Tο ταμείο απολιγνιτοποίησης και η σιδηροδρομική σύνδεση Θεσσαλονίκης – Κοζάνης (του Δημήτρη Τσανακτσίδη)

25 Μαΐου 2020
16:00

Σε μία ιδιαίτερα δύσκολη εποχή για τον προγραμματισμό και κατασκευή μεγάλων έργων στην Ελλάδα, έρχεται το γεγονός της απολιγνιτοποίησης της Δυτικής Μακεδονίας. Μία υποβαθμισμένη περιβαλλοντικά, εργασιακά και οικονομικά περιφέρεια, με πληθυσμό μόλις 200.000 κατοίκων, σβήνει βίαια την βασική της οικονομική δραστηριότητα, δηλαδή την εκμετάλλευση λιγνίτη για την ηλεκτροδότηση όλης της χώρας.

Για να αντιμετωπιστεί αυτό, έχει ήδη προβλεφθεί ένα ανταποδοτικό χρηματοδοτικό πακέτο της τάξης των 3,7 – 4,4 δισ. € για τα επόμενα χρόνια. Μόνο για Κοζάνη, Φλώρινα και Αρκαδία. Το πακέτο αυτό δεν θα περιλαμβάνει μόνο στοχευμένα ευρωπαϊκά κονδύλια: είναι υποχρεωτικό για κάθε ευρώ άμεσης κοινοτικής χρηματοδότησης στην απολιγνιτοποίηση, να μοχλεύονται επιπλέον χρήματα από εθνικούς πόρους, όπως το Ταμείο Συνοχής, ΕΣΠΑ κλπ. Τα περισσότερα από αυτά τα χρήματα φυσιολογικά δεν θα δίνονταν στην Δυτική Μακεδονία, παρά θα αξιοποιούνταν στο επενδυτικό και αναπτυξιακό πρόγραμμα όλης της Ελλάδας. Η απολιγνιτοποίηση λοιπόν είναι εθνική υπόθεση, καθώς θα αναγκάσει όλη την χώρα να σφίξει περισσότερο το ζωνάρι και να βάλει ακόμη περισσότερα μεγάλα έργα στον πάγο, προκειμένου να εξασφαλιστεί η υποχρεωτική εθνική συμμετοχή.

Το ερώτημα που ανακύπτει λοιπόν, είναι το κατά πόσο μπορεί μέρος του πακέτου της απολιγνιτοποίησης να κατευθυνθεί σε έργα που να έχουν ταυτόχρονα αναπτυξιακό χαρακτήρα τόσο σε επίπεδο Δυτικής Μακεδονίας, όσο και σε εθνικό επίπεδο. Είναι μία κατάσταση win-win, καθώς τα κονδύλια που θα μοχλευτούν από το εθνικό σκέλος της απολιγνιτοποίησης θα αξιοποιηθούν για δράσεις όχι μόνο τοπικού, αλλά και εθνικού ενδιαφέροντος. Πρέπει όμως πάντοτε να αφορούν άμεσα και απευθείας στην περιοχή Κοζάνης/Πτολεμαΐδας.

Μία ενδιαφέρουσα περίπτωση, που πληροί τα κριτήρια ένταξης στο ταμείο της απολιγνιτοποίησης, είναι η απευθείας σιδηροδρομική σύνδεση Κοζάνης – Βέροιας. Η γραμμή αυτή εντάσσεται στην ευρύτερη σύνδεση της Κοζάνης/Πτολεμαΐδας με την Θεσσαλονίκη και μπορεί να ενεργοποιήσει την λεγόμενη Δυτική Σιδηροδρομική Εγνατία. Ανέκαθεν η Δυτική Μακεδονία συνδέονταν με την υπόλοιπη χώρα με μία άγονη γραμμή μέσω Έδεσσας (απαγορευτικός χρόνος για τους επιβάτες, δύσκολη διαδρομή για τα εμπορεύματα). Όμως μία νέα γραμμή απευθείας σύνδεσης με την Θεσσαλονίκη και με τον σύγχρονο σιδηροδρομικό άξονα Πειραιά – Αθήνας – Θεσσαλονίκης – Ευρώπης, μπορεί να ξεκλειδώσει σημαντικές δυνατότητες για την περιοχή που καλείται να στηριχθεί μεταλιγνιτικά. Μεταξύ άλλων, το έργο αυτό μπορεί να προσφέρει τα παρακάτω:

  • Αποτελεί βασικό παράγοντα προσέλκυσης παραγωγικών επενδύσεων στην υπό μετάβαση περιοχή, φέρνοντας στην καρδιά της τον σύγχρονο εμπορευματικό σιδηρόδρομο και συνδέοντάς την άμεσα με λιμένες και μείζονα δίκτυα συνδυασμένων μεταφορών
  • Δίνει λύσεις προαστιακής σύνδεσης με την μητρόπολη της Θεσσαλονίκης και κινητικότητας με την υπόλοιπη χώρα
  • Βελτιώνει την αναγκαία ενδοπεριφερειακή συνοχή, επανενεργοποιώντας και την γραμμή Κοζάνης – Πτολεμαΐδας – Φλώρινας
  • Αποτελεί την ταχύτερη, φθηνότερη και τεχνικά αρτιότερη λύση άμεσης σιδηροδρομικής σύνδεσης της Δυτικής Μακεδονίας με το σύγχρονο κύριο εθνικό δίκτυο

Το κόστος της σιδηροδρομικής σύνδεσης Κοζάνης – Βέροιας εκτιμάται σε 450 εκ. €.

Ταυτόχρονα, εφόσον το έργο αυτό εντάσσεται σε έναν συγκοινωνιακό άξονα εθνικού ενδιαφέροντος όπως η Σιδηροδρομική Εγνατία, αυτόματα αποκτάει ευρύτερη διάσταση, εκπληρώνοντας τον στόχο win-win που προαναφέρθηκε καθώς θα αποζημιώσει για το υποχρεωτικό εθνικό σκέλος συμμετοχής στην απολιγνιτοποίηση. Αυτό θα γίνει ακόμη πιο σαφές εάν αναθεωρηθεί και η πρόβλεψη σιδηροδρομικής σύνδεσης της Ελλάδας με την Αλβανία, και γίνει μέσω Βέροιας – Κοζάνης – Καστοριάς, αντί μέσω Φλώρινας όπως προβλέπει το τρέχον Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Μεταφορών, που είχε διαφορετικά δεδομένα στον αλγόριθμό του όταν συντάχθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση. Με τα νέα δεδομένα της απολιγνιτοποίησης, ο προτεινόμενος εναλλακτικός άξονας μπορεί να συγχρηματοδοτηθεί από τα νέα εργαλεία, που δεν υπήρχαν τότε στο προσκήνιο. Ένας άξονας ενταγμένος στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών, και που ταυτόχρονα αποτελεί διακρατικό έργο.

Μερικά εκτιμώμενα οικονομικά στοιχεία:

  • Νέα σιδηροδρομική γραμμή Κοζάνη – Βέροια: 61 χλμ, 450 εκ. €
  • Ανακατασκευή υφιστάμενης γραμμής Κοζάνη – Πτολεμαΐδα λόγω εξόρυξης: 20 εκ. €, δρομολογήθηκε ήδη με δαπάνες της ΔΕΗ Α.Ε.
  • Αναβάθμιση υφιστάμενης γραμμής Βέροια – Πλατύ: 30 εκ. €
  • Μελλοντική σύνδεση Κοζάνη – Καστοριά: 170 εκ. €
  • Μελλοντική σύνδεση Καστοριά – σύνορα Αλβανίας: 110 εκ. €

Συμπερασματικά, είναι ενδιαφέρον να διερευνηθεί η υλοποίηση μίας νέας σιδηροδρομικής σύνδεσης Κοζάνης/Πτολεμαΐδας – Θεσσαλονίκης, δηλαδή ενός μεγάλου έργου υποδομής στην Δυτική Μακεδονία, μέσα από τα κονδύλια της μεταλιγνιτικής περιόδου. Το έργο αυτό μπορεί να αποτελέσει βασικό αναπτυξιακό παράγοντα για τον σκοπό της απολιγνιτοποίησης, παρέχοντας σημαντικά πλεονεκτήματα στην περιοχή. Ταυτόχρονα, εντασσόμενο σε έναν συνολικό άξονα διασύνδεσης με την Αλβανία, και ως μέρος της Σιδηροδρομικής Εγνατίας, διεκπεραιώνει και ένα μεγάλο έργο εθνικής κλίμακας, ώστε η συμμετοχή των εθνικών πόρων στην απολιγνιτοποίηση να έχει αντίκρισμα και σε εθνικό επίπεδο, δικαιολογώντας την ούτως ή άλλως υποχρεωτική αποστέρησή τους από άλλες προγραμματισμένες δράσεις και μεγάλα έργα της Ελλάδας.

*Ο Δημήτρης Τσανακτσίδης είναι Πολιτικός Μηχανικός – Συγκοινωνιολόγος MSc στην ΔΕΗ Α.Ε.

 energypress.gr

12 σχόλια

  • Ωραια εβγαλες το κοστος κατασκευης των γραμμων. Πανω στις γραμμες τι θα κινειται; Κανενα unimog της δεη; Η κανενα γαϊδουρι; Η μηπως το intercity (οσα εχουν μεινει απο εκτροχιασμους)?

    • Νέα σιδηροδρομική γραμμή Κοζάνη – Βέροια: 61 χλμ, 450.000.000€ Μάλιστα ως Μηχανικός και επιστήμονας λοιπόν θα έπρεπε να μας ενημερώσεις για την ομάδα που έκανε αυτή την εκτίμηση. Είναι σημαντικό οι Μηχανικοί να μιλούν με στοιχεία.. Αν εκ παραδρομής το ξέχασες σε παρακαλώ δημοσίευσε την.

  • ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΗΓΑΙΝΕΤΕ ΦΤΙΑΞΤΕ ΚΑΝΕΝΑΝ ΣΩΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΑΠΟ ΤΑ ΔΟΜΙΚΑ ΩΣ ΤΑ ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΚΑΙ ΑΦΗΣΤΕ ΚΑΤΑ ΜΕΡΟΣ ΤΑ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΑ ΓΙΑ ΚΑΜΙΑ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ (ΒΛΕΠΕ fraport ΓΙΑ ΤΑ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ.)

  • Ε ναι, γιατί η βαριά βιομηχανία της Δυτικής Μακεδονίας, χρειάζεται σιδηροδρομική γραμμή για να ανακάμψει. Και εννοείται μην ξεχνάμε και την VW που θα έρθει στην Πτολεμαιδα, το χρειάζεται και αυτή. Ρε δεν έχετε ιδέα από επενδύσεις και οικονομικά, γιατί ασχολείστε με θέματα που δεν είναι στο γνωστικό σας αντικείμενο;

  • Μου φαίνεται τον Λιάπη των ξέχασες..καλέ μου κύριε…7 εκατ ξόδεψε για να πάνε 5 τρένα από την Κοζάνη στην Θεσσαλονίκη..και μετά κρίθηκε ασυμφωρη η γραμμή.βιομηχανική ζώνη με ισχυρά φορολογικά κίνητρα είναι η μόνη λύση για την Δυτική Μακεδονία..τίποτα άλλο..

  • Χωρίς σιδηροδρομική σύνδεση καμιά μεγάλη επιχείρηση δεν θα επενδύσει στη δυτική Μακεδονία. Όχι ότι αν γίνει η γραμμή θα σκοτωθούν να επενδύουν αλλά τουλάχιστον θα υπάρχουν κάποιες πιθανότητες.

  • Για να γίνει αυτό πρέπει να έχουν συμφέρον και άλλες περιοχές, πολύ πιο ισχυρές οικονομικά και πολιτικά από τη Δυτική Μακεδονία. Μόνον σε συνεργασία με την Περιφέρεια Ηπείρου και την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας μπορούν να υλοποιηθούν τέτοιου είδους έργα. Από μόνος σου, ως Περιφέρεια δεν μπορείς. Η ευκαιρία χάθηκε όταν κατασκευάσθηκε η Εγνατία, όπου θα μπορούσαν να δημιουργήσουν παράλληλη σιδηροδρομική Εγνατία.

  • παλι τσαμπα λεφτα απο τους φορους που πληρωνουμε, πολυ στοχευμενες επενδυσεις για τους αναλογους στοχευμενους εργολαβους(βλ ανεμογεννητριες, δεη κλπ)

    Δεν προβλεπετε κανενα οφελος για το μεγεθος των επενδυσεων στον πολιτης της Κοζανης.

    Ειναι πασιφανες οτι η συνδεση κοζανη καλαμπακα θα επρεπε να ειχε γινει απο το 1950, αυτη ειναι η συνδεση με την Αθηνα, και ο δρομος Κοζανη Λαρισσα..

  • Για το τρένο της Καλαμπάκας που θα ερχόταν στην Κοζάνη έχετε ακουστα.Τι συζητάτε?Εδώ απαξιώθηκαν τα τρένα της περιοχής με εν ενεργεία τον Κολοσσό της ελληνικής βιομηχανίας τη ΔΕΗ.Να χατε να λέγατε είστε ….

Αφήστε μία απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

*

Προσοχή!!! Για να δημοσιεύονται, από 'δω και στο εξής, τα σχόλιά σας, θα πρέπει να επιλέγετε, την παρακάτω επιλογή  "Διάβασα και αποδέχομαι τους Πολιτική απορρήτου  " που σημαίνει ότι διαβάσατε κι αποδέχεστε την πολιτική απορρήτου του kozan.gr. Αν, κάποια φορά, ξεχάσετε να το κάνετε θα λάβετε μια ειδοποίηση ότι δεν το πατήσατε (αρα δεν αποδεχτήκατε την πολιτική απορρήτου). Σε αυτή την περίπτωση, για να μη χαθεί το σχόλιο σας, πατήστε να γυρίσετε πίσω  και ξαναπατήστε "δημοσίευση", τσεκάροντας, προηγουμένως, την προαναφερόμενη επιλογή. Η συμπλήρωση των πεδίων όνομα, Ηλ. διεύθυνση και ιστότοπος, της παραπάνω φόρμας, δεν είναι υποχρεωτική.

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.