Συνέντευξη με τη νεαρή επιστήμονα που ειδικεύεται στην υποστήριξη ασθενών με καρκίνο και στη διαχείριση του πένθους. Δύο ζητήματα που όσο και αν μας απασχολούν, εξακολουθούν να αποτελούν ταμπού στον καθημερινό μας διάλογο.
Η Πηνελόπη Μελίδου ήταν μόλις στο 3ο έτος των προπτυχιακών της σπουδών στο τμήμα Ψυχολογίας του ΑΠΘ, όταν επέλεξε το μάθημα Ψυχολογία της Υγείας, ή αλλιώς της επιστήμης που προσπαθεί να κατανοήσει σε βάθος τις ψυχολογικές διεργασίες που συμβάλλουν στη σωματική υγεία και τον τρόπο που αλληλοεπιδρούν ψυχολογικοί, περιβαλλοντικοί, βιολογικοί και πολιτισμικοί παράγοντες στον τομέα της υγείας και της ασθένειας. Μέσα από την εμπειρία αυτή η Πηνελόπη συνειδητοποίησε πως αυτό ήθελε να κάνει σε μεταπτυχιακό, σε επαγγελματικό επίπεδο και κυρίως σε όλη της τη ζωή. «Φανταζόμουν να είμαι Ψυχολόγος Υγείας. Αυτό. Τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο. Ήθελα να μάθω περισσότερα για το συγκεκριμένο αντικείμενο, ήθελα να αποκτήσω βαθύτερη γνώση για θέματα που σχετίζονται με το πώς η ψυχολογία, ο τρόπος σκέψης και οι αντιλήψεις μας μπορούν να επηρεάσουν την σωματική μας υγεία και ασθένεια». Η αγάπη της και το ενδιαφέρον της για το συγκεκριμένο αντικείμενο την οδήγησαν στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου του Aberdeen στη Σκωτία, ένα πρόγραμμα που υπάγεται στο Medical School του πανεπιστημίου -το οποίο είναι μέσα στα top 10 ολόκληρου του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ αυτό και άλλα 7 μεταπτυχιακά προγράμματα ψυχολογίας υγείας σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο είναι αναγνωρισμένα από την Βρετανική Ψυχολογική Εταιρία (British Psychological Society – BPS).
Η ενασχόλησή της με τα ζητήματα καρκίνου και πένθους
Όπως μας εξηγεί, κατά τη διάρκεια του μεταπτυχιακού της αποφάσισε να αφιερώσει όλες τις εργασίες της στον καρκίνο και στο πένθος. Άλλωστε, όσον αφορά την ασθένεια του καρκίνου, υπάρχει τεράστια βιβλιογραφία σχετικά με τον ρόλο της ψυχολογίας και της άθλησης στη συγκεκριμένη νόσο. «Η μεταπτυχιακή μου εργασία ήταν εξ ολοκλήρου επάνω στον ευεργετικό ρόλο που διαδραματίζει η άσκηση πριν/ κατά τη διάρκεια/μετά το τέλος της θεραπείας για τον καρκίνο. Κέρδισα βαθύτερη γνώση, πρακτική άσκηση και εμπειρία, μια ιδέα για το τι συμβαίνει σε άλλα κράτη, πώς αντιμετωπίζουν τον καρκίνο ή την απώλεια λόγω θανάτου άνθρωποι με διαφορετική κουλτούρα και νοοτροπία». Πλέον έχει και επίσημα τον τίτλο του Master of Science (MSc) που σημαίνει πως είναι κάτοχος μεταπτυχιακού προγράμματος ειδίκευσης. Η Πηνελόπη, όμως, δεν έχει μόνο τη θεωρητική γνώση, αλλά στις αποσκευές της κουβαλάει και άπειρες ώρες εθελοντισμού, έρευνας και έμπρακτης ενασχόλησης με καρκινοπαθείς και συλλόγους. «Ο θάνατος ενός πολύ κοντινού μου συγγενικού προσώπου ήταν αυτός που με έκανε να ασχοληθώ με το συγκεκριμένο αντικείμενο. Ο θάνατος ενός ανθρώπου είναι από μόνο του ένα τραυματικό γεγονός. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για έναν δικό σου άνθρωπο, σε μια από τις πιο δύσκολες περιόδους της ζωής όπως είναι η εφηβεία αλλά και από μια ασθένεια που τότε, 10 χρόνια πριν, δεν τολμούσε να την πει κανείς με το όνομα της, ΚΑΡΚΙΝΟΣ».
Μιλώντας δυνατά για τον Καρκίνο
Μία από τις συνεργασίες της είναι και με τον Σύλλογο Καρκινοπαθών Εορδαίας. Τον Νοέμβριο μάλιστα ολοκληρώθηκε ο εκπαιδευτικός κύκλος σεμιναρίων με τίτλο «Σύγχρονα ζητήματα γύρω από την ασθένεια του καρκίνου». Ο κύκλος αυτός αποτελούνταν από 8 ομιλίες για σύγχρονα ζητήματα που συνοδεύουν την ασθένεια του καρκίνου, όπως η σεξουαλική ζωή, η απώλεια μαλλιών, η εικόνα σώματος, το έντονο άγχος και στρες, η άσκηση, η ενημέρωση παιδιού κ.ά. Ο ρόλος της Πηνελόπης σε όλο αυτό είναι να μεταδίδει τις γνώσεις της σε όλους τους ανθρώπους που θέλουν να μάθουν και να ενημερωθούν. «Είμαι εκεί για να τους στηρίξω και να τους βοηθήσω σε οτιδήποτε χρειαστούν όσον αφορά τις ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις της ασθένειας. Μετά το τέλος του εκπαιδευτικού κύκλου συνεχίζουμε κάθε Τετάρτη με άλλα θέματα που αφορούν επίσης τη νόσο. Προγραμματίζουμε, επίσης, να δημιουργηθεί ομάδα δημιουργικής απασχόλησης, καλλιτεχνική ομάδα και walking group. Οι ομιλίες αλλά και οι ομάδες απευθύνονται σε όλους τους ανθρώπους, σε αυτούς που έχουν νοσήσει, στο περιβάλλον τους, αλλά και σε αυτούς που δεν έχουν έρθει σε επαφή με την ασθένεια. Πρόκειται, άλλωστε, για ανοιχτές ομιλίες που απευθύνονται σε όλους όσους θέλουν να ενημερωθούν και να αποκτήσουν γνώσεις που θα συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής τους».
Η διαχείριση της ζωής και του πένθους
Η ίδια γνωρίζει πολύ καλά πως η απώλεια λόγω θανάτου είναι από μόνο της ένα τραυματικό γεγονός στη ζωή ενός ανθρώπου, αλλά και πως η αντίδραση στην απώλεια ποικίλει ανάλογα με την αιτία (αν ήταν αναμενόμενος ή ξαφνικός θάνατος), την ηλικία, τη φάση της ζωής μας κτλ. Μπορούμε άραγε να προετοιμαστούμε κατάλληλα; «Στην περίπτωση που γνωρίζουμε πως ο θάνατος είναι κοντά, είτε λόγω καταληκτικής ασθένειας, είτε για άλλον λόγο, η προετοιμασία μπορεί να ξεκινήσει νωρίτερα. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει πως την στιγμή που θα συμβεί ο θάνατος αυτοί που μένουν πίσω δε θα κλάψουν, δε θα αντιδράσουν, δε θα πονέσουν. Η προετοιμασία και η πρώιμη επεξεργασία θα βοηθήσει, όμως, στην καλύτερη και αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της κατάστασης καθώς το άτομο θα έχει μάθει κάποιες δεξιότητες, θα έχει μάθει να νοηματοδοτεί την απώλεια και να αναγνωρίζει τα συναισθήματα του και τι σημαίνουν αυτά».
Αναζητώντας την χαρά, ακόμα και στις πιο σκοτεινές διαδρομές
Δεν θα μπορούσαμε να ολοκληρώσουμε τη συζήτησή μας μαζί της, αν δεν της ζητούσαμε μια και μόνο συμβουλή που θα ήθελε να διαβάσουν όσοι και όσες αυτή τη στιγμή δίνουν τη μάχη τους με τον καρκίνο. Η συμβουλή της, λοιπόν, είναι να κλείσουν τα μάτια και προπάντων τα αυτιά τους, να δώσουν χώρο και χρόνο στον εαυτό τους, να νιώσουν τί πραγματικά έχουν οι ίδιοι ανάγκη -και όχι οι άλλοι- και να το κάνουν χωρίς δεύτερη σκέψη. Λίγο πριν μας αποχαιρετίσει συμπληρώνει: «Θα ήθελα να μην ξεχνάνε πως η ζωή είναι σαν την γραμμή της καρδιάς, έχει τα πάνω της και τα κάτω της… εάν ήταν ευθεία θα πεθαίναμε».
Info: Το Γραφείο της Πηνελόπης βρίσκεται στην οδό Βασιλίσσης Σοφίας 30 στην Πτολεμαΐδα.
Επικοινωνία:
Επαγγελματικό Τηλέφωνο: 6906928843
Email: [email protected]
Σελίδα στο Facebook: https://www.facebook.com/melidoupinelopi/
Μπραβο σου [ηνελοπη..αξια ….