Η όξυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων στην ανατολική μεσόγειο και το Αιγαίο, ιδιαίτερα μετά και το σύμφωνο συνεννόησης με την Λιβύη για τον καθορισμό ΑΟΖ, την επιθετικότητα της αστικής τάξης της Τουρκίας έναντι των γειτόνων της (Συρία- Κύπρος- Ελλάδα), οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις που οξύνονται στην ευρύτερη περιοχή από την Ουκρανία και την Μαύρη Θάλασσα μέχρι το παλαιστινιακό και τη Λιβύη θα πρέπει να ανησυχούν ιδιαίτερα τον Ελληνικό λαό.
Καμιά αυταπάτη ότι το ΝΑΤΟ, η ΕΕ μπορούν να μας προστατεύσουν από την επιθετικότητα της αστικής τάξης της Τουρκίας. Δεν θα αναλύσουμε τους γεωπολιτικούς όρους, είναι όμως πολύτιμη πείρα πόσο ψεύτικες είναι οι ελπίδες της Κύπρου ότι η ένταξη στην ΕΕ θα έλυνε το κυπριακό και σήμερα έχουμε τουρκικά γεωτρύπανα να τρυπάνε την ΑΟΖ της Κύπρου.
Μπροστά σε αυτές τις εξελίξεις και τους ανταγωνισμούς πρέπει να δούμε το ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας με ιδιαίτερη προσοχή. Η Μεταλιγνιτική Περίοδος που προγραμματίζουν είναι εγκληματική και ανορθολογική. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να θυσιαστεί η ηλεκτρική επάρκεια της χώρας που μπορεί να διασφαλιστεί με την αξιοποίηση των λιγνιτικών αποθεμάτων.
Και μόνο αυτός ο λόγος είναι αρκετός για το ΚΚΕ να είναι αντίθετο και στον αντίποδα των στρατηγικών της απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και τη μεταλιγνιτική περίοδο. Ας πάρουν θέση και τα άλλα κόμματα τι λένε για αυτό.
Η μεταλιγνιτική περίοδος δεν είναι μια φυσική ή ανθρωπογενής καταστροφή γιατί εξαντλήθηκαν τα λιγνιτικά αποθέματα. Είναι επιλογή της αστικής τάξης της Ελλάδας, των μονοπωλιακών ομίλων του ντόπιου και του ξένου κεφαλαίου στα πλαίσια της στρατηγικής της ΕΕ για την “απελευθέρωση” και την ενιαία αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (δηλαδή κατάργηση του κρατικού μονοπωλίου της ΔΕΗ στην παραγωγή, μεταφορά και διανομή ηλεκτρικής ενέργειας και παράδοσης της στους ενεργειακούς ομίλους). Σε αυτό έχουν συμφωνήσει όλες ανεξαρτήτως οι κυβερνήσεις από τη 10ετία του 1990 σε αυτό συμφωνούν όλα τα αστικά κόμματα και όλοι οι θεσμοί της τοπικής διοίκησης.
Άλλωστε η περιφέρεια και οι δήμοι της Δ. Μακεδονίας είναι αυτοί που πρωτοστατούν για τη «δίκαιη» μετάβαση στη μεταλιγνιτική περίοδο.
Τα “καλά” της απελευθέρωσης ο λαός της περιοχής μας, ο λαός της Δ. Μακεδονίας τα γνωρίζει πολύ καλά. Τσάκισμα μισθών, συντάξεων, χιλιάδες χαμένες θέσεις εργασίας μόνιμης και σταθερής δουλειάς, δουλεμπόριο, εκατοντάδες εκατομμύρια χαμένου λαϊκού εισοδήματος για τα νοικοκυριά και την οικονομία στη Δ Μακεδονία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την περιοχή. Η απαξίωση της ίδιας της επιχείρησης, αυξήσεις ρεύματος και ενεργειακή φτώχεια των λαϊκών οικογενειών.
Η πολιτική της σημερινής κυβέρνησης κινείται στην ίδια ακριβώς αντιλαϊκή κατεύθυνση την πλήρη εμπορευματοποίηση- ιδιωτικοποίηση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Ήδη η κατάργηση του λιγνίτη από το 2028 είναι ξεπερασμένη και σήμερα μιλάμε για το 2023.
Εδώ πρέπει να δούμε την πραγματικότητα, να ακουστούν αντικειμενικές αλήθειες. Ο στόχος είναι η πράσινη ενέργεια, το green new deal. Και το λένε πλέον χωρίς καμία περιστροφή, ο θάνατος του λιγνίτη πρέπει να είναι άμεσος όσο πιο γρήγορα τόσο το καλύτερο. Δεν χωράει στα πλαίσια της απελευθέρωσης δεν συμβιβάζεται με τα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων. Είναι πλέον απαξιωμένα κεφάλαια.
Και φυσικά η πράσινη ανάπτυξη έχει κερδισμένους και χαμένους. Κερδισμένοι είναι οι επενδυτές στις ΑΠΕ στην ηλεκτρική ενέργεια από φυσικό αέριο (είναι χαρακτηριστικό ότι ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης τον τελευταίο μήνα παραβρέθηκε στα εγκαίνια της σύνδεσης με το ηλεκτρικό δίκτυο του αιολικού πάρκου της ENEL στον Καφηρέα Εύβοιας, ισχύος 154MW και συνολικής επένδυσης 300 εκατ. ευρώ περίπου, όπως και στη θεμελίωση του εργοστασίου ηλεκτρικής ενέργειας. από το φυσικού αερίου του ομίλου Μυτιληναίου ισχύος 826 MW και επένδυσης επίσης 300 εκατ. ευρώ (όταν για τα 650MW του λιγνιτικού σταθμού Αμυνταίου έδωσε τίμημα 30 εκάτ. ευρώ).
Διαβεβαίωσε έτσι με τον καλύτερο έμπρακτο τρόπο ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να θυσιάσει οποιοδήποτε λαϊκό δικαίωμα και εθνικό συμφέρον στο βωμό της ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας και της κερδοφορίας του κεφαλαίου.
Δεν ξέχασε βέβαια να τάξει για άλλη μια φορά νέες θέσεις εργασίας και φθηνότερη ενέργεια, και φυσικά δίκαιη μετάβαση για τη Δ. Μακεδονία. Να θυμίσουμε εδώ ότι η ηλεκτροπαραγωγή από λιγνίτη κοστίζει 5-6λ. η Kwh ενώ από φυσικό αέριο και ΑΠΕ από 2-5 φορές ακριβότερα φυσικά η αναλογία αλλάζει τεχνητά με τα τέλη και την πολιτική εμπορίου των ρύπων.
Όσο για τις θέσεις εργασίας και στα δύο έργα που προαναφέραμε οι εργαζόμενοι για τη λειτουργία τους δεν θα ξεπερνούν τις 5-6 δεκάδες. Χαμένοι φυσικά θα είναι οι εργαζόμενοι του κλάδου που γνωρίζουν την αύξηση του βαθμού εκμετάλλευσης τους. Χαμένοι θα είναι οι λαϊκές οικογένειες, οι αγρότες και οι επαγγελματίες που θα πληρώνουν πανάκριβο ηλεκτρικό ρεύμα. Χαμένο θα είναι εκείνο το τμήμα του κεφαλαίου που έχει επενδύσει σε παλαιότερες τεχνολογίες και οι πράσινες λύσεις το καταστρέφουν. Εδώ είναι κατά βάση η ΔΕΗ που έχει αυτές τις υποδομές. Δεν έχουν κανένα δισταγμό να πετάξουν 1,5 δισ. ευρώ της Πτολεμαΐδας και να καταστρέψουν δισεκατομμύρια ευρώ επενδυμένα σε ορυχεία και λιγνιτικούς σταθμούς για να βρουν διέξοδο τα συσσωρευμένα νέα κεφάλαια που είναι παρκαρισμένα στις ευρωπαϊκές τράπεζες και σε κρατικά ομόλογα, να ικανοποιήσουν τη δίψα τους για νέα υπερκέρδη.
Ο Ελληνικός λαός πλήρωσε και οι εργαζόμενοι της ΔΕΗ που τους άρπαξαν τα αποθεματικά του ασφαλιστικού τους ταμείου και ήταν ενσωματωμένα στα κεφάλαια που τώρα καταστρέφουν και όχι οι επιχειρηματικοί όμιλοι που ενισχύονται ξανά και ξανά. Μας λένε πρέπει να μειωθούν οι εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα για να σωθεί ο πλανήτης.
Για αυτό:
• θυσιάζουμε την επάρκεια της χώρας σε ηλεκτρική ενέργεια
• Καταστρέφουμε τη Δ. Μακεδονία να γίνουν έρημες οι πόλεις, νέο Μαντούδι η Πτολεμαΐδα το Αμύνταιο, η Κοζάνη, η Φλώρινα.
Μας λένε ότι είναι προοδευτικό:
• Να χαθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας.
• Να αυξηθούν ακόμα περισσότερο τα τιμολόγια ρεύματος.
• Να δημιουργηθούν προβλήματα στις τηλεθερμάνσεις των πόλεων, να αυξηθεί το κόστος
θέρμανσης.
Και εδώ το ψέμα έχει κουτά ποδάρια!
Αν νοιάζονταν για την προστασία του περιβάλλοντος θα σχεδίαζαν νέες σύγχρονες λιγνιτικές μονάδες από τη 10ετία του 90 που θα είχαν τις μισές σχεδόν εκπομπές. Και οικονομία λιγνιτικών αποθεμάτων. Θα έκαναν μεγάλα και μικρότερα υδροηλεκτρικά έργα, αξιοποιώντας το υδάτινο δυναμικό της χώρας θα φρόντιζαν την αποκατάσταση των εδαφών, την έγκαιρη μετεγκατάσταση οικισμών.
Στα πλαίσια της καπιταλιστικής παραγωγής και της παράδοσης της ηλεκτρικής ενεργείας στους μονοπωλιακούς ομίλους ο θάνατος του λιγνίτη είναι προδιαγραμμένος. Είναι αυταπάτη τα περί δίκαιης μετάβασης. Το ΑΕΠ της Δ. Μακεδονίας είναι περίπου 3,5 δισ. και από αυτό πάνω από το 1/3 προέρχεται από την ενέργεια, πως αυτό θα αναπληρωθεί μέχρι το 2023;
Ως τοπική διοίκηση λέγατε στις συνεδριάσεις τα προηγούμενα χρόνια ότι μόνο από την απόσυρση των σταθμών Αμυνταίου και Καρδιάς επηρεάζονται άμεσα και έμμεσα 12000 θέσεις εργασίας, πώς θα αναπληρωθούν;
Ήδη το 2020 φτάνει, οι μονάδες αποσύρονται κανένα όμως μέτρο ακόμα δεν πάρθηκε. Μόνο ασκήσεις επί χάρτου και εκθέσεις ιδεών. Όσοι είστε με την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. δεν μπορείτε να υπερασπιστείτε τα λαϊκά συμφέροντα, τα συμφέροντα της περιοχής. Γιατί τα συμφέροντα και οι επιλογές του κεφαλαίου είναι αντίθετα από αυτά.
Οι κάτοικοι της Δ. Μακεδονίας και οι εργαζόμενοι της ΔΕΗ έχουν πείρα τι θα πει απελευθέρωση. Το ΚΚΕ παραμένει στη θέση του. Για την υπηρέτηση των λαϊκών και εθνικών συμφερόντων, ο ενεργειακός σχεδιασμός της χώρας θα πρέπει να αξιοποιεί τις αναπτυξιακές δυνατότητες της χώρας για την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αυτάρκεια.
Με άξονες
1. Τον προσδιορισμό για το βέλτιστο ενεργειακό μείγμα με τη συνδυασμένη αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων πηγών (λιγνίτες, νερά, ΑΠΕ, υδρογονάνθρακες).
2. Την μεγιστοποίηση βαθμού απόδοσης των ενεργειακών έργων, ελαχιστοποιώντας τις επιπτώσεις στο περιβάλλον.
3. Την προώθηση της έρευνας για την αξιοποίηση εγχώριων πηγών ενέργειας και την διακρατικά αμοιβαία επωφελή συνεργασία.
Ο καπιταλιστικός δρόμος ανάπτυξης, το καπιταλιστικό σύστημα έχει σαπίσει δεν διορθώνεται δεν αλλάζει. Τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων πνίγουν την κοινωνία, σπέρνουν ανεργία, φτώχεια, ανασφάλεια, πολέμους και εξαθλίωση για τους λαούς. Η λύση βρίσκεται στον αντίποδα. Στο ριζικά διαφορετικό δρόμο ανάπτυξης της λαϊκής εξουσίας, της κοινωνικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής, που σκοπός της παραγωγής θα είναι η ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών του λαού και της οικονομίας και όχι τα κέρδη.
Αυτό το πλαίσιο μπορεί α εγγυηθεί :
• Την αξιοποίηση των λιγνιτικών αποθεμάτων.
• Τη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας.
• Την ικανοποίηση των αναγκών του λαού.
• Σταθερές θέσεις ασφαλούς εργασίας.
• Να δώσει ώθηση στην ισόμετρη ανάπτυξη κλάδων της οικονομίας, και περιοχών της χώρας μας, και της Δ. Μακεδονίας.
Καλούμε από αυτό το βήμα τους εργαζόμενους, το λαό:
• Να αντισταθούν στους κυβερνητικούς σχεδιασμούς για την ενέργεια, τη μεταλιγνιτική περίοδο. Ο λιγνίτης να είναι βάση της θερμικής ενέργειας.
• Να αντιπαλέψουν συνολικά την πολιτική απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας την εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση της.
• Φθηνό ρεύμα για το λαό.
Να έχουν ξεκάθαρο τα λαϊκά στρώματα πώς αυτά δεν μπορούν να γίνουν με όρους του χθες, με επιστροφή στο κρατικό μονοπώλιο αλλά με τις σημαίες του μέλλοντος για ενέργεια κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα. Σε αυτή την κατεύθυνση το ΚΚΕ θα είναι μπροστά στους αγώνες για τα δίκαια αιτήματα του κλάδου και της τοπικής κοινωνίας:
• Να μην χαθούν θέσεις εργασίας.
• Αυξήσεις και Σ.Σ.Ε. για το σύνολο των εργαζομένων του κλάδου, μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους.
• Αξιοποίηση όλων των αναπτυξιακών δυνατοτήτων της Δ. Μακεδονίας (λιγνίτης, ορυκτός
πλούτος, αγροτική παραγωγή, γούνα αλλά και υποδομές για παιδεία- υγεία.)
• Ανάπτυξη παραπέρα της τηλεθέρμανσης.
• Αποκατάσταση εδαφών.
• Μετεγκατάσταση οικισμών.
Μόνο σε αυτό το πλαίσιο μπορεί να υπάρχει δίκαιη ανάπτυξη σε όφελος του λαού στη Δ. Μακεδονία. Καμία δίκαιη ανάπτυξη δεν μπορεί να υπάρξει με την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Στο καπιταλιστικό σύστημα ανάπτυξης και ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας και της ανταγωνιστικότητας. Πολύ απλά γιατί σε ένα άδικο σύστημα δεν μπορεί να υπάρξει δίκαιη μετάβαση. Αν το βάλουν καλά στο μυαλό τους όσοι έχουν αυταπάτες και όσοι συνειδητά κοροϊδεύουν το λαό. Τις καταστροφικές συνέπειες της μεταλιγνιτικής περιόδου και της δίκαιης μετάβασης για μας και τα παιδιά μας θα τις βρούμε πολύ γρήγορα μπροστά μας. Συμπόρευση και συμπαράταξη με το ΚΚΕ στους λαϊκούς αγώνες για ριζικές λύσεις.
Τσάκωνας Αντώνης μέλος της Επιτροπής Περιοχής Δυτικής Μακεδονίας του ΚΚΕ