Γιατί είναι σημαντική η απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου για την περιοχή μας με θέμα το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης

Πριν από λίγες μέρες  η ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου στα πλαίσια της αναθεώρησης της ευρωπαϊκής οδηγίας 87/2003 για τη λειτουργία του χρηματιστηρίου ρύπων έλαβε πολύ σημαντικές αποφάσεις που αφορούν την Ελλάδα και ιδιαίτερα και την περιοχή μας.

Η σημαντικότερη ήταν η υπερψήφιση της πρότασης για τη δημιουργία του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης. Το Ταμείο θα χρηματοδοτείται από το 2% των συνολικών εσόδων, σε ευρωπαϊκό επίπεδο από τις δημοπρασίες των δικαιωμάτων CO2. Οι πόροι αυτοί που εκτιμώνται σε 8 δις ευρώ για τη δεκαετία 2021-2030 θα υποστηρίζουν τις περιφέρειες της Ε.Ε. των οποίων η οικονομία έχει πολύ μεγάλη εξάρτηση από τον λιγνίτη και τον λιθάνθρακα και παράλληλα το ΑΕΠ τους είναι αρκετά κάτω από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο. Κύρια κατεύθυνση των πόρων αυτών θα είναι η στήριξη και ο επαναπροσανατολισμός  του ανθρώπινου δυναμικού, η δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης αλλά και νέων επιχειρήσεων. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι την ίδρυση αυτού του Ταμείου στήριξαν εκτός από Πολιτικές Ομάδες, Ευρωβουλευτές, Ευρωπαϊκές ΜΚΟ και σωματεία εργαζομένων τα οποία αναγνώρισαν την ανάγκη για ένα δίχτυ προστασίας από τη νομοτελειακή πλέον στροφή της Ευρώπης σε μια οικονομία χαμηλού άνθρακα.

Πλέον η πρόταση αυτή, αποτελεί την εισήγηση του Ευρωκοινοβουλίου στις τριμερείς διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο των Υπουργών και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ώστε, εντός του 2017 να έχει γίνει επίσημα ευρωπαϊκή οδηγία.

Η παραπάνω απόφαση είναι καθοριστικής σημασίας για τη Δυτική Μακεδονία αλλά και όλες τις περιφέρειες της ΕΕ, που βλέπουν τα τελευταία χρόνια τις οικονομίες τους να πλήττονται από τη συρρίκνωση της  λιγνιτικής δραστηριότητας. Αποτελεί μια δικαίωση των προσπαθειών που καταβάλουμε εδώ και πάρα πολύ καιρό, να καταδείξουμε την ανάγκη να υπάρχει έναν ολοκληρωμένος σχεδιασμός για την αντιμετώπιση  των σοβαρών διαρθρωτικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η περιφέρεια μας λόγω της μεγάλης εξάρτησης από τον λιγνίτη και την σταδιακής απεξάρτησης πλέον από αυτόν.

Πιστεύουμε πως θα πρέπει:

• Η Ελληνική Κυβέρνηση να υποστηρίξει δυναμικά στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τη δημιουργία του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης και παράλληλα να ξεκινήσει μια οργανωμένη διαβούλευση για την κατάρτιση συγκεκριμένου σχεδίου μετάβασης της Δυτικής Μακεδονίας σε ένα άλλο παραγωγικό μοντέλο.
• Σε τοπικό επίπεδο, και εφόσον εντός του 2017 το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης ιδρυθεί και επίσημα στο πλαίσιο της αναθεωρημένης ευρωπαϊκής οδηγίας, να συσταθούν άμεσα ομάδες εργασίας, που θα εργαστούν με στόχο την καλύτερη αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων πλέον πόρων αλλά και της σημαντικής ευρωπαϊκής εμπειρίας.

Τέλος και δεδομένου πως πολλά γράφονται για την συγκεκριμένη απόφαση, δεν μπορώ να αφουγκραστώ τις θριαμβολογίες που ακούγονται, αφού αφενός η πρόσβαση της χώρας σε δωρεάν δικαιώματα εκπομπών μέσω της αλλαγής του έτους βάσης στο άρθρο 10γ καταψηφίστηκε, ενώ αφετέρου είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι η χώρα μας προτείνεται να ενταχθεί στο ταμείο εκσυγχρονισμού (άρθρο 10δ της οδηγίας), αλλά η απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου αποκλείει επενδύσεις σε λιγνιτικές μονάδες.

Η παραπάνω ανάγνωση, κάνει ακόμα πιο επιβεβλημένη την ανάληψη σοβαρών και άμεσων πρωτοβουλιών για την μετάβαση της περιοχής μας αφού από ότι φαίνεται οι απαιτήσεις για νέες παρατάσεις και εξαιρέσεις έχει πλέον τελειώσει, όπως εξάλλου και τα ψέματα!

Λευτέρης Ιωαννίδης

Δήμαρχος Κοζάνης