Σε περίπτωση αποτυχίας – όπως τελικά συνέβη – του διαγωνισμού για τις λιγνιτικές, θα ενεργοποιούνταν τα λεγόμενα δομικά μέτρα για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας
Σύμφωνα με πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας η DGComp έχει ολοκληρώσει το πρώτο πόρισμά της, επί του ελέγχου που διενεργεί εδώ και δυο χρόνια για τυχόν παραβίαση εκ μέρους της ΔΕΗ των κανόνων του ανταγωνισμού, αξιοποιώντας τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς της.
Πρόκειται για μια υπόθεση που ξεκίνησε το Φεβρουάριο του 2017 μετά από καταγγελία ιδιωτών προς την DGComp, στελέχη της οποίας μάλιστα διενήργησαν τότε αιφνιδιαστικό έλεγχο στα γραφεία της ΔΕΗ και του ΑΔΜΗΕ.
Μετά από δυο χρόνια σιωπής, το θέμα ανακινήθηκε και πάλι χθες (11/2), σε μια εξαιρετικά κομβικής σημασίας χρονική στιγμή, αμέσως μετά την αποτυχία του διαγωνισμού για την πώληση των λιγνιτικών μονάδων.
Κύκλοι του ΥΠΕΝ μέχρι προχθές δήλωναν ότι σύμμαχός τους για την επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού πώλησης των λιγνιτικών μονάδων είναι η DGComp και έπαιρναν αποστάσεις από τους χειρισμούς του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της ΔΕΗ Μανόλη Παναγιωτάκη, στον οποίο απέδιδαν την αποτυχία του διαγωνισμού.
Χθες οι ίδιοι κύκλοι δήλωναν ότι μέχρι αργά το απόγευμα δεν είχε γίνει επίσημη επικοινωνία με την DGComp, ενώ διέψευδαν κατηγορηματικά τις πληροφορίες περί ύπαρξης ερωτηματολογίου που σχετίζεται με τα υδροηλεκτρικά.
Το βέβαιο είναι ότι ακόμη και αν δεν έχει σταλεί επί του παρόντος στην Αθήνα τέτοιο ερωτηματολόγιο, η ανακίνηση της υπόθεσης των υδροηλεκτρικών στην συγκεκριμένη χρονική στιγμή δεν είναι τυχαία και καθόλου ασύνδετη με την υπόθεση των λιγνιτών.
Κρίσιμα τα συμπεράσματα του πορίσματος
Άλλωστε στο ίδιο το Μνημόνιο αναφέρεται ότι σε περίπτωση αποτυχίας του διαγωνισμού θα ενεργοποιηθούν δομικά μέτρα για την απελευθέρωση της αγοράς και όλοι γνώριζαν ότι πίσω από τη φράση αυτή κρύβονταν τα υδροηλεκτρικά.
Η DGComp, λοιπόν, φαίνεται ότι ενεργοποιεί ένα ακόμη «όπλο», δηλαδή την απειλή παραπομπής της Ελλάδας για παραβίαση των κανόνων του ανταγωνισμού.
Έτσι βεβαίως από «σύμμαχος» καθίσταται μάλλον «απειλή» για τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργο Σταθάκη, ο οποίος έχει δηλώσει σε όλους τους τόνους ότι πώληση υδροηλεκτρικών δεν συζητείται.
Πόσο μάλλον που αυτή η συζήτηση ανοίγει διάπλατα λίγους μήνες πριν τις εκλογές, ανατρέποντας το κυβερνητικό αφήγημα ότι πουλάει μεν τρία λιγιντικά εργοστάσια, αλλά διαφυλάσσει τα υδροηλεκτρικά της ΔΕΗ υπό δημόσιο έλεγχο.
Το μπρα ντε φερ που θα διεξαχθεί, δεν είναι δύσκολο να προβλεφθεί, γιατί η Κομισιόν έχει σημαντικό όπλο στα χέρια της ενώ η επανάληψη του διαγωνισμού των λιγνιτικών γίνεται αντιληπτό ότι θεωρείται ανούσια πολιτική τόσο από τις Βρυξέλλες όσο και από τους επιχειρηματίες οι οποίοι έδειξαν ότι δεν ενδιαφέρονται.
Έτσι η Κομισιόν μπορεί να φέρει σε διαίτερα δύσκολη θέση την κυβέρνηση αναφορικά με τα μέτρα που θα πρέπει να λάβει η ΔΕΗ για να διορθώσει το φιάσκο των λιγνιτικών.
Είναι δε εμφανής η πίεση που ασκούν σταθερά οι Βρυξέλλες έχοντας στόσο να επιβαρύνουν την παρούσα κυβέρνηση με την επόμενη κίνηση και να μην την αφήσουν να ροκανίσει τον χρόνο.
Η αποτυχία του διαγωνισμού με τις λιγνιτικές άδειασε απότομα την κλεψύδρα της πίστωσης χρόνου που είχε η κυβέρνηση και θα πρέπει να βρει οπωσδήποτε εναλλακτικά σενάρια αξιόπιστα θυσιάζοντας άλλες πιθανώς κόκκινες γραμμές.
Παράλληλα οι πιέσεις που έχουν αρχίσει να ασκούν οι θεσμοί ενόψει της διανομής των κερδών από τα ομόλογα και του Eurogroup θα κορυφωθούν σε ζητήματα όπως το ενεργειακό το οποίο από asset για την κυβέρνηση μπορεί να καταστεί η αχχίλειος πτέρνα.
Οι καταγγελίες και η έρευνα του 2017
Όπως ανέφεραν τα δημοσιογραφικά ρεπορτάζ δύο χρόνια πριν (Καθημερινή ), έρευνα για την κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης της ΔΕΗ στην αγορά ηλεκτρισμού ξεκίνησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού (DGcomp) έπειτα από καταγγελία για χειραγώγηση των τιμών που διαμορφώνονται στη χονδρεμπορική αγορά και αποκόμιση κερδών από τις εξαγωγές.
Η εξέλιξη έρχεται να προστεθεί στη μάχη που μαίνεται το τελευταίο δίμηνο και με αφορμή την κρίση επάρκειας εφοδιασμού σε ηλεκτρισμό και φυσικό αέριο μεταξύ ΔΕΗ και ιδιωτών παραγωγών και προμηθευτών και θα παίξει, σε κάθε περίπτωση, τον δικό της ρόλο στις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς για την επίτευξη των δεσμευτικών στόχων μείωσης των μεριδίων της ΔΕΗ.
Μια εντελώς διαφορετική εικόνα έφτασε στην DGcomp από καταγγελία, στην οποία και στηρίχθηκε η απόφαση για διενέργεια σχετικής έρευνας.
Η καταγγελία, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, αφορά καταχρηστική συμπεριφορά της ΔΕΗ ως δεσπόζουσας εταιρείας της αγοράς και χειραγώγηση της Οριακής Τιμής του Συστήματος σε χαμηλά επίπεδα.
Η Επιχείρηση, ως ο μεγαλύτερος προμηθευτής (90%), αγοράζει ενέργεια σε χαμηλές τιμές και στη συνέχεια πουλάει ακριβά στο εξωτερικό, αφού στο διασυνοριακό εμπόριο έχει διασφαλίσει τη μεγαλύτερη δυναμικότητα των διασυνδέσεων της χώρας με τα βόρεια σύνορα και την Ιταλία.
Η αρχική στοχοποίηση των υδροηλεκτρικών
Η ημερήσια αγορά αποτελεί ιδιαίτερα κρίσιμη διαδικασία μέσω της οποίας καθορίζεται στην πραγματικότητα ποιες ηλεκτροπαραγωγικές ή εισαγωγικές επιχειρήσεις θα διοχετεύσουν ρεύμα στο σύστημα, σε ποια τιμή και υπό ποιες προϋποθέσεις.
Πρακτικά, τα κέρδη της ΔΕΗ και των ιδιωτών διαμορφώνονται σε αυτό το πεδίο, όπως άλλωστε και η δυνατότητα των επιχειρήσεων εμπορίας ρεύματος να ανταγωνιστούν ή όχι στη λιανική αγορά.
Η πρακτική της χειραγώγησης, σύμφωνα πάντα με τις καταγγελίες στην Κομισιόν, γίνεται από τη ΔΕΗ μέσω της χρήσης των υδροηλεκτρικών και λιγνιτικών μονάδων της.
Στη μεν περίπτωση των υδροηλεκτρικών, σύμφωνα με τους καταγγέλλοντες, η ΔΕΗ κάνει ψευδή χρήση των ποσοτήτων υποχρεωτικών νερών που διοχετεύει στο σύστημα, των ποσοτήτων δηλαδή που μπαίνουν στην αγορά προκειμένου για λόγους ασφαλείας να «αδειάσουν» τα φράγματα.
Ετσι, το ρεύμα που παράγεται από αυτά τα νερά κρατούν χαμηλά την Οριακή Τιμή, αφού σε διαφορετική περίπτωση για να καλυφθεί η ζήτηση θα έπρεπε να μπει στο σύστημα ενέργεια από κάποια μονάδα με υψηλότερο κόστος παραγωγής.
Για να γίνει κατανοητό, πρέπει να αναφερθεί ότι στην ημερήσια χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού πραγματοποιείται κάθε μέρα ένα είδος δημοπρασίας.
Ανάλογα με τη ζήτηση, πρώτα δίνουν ρεύμα στο σύστημα οι μονάδες φθηνού κόστους και στη συνέχεια οι ακριβότερες. Η τιμή ανά μεγαβατώρα που προσφέρει η τελευταία (ακριβότερη) μονάδα που μπαίνει στο σύστημα είναι η «Οριακή Τιμή του Συστήματος».
Αυτή την τιμή εισπράττουν όσοι πουλάνε στον ΛΑΓΗΕ ρεύμα από εισαγωγές και με αυτή την τιμή υπολογίζεται το ρεύμα που αγοράζουν οι ιδιώτες που δραστηριοποιούνται στη λιανική του ρεύματος, όπως και η ΔΕΗ. Επίσης, σε αυτή την τιμή αποπληρώνονται οι παραγωγοί ρεύματος (ΔΕΗ και ιδιώτες). Το πού θα διαμορφωθεί λοιπόν η Οριακή Τιμή, είναι καθοριστικό για όλες τις επιχειρήσεις που εμπλέκονται.
www.worldenergynews.gr