Γιώργος Τζέλλος: Αφιέρωμα στην άυλη πολιτιστική κληρονομιά, αλλά χωρίς στρεβλώσεις – Δεν υπάρχουν Λαζαρίνες του «Τσιαρτσιαμπά»

Όπως είναι γνωστό ο Οργανισμός Αθλητισμού Πολιτισμού & Νεολαίας (ΟΑΠΝ) του Δήμου Κοζάνης , σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού και το Λαογραφικό Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας Θράκης διοργάνωσε στο  τριήμερο  10,11 & 12 Μαρτίου 2017 στην Αίθουσα του Κοβενταρείου  στην Κοζάνη εκδηλώσεις «Αφιέρωμα στην Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά».

Παρακολούθησα την εκδήλωση της τρίτης ημέρας « Ζώσα Πολιτισμική Κληρονομιά της ευρύτερης περιοχής Κοζάνης» και ομολογώ πως έμεινα ικανοποιημένος από το υψηλό επίπεδο των εισηγήσεων , αλλά και από την πολύ καλή  οργάνωση και αξίζουν συγχαρητήρια στους εισηγητές και διοργανωτές .

Κατά τη διάρκεια όμως της εκδήλωσης   το συναίσθημα  που βίωνα  ήταν  «χαρμολύπη» ,όπως γίνεται αντιληπτό παρακάτω.

Μεταξύ των εισηγήσεων και δυο εξαιρετικές που της χάρηκα  για τις «Λαζαρίνες» της Αιανής  και του Κρόκου -Γρηγόρης Κοντός  και Ιωάννα  Κύρου αντίστοιχα-,  έθιμο για το οποίο όπως έχει προγραμματιστεί και σχεδιαστεί από το Δήμο Κοζάνης σε συνεργασία με την αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου Πολιτισμού να υποβληθεί αίτημα για ένταξη του στην Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της UNESCO στην Ελλάδα , κάτι ανάλογο με αυτό που έγινε με το έθιμο των Μωμόερων πριν λίγο καιρό.

Εύχομαι να τα καταφέρουν.

Όμως δεν είχα χρόνο να παρακολουθήσω ως το τέλος της εκδήλωσης  τις τοποθετήσεις των πολιτών που ακολούθησαν  στο στρογγυλό τραπέζι -έφυγα για οικογενειακή υποχρέωση- για να πάρω και εγώ το λόγο και να πω στους διοργανωτές ότι δεν υπάρχουν Λαζαρίνες του «Τσιαρτσιαμπά», που κατά κόρον ειπώθηκε και με λύπησε,  αλλά Λαζαρίνες της της ευρύτερης περιοχής Ελίμειας – Αιανής ή αν θέλετε Λαζαρίνες των χωριών της νότιας Κοζάνης, αν και το έθιμο κρατάει κάπως και στα Σέρβια και στο Εμπόριο. Και αυτό γιατί η λέξη «Τσιαρτσιαμπάς» είναι τουρκική, που σημαίνει το παζάρι της Τετάρτης που γινόταν επι Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στο χωριό Σπάρτο, έχει διαγραφεί προ πολλού  από το λεξιλόγιο των κατοίκων , δεν εκφράζει απολύτως τίποτα σήμερα και όσοι τη χρησιμοποιούν  έχουν άγνοια του όρου  και όσοι έχουν γνώση του όρου και τη χρησιμοποιούν προσβάλλουν την περιοχή μας. Είναι απαράδεκτο σε εκδηλώσεις σαν και την πιο πάνω να ονομάζεται και να περιγράφεται στα επίσημα κείμενα το έθιμο Λαζαρίνες του «Τσιαρτσιαμπά». Όπως δεν μπορούμε να λέμε Ισβορος αντί για Λευκόβρυση ή Καραγάτς αντί για Μαυροδένδρι. Κρίμα γιατί και οι αξιολογότατοι εισηγητές από την Αθήνα , χωρίς να γνωρίζουν αναφέρονταν σε Τσιαρτσιαμπά και αλίμονο μας αν στα επίσημα κείμενα  υποβολής της αίτησης κοτσάρουν και αυτή την λέξη. Από που να φυλαχθούμε!!!

Ευτυχώς από ότι έμαθα μετά , παίρνοντας το λόγο ως πολίτης στο στρογγυλό τραπέζι η κ. Καραμήτσου Γεωργία -π. Διευθύντρια της Εφορίας Αρχαιοτήτων  Κοζάνης και του Αρχαιολογικού  Μουσείου Αιανής – έβαλε τα πράγματα στη θέση τους , αποκαθιστώντας τα ιστορικά  και  καταχειροκροτήθηκε από τους κατοίκους των χωριών που παρακολουθούσαν την εκδήλωση.

Και εγώ ως Δήμαρχος και οι προκάτοχοι μου στην Αιανή και στον  Κρόκο κάναμε πολύ αγώνα για να καθιερωθεί ο όρος Ελίμεια, αυτός που μας προσδιορίζει ιστορικά-γεωγραφικά , μας εκφράζει και αυτός πρέπει να χρησιμοποιείται επίσημα. Για όσους δεν γνωρίζουν ας μάθουν πως  στην Αιανή ο μεγαλύτερος δρόμος περίπου δυο χιλιομέτρων από την είσοδο όπως ερχόμαστε από την Κοζάνη ως την έξοδο προς το Ρύμνιο ονομάζεται οδός Ελίμειας . Αυτό κάτι  σημαiνει . Οδός «Τσιαρτσιαμπά» δεν υπάρχει . Όσοι από κακή συνήθεια τη χρησιμοποιούν ας την αλλάξουν.

Αφιέρωμα λοιπόν στην άυλη πολιτιστική κληρονομιά , αλλά χωρίς στρεβλώσεις γιατί την ακυρώνουν.

Απευθύνομαι στο Δήμαρχο Κοζάνης , να προλάβει το λάθος , να το διορθώσει και  να λάβει τα μέτρα να μη επαναληφθεί.

Και πάλι συγχαρητήρια για την ουσία της εκδήλωσης.

Κοζάνη 12 Μαρτίου 2017

Τζέλλος Ν. Γιώργος