Ένας άλλος προβληματισμός, δίπλα στην επιστημονική έρευνα και τα απαραίτητα μέτρα ασφάλειας, για τον κορωνοϊό. – Δύο ιστορικά παραδείγματα: Σέρβια και Κοζάνη. (του παπαδάσκαλου Κωνσταντίνου Ι. Κώστα)

Ο κορωνοϊός με την αυξανόμενη, παρ’ όλα τα δραστικά-περιοριστικά μέτρα των κρατών, διάδοσή του, την έξοδό του από τη χώρα εκδήλωσής του και το πέρασμά του στην Ευρώπη, απειλεί, σύμφωνα και με τις πιο ήπιες προβλέψεις επιστημόνων, τη ζωή (όχι δεκάδων, εκατοντάδων, χιλιάδων) εκατομμυρίων ανθρώπων στη γη, αν δεν ληφθούν ακόμα πιο αυστηρά και περιοριστικά μέτρα από τα κράτη, που να τα αντέχουν και να τα μπορούν οι πολίτες. Ήδη μαθητικές εκδρομές προς τη γειτονική μας Ιταλία δεν επιτρέπονται να γίνουν και όσα σχολεία είχαν εκδράμει σ’ αυτήν, με εντολή της υπουργού Παιδείας, επέστρεψαν πάραυτα στην Ελλάδα.

Ο κορωνοϊός είναι μια παγκόσμια απειλή και η αντιμετώπισή του με τα ανθρώπινα μέσα, ως τώρα τουλάχιστον, εξαιρετικά δύσκολη, ως ακατόρθωτη. Ανθρώπινες ζωές χάνονται από τον θανατηφόρο ιό και οι αρμόδιες υπηρεσίες των κρατών, με κάθε τρόπο και μέσο, προσπαθούν, δικαιολογημένα, να αποτρέψουν τον πανικό, που είναι και ο χειρότερος σύμβουλος για τους ανθρώπους. Ο κίνδυνος όμως, έτσι ή αλλιώς, υπάρχει. Και η ανθρώπινη ζωή απειλείται.

Ο καθένας και όλοι το ευχόμαστε η επιστήμη να βρει το αντίδοτο του θανατηφόρου κορωνοϊού και να τον σταματήσει. Να τον εξαφανίσει εντελώς.

Στη δική μας (και την τοπική μας) παράδοση (Σέρβια και Κοζάνη) έχουμε παρόμοια εμπειρία από θανατηφόρους ιούς, που έφεραν το θάνατο σε δεκάδες ανθρώπους και απείλησαν τη συλλογική υπόσταση των προαναφερθέντων πόλεων και εμπειρία για το σταμάτημα της εξάπλωσης των θανατηφόρων ιών (πανούκλας και γρίπης) με την παράλληλη σωτηρία των ανθρώπων, με τη δραστική παρέμβαση του Αγίου Νικάνορα στα Σέρβια, μεταξύ του 1730-1734 και της Παναγίας στην Κοζάνη το 1918.

α. Η παρέμβαση του Αγίου Νικάνορα (μέσω της τιμίας κάρας του) στα Σέρβια:

Στο Συναξάρι του Αγίου Νικάνορα διαβάζουμε: Οι πατέρες του Μοναστηριού του Αγίου Νικάνορα της Ζάβορδας ‘’έκριναν άπαντες κοινή γνώμη να ευγάλωσι τον μέγαν όντως και πολύτιμον θησαυρόν, την πάνσεπτον κάραν του Οσίου Νικάνορος, να απέλθωσι εις τα Σέρβια, επειδή τότε διά τας των ανθρώπων αμαρτίας είχεν ακολουθήσει φθοροποιά πανούκλα εις εκείνην την πολιτείαν.’’.

Ο Επίσκοπος Σερβίων Ζαχαρίας (1730-1734 μ.Χ.) ‘’έδωσε άδειαν εις τους Πατέρας να ψάλλουν ακωλύτως Αγιασμούς εις όλην την Επαρχίαν του. Καθώς λοιπόν έκαμαν αρχήν οι Πατέρες να ψάλλουν Αγιασμούς εις τα Σέρβια, άρχισε να τρίζη και το Κιβώτιον, οπού είχε την Κάραν του Αγίου. Και τούτο έγινε άπαξ, και δις, και πολλάκις. Και απορούσαν οι άνθρωποι εις το τοιούτον τεράστιον. Μετά δε ολίγας ημέρας εγνώρισαν την του Αγίου θαυματουργίαν. Διότι όσον έτριζεν το Κιβώτιον, τόσον η λοιμώδης και φθοροποιά νόσος εξωστρακίζετο από την Πολιτείαν. Και ανάμεσα εις διάστημα ολίγων ημερών ηλευθερώθησαν όλοι οι Χριστιανοί από τον αιφνίδιον εκείνον και φοβερόν θάνατον του λοιμού και εδόξαζον τον Θεόν, και τον Άγιον’’. (Ακολουθίαι του Οσίου και Θεοφόρου Πατρός ημών Νικάνορος του θαυματουργού, του εν τη Δυτική Μακεδονία και κατά το Καλλίστρατον όρος ασκήσαντος. Εκδίδοντος του Μητροπολίτου Σερβίων και Κοζάνης Διονυσίου. Σελ. 48-50. Αθήναι 1970).

β. Η παρέμβαση της Παναγίας (μέσω της εικόνας της στο Ζιδάνι) στην Κοζάνη.

Στην ιστοσελίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Σερβίων και Κοζάνης διαβάζουμε: ‘’Το μοναστήρι της Παναγίας Ζιδανίου δημιουργήθηκε και αναπτύχθηκε στα χρόνια της τουρκοκρατίας. Η Παναγία η Ζιδανιώτισσα βρίσκεται στο χωριό Ζδάνι. Η ίδρυσή του ανάγεται στο 17ο αιώνα. Η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Ζιδανιώτισσας, η σεπτή εικόνα της Παναγίας είναι από τα λίγα κειμήλια, που διασώθηκαν δια μέσου των αιώνων μέχρι σήμερα, αφού πέρασε από πολλές μπόρες και φουρτούνες της ιστορίας. … Αναφέρεται, ότι το έτος 1918 έπληξε την Κοζάνη θανατηφόρα γρίπη, η οποία σταμάτησε με θαυματουργική παρέμβαση της Παναγίας της Ζιδανιώτισσας, που μεταφέρθηκε στην πόλη, όπου τελέστηκαν αγρυπνίες, παρακλήσεις και λιτανείες’’. (http://imsk.gr/?page_id=94).

Επίλογος: Ο προβληματισμός μου ως ερώτημα: Οι άνθρωποι σήμερα στην Ευρώπη (μέσα στην οποία και η Ελλάδα) άραγε υποψιαζόμαστε καν, αυτήν την σωτήρια εμπειρία (εμείς σε τοπικό επίπεδο των Σερβίων και της Κοζάνης – υπάρχουν βέβαια κι άλλα παραδείγματα σε άλλους τόπους) της δικής μας παράδοσης, των δικών μας ανθρώπων, των οποίων οι σημερινοί είμαστε φυσικοί και πολιτιστικοί απόγονοι;

Οι δεσμοί μας με αυτούς και με τον τρόπο θέασης των πραγμάτων του βίου έχουν χαλαρώσει. Δεν έχουν όμως αποκοπεί εντελώς οι δεσμοί μας. Κάτι έχει απομείνει. Άρα υπάρχει, έστω και αμυδρά, ελπίδα. Ελπίδα επανασύνδεσης, ανατροφοδότησης και ανασυγκρότησης του συλλογικού μας σώματος.

Ο κορωνοϊός (είτε τυχαία εμφανισθείς είτε ενσπειρώμενος υπό τινων) θα συνεχίσει να μας απειλεί.

Επείγει μια εκ βαθέων επανεξέταση των θεμελίων της εσωτερικής συλλογικής μας ύπαρξης και επανασύνδεσής μας με αυτά. Για την αναζωογόνησή μας.

Το ‘’Μάθε επιστήμη’’ είναι διακήρυξη των ιερών κειμένων της πίστης μας. Όπως και το: ‘’Γνώσεσθε την αλήθεια και η αλήθεια ελευθερώσει υμάς’’. Και όπως επίσης η παρακλητική καταφυγή στην Παναγία: ‘’Προς σε καταφεύγω σωτηρίαν επιζητών’’.

Το πρώτο βήμα είναι ο υποψιασμός για όλα αυτά, ο προβληματισμός και έπεται η επανεκκίνηση μας. Και τότε, όπως είπε ο Χριστός, ‘’τα αδύνατα παρά ανθρώποις, δυνατά παρά τω Θεώ εστί’’.

π. Κωνσταντίνος Ι. Κώστας

παπαδάσκαλος

1–3-2020