Καύση σκουπιδιών και συμπαραγωγή, ευκαιρία ή ανάληψη κινδύνου; (του Αντώνη Δημητρίου)

Έχει ξεκινήσει δειλά ένας δημόσιος διάλογος σχετικά με την έλευση σκουπιδιών από άλλες περιοχές στην Περιφέρειας μας, ενώ ακούγονται και προτάσεις για «αξιοποίηση τους» σε αποτεφρωτήρες αστικών αποβλήτων προκειμένου να παραχθεί ηλεκτρική ενέργεια ή συμπαραγωγή σε εγκαταστάσεις τηλεθερμάνσεων. Μέχρι σήμερα υπάρχει νομικό κενό αναφορικά με τις αδειοδοτήσεις τέτοιου είδους εγκαταστάσεων και διαδικασιών. Από την άλλη όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά όσο νομίζουν κάποιοι.

Οι μονάδες παραγωγής ενέργειας από αστικά απόβλητα (MSW) αποσκοπούν στη μείωση των εκπομπών ατμοσφαιρικών ρύπων στα καυσαέρια που ελευθερώνονται  στην ατμόσφαιρα, όπως τα οξείδια του αζώτου, τα οξείδια του θείου και σωματίδια, χρησιμοποιώντας μέτρα ελέγχου της ρύπανσης. Η υψηλή θερμοκρασία, η αποδοτική καύση και οι αποτελεσματικοί καθαρισμοί και έλεγχοι μπορούν να μειώσουν σημαντικά τα αποτελέσματα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Όμως το πρόβλημα δεν έγκειται εκεί. Η καύση αστικών αποβλήτων παράγει σημαντικές ποσότητες εκπομπών διοξινών και φουρανίων  στην ατμόσφαιρα σε σύγκριση με τις μικρότερες ποσότητες που παράγονται από την καύση άνθρακα ή φυσικού αερίου. Οι διοξίνες και τα φουράνια θεωρούνται από πολλούς ως σοβαροί κίνδυνοι για την υγεία. Ωστόσο, η πρόοδος των σχεδίων ελέγχου των εκπομπών και οι πολύ αυστηροί νέοι κυβερνητικοί κανονισμοί, καθώς και η δημόσια αντιπαράθεση με τους αποτεφρωτές αστικών αποβλήτων, έχουν προκαλέσει μεγάλες μειώσεις στην ποσότητα διοξινών και φουρανίων που παράγονται από μονάδες παραγωγής ενέργειας από τα αστικά απόβλητα. Επιπλέον τα επιτρεπτά όρια των συγκεκριμένων ρύπων είναι πολύ μικρότερα σε τάξη μεγέθους, ενώ επιφυλάξεις υπάρχουν στο κατά πόσο οι online μετρήσεις μπορούν να επιτευχθούν ώστε να ενεργοποιήσουν συγκεκριμένα alarm υπέρβασης των ορίων αυτών.

Από την άλλη η ιπτάμενη τέφρα συνιστά κατά πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο για την υγεία από ό, τι η τέφρα πυθμένα, επειδή η ιπτάμενη τέφρα περιέχει τοξικά μέταλλα όπως ο μόλυβδος, το κάδμιο, ο χαλκός και ο ψευδάργυρος, καθώς και μικρές ποσότητες διοξινών και φουρανίων. Η διαχείριση της «τοξικής» τέφρας απαιτεί την μεταφορά και την τοποθέτηση της σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής Επικίνδυνων Αποβλήτων. Στην Ελλάδα δεν γνωρίζω να λειτουργεί τέτοιος χώρος, αλλά ακόμα και αν λειτουργήσει το κόστος μεταφοράς και διαχείρισης θα καθιστά βιώσιμη την όποια επένδυση-εγχείρημα;

Ταυτόχρονα στην Ευρώπη εδώ και χρόνια λειτουργούν τεχνολογίες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας από MSW, RDF, SRF. Εδώ να επισημάνω πως αυτές οι τεχνολογίες κείνται μακράν από την ελληνική πραγματικότητα! Υπάρχει ολοκληρωμένος σχεδιασμός διαλογής και συλλογής αστικών αποβλήτων, καθώς και εξασφαλισμένος, από πλευράς εκπομπών, τρόπος λειτουργίας τέτοιων μονάδων! Επιπλέον οι σχετικά «κοντινοί» ΧΥΤΕΑ καθιστούν βιώσιμο το κόστος μεταφοράς και απόθεσης της τέφρας. Επιγραμματικά αν η μετάβαση στη Δυτική Μακεδονία είναι να καίμε σκουπίδια (σε όποια τους μορφή), γιατί δεν μένουμε στον λιγνίτη; Αν πρόκειται να προχωρήσει η Μετάβαση, ας προσανατολιστεί σε ένα καθαρό «πράσινο» ενεργειακό μοντέλο, το οποίο θα αποτελεί και το συγκριτικό πλεονέκτημα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας.

Είναι πολύ εύκολο να λέγονται διάφορα, αλλά χωρίς «μολύβι και χαρτί» δεν οδηγείται πουθενά η κουβέντα αναφορικά με συγκεκριμένες δράσεις.

*Ο Αντώνης Δημητρίου είναι Διπλ. Μηχανολόγος Μηχανικός & Αεροναυπηγός 

energypress.gr