Μέσα από την τέφρα που έχει καλύψει σχεδόν όλους τους αχανείς χώρους του και ανάμεσα από τους ιστούς των αραχνών που τεντώνονται μεταξύ των μεγάλων σιδερένιων κουφαριών του, η ΔΕΗ έχει όραμα για τον παλιότερο ατμοηλεκτρικό σταθμό της στη Δυτική Μακεδονία, τον ΑΗΣ Πτολεμαΐδας: Να τον αναγεννήσει. Ο σταθμός είναι ανενεργός από τα τέλη του 2014, μετά τη μεγάλη φωτιά στη μία μονάδα του. Την ώρα που κανείς δεν γνωρίζει τι ξημερώνει η επόμενη μέρα για τη δημόσια επιχείρηση, στα συρτάρια υπάρχουν σχέδια ανάπτυξης, που δεν σχετίζονται με την ενέργεια. Προβλέπουν τη λειτουργία του συγκεκριμένου σταθμού ως κινηματογραφικά στούντιο. Μαζί με μία μεγάλη έκταση του ορυχείου, αλλά και τον οικισμό των εργαζομένων της ΔΕΗ με τις 120 μονοκατοικίες, ένα μεγάλο κτίριο, μία πισίνα και κήπους. Δείχνει ιδανική πρόταση για κινηματογραφικούς παραγωγούς.
«Εργοστάσιο Πολιτισμού» έχει ονομάσει η ΔΕΗ το πλάνο αξιοποίησης του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας, που είναι σε φάση «εκποίησης» των μηχανημάτων του για σκραπ. Πρόκειται για το πρώτο εργοστάσιο καύσης λιγνίτη, η κατασκευή του οποίου ξεκίνησε το 1954. Τότε λειτούργησε η πρώτη μονάδα, ακολούθησε το 1963 η δεύτερη, το 1969 η τρίτη και το 1974 η τελευταία. Αυτή που καταστράφηκε από τη φωτιά της 9ης Νοεμβρίου 2014, βάζοντας ταφόπλακα στο εργοστάσιο. Τώρα μένει η μυρωδιά και η τέφρα, όπου κι αν ακουμπάς. Είτε κινείσαι στους τεράστιους χώρους με τις τέσσερις μεγάλες γεννήτριες και τα κοντρόλ ελέγχου, είτε μπαίνεις στους τεράστιους πύργους ψύξης, το μέγεθος των οποίων τρομάζει, καθώς ακούγεται ακόμη και η ηχώ από τα κλικαρίσματα της φωτογραφικής μηχανής.
«Να, εδώ έχει σχεδιαστεί να γίνει ένα κομμάτι του στούντιο και το υπόλοιπο θα γίνει σχολή κινηματογράφου ή μουσείο της ΔΕΗ – δεν έχουν αποφασίσει ακόμη». Ένας υπάλληλος που μας συνοδεύει στους χώρους του εργοστασίου, μεταφέρει πληροφορίες για τον σχεδιασμό του πρότζεκτ. «Μακάρι να γίνει αυτό, θα έρθει κόσμος. Τι θα κάνουμε εδώ μετά τον λιγνίτη;», συμπληρώνει συνάδελφός του, στο πρόσωπο του οποίου ζωγραφίζεται η αγωνία για την επόμενη μέρα. Για τη μεταλιγνιτική εποχή σε μία περιοχή που δεν έμαθε να έχει τίποτε άλλο. Κάθεται και βλέπει μαζί μας τις τεράστιες ανενεργές γεννήτριες. Σε μία έχουν βγάλει το «καβούκι» της, ένα γιγάντιο κόκκινο κάλυμμα γεμάτο σκόνες και απομεινάρια από τα χιλιάδες περιστέρια που πλέον κυκλοφορούν στους χώρους του εργοστασίου. Κουτσουλιές αναμειγμένες με φτερά και πούπουλα. «Αυτό εδώ θα φύγει, θα μείνει μόνο το υπόλοιπο που είναι κρεμασμένο και θα κλείσει, θα γίνει ένα για να λειτουργήσει ο χώρος ως στούντιο», συνεχίζει ο υπάλληλος σχεδιάζοντας και αυτός το δημιουργικό πρότζεκτ.
Η ιδέα για τη μετατροπή του ανενεργού σταθμού, σε συνδυασμό με τον οικισμό και το ορυχείο σε κινηματογραφικό στούντιο ήταν ιδέα του Θέμη Μουμουλίδη. Σκηνοθέτης, γεννημένος στην Πτολεμαΐδα και έχοντας την ιδιότητα του βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ, είχε τη δυνατότητα να το προωθήσει. «Εγώ το πιστεύω. Είδα την πολύ μεγάλη αποδοχή από την πλευρά της ΔΕΗ, επειδή κατάλαβε ότι είναι μία σοβαρή διέξοδος για την τοπική οικονομία. Μπορούν οι εγκαταστάσεις να φιλοξενήσουν μεγάλων προδιαγραφών κινηματογραφικές παραγωγές», είπε στο VICE. «Είναι μία αυτονόητη κίνηση για μία περιοχή η οποία δεν έχει επόμενη μέρα, ειδικά μετά τις εξελίξεις με τη ΔΕΗ πρέπει να πάρει κάτι η περιοχή αυτή».
Μέσα στα 650 στρέμματα των εγκαταστάσεων του γιγάντιου εργοστασίου, εύκολα μπορεί να φανταστεί κάποιος τον Daniel Craig να τρέχει διωκόμενος.
Tον περσινό Δεκέμβριο ο τότε πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ, Μανώλης Παναγιωτάκης, επισκεπτόμενος την περιοχή έριξε τη «βόμβα» της ιδέας, χωρίς να δώσει πολλές λεπτομέρειες. Είπε ότι «η ΔΕΗ διαθέτει το σύνολο των κτιριακών εγκαταστάσεων του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας για να γίνουν κινηματογραφικά στούντιο, όπου θα πραγματοποιούνται τηλεοπτικές και κινηματογραφικές παραγωγές» και μίλησε για θέσεις εργασίας που θα τονώσουν την περιοχή. Τότε εξέφρασε την ελπίδα η περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας να πάρει τη σκυτάλη και ν’ αξιοποιήσει την ιδέα προς όφελος της περιοχής διαφημίζοντας το πρότζεκτ. Και ο τέως πρόεδρος της ΔΕΗ επανήλθε στο ζήτημα κατά τη διάρκεια της συνέλευσης των μετόχων της Επιχείρησης στα τέλη του περασμένου Ιουνίου. «Δρομολογούμε εναλλακτικές επιχειρηματικές δραστηριότητες στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας, οι οποίες θα συμβάλουν και στην ομαλή μετάβαση στη μεταλιγνιτική περίοδο. Είναι άλλωστε ήδη γνωστές οι πρωτοβουλίες μας για μετατροπή του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας σε εργοστάσιο πολιτισμού με αιχμή τη λειτουργία του ως κινηματογραφικού στούντιο», είπε στην ομιλία του.
Στελέχη της ΔΕΗ, που έχουν αρμοδιότητα στη Δυτική Μακεδονία, έλεγαν στο VICE ότι η πρόταση αποτελεί «πρόκληση» για την τοπική κοινωνία να αξιοποιήσει έναν χώρο που της παραχωρείται για να συμβάλλει στην αξιοποίηση της περιοχής. «Η πρόταση είναι να γίνει ένα κέντρο πολιτισμού των νότιων Βαλκανίων», ανέφεραν. Αυτό δείχνουν και τα δύο βίντεο που εξακολουθούν να βρίσκονται στον λογαριασμό του Youtube της ΔΕΗ. Το ένα με 3D απεικόνιση και τις φωνές από το Hollywood με ατάκες από τον «Πολίτη Κέιν» του Orson Welles, τις «Αλήθειες και Ψέματα», μία παρουσίαση του Alfred Hitchcock και τις παγκοσμίως γνωστές ατάκες του Γιώργου Φούντα στη «Στέλλα» του Μιχ. Κακογιάννη «Στέλλα φύγε, Στέλλα κρατάω μαχαίρι». Οι σχεδιαστές μετατρέπουν το εγκαταλειμμένο εργοστάσιο σε ένα «εργοστάσιο πολιτισμού» με στούντιο, σχολή κινηματογράφου, χώρο συναυλιών, θεατρική σκηνή.
Τα ασανσέρ του εργοστασίου περιμένουν ακόμα να ανεβάσουν στις εγκαταστάσεις τηλεοπτικούς και κινηματογραφικούς παραγωγούς.
Οι γιγάντιοι διακόπτες τάσης της ΔΕΗ παραμένουν εδώ και χρόνια κατεβασμένοι και σκονισμένοι, χωρίς να είναι γνωστό πότε θα δώσουν τη θέση τους στις κλακέτες για να ακουστεί από τον σκηνοθέτη το «ένα, δύο τρία, πάμε». Μέσα στα 650 στρέμματα των εγκαταστάσεων του γιγάντιου εργοστασίου, εύκολα μπορεί να φανταστεί κάποιος τον Daniel Craig να τρέχει διωκόμενος στους στενούς σιδερένιους διαδρόμους που συνδέουν τα φουγάρα με τον σταθμό και μοιάζουν να αιωρούνται, αλλά και τον Tom Cruise να κρέμεται από την κορυφή του πύργου ψύξης η διάμετρος της βάσης του οποίου, μόνον, φτάνει τα 80 μέτρα.
Το επόμενο βήμα είναι να δημιουργηθεί ένα film office, όπως έχει ήδη αποφασιστεί, προκειμένου να λειτουργήσει για τη διευκόλυνση κινηματογραφικών παραγωγών και τις αδειοδοτήσεις τους, όπως και τον συντονισμό των κινήσεων για τον εντοπισμό των παραγωγών που θα επενδύσουν στην περιοχή. Αυτό σύμφωνα με τον σχεδιασμό πρέπει να έχει γίνει μέχρι το τέλος του χρόνου και τον συντονισμό έχει η περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Ο Παναγιώτης Πλακεντάς ήταν αντιπεριφερειάρχης και στις εκλογές του καλοκαιριού εκλέχτηκε Δήμαρχος Πτολεμαΐδας. Γνωρίζει το σχέδιο για τα κινηματογραφικά στούντιο και το στηρίζει, όπως λέει στο VICE. «Είναι μοναδική προοπτική για την περιοχή, είναι αναπτυξιακό σχέδιο. Ως ιδέα είναι καλή αλλά στην πράξη έχει θέματα για να εφαρμοστεί και θα περιμένω να γίνει για να μπορέσω να μιλήσω. Θέλει αρκετά χρήματα για να υλοποιηθεί το πρότζεκτ αυτό. Υπάρχει σχέδιο και προγραμματική σύμβαση, μένει να εφαρμοστεί».
Οι πρώτοι υποψήφιοι επενδυτές αναμένονταν στις τεράστιες εγκαταστάσεις του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας τον περασμένο Απρίλιο, μεταξύ αυτών και Έλληνες ομογενείς που έδειξαν ενδιαφέρον να επενδύσουν. Η επίσκεψη αναβλήθηκε λόγω επικείμενων εκλογών. Τα ασανσέρ του εργοστασίου, που στα κουμπιά δεν έχουν αριθμούς ορόφων αλλά μέτρα ύψους, περιμένουν ακόμα να ανεβάσουν στις εγκαταστάσεις τηλεοπτικούς και κινηματογραφικούς παραγωγούς. Και οι ράγες για τα βαγονέτα με τον λιγνίτη, να μετατραπούν σε ράγες, για το παράλληλο τράβελινγκ των καμερών.
Δείτε περισσότερες φωτογραφίες:
To Vice άργησε μια μέρα (και μια αιωνιότητα). Last year!