Στο Δήμο Βοΐου με τα μέχρι στιγμής δεδομένα μάλλον θα κατέλθουν στην εκλογική μάχη πέντε συνδυασμοί. Το ερώτημα όλων μας, απλό και προφανές. Ποιος θα είναι αυτός που μπορεί να αλλάξει το μέλλον σε μια περιοχή με αυξημένη ανεργία και με πληθυσμό που μειώνεται συνεχώς;
Θα διατυπώσω την άποψη μου, με βάση την εμπειρία μου από την εργασία σαν ειδικός συνεργάτης στον τέως Δήμο Σιάτιστας για οκτώ σχεδόν χρόνια, σαν ελεύθερος επαγγελματίας, και ως ερευνητής στο αντικείμενο της διαχείρισης τεχνικών έργων. Την κατεύθυνση που θα έδινε προς στην ανάπτυξη και το πως θα δρούσε ο «διαφορετικός» δήμαρχος σε δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις – παραδείγματα (case studies σύμφωνα με την επιστημονική ορολογία).
Η ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ
Η Σιάτιστα είναι εδώ και σαράντα χρόνια χαρακτηρισμένος παραδοσιακός οικισμός. Ο Σιατιστινός δεν νιώθει ότι άλλαξαν ουσιαστικά τα πράγματα προς το καλύτερο. Πιστεύει ότι του επιβλήθηκαν μια ομάδα περιορισμών και ότι ταλαιπωρείται σε αρχιτεκτονικές & αρχαιολογικές επιτροπές όταν αυτός θέλει να κτίσει το σπίτι του, το όνειρο μιας ζωής. Είναι πεπεισμένος πως δεν ταλαιπωρείται το ίδιο και ο δήμος.
Η Σιάτιστα κηρύχθηκε παραδοσιακός οικισμός για να διασωθεί η υλική πολιτιστική της κληρονομιά κατά κύριο λόγο. Από το 1978 δεν υπήρξαν εκείνες οι αποφάσεις, οι πράξεις, τα έργα που να φανερώνουν πως η Σιάτιστα, εν μέσω μάλιστα και συνεχών κρίσεων στο βασικό κλάδο της οικονομίας της γούνας, θέλει να ξεκινήσει ένα μεγάλο στρατηγικό σχεδιασμό για την ανάπτυξη της, διασώζοντας, αξιοποιώντας και αναδεικνύοντας την πολιτιστική της κληρονομιά. Το Βόιο, με την Σιάτιστα με το μεγάλο και ανεξερεύνητο πολιτιστικό απόθεμα, το φυσικό περιβάλλον του Μπούρινου και του φράγματος της Πραμόριτσας, τα καστρόσπιτα του Πενταλόφου, τα μοναστήρια, τις εκκλησίες, τα αρχοντικά της Εράτυρας, τα πέτρινα σπίτια του Άνω Βοίου, το πολιτιστικό κέντρο «Άρης & Λίλιαν Βουδούρη», δεν θα μπορούσε να γίνει ο πόλος έλξης για πολλές μορφές εναλλακτικού τουρισμού; Πράσινος τουρισμός, συνεδριακός τουρισμός, θρησκευτικός τουρισμός, περιπατητικός τουρισμός.
Η δημιουργία και η υλοποίηση αυτού στρατηγικού σχεδιασμού είναι η κατεύθυνση ενός «διαφορετικού δημάρχου»;
ΤΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
Πρώτο παράδειγμα. Για να γίνουν επενδύσεις σε τουριστικές υποδομές, δίνονται τα κίνητρα, διαμορφώνεται το περιβάλλον για να είναι αυτές βιώσιμες. Το δίκτυο του φυσικού αερίου θα βοηθούσε προς αυτό, θα έδινε μεγάλη ανάσα και στους κατοίκους της περιοχής. Ο «κλασσικός» δήμαρχος κάνει επισκέψεις και παρακαλεί, τον περιφερειάρχη, τον υπουργό, τον βουλευτή, με τις απαραίτητες φωτογραφίες φυσικά! Ο «διαφορετικός» δήμαρχος θα αναθέσει σε μια εταιρία να του ετοιμάσει τις προτάσεις για τις εφικτές τεχνικά και τις βιώσιμες οικονομικά επιλογές για την εγκατάσταση του δικτύου φυσικού αερίου. Στις συζητήσεις απαιτήσεις με τα μέλη της εταιρίας διαχείρισης φυσικού αερίου, θα είναι «διαβασμένος» και πάνοπλος με την κατάλληλη ομάδα τεχνικών συμβούλων. Δηλώνει έτσι για το πόσο αναγκαία η υλοποίηση του αιτήματος του. Δεν είναι απλά ένα αίτημα όπως όλa τα άλλα. Όπως η βελτίωση των αγροτικών δρόμων.
Δεύτερο παράδειγμα. Από την κυβέρνηση εξαγγέλλεται το πρόγραμμα Εξοικονομώ ΙΙΙ. Στους παραδοσιακούς οικισμούς τα κουφώματα που θα αντικαταστήσουν τα παλιά, θα πρέπει να πληρούν επιπλέον προδιαγραφές. Οι ηλιακοί θερμοσίφωνες θα πρέπει να εγκατασταθούν με διαφορετικό τρόπο, μέσα στην στέγη για να μην φαίνεται η μεταλλική τους βάση. Όλα αυτά είναι δύσκολο να καλυφθούν από το Εξοικονομώ. Ο «κλασσικός» δήμαρχος θεωρεί ότι δεν είναι ένα θέμα που αφορά το δήμο του. Έτσι και αλλιώς τα δημοτικά κτίρια θα χρηματοδοτηθούν από άλλο πρόγραμμα. Ο «διαφορετικός» δήμαρχος θα συνεργαστεί με άλλους δημάρχους που στον δήμο τους έχουν παραδοσιακούς οικισμούς. Στόχος; Αν είναι δυνατόν να προβλεφθεί επιπλέον οικονομική ενίσχυση; Ίσως δεν φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Αλλά, όλοι οι κάτοικοι της Σιάτιστας θα έχουν πειστεί ότι ο δήμαρχος θέλει να παλέψει με κάθε τρόπο για να μην αδυνατίσει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της Σιάτιστας, ότι είναι παραδοσιακός οικισμός. Για να το πάρουν όλοι απόφαση, ότι αυτό είναι το εφαλτήριο για την ανάπτυξη και ότι πρέπει να διαφυλαχτεί ως «κόρη οφθαλμού»!
Πόσο απέχει τελικά ο «κλασσικός» από τον διαφορετικό «δήμαρχο»; Πολλά είναι προφανή αλλά η ψήφος πολλές φορές δόθηκε με τον «κλασσικό» τρόπο.
Λάζαρος Γ. Κώτσικας
Πολιτικός Μηχανικός, PhD
