Η πτώση της στρατιωτικής χούντας κι η αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα στις 23 & 24 Ιουλίου 1974 – Ο συγχωριανός μας αείμνηστος Αργύριος Στάμος που εκτοπίστηκε αρχικά για έξι μήνες στη νήσο Γιούρα και στη συνέχεια στη νήσο Λέρο μέχρι το 1971 (του Γ. Τζέλλου)

Το κείμενο αυτό είναι αφιερωμένο στη μνήμη όλων των Ελλήνων αγωνιστών της δημοκρατίας που συνελήφθησαν φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν , εκτοπίστηκαν εξορίστηκαν , ταλαιπωρήθηκαν και σακατεύτηκαν από το καθεστώς της εφτάχρονης στρατιωτικής δικτατορίας της περιόδου 21 Απριλίου 1967 έως 24 Ιουλίου 1974, επειδή είχαν δημοκρατικά φρονήματα θεωρήθηκαν αντίπαλοι του καθεστώτος της χούντας ή και αντιστάθηκαν σ΄ αυτό, 

Σε αυτούς συμπεριλαμβάνεται και ο συγχωριανός μας αείμνηστος Αργύριος Στάμος του Γεωργίου γεννημένος το 1915 (πατέρας του Γιάννη, του Νίκου , του Βύρωνα , του Γιώργου, της Αρετής & του Λευτέρη) ,γραμματέας της Ε.Δ.Α., μοναδικός Αιανιώτης που συνελήφθη στις 21 Απριλίου του 1967. Εκτοπίστηκε αρχικά για έξι μήνες στη νήσο Γιούρα και στη συνέχεια στη νήσο Λέρο μέχρι το 1971.

ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΠΤΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

Στις 23 Ιουλίου 1974 η επτάχρονη δικτατορία των συνταγματαρχών της 21ης Απριλίου, υπό το βάρος της Τουρκικής εισβολής στην Κύπρο που ήταν σε εξέλιξη , κατέρρευσε.
Τα δεινά που προκάλεσε η χούντα στη χώρα μας και η συμφορά που επέφερε στην Κύπρο είναι γνωστά στους παλαιότερους και τις συνέπειες τις υφιστάμεθα ως και σήμερα.
Οι στρατιωτικοί επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων Γρηγόριος Μπονάνος, Ανδρέας Γαλατσάνος , Πέτρος Αραπάκης & Αλέξανδρος Παπανικολάου αντιλαμβανόμενοι την τραγική κατάσταση και ανοργανωσιά που βρισκόταν ο Ελληνικός Στρατός εν μέσω επιστράτευσης που είχε κηρυχθεί στις 21 Ιουλίου 1974 , εισηγούνται στον ” Πρόεδρο της Δημοκρατίας” στρατηγό Φαίδωνα Γκιζίκη ότι είναι επιτακτική ανάγκη και μονόδρομος η ανάθεση της διακυβέρνησης της χώρας στους πολιτικούς. 

Ο Φ. Γκιζίκης κάλεσε τον αόρατο δικτάτορα Ιωαννίδη Δημήτριο-που είχε ανατρέψει με πραξικόπημα τον Νοέμβριο του 1973 τον πραξικοπηματία δικτάτορα συνταγματάρχη Παπαδόπουλο Γεώργιο- και του ανακοίνωσε την απόφαση της ηγεσίας του στρατεύματος, χωρίς αυτός να αντιδράσει.

Έτσι οι στρατιωτικοί παρέδωσαν την εξουσία στους πολιτικούς. Κατ΄ αρχή είχε αποφασιστεί η λύση του Παναγιώτη Κανελλόπουλου για πρωθυπουργός , άλλα ο Ευάγγελος Αβέρωφ πρόκρινε και επέβαλε στο Γκιζίκη τη λύση του Κωνσταντίνου Καραμανλή που μόλις είχε επιστρέψει στις δυο το πρωί, με το προεδρικό αεροπλάνο του Βαλερί Ζισκάρ Ντ’ Εστέν, από το Παρίσι, όπου ζούσε αυτοεξόριστος από το 1963.

Ο Κ.Κ. ορκίστηκε πρωθυπουργός της χώρας, επικεφαλής της κυβέρνησης «Εθνικής Ενότητας» τα χαράματα της 24ης Ιουλίου 1974.

Η κυβέρνηση του αποτελούνταν από πολιτικά πρόσωπα της δεξιάς( Αβέρωφ Ευάγγελος, Ράλλης Γεώργιος κλπ) και του κέντρου( Μαύρος Γεώργιος κλπ). Ο Καραμανλής , ειπώθηκε αργότερα ότι “δίσταζε” να συμπεριλάβει στην κυβέρνηση «Εθνικής Ενότητας» πολιτικούς της Αριστεράς, για να μην προκαλέσει τους σκληροπυρηνικούς χουντικούς, που κατείχαν ακόμα καίρια πόστα στον κρατικό μηχανισμό.

Αμέσως μετά ανακοινώθηκαν τα πρώτα μέτρα για την αποκατάσταση του δημοκρατικού πολιτεύματος: κατάργηση του στρατοπέδου της Γυάρου στο οποίο ήταν εκτοπισμένοι οι αντίπαλοι του καθεστώτος κυρίως αριστεροί πολίτες, αλλά και άλλοι , απόλυση όλων των κρατουμένων, αμνήστευση όλων των πολιτικών αδικημάτων και απόδοση της ιθαγένειας στους πολίτες από τους οποίους την είχε στερήσει η δικτατορία του 1967.

Το τι ακολούθησε μετά με τις εκλογές και το δημοψήφισμα για το πολίτευμα είναι λίγο-πολύ γνωστά.

Από την ημέρα αυτή της 24ης Ιουλίου 1974 αρχίζει η λεγόμενη εποχή της «Μεταπολίτευσης», η καλύτερη με όλα τα σκαμπανεβάσματα της , ίσως, περίοδος της πολιτικής ιστορίας του ελληνικού κράτους, αλλά και με πολλές άσχημες πλευρές στην οικονομική διαχείριση..

Τζέλλος Γεώργιος