Η κρίσιμη ημερομηνία της 4ης Ιουλίου παρήλθε και ο νέος κανονισμός για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της Ε.Ε. τέθηκε σε εφαρμογή, με αποτέλεσμα να μπαίνει σε επικίνδυνη τροχιά η προοπτική βιώσιμης λειτουργίας της λιγνιτικής μονάδας «Πτολεμαΐδα 5» που κατασκευάζει η ΔΕΗ.
Επιβεβαιώνοντας πλήρως το σχετικό ρεπορτάζ του energypress, η Κομισιόν δεν προχώρησε βεβαίως στην έγκριση του μόνιμου μηχανισμού επάρκειας ισχύος μέχρι την κρίσιμη ημερομηνία, αλλά κυρίως δεν προχώρησε στην αποστολή του comfort letter που θα μπορούσε να θεωρηθεί ως έγκαιρη έναρξη λειτουργίας Μόνιμου Μηχανισμού στην Ελλάδα (πριν αρχίσει να εφαρμόζεται ο κανονισμός). Πρέπει να σημειωθεί ότι η ΔΕΗ έκανε πολλές προσπάθειες μέχρι την τελευταία στιγμή, είχε μάλιστα ενημερώσει το πρωθυπουργικό γραφείο από όπου, σύμφωνα τουλάχιστον με πηγές της εταιρείας, είχαν υπάρξει κινήσεις προς την Κομισιόν, χωρίς όμως αποτέλεσμα.
Η ανησυχία της ΔΕΗ αφορά ως γνωστόν το θέμα της μονάδας Πτολεμαΐδα 5 και το κατά πόσον θα προλάβει να ενταχθεί στο μηχανισμό και να εξασφαλίσει συμμετοχή στα ΑΔΙ. Ο κ. Παναγιωτάκης είχε εκφράσει προ ημερών αμφιβολίες για το κατά πόσον είναι αρκετή η νομοθέτηση μηχανισμού από την κυβέρνηση με την περίφημη τροπολογία , χωρίς να έχει προϋπάρξει έγκριση της Ε.Ε. Γι’ αυτό θεωρούσε απαραίτητη την έγκριση του μηχανισμού μέχρι τις 4 Ιουλίου, ή έστω την αποστολή comfort letter, επιδίωξη όμως που, όπως προαναφέρθηκε, δεν επετεύχθη.
Η προηγούμενη ηγεσία του ΥΠΕΝ θεωρούσε ότι με τη νομοθέτηση του μηχανισμού που έφερε στη Βουλή, πρόλαβε να βάλει την Ελλάδα στην κατηγορία των χωρών που κατά την 4η Ιουλίου «εφαρμόζουν μηχανισμούς» και συνεπώς, υπό προϋποθέσεις, η Πτολεμαϊδα 5 θα προλάβει να μπει στο μηχανισμό των ΑΔΙ παρότι θα ολοκληρωθεί το 2022.
Ποιά θα είναι όμως η τύχη της μονάδας στην περίπτωση που δεν πάρει ΑΔΙ;
Στην επιστολή του προς την Επίτροπο Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Margrethe Vestager ο κ. Παναγιωτάκης ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «η καθιέρωση Μηχανισμού Αποζημίωσης Ισχύος πριν την έναρξη ισχύος του Κανονισμού της ΕΕ είναι απολύτως αναγκαία για τη βιωσιμότητα της επένδυσης του 1,4 δισ. ευρώ, της «Πτολεμαΐδας V». Το αντίθετο θα είχε καταστροφικές συνέπειες για τη ΔΕΗ, και συνακόλουθα την ελληνική αγορά ενέργειας αλλά και την εθνική οικονομία, δεδομένου του ρόλου και του μεγέθους της εταιρείας μας».
Μιλώντας προ ημερών με τους δημοσιογράφους ο κ. Παναγιωτάκης είχε θέσει ως επιπλέον όρους για να καταφέρει να είναι βιώσιμη η μονάδα, το να στελεχωθεί σωστά (και όχι με τη λογική του υπερβολικά μεγάλου αριθμού εργαζομένων), αλλά και να βελτιωθεί εκ μέρους της ΔΕΗ η εκμετάλλευση και η παραγωγικότητα του ορυχείου, έτσι ώστε να κρατηθεί σε χαμηλά επίπεδα το λειτουργικό κόστος.
Εάν οι όροι αυτοί τηρηθούν και πάρει και ΑΔΙ, η Πτολεμαΐδα 5 (υπολογίζονται σε 50 με 60 εκατ. ευρώ το χρόνο) μπορεί να έχει ετήσια έσοδα (όχι κέρδη) περί τα 350 εκατ. ευρώ, ανέφερε ο πρόεδρος της ΔΕΗ.
Τι αναφέρει ο κανονισμός
Στο άρθρο 22, παράγραφος 4 του του νέου κανονισμού για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της Ε.Ε. αναφέρεται ρητά ότι “το αργότερο από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του κανονισμού, η δυναμικότητα παραγωγής που ξεκίνησε εμπορική παραγωγή κατά την εν λόγω ημερομηνία ή μετά από αυτήν και εκπέμπει πάνω από 550 gr CO2 ορυκτής προέλευσης ανά kWh ηλεκτρικής ενέργειας δεν δεσμεύεται ούτε λαμβάνει πληρωμές ή δεσμεύσεις για μελλοντικές πληρωμές στο πλαίσιο κάποιου μηχανισμού ισχύος”.
Υπάρχει όμως «παράθυρο» που ανοίγει με βάση όσα αναφέρονται στην παράγραφο 5 του ίδιου άρθρου: «Τα κράτη μέλη που κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του κανονισμού εφαρμόζουν μηχανισμούς ισχύος, προσαρμόζουν τους μηχανισμούς τους ώστε να συμμορφώνονται με το κεφάλαιο 4, με την επιφύλαξη των δεσμεύσεων ή συμβάσεων που είχαν συναφθεί πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2019».
