδότηση από ΕΕ, κατασκευή) και τελικά, 20 χρόνια μετά, το αποτέλεσμα είναι μηδέν : τα λύματα πάνε «ζωντανά» στο ποτάμι. Πέρσι υιοθετήθηκε η λύση (και η αντίστοιχη μελέτη της ΑΝΚΟ) να γίνει νέος βιολογικός, μόνο για το Άργος, με δαπάνη 6,5 εκ από το ΕΣΠΑ – ΠΕΠ. Το κύριο επιχείρημα είναι ότι η μεταφορά των λυμάτων στο Βιολογικό της Καστοριάς είναι πανάκριβη κι ότι η κατασκευή του αγωγού σύνδεσης είχε αστοχίες. Υπάρχει τεχνική έκθεση που το αποδεικνύει αυτό; Αν είναι έτσι τα πράγματα, γιατί παραλήφθηκε η αρχική μελέτη κι ο προβληματικός αγωγός; Αποδόθηκαν ποινικές – πειθαρχικές ευθύνες σε εργολάβους, επιβλέποντες κλπ. Ατιμωρησία παντού ! Είναι δυνατόν να ξαναζητάμε 6,5 εκ. € «γιατί απλά έγινε ένα .. λαθάκι»;

«Ωχ αδελφέ..», θα πει κάποιος, «αφού τα λεφτά είναι ευρωπαϊκά, τι σε νοιάζει; » Βεβαίως και μας νοιάζει, διότι με τα 6,5  εκ. € του ΕΣΠΑ θα μπορούσε να γίνει μια άλλη επένδυση και να δώσει 20-30 θέσεις εργασίας. Μας νοιάζει, γιατί η αξιοπιστία της χώρας έχει πέσει στα τάρταρα. Οι «κουτόφραγκοι» και οι «θεσμοί» μας έχουν πάρει χαμπάρι και κλείνουν τις στρόφιγγες του χρήματος σε όλους τους τομείς. Ναι μεν μας τάραξαν σε μια δημοσιονομική πολιτική λιτότητας, αλλά το δρόμο προς τη λιτότητα τον στρώνουμε κι εμείς με τη διαρκή ανυποληψία μας.

• Το Άργος δεν είναι η μόνος οικισμός με προβληματική διάθεση αποβλήτων. Η Ελλάδα βρίθει τέτοιων περιπτώσεων, καθώς και  η Δυτ. Μακεδονία. Παράδειγμα κι ο Βιολογικός Αμυνταίου και του Αγίου Παντελεήμονα με διαχρονικά προβλήματα και θύματα τους τελικούς αποδέκτες (λίμνη Βεγορίτιδα κλπ). Και δεν είναι μόνο οι παλιοί βιολογικοί που κάθε τόσο «ασθενούν», είναι και οι νέοι που θα τα βρουν μπαστούνια λόγω απειρίας ή αστοχιών (μακάρι να διαψευστούμε). Επίσης η λύση δεν είναι «κάθε χωριό και βιολογικός» με μελέτες copy-paste, αλλά μεγάλες μονάδες που εξασφαλίζουν οικονομία κλίμακος και καλύτερο έλεγχο.

Με αφορμή λοιπόν το Άργος, να μπουν στο μικροσκόπιο όλοι οι βιολογικοί. Τα πρόστιμα καλώς επιβάλλονται, αλλά δεν λύνουν τα προβλήματα. Η Περιφέρεια και η Πολιτεία  είναι συνυπεύθυνες όταν αφήνουν ένα δήμο να παρανομεί. Πρέπει να βοηθήσουν άμεσα και πρακτικά. Να οργανώσουν μια  τεχνική βοήθεια για τους Βιολογικούς, αξιοποιώντας εγχώριες δομές και επιστήμονες, χωρίς – ή με μικρό – κόστος.

• Ομοίως και οι δήμοι πρέπει να στήσουν ένα απλό δίκτυο ανταλλαγής τεχνογνωσίας και βοήθειας. Το θέμα πρέπει να τεθεί στις ΠΕΔ των τεσσάρων νομών. Καλά είναι τα διαβούλια και τα αιτήματα στις συνεδριάσεις των ΠΕΔ, αλλά «συν Αθηνά και χείρα κίνει». Ο Αλιάκμονας είναι προαιώνια υδάτινη «προίκα» ΟΛΗΣ της Δυτικής Μακεδονίας, και συνεπώς δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως χαβούζα κανενός δήμου ή άλλου χρήστη.
• Τελευταίο. Η χώρα μας σύμφωνα με το Newsletter του ΤΕΕ πληρώνει βαριά περιβαλλοντικά πρόστιμα. Μόνο την τελευταία 3ετία οι Έλληνες φορολογούμενοι πλήρωσαν πάνω από 68 εκ. € ! Τα 17 εξ αυτών επιβλήθηκαν για την έλλειψη αποχετευτικού δικτύου & βιολογικού καθαρισμού σε πέντε δήμους της Αττικής (Μεσόγεια κ.α), όπου η Ευρώπη χρηματοδότησε έργα από το 2003 και ακόμη δεν έχουν ξεκινήσει ! Η ειρωνεία (και η υποκρισία) είναι ότι από τη μια απαιτούμε την εφαρμογή του  κοινοτικού κεκτημένου και από την άλλη το παραβιάζουμε μόνοι μας κατά συρροή, γεγονός που μας έχει αναγορεύσει σε πρώτους «πελάτες» (ή απλά απατεώνες) του Ευρωπαϊκού δικαστηρίου.

Την επόμενη φορά μπορεί να είναι στη «μαύρη λίστα» και ο Δήμος Άργος Ορεστικού. Και τότε οι θεωρίες συνωμοσίας ότι «η Ελλάδα είναι στοχοποιημένη» δεν θα είναι σε θέση να ανατρέψουν τα βαριά πρόστιμα, που θα πληρώσουν  και πάλι οι Έλληνες φορολογούμενοι.