Όλη αυτή η πρωτόγνωρη εμπειρία που μέχρι τώρα αναφέραμε πλησιάζει προς το τέλος της. Το σίγουρο, όμως, είναι ότι δεν πρόκειται να επιστρέψουμε ακριβώς στην κατάσταση και στη ζωή που ήμασταν πριν. Αυτό δεν γίνεται, καθώς όλο αυτό το διάστημα ζούμε αλλαγές. Πολλές αλλαγές. Αλλαγές στις καθημερινές μας συνήθειες. Αλλαγές στις ανθρώπινες σχέσεις. Αλλαγές στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τις καταστάσεις. Πολλές αλλαγές και παράλληλα πολλές απώλειες. Σιγά σιγά βλέπουμε τον εαυτό μας να αλλάζει, να διαφοροποιείται και γιατί όχι να εξελίσσεται;
Όλη αυτή κατάσταση που βιώσαμε δεν ήταν εύκολη. Καθόλου. Ήταν μια κατάσταση γεμάτη προκλήσεις, πολύ φόβο και ακόμη περισσότερο άγχος. Επηρέασε όχι μόνο την σωματική υγεία των ανθρώπων αλλά πολύ περισσότερο άγγιξε κι άλλες πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης. Άξξιγε την ψυχική υγεία. Βλέπουμε άνοδο των ψυχικών διαταραχών. Παρατηρείται αύξηση ενδοοικογενειακής βίας. Άξξιξε κοινωνικά φαινόμενα. Στίγμα, διακρίσεις, αποστασιοποίηση μεταξύ των ανθρώπων. Ωστόσο, μπορεί να ήταν μια δύσκολη περίοδος, με πρωτόγνωρες συνθήκες, νέα πραγματικότητα, καινούργιους κανόνες αλλά έφερε μέσα και κάποια καλά. Κάποια καλά που είναι σημαντικό να τα τονίσουμε. Και γιατί να τα τονίσουμε; γιατί είναι πολύ πιο βοηθητικό να δημιουργήσουμε θετικές αναμνήσεις και εντυπώσεις από μια κατάσταση όταν θα τη διηγούμαστε στα επόμενα χρόνια, παρά να τονίζουμε τη δυσκολία και ό,τι ενδεχομένως δεν καταφέραμε.
Παρακάτω παραθέτω κάποια σημαντικά πράγματα που επιτεύχθηκαν μέσα από όλη αυτή την κατάσταση που δημιουργήθηκε:
Ενίσχυση πειθαρχίας
Μπορεί να είναι δύσκολο να ακολουθείς ακριβώς κάτι που σου ζητείται. Η αλήθεια είναι ότι δεν είναι και τόσο εύκολο όσο λένε. Η πειθαρχία κατακτιέται με εξάσκηση. Απαιτεί προσπάθεια, επιμονή και υπομονή. Δεν είναι εύκολο. Και τελικά οι περισσότεροι το καταφέραμε. Ακολουθήσαμε τα μέτρα προστασίας. Και ξέρεις όλη αυτή η προσπάθεια που κάναμε δεν βοήθησε μονο στο να μειωθεί η εξάπλωση του ιού! Βοήθησε πολύ περισσότερο τον ίδιο τον άνθρωπο να εξελίξει ένα ατομικό του χαρακτηριστικό, αυτό της πειθαρχίας. Και αυτό δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση! Αξίζουμε ένα μπράβο γι’ αυτό! Ένα μπράβο για το γεγονός ότι δεν επιλέγουμε τη στασιμότητα αλλά την εξέλιξη!
Ενότητα – ο καθένας μόνος του και τελικά όλοι μαζί
Σε όλη αυτή την κατάσταση έπρεπε ο κάθε ένας ξεχωριστά να αναλάβει την ευθύνη! Την ατομική του ευθύνη! Να προστατέψει τον εαυτό του! Το βαθύτερο νόημα, ωστόσο, της ατομικής ευθύνης έχει να κάνει με τη συλλογική ευθύνη! Ο κάθε άνθρωπος ξεχωριστά προσπάθησε, δυσκολεύτηκε, ζορίστηκε. Τελικά, όμως, όλοι εμείς οι «μόνοι» μας στην προσπάθεια, καταλήξαμε «όλοι μαζί». Είναι τόσο μαγικό αυτό. Μου θυμίζει πολύ το παράδειγμα, που λέω στους ανθρώπους που έρχονται στο γραφείο μου, με τη γυναίκα και το παιδί στο πλοίο.
Έχετε παρατηρήσει ότι στις οδηγίες λένε ότι σε περίπτωση κινδύνου πρώτα φοράει η μητέρα το σωσίβιο και μετά το παιδί; Έχετε αναρωτηθεί γιατί; σίγουρα όχι γιατί η μητέρα είναι «παρτάκιας». Αλλά γιατί όταν η μητέρα παίρνει την ευθύνη να φροντίσει τον εαυτό της και να νιώθει σταθερότητα και σιγουριά, μπορεί πιο εύκολα και αποτελεσματικά να φροντίσει και έναν άλλον άνθρωπο. Σκεφτείτε να παλεύει η μητέρα να φορέσει το σωσίβιο στο μωρό ενώ η ίδια δεν είναι σταθερή; Μάλλον θα πνιγούν και οι δυο! Όταν όμως είναι σταθερή και σίγουρη, μπορεί πιο εύκολα να βοηθήσει!
Εκτίμηση των ανθρώπινων σχέσεων
Μέχρι πριν είχαμε τις ανθρώπινες σχέσεις δεδομένες. Ξέραμε ότι κάθε μέρα θα βλέπαμε την οικογένεια μας, το/η σύντροφό μας, τους/ις φίλους/ες μας! Δεν μπορούσαμε καν να σκεφτούμε ότι μπορεί να υπάρξει στιγμή που για να το κάνουμε αυτό, θα έπρεπε να πάρουμε άδεια! Αδιανόητο! Ωστόσο, όλη αυτή η κατάσταση, συνέβαλλε στο να εκτιμήσουμε έναν κλικ παραπάνω στη σημασία του να είσαι κοντά με κάποιον. Και όταν λέω κοντά δεν αναφέρομαι μόνο στη φυσική εγγύτητα. Μέσα από όλο αυτό που ζήσαμε, νομίζω ότι πλεόν κατανοήσαμε πολύ περισσότερο και τη σημασία και τον πολύτιμο ρόλο ΚΑΙ της συναισθηματικής εγγύτητας. Για να είσαι κοντά με κάποιον δεν χρειάζεται απαραίτητα η φυσική παρουσία. Μάλιστα, πολλές φορές η συναισθηματική εγγύτητα και κατανόηση μπορεί να ενδυναμώσει πολύ περισσότερο τις ανθρώπινες σχέσεις από τη φυσική.
Αναγνώριση σημαντικότητας δραστηριοτήτων που μέχρι τώρα υποβαθμίζονταν
Σκέφτομαι πόσες φορές έχω ακούσει να «σνομπάρονται» οι καλλιτέχνες… και παράλληλα σκέφτομαι ότι χωρίς αυτούς οι μέρες της καραντίνας θα ήταν όχι απλά δύσκολες… έχεις σκεφτεί πως θα ήταν οι μέρες της καραντίνα χωρίς μουσική; Έχεις σκεφτεί πως θα ήταν οι μέρες της καραντίνας χωρίς βιβλία; έχεις σκεφτεί πως θα ήταν οι μέρες της καραντίνας χωρίς ταινίες ή σειρές; Η καραντίνα και όλη αυτή η δοκιμασία, νομίζω πως μας έδωσε μια τεράστια ευκαιρία να αναγνωρίσουμε και να εκτιμήσουμε το έργο αυτών των ανθρώπων αλλά και τους ίδιους ως οντότητες.
Φροντίδα προς τον εαυτό
Πολλές φορές η έγνοια μας είναι πώς να φροντίσουμε τους άλλους πρώτα. Να τους έχουμε όλους ευχαριστημένους. Να μην τους πούμε όχι. Το αποτέλεσμα; να παραγκωνίζουμε τον ίδιο μας τον εαυτό! Να μην τον ακούμε και να τον παραμελούμε. Μέσα στην καραντίνα είχαμε αυτόν τον χρόνο που ψάχναμε τόσο καιρό ώστε να μας φροντίσουμε! Να παρατηρήσουμε τι χρειαζόμαστε και να φερθούμε σε εμάς με έναν πιο φροντιστικό τρόπο! Να αποδεχτούμε και τις δυσκολες στιγμές μας! Να ξεχωρισουμε το «περνάω καλά» με το «είμαι καλά»! Να σταματήσουμε να είμαστε προσανατολισμένοι μόνο στο «πρέπει να είμαι καλά» αλλά να στραφούμε στο «επαρκώς ευάλωτος».
Εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μας
Μέσα από όλη αυτή την εμπειρία είδαμε πιο καθαρά πόσο μπορούμε να αντέξουμε και να συνειδητοποιήσουμε ότι τελικά μπορούμε περισσότερο από όσο νομίζουμε. Το να πιστέψουμε στον εαυτό μας και να αντιληφθούμε τη δύναμη που κρύβουμε μέσα μας καθορίζει σε μεγάλο βαθμό το εάν θα πετύχουμε ή όχι αυτό που θέλουμε. Ο άνθρωπος έχει μέσα του πολλά ψυχικά αποθέματα. Σκέψου πόσες φορές είπες «αν συμβεί το ΧΧΧ δεν θα το αντέξω…» και τελικά συνέβη, και τελικά το άντεξες, και τελικά είσαι εδώ. Είναι θεμελιώδης στη ζωή μας η πίστη στον άνθρωπο και στις δυνάμεις! Να πιστεύεις σε εσένα! Να πιστεύεις στις δυνάμεις σου και να υπενθυμίζεις στον εαυτό σου όλα αυτά που κατάφερες να κάνεις! Σκέψου μετά από λίγα χρόνια που θα εξιστορείς όλα αυτά που βιώνουμε σήμερα… σκέψου πόσο υπερηφάνεια θα νιώθεις που μπορέσαμε να τα διαχειριστούμε και να τα αντέξουμε!!
Δεν είναι όλα καταστροφικά!
Από μόνο του ένα γεγονός, μια κατάσταση, μια συνθήκη δεν είναι δύσκολη, στρεσογόνος, απειλητική! Ο τρόπος που συνδεόμαστε με αυτό και ο τρόπος που δημιουργούμε νόημα γύρω από αυτό θα το κάνει δύσκολο ή όχι!
Σου προτείνω:
Να κάνεις μια λίστα με όλα αυτά που έμαθες μέσα στην καραντίνα! Και θα δεις ότι τελικά έμαθες περισσότερα από όσα πιστεύεις και ότι τελικά μπορεί να μην ήταν και τοοοοσο χάλια!
Σε ευχαριστώ που διάβασες το κείμενο μου… δεν το θεωρώ καθόλου αυτονόητο!
Με εκτίμηση,
Μελίδου Πηνελόπη
MSc Ψυχολόγος Υγείας
Βας. Σοφίας 30, Πτολεμαίδα
2463400494, 6906928843
