Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Κοζάνης εκφράζει την ανησυχία του για την αναστάτωση που προέκυψε ύστερα από τις προτάσεις του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής σχετικά με την κατάργηση της διδασκαλίας της «Αντιγόνης» του Σοφοκλή στη Β΄ Λυκείου. Μετά την κατάργηση της διδασκαλίας στη Γ΄ Λυκείου του «Επιτάφιου Λόγου του Περικλή», ενός ύμνου προς τη Δημοκρατία, ύστερα από τη μείωση των ωρών διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών στο Γυμνάσιο και τον εξοβελισμό τους από τις εξετάσεις στο τέλος της χρονιάς, ήρθε κι η σειρά της «Αντιγόνης».
Το υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων προχώρησε σε διάψευση των σχετικών δημοσιευμάτων για την κατάργηση της «Αντιγόνης». Ωστόσο, η συνεχιζόμενη τάση υποβάθμισης των Αρχαίων Ελληνικών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση προκαλεί προβληματισμό όχι μόνο στους φιλολόγους, αλλά και σε όλους τους σκεπτόμενους πολίτες. Το ζήτημα δεν είναι στενά συντεχνιακό ούτε εξαντλείται στη μείωση κάποιων ωρών διδασκαλίας από το ωράριο των φιλολόγων. Το διακύβευμα είναι ευρύτερο· αφορά τον προσανατολισμό που δίνουμε στην παιδεία μας σε μια δύσκολη περίοδο, την ώρα που η βαθιά πληγωμένη ελληνική κοινωνία αποζητά κάποιο όραμα.
Κατανοούμε ότι κάτω από το βάρος μιας πρωτόγνωρης οικονομικής κρίσης οι περιττές δαπάνες πρέπει να μειωθούν στον δημόσιο τομέα. Επίσης, αντιλαμβανόμαστε ότι η εποχή μας προτάσσει τις τεχνολογικές δεξιότητες στα πλαίσια της τυπικής εκπαίδευσης. Παρόλα αυτά, η ανθρωπιστική παιδεία δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να υποβαθμιστεί κάτω από την πίεση μιας στεγνά διαχειριστικής και τεχνοκρατικής λογικής. Έχουμε ανάγκη να εμφυσήσουμε στα παιδιά μας αξίες, όπως η ηρωική εμμονή της Αντιγόνης στο δίκιο, η αντίστασή της στο άδικο της εξουσίας και η δύναμη του έρωτα που υψώνεται ως η δημιουργική δύναμη του ανθρώπου απέναντι στο μίσος και τη μισαλλοδοξία. Έχουμε ανάγκη αυτές τις αξίες, για να αποφύγουμε τον σκοταδισμό, τη βαρβαρότητα, την κάθε μορφής υποδούλωση στους άλλους και στα ταπεινά μας ένστικτα. Έχουμε ανάγκη την ουσιαστική συνομιλία με τις ιδέες και τις αξίες των αρχαίων ελληνικών κειμένων μέσα από την αναβάθμιση της διδασκαλίας τους στα ελληνικά σχολεία. Άλλωστε, η κρίση που βιώνουμε είναι πρωτίστως πολιτισμική και δευτερευόντως οικονομική.
Ως Έλληνες διαθέτουμε το προνόμιο σε σχέση με άλλους λαούς να επικοινωνούμε αμεσότερα με ορισμένα από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας τέχνης και του πολιτισμού, όπως είναι η «Αντιγόνη» του Σοφοκλή. Ας μην σπαταλήσουμε αυτό το μοναδικό μορφωτικό και πολιτισμικό κεφάλαιο που φέρει ο ελληνικός λαός, προκειμένου να εξοικονομηθούν κάποιες ώρες διδασκαλίας. Θεωρούμε ότι το ελάχιστο οικονομικό όφελος, που πιθανότατα θα προκύψει, δεν αντισταθμίζει τον πνευματικό ακρωτηριασμό που θα υποστούν οι επόμενες γενιές. Τα παιδιά μας και η ελληνική κοινωνία αξίζουν κάτι παραπάνω. Επομένως, κάθε σκέψη ή προσπάθεια αποψίλωσης της εκπαίδευσης από τα διαχρονικά μηνύματα των αρχαίων ελληνικών κειμένων θα μας βρίσκει αντίθετους ως φιλολόγους, ως γονείς, ως δημοκρατικούς πολίτες και ως κληρονόμους μιας αδιάλειπτης ελληνικής παράδοσης αιώνων.
Για το ΔΣ
Η Πρόεδρος Ο Γραμματέας
Δρ Δέσποινα Παπαδοπούλου Γεώργιος Δελιόπουλος
Η χώρα αυτή δεν σώζεται.
Όταν απεμπολείς αρχές και αξίες τι μέλλον μπορείς να έχεις;
Δεν είναι δυνατόν από τη μια να επικαλούμαστε τους αρχαίους προγόνους και από την άλλη να τους εξαφανίζουμε από τα σχολεία.
Ο εκμοντερνισμός της εκπαίδευσης σε ποιές βάσεις, ποιές αρχές και ποιες αξίες θα στηριχθεί;
Όταν οι ξένοι εμπλουτίζουν συνεχώς την εκπαίδευσή τους με αρχαίους έλληνες συγγραφείς, ποιά είναι η σκοπιμότητα εμείς να τους αποβάλουμε από τα σχολεία μας; Σε ποιές γραμματικές βάσεις θα στηριχθεί η διαιώνιση της γλώσσας μας;
Αυτοί που πρώτοι βάζουν το χεράκι τους για να υποβαθμιστεί η παιδεία είναι οι ίδιοι οι καθηγητές.
Με ποιο τρόπο οι καθηγητές;
Με τους συριζανελ του χρόνου τα παιδιά θα διδάσκονται την ιστορία της μέσης ανατολής
Για ποιούς φιλόλογους μιλάμε; Τους γλωσσολόγους ή τους νεοελληνιστές, που δεν έχουν διδαχθεί αρχαία στο πανεπιστήμιο και τους βάζουν να διδάξουν αρχαία στα σχολεία μας;
Ναι στη διδασκαλία των Αρχαίων με έμφαση όμως στο λεξιλογικό και νοηματικό κομμάτι της γλώσσας και όχι στο γραμματικό ή συντακτικό. Τι νόημα έχει να μαθαίνουν να κλίνουν ουσιαστικά, επίθετα, ρήματα ενώ δεν καταλαβαίνουν τι λένε τα κείμενα που έχουν μπροστά τους. ίσως γιατί αυτό είναι πολύ πιο εύκολο για τους καθηγητές;
Η βάση είναι η γραμματική και η σύνταξη. Τα άλλα έπονται. Τόσο δύσκολο είναι να το καταλάβουν; Εκτός και αν το συνδικαλιστικό ή μικροσυμφεροντολογικό μένος επιτάσσει να ξεχάσουμε τα βασικά. (Δεν είμαι φιλόλογος, αλλά ευχαριστώ τους καθηγητές μου που μου δίδαξαν αρχαία και γνωρίζω να μιλώ και να καταλαβαίνω ελληνικά).