Σαν σήμερα στις 12 Ιουνίου του 1965 έφυγε από τη ζωή σε ηλικία εβδομήντα οκτώ ετών ο ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΝΩΛΗΣ, το έβδομο και τελευταίο παιδί του Γεωργίου και της Σοφίας. Ο μεγαλύτερος Ευεργέτης της Αιανής στα νεότερα χρόνια.
Ο Χ.Μ. κατάγονταν από την Αιανή και το αρχικό επώνυμο της οικογένειας του ήταν Μπουνόβας. Γεννήθηκε, μεγάλωσε και έζησε μέχρι τέλους στη Θεσσαλονίκη , όπου εργάζονταν ως σιδηροδρομικός υπάλληλος , επάγγελμα που ασκούσε και ο πατέρας του. Δεν δημιούργησε οικογένεια και με τις οικονομίες του βοηθούσε απόρους φοιτητές κυρίως από την Αιανή , αλλά και από τη Νεάπολη Κοζάνης σε μια περίπτωση, για να σπουδάσουν.
Το 1962, τρία χρόνια πριν το θάνατο του, αγόρασε δυο ακίνητα-διαμερίσματα στη Θεσσαλονίκη .
Με τη διαθήκη του (1964) διέθεσε στην Αιανή τα ως άνω καθώς και το ημιυπόγειο διαμέρισμα που έμεινε ο ίδιος , όπως και το μεγαλύτερο μέρος των κόπων της ζωής του σε μετρητά , για την ενίσχυση των απόρων παιδιών της, που αριστεύουν στις σπουδές τους.
Είχα την τύχη να επισκεφθώ και να δω τα διαμερίσματα αυτά και ιδίως αυτό που έμεινε ο ίδιος…….
Για την διαχείριση της διαθήκης συστάθηκε ομώνυμο Κληροδότημα ως κεφάλαιο αυτοτελούς διαχείρισης του Δήμου Αιανής. Από το 2011 το Κληροδότημα διαχειρίζεται από το Δήμο Κοζάνης.
Η Κοινότητα της Αιανής σε ένδειξη τιμής και ευγνωμοσύνης για τη μεγάλη του προσφορά. έστησε την προτομή του Χ.Μ. στην πλατεία του χωριού. Δίπλα σ΄ αυτή, από το Φεβρουάριο του 2010, είναι τοποθετημένη και η προτομή του αείμνηστου Δασκάλου Κωνσταντίνου Σιαμπανόπουλου , φίλου εν ζωή του Χ.Μ. και συγγραφέα του πονήματος για τη ζωή και το έργο ευεργέτη που εικονίζεται πιο κάτω στις δυο μέχρι τώρα εκδόσεις του 1969 και 1998. Το βιβλίο αυτό αξίζει να το διαβάσουν οι νέοι της Αιανής και για να μάθουν , αλλά και για να ενισχύσουν το φρόνημα της αγάπης για τον τόπο και της φιλοπατρίας..
“Η μεγάλη όμως αδυναμία της ζωής του Χ.Μ. ήταν η αρχαιολογία. Έκανε πολλές προσωπικές παραστάσεις ή απέστειλε επιστολές σε ειδικούς και αρχαιολόγους, σε αρχές και αρμοδίους, με σκοπό να προκαλέσει το ενδιαφέρον τους στον τομέα αυτό. Για τον ίδιο σκοπό, στα τέλη του 1956, στην εφημερίδα της Κοζάνης «Δυτική Μακεδονία», δημοσίευσε τρία άρθρα με τον τίτλο «Ελίμεια-Αιανή».
Παρά την αρχική του απογοήτευσή του δεν έπαυσε να ενεργεί και κατόρθωσε να παρακινήσει τους υπεύθυνους της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας κ.κ. Μακαρόνα και Πελεκανίδη να επισκεφθούν την Αιανή, κατά το 1956. Αποτέλεσμα της επισκέψεως αυτής ήταν η επιστημονική μελέτη του κ. Πελεκανίδη «Έρευναι εν τη Μακεδονία» και ο διορισμός του αείμνηστου δάσκαλου Σιαμπανόπουλου Κ. ως Εκτάκτου Επιμελητού Αρχαιοτήτων Αιανής-Καισαρείας.”
Το τι ακολούθησε και φθάσαμε να δημιουργηθεί το Αρχαιολογικό Μουσείο είναι λίγο πολύ γνωστό στους Αιανιώτες.
Κάθε χρόνο στην Αιανή γίνονται εκδηλώσεις στη μνήμη του και απονέμονται τα χρηματικά βραβεία στους μαθητές του Γυμνασίου Αιανής που διακρίνονται για τις επιδόσεις τους.
Από το 2007 έως και το 2014 είχα άμεση πληροφόρηση για τη λειτουργία του κληροδοτήματος, καθώς είχα τη θεσμική ευθύνη.
Σημειώνω μόνο πως σε μια από τις βιβλιοθήκες του γραφείου του Δημάρχου στο πρώην Δημαρχείο Αιανής υπάρχει ένα τεράστιο αρχειακό υλικό-βιβλία ελληνικά και ξενόγλωσσα (γνώριζε τη Γαλλική, Αγγλική, Γερμανική και Ισπανική γλώσσα) , έγγραφα-φωτογραφίες , δημοσιεύσεις και άλλα που αφορούν την πλούσια και εθνωφελή δράση του Χ.Μ. Ελπίζω πως κάποια στιγμή θα ενδιαφερθεί κάποιος νέος ή νέα επιστήμονας από την Αιανή ή και από αλλού να το μελετήσει και να αναδείξει το αρχείο αυτό.
“Οι άνθρωποι έρχονται και παρέρχονται, τα έργα τους όμως μένουν. Ο Χρήστος Μανώλης δεν πέθανε.. Η Αιανή πρέπει να περιβάλλει για πάντα με στοργή και ευγνωμοσύνη τη μνήμη του.” μας θυμίζει ο αείμνηστος Δάσκαλος Κ.Σ.
Τζέλλος Ν Γιώργος , πρώην Δήμαρχος Αιανής.
