Έξυπνες πόλεις: e-kozani (του Δημήτρη Καραθανάση)

Ο στρατηγικός σχεδιασμός είναι υποχρέωση των τοπικών αρχών και κυρίως της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Άρα ο ρόλος της Τοπικής αυτοδιοίκησης είναι καθοριστικός για τη χάραξη της στρατηγικής μιας πόλης ή μιας ολόκληρης περιοχής. Τα δημοτικά συμβούλια από την άλλη ¨πρέπει να λειτουργούν σαν μια μονάδα η οποία κινητοποιεί το ανθρώπινο και υλικό κεφάλαιο μιας περιοχής για να επιτύχουν το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα σε προστιθέμενη κοινωνική αξία, σε νέο κοινωνικό πλούτο, σε εισοδήματα και απασχόληση, σε ποιότητα ζωής για τους πολίτες τους¨ (Μ. Ανδρουλάκης, 2006). Σε αυτό το πλαίσιο έρχεται σήμερα ένα κομμάτι της 4ης βιομηχανικής επανάστασης στην εποχή του Internet of Things, να γίνει ένα απαραίτητο εργαλείο στην οργάνωση και λειτουργία των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α’ Βαθμού. Στο ίδιο πλαίσιο διανύουμε ήδη τη δεύτερη δεκαετία όπου παγκοσμίως έχει αναπτυχθεί η έννοια της «έξυπνης πόλης» .

Τι αντιπροσωπεύει όμως η έννοια έξυπνη πόλη ;

Έξυπνη πόλη με απλά λόγια, είναι η πόλη που χρησιμοποιεί τις νέες τεχνολογίες για να ικανοποιήσει τους στρατηγικούς και τακτικούς της στόχους .

Το σημαντικότερο βήμα που πρέπει να γίνει για να περάσουμε στη νέα εποχή εξυπηρέτησης και παροχής υπηρεσιών, είναι η υποχρέωση διατύπωσης του στρατηγικού στόχου ώστε να οικοδομηθεί η ταυτότητα ψηφιακής πόλης. Ο στόχος αυτός πρέπει να περιγραφεί γραπτά όπως και η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης της υλοποίησης του. Αυτό εκτός του ότι κάνει τους στόχους γνωστούς , δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες να παρακολουθούν την υλοποίησή τους και να συνεισφέρουν στον σχεδιασμό και επανασχεδιασμό των δράσεων. Απαραίτητο λοιπόν είναι η συγκρότηση μιας ψηφιακής στρατηγικής η οποία θα βασίζεται σε βασικούς άξονες (όπως αυτοί διατυπώθηκαν από το δίκτυο ΙΚΑΡΟΣ από το 2009):

Ι. Υποχρέωση για παροχή ελεύθερης πρόσβασης στο διαδίκτυο και ασφάλειας των προσωπικών δεδομένων

Ι.1. Η Δημοτική αρχή παίρνει πρωτοβουλίες ώστε οι Δημότες να έχουν ελεύθερη πρόσβαση στο διαδίκτυο μέσω δημοσίων υποδομών , κατά προτίμηση μέσω ευρυζωνικών υποδομών. Ιδιαίτερη βαρύτητα πρέπει να δοθεί στη δωρεάν πρόσβαση στο διαδίκτυο.

Ι.2. Η Δημοτική αρχή λαμβάνει υπόψη της τις ανάγκες των πολιτών και προνοεί για την καταπολέμηση του ψηφιακού χάσματος σε όλες του τις μορφές (γεωγραφικές, ηλικιακές, άτομα με αναπηρία)

Ι.3. Η Δημοτική αρχή παρέχει εγγυήσεις για την ασφάλεια και την μυστικότητα όλων των προσωπικών στοιχείων που υπάρχουν και διακινούνται στα δημόσια πληροφοριακά συστήματα.

ΙΙ: Υποχρέωση παροχής ψηφιακών υπηρεσιών και περιεχομένου

ΙΙ.1. Η Δημοτική αρχή παράγει ψηφιακό περιεχόμενο αναδεικνύοντας το πολιτιστικό απόθεμα ,προβάλλοντας τα σημεία τουριστικού ενδιαφέροντος και παρουσιάζοντας την ιστορική διαδρομή του χώρου που αντιπροσωπεύει.

ΙΙ.2. Η Δημοτική αρχή παρέχει στους πολίτες και τις επιχειρήσεις ψηφιακές υπηρεσίες όλων των επιπέδων.

ΙΙ.3. Η Δημοτική αρχή φροντίζει ώστε οι πολιτικές, τα πρότυπα και οι τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται στα πληροφοριακά της συστήματα για τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες, τις ηλεκτρονικές πληρωμές και την διαχείριση περιεχομένου είναι σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Πλαίσιο διαλειτουργικότητας και Ηλεκτρονικών συναλλαγών.

II.4. Η Δημοτική αρχή οφείλει να συνεργάζεται με τους πολίτες για την διαμόρφωση και υλοποίηση νέων εφαρμογών και υπηρεσιών τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών

ΙΙΙ: Υποχρέωση υιοθέτησης ανοικτών προτύπων

III.1. Η Δημοτική αρχή επιδιώκει την υιοθέτηση ανοικτών προτύπων αποθήκευσης εγγράφων και διακίνησης πληροφορίας στις δημόσιες υπηρεσίες προκειμένου να επιτυγχάνεται ανεξαρτησία από συγκεκριμένους κατασκευαστές λογισμικού, να εξασφαλίζεται η μακροπρόθεσμη διατήρηση της πληροφορίας, και να διευκολύνεται η πρόσβαση σε αυτήν.

III.2. Η Δημοτική αρχή στηρίζει την χρήση Ελεύθερου Λογισμικού στις δημόσιες υπηρεσίες, και διερευνά τις δυνατότητες μετάβασης όπου αυτό δεν είναι τεχνικά εύκολο, για την επίτευξη αειφορίας, διαφάνειας και διαλειτουργικότητας στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες, αλλά και για την αξιοποίηση του διεθνούς κοινωνικού κεφαλαίου που αντιπροσωπεύει το Ελεύθερο λογισμικό

IV: Υποχρέωση υιοθέτησης πολιτικών πράσινων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών

IV.1. Η Δημοτική αρχή οφείλει να επενδύσει σε πράσινες ΤΠΕ προμηθευόμενη την ανάλογη τεχνολογία, εκπαιδεύοντας τους πολίτες στη χρήση Δημοτικών πράσινων ΤΠΕ , ερευνώντας την θεσμοθέτηση της τηλε-εργασίας και επεκτείνοντας τις υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.

IV.2. Η Δημοτική αρχή οφείλει να προχωρήσει στην αξιοποίηση των ΤΠΕ για την προστασία του περιβάλλοντος

V: Υποχρέωση διευκόλυνσης της , με ψηφιακό τρόπο , συμμετοχής

V.1. Η Δημοτική αρχή υποχρεούται να εξασφαλίσει το δικαίωμα στον πολίτη να διατυπώνει την γνώμη του χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα που παρέχουν οι νέες τεχνολογίες, τουλάχιστον στα μεγάλα θέματα, πριν την λήψη αποφάσεων.

V.2. Η Δημοτική αρχή δεσμεύεται να δημοσιεύει τα τελικά κείμενα των αποφάσεων στο διαδίκτυο ώστε να υπάρχει πλήρης ενημέρωση των πολιτών.

VI: Υποχρέωση για κατάρτιση στη χρήση νέων τεχνολογιών

VI.1. Η Δημοτική αρχή παίρνει πρωτοβουλίες ώστε οι πολίτες να αποκτούν βασικές γνώσεις και δεξιότητες για την αποτελεσματική χρήση των νέων τεχνολογιών ιδιαίτερα εκείνων που χρησιμοποιούνται στις συναλλαγές των πολιτών με τις Δημόσιες υπηρεσίες.

VI.2. Η Δημοτική αρχή φροντίζει ώστε οι πολίτες να έχουν εξατομικευμένη βοήθεια όταν χρησιμοποιούν δημόσιο εξοπλισμό και εγκαταστάσεις νέων τεχνολογιών

VI.3. Η Δημοτική αρχή δημιουργεί πλατφόρμες ηλεκτρονικής μάθησης, ώστε οι πολίτες να διευκολύνονται στη χρήση δημοσίων ψηφιακών υπηρεσιών και εξοπλισμού.

Είναι καιρός λοιπόν να οδηγήσουμε το Δήμο μας σε μια νέα εποχή. Σε μια εποχή που ήδη πόλεις σε όλο τον κόσμο πρωτοπορούν και αρχίζουν να απολαμβάνουν τα οφέλη της μετάβασης.

Ενδεικτικά Έργα και Δράσεις που πρέπει και μπορούν να τρέξουν άμεσα:

• Εγκατάσταση φωτοβολταικών σε ΟΛΑ τα δημόσια κτίρια του Δήμου για να κερδίσουμε ενεργειακή αυτονομία.

• Δημιουργία Υπολογιστικού Νέφους και δικτυακών υποδομών κορμού για να μπορέσουμε πάνω τους να χτίσουμε όλες τις μελλοντικές υπηρεσίες.

• Θεσμοθέτηση e–payment για όλες τις συναλλαγές με το Δήμο.

• Στις συγκοινωνίες με δημιουργία έξυπνων στάσεων λεωφορείων με info–kiosks και wifi–hotspots.

• Δημιουργία Ίντερνετ hotspots σε όλα τα σημεία δημόσιου ενδιαφέροντος σε πόλη και χωριά.

• Εγκατάσταση έξυπνης διαχείρισης θέσεων πάρκινγκ, ώστε με εφαρμογή κινητού να γνωρίζουν και οι πολίτες αλλά και η δημοτική αστυνομία ποιες θέσεις είναι ελεύθερες και ποιες κατειλημμένες. Παράλληλα να σταματήσει η κίνηση που δημιουργείται από οχήματα που ψάχνουν να παρκάρουν (σύμφωνα με μελέτες το 30% κυκλοφοριακής συμφόρησης προκαλείτε από οχήματα που απλά ψάχνουν να παρκάρουν).

• Έξυπνη διαχείριση θέσεων πάρκινγκ ΑΜΕΑ

• Έξυπνη διαχείριση θέσεων πιάτσας ΤΑΞΙ, ώστε και οι επαγγελματίες να γνωρίζουν που και πόσα ΤΑΞΙ είναι σε κάθε πιάτσα, αλλά και οι πελάτες να διευκολύνονται.

• Εγκατάσταση αισθητήρων πλήρωσης κάδων απορριμμάτων, ώστε να μειωθούν στο ελάχιστο οι μετακινήσεις απορριμματοφόρων στην πόλη αποσυμφορίζοντας τους δρόμους.

• Δημιουργία υποδομής συλλογής ποικίλων πληροφοριών από σένσορες ( θόρυβο, ατμοσφαιρική ρύπανση, θερμοκρασία, υγρασία κά)

• Έξυπνος φωτισμός παντού με αισθητήρες κίνησης, και κεντρικό έλεγχο – αναφορά όλων των φωτιστικών, ώστε να μειωθεί στο έπακρο το κόστος κατανάλωσης και συντήρησης.

• Εγκατάσταση αισθητήρων κατανάλωσης νερού ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι απώλειες και οι μη τιμολογηθείς καταναλώσεις.

• Δημιουργία πλατφόρμας του πολίτη σε Υ/Η και Smartphones για αναφορά προβλημάτων και κατάθεση αιτημάτων.

• Δημιουργία εφαρμογών δυναμικής εικονικής περιήγησης σε αρχαιολογικούς χώρους του Δήμου μας για tablets και Smartphone, ώστε οι επισκέπτες να λαμβάνουν μια εικονική εμπειρία.

• Δημιουργία σύγχρονου ηλεκτρονικού οδηγού ξενάγησης πόλης, για έξυπνες φορητές συσκευές (tablet, smartphones, android, iOs), όπου ο χρήστης, ανάλογα με τα ενδιαφέροντα του και τον χρόνο που διαθέτει, θα έχει τη δυνατότητα να περιηγηθεί στα αξιοθέατα της πόλης.

Και άλλες πολλές λύσεις και εφαρμογές που με κατάλληλη εκμετάλλευση ευρωπαϊκών προγραμμάτων που ήδη τρέχουν θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε τις συνθήκες εκείνες για έναν καλύτερο και σύγχρονο Δήμο και μια καλύτερη Κοζάνη.

Δημήτρης Α. Καραθανάσης