Στην εκπαιδευτική ημερίδα του Υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, που πραγματοποιήθηκε την Δευτέρα 8 Απριλίου 2019 στην Αιθ. Μ. Αναγνωστάκης του Δήμου Θεσσαλονίκης, συμμετείχαν στελέχη του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, καθώς και ο Πρόεδρος του Δ.Σ., κ. Λάζαρος Παπουτζής.
Στο πρώτο σκέλος της ημερίδας η συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να εξοικειωθούν με το νέο θεσμικό πλαίσιο, καθώς και τον τρόπο με το οποίο αυτό θα λειτουργήσει, ενώ παράλληλα έλαβαν ενημέρωση για το ρόλο του Εθνικού Συμβουλίου Αναδοχής & Υιοθεσίας. Ταυτόχρονα εκ μέρους της πολιτικής ηγεσίας του αρμόδιου Yπουργείου και άλλων εκπροσώπων του, μετά από ενδελεχή παρουσίαση των διαδικασιών από την Αναπλ. Υπουργό Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Θεανώ Φωτίου, κωδικοποιήθηκαν τα βήματα για να γίνει κάποιος ανάδοχος ή θετός γονέας.
Διάγραμμα με το σχέδιο λειτουργίας του νέου νόμου για την Αναδοχή και Υιοθεσία
Συγκεκριμένα, για να γίνει κάποιος ανάδοχος γονέας πρέπει:
1. να υποβληθεί αίτηση ενδιαφέροντος στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, είτε από τον υπολογιστή σας, χρησιμοποιώντας τους κωδικούς σας στο taxisnet, είτε πηγαίνοντας σε μία από τις αρμόδιες κοινωνικές υπηρεσίες του τόπου διαμονής σας, που είναι κατά περίπτωση τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφερειών, οι Περιφέρειες ή οι Περιφερειακές Ενότητες. Αν κάποιος βρίσκεται σε γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης, είναι απαραίτητη η δήλωση συναίνεσης του /της συζύγου ή συντρόφου σας.
2. να συμπληρωθούν όσα από τα πεδία της αίτησης δεν είναι προσυμπληρωμένα και να υποβληθούν τα σχετικά δικαιολογητικά. Όσα από αυτά δεν είναι διαθέσιμα σε ηλεκτρονική μορφή θα χρειαστεί να σκαναριστούν πριν από την υποβολή τους.
3. Μέχρι την οριστική υποβολή της αίτησης δίνεται η δυνατότητα τροποποίησης. Με την οριστική υποβολή της αίτησης λαμβάνεται Αριθμός Μητρώου Υποβολής, με βάση τον οποίο μπορεί να παρακολουθείται η πορεία της ανά πάσα στιγμή.
4. Ακολουθεί ο έλεγχος των δικαιολογητικών. Κατόπιν τούτου, θα ανατεθεί σύντομα σε ειδικευμένο κοινωνικό λειτουργό η διεξαγωγή κοινωνικής έρευνας του οικογενειακού περιβάλλοντος μέσα σε διάρκεια 90 ημερών.
5. Μετά την ολοκλήρωση της κοινωνικής έρευνας με θετική έκβαση, ο υποψήφιος καλείται να παρακολουθήσει ένα σύντομο πρόγραμμα εκπαίδευσης. Η εκπαίδευση θα γίνεται κάθε φορά σε μία από τις μεγάλες πόλεις της χώρας, λαμβάνοντας υπόψη τον συνολικό αριθμό και τη γεωγραφική κατανομή των τόπων διαμονής των υποψηφίων. Σε περίπτωση απόρριψης, μπορεί να υποβληθεί εκ νέου αίτηση μετά την πάροδο τριετίας.
6. Με την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης γίνεται εγγραφή στο Εθνικό Μητρώο Υποψηφίων Αναδόχων Γονέων. Αμέσως μόλις εντοπιστεί ένα παιδί που οι ανάγκες του, όπως προσδιορίζονται από διάφορα ειδικά χαρακτηριστικά, ταιριάζουν με τις διατυπωμένες δυνατότητες και επιθυμίες, όπως αυτές έχουν καταγραφεί κατά την εξέλιξη της κοινωνικής έρευνας, ο αρμόδιος φορέας παρέχει περαιτέρω ενημέρωση.
7. Ακολουθεί η περίοδος γνωριμίας με το παιδί. Αυτή ξεκινά πάντα από τον φυσικό χώρο του παιδιού, με την επίβλεψη προσώπων αναφοράς που το γνωρίζουν και τα γνωρίζει, και σταδιακά αξιολογείται το πόσο είναι προς το συμφέρον του παιδιού η συγκεκριμένη αναδοχή. Μετά τη θετική εισήγηση της διεπιστημονικής επιτροπής λαμβάνεται τελική απόφαση για την αναδοχή και υπογράφεται η σχετική σύμβαση ή η σχετική δικαστική απόφαση.
8. Το παιδί έχει πλέον αποκτήσει ένα νέο οικογενειακό περιβάλλον. Ο φορέας εποπτείας συνεχίζει είναι δίπλα στην ανάδοχη οικογένεια για όσο χρόνο διαρκεί η αναδοχή, ενώ είναι απαιτητή η ενημέρωση του φορέα εποπτείας για κάθε σημαντική αλλαγή που αφορά είτε την οικογένειά, είτε το παιδί, π.χ. θέματα υγείας, εκπαίδευσης, οικογενειακής κατάστασης, τόπου διαμονής κ.λπ.
Σε ότι αφορά στην υιοθεσία:
1. Υποβάλλεται αίτηση ενδιαφέροντος στην ηλεκτρονική πλατφόρμα είτε μέσω υπολογιστή, με τη χρήση κωδικών του Taxisnet, είτε με αυτοπρόσωπη παρουσία σε μία από τις αρμόδιες κοινωνικές υπηρεσίες του τόπου διαμονής σας, που είναι κατά περίπτωση τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφερειών, οι Περιφέρειες ή οι Περιφερειακές Ενότητες. Αν κάποιος βρίσκεται σε γάμο, είναι απαραίτητη η δήλωση συναίνεσης του / της συζύγου. Στην Ελλάδα δεν προβλέπεται η υιοθεσία από πρόσωπα σε σύμφωνο συμβίωσης.
2. Συμπληρώνονται όσα από τα πεδία της αίτησης δεν είναι προσυμπληρωμένα και υποβάλλονται τα σχετικά δικαιολογητικά. Όσα από αυτά δεν είναι διαθέσιμα σε ηλεκτρονική μορφή, θα χρειαστεί να σκαναριστούν πριν από την υποβολή τους.
3. Μέχρι την οριστική υποβολή της αίτησης, υπάρχει η δυνατότητα τροποποίησης. Με την οριστική υποβολή της αίτησης σας λαμβάνεται ο Αριθμός Μητρώου Υποβολής, με βάση τον οποίο μπορεί να παρακολουθείται η πορεία της ανά πάσα στιγμή.
4. Ακολουθεί ο έλεγχος των δικαιολογητικών, μετά τον οποίο θα ανατεθεί σύντομα σε ειδικευμένο κοινωνικό λειτουργό η διεξαγωγή κοινωνικής έρευνας του οικογενειακού περιβάλλοντος, μέσα σε διάρκεια 90 ημερών.
5. Μετά την ολοκλήρωση της κοινωνικής έρευνας με θετική έκβαση, ο/οι ενδιαφερόμενος/οι καλείται/νται να παρακολουθήσει/ουν ένα σύντομο πρόγραμμα εκπαίδευσης με σκοπό τη βέλτιστη προετοιμασία για την ανάληψη του καινούργιου ρόλο. Η εκπαίδευση θα γίνεται κάθε φορά σε μία από τις μεγάλες πόλεις της χώρας, λαμβάνοντας υπόψη τον συνολικό αριθμό και τη γεωγραφική κατανομή των τόπων διαμονής των υποψηφίων. Υπάρχουν περιπτώσεις που η κοινωνική έρευνα δεν έχει θετική έκβαση. Σε περίπτωση απόρριψης μπορεί να υποβληθεί εκ νέου αίτηση μετά την πάροδο τριετίας.
6. Με την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης γίνεται εγγραφή στο Εθνικό Μητρώο Υποψηφίων Θετών Γονέων. Αμέσως μόλις εντοπιστεί ένα παιδί που οι ανάγκες του, όπως προσδιορίζονται από διάφορα ειδικά χαρακτηριστικά ταιριάζουν με τις εκτιθέμενες δυνατότητες και επιθυμίες, όπως αυτές έχουν καταγραφεί κατά την εξέλιξη της κοινωνικής έρευνας, γίνεται κλήση από την αρμόδια κοινωνική υπηρεσία και περαιτέρω ενημέρωση.
7. Ακολουθεί η περίοδος γνωριμίας με το παιδί. Αυτή ξεκινά πάντα από τον φυσικό χώρο του παιδιού, με την επίβλεψη προσώπων αναφοράς που το γνωρίζουν και τα γνωρίζει, και σταδιακά αξιολογείται το πόσο είναι προς το συμφέρον του παιδιού η συγκεκριμένη υιοθεσία. Μετά τη θετική εισήγηση της διεπιστημονικής επιτροπής λαμβάνεται η τελική απόφαση για την υιοθεσία και δρομολογείται η νομική διαδικασία για να ληφθεί η σχετική δικαστική απόφαση. Στις περισσότερες περιπτώσεις το παιδί τοποθετείται στη θετή οικογένεια πριν από την έκδοση της δικαστικής απόφασης, όταν από την κοινή εμπειρία προκύπτει ότι αυτή θα είναι μάλλον θετική.
8. Το παιδί έχει πλέον αποκτήσει ένα νέο οικογενειακό περιβάλλον. Η αρμόδια κοινωνική υπηρεσία είναι δίπλα στη θετή οικογένεια για τρία χρόνια, με σκοπό να παρακολουθήσει την εξέλιξη, να βοηθήσει την οικογένεια, να συνδράμει στις δυσκολίες, να δώσει κατευθύνσεις και να αποσοβήσει κινδύνους αν χρειαστεί.
Στο δεύτερο σκέλος της εκπαιδευτικής ημερίδας, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να λάβουν ενημέρωση και να εξοικειωθούν με τον τρόπο λειτουργίας των οριζόμενων από το νόμο ηλεκτρονικών μητρώων, τα οποία και θα ανοίξουν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Η επιτυχής ψηφιοποιημένη λειτουργία τους, σε συνδυασμό με τη μεγάλη διεύρυνση του αριθμού των κοινωνικών λειτουργών που κάνουν την κοινωνική έρευνα, λόγω και της συμμετοχής του Συλλόγου Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος, αναμένεται να μειώσουν δραστικά το χρόνο αναμονής ενός υποψήφιου ανάδοχου ή θετού γονέα. Τέλος, το πληροφοριακό σύστημα διασφαλίζει την ισονομία, αφού για κάθε παιδί αναζητείται ο κατάλληλος ανάδοχος ή θετός γονέας, με απόλυτο σεβασμό στη σειρά προτεραιότητας, που καθορίζεται από την εγγραφή στο εθνικό μητρώο υποψήφιων αναδόχων ή θετών γονέων, αντίστοιχα.