Σχέδιο δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης λιγνιτικών περιοχών – Οδοιπορικό στη Δυτική Μακεδονία του κ. Κωστή Μουσουρούλη

Στα τέλη του καλοκαιριού θα είναι έτοιμο και θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση το στρατηγικό σχέδιο (master plan) για την μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών, με πρόεδρο της συντονιστικής επιτροπής του σχεδίου δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης, τον κ. Κωστή Μουσουρούλη.

 Μιλώντας σε διαδικτυακή εκδήλωση που διοργάνωσε η ελληνική εταιρεία ενεργειακής οικονομίας.

“Θα είναι, τόνισε, ένα σχέδιο δυναμικό, ρεαλιστικό και ικανό να αξιοποιήσει τα τεράστια κονδύλια που θα δοθούν από την επόμενη περίοδο προγραμματισμού”. Επανέλαβε ότι τα κονδύλια που θα διατεθούν στην Κοζάνη, την Φλώρινα και την Μεγαλόπολη έχουν αυξηθεί σε 2,6 δισεκατομμύρια ευρώ στα οποία προστίθενται πόροι οι οποίοι θα μοχλευθούν από το πρόγραμμα Invest EU καθώς και δάνεια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων .

Ο κ. Μουσουρούλης υπογράμμισε πάντως την ανάγκη να επιταχυνθεί η προσπάθεια όλων των εμπλεκόμενων φορέων, καθώς από τις αρχές του 2021 αρχίζει η επιλεξιμότητα των δαπανών, ενώ τόνισε ότι τομείς της τοπικής οικονομίας όπως η μεταποίηση, ο τουρισμός και ο πρωτογενής τομέας που είχαν ατροφήσει λόγω της παρουσίας της ΔΕΗ θα ενισχυθούν και θα αναπτυχθούν.

Στα πλαίσια του στρατηγικού αυτού σχεδίου, ο κ. Μουσουρούλης ολοκλήρωσε ένα οδοιπορικό σχεδόν δύο εβδομάδων στη Δυτική Μακεδονία. Ο πρώην υπουργός, ο οποίος από τον Μάρτιο αυτής της χρονιάς έχει οριστεί Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης για τις λιγνιτικές περιοχές της χώρας, δεν αρκέστηκε σε συναντήσεις με τους εκπροσώπους της Περιφέρειας και των Δήμων που επηρεάζονται από τη μετάβαση. Μαζί με τους συνεργάτες του επισκέφτηκε όχι μόνο τους λιγνιτικούς Δήμους Κοζάνης, Εορδαίας, Φλώρινας και Αμυνταίου, αλλά βρέθηκε επίσης στους Δήμους Βοΐου, Βελβεντού και Σερβίων της Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης, καθώς και στις Περιφερειακές Ενότητες Καστοριάς και Γρεβενών που, ως όμορες περιοχές, συμμετέχουν στη μεγάλη αλλαγή που συμβαίνει στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.

Πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις με εκπροσώπους όλων των Δήμων της Δυτικής Μακεδονίας, στις περισσότερες εκ των οποίων συμμετείχε και ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας Γιώργος Κασαπίδης, που είναι μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής Δίκαιης Μετάβασης, καθώς και οι αρμόδιοι χωρικοί και θεματικοί Αντιπεριφερειάρχες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι συναντήσεις πραγματοποιήθηκαν και με τις αντιπολιτεύσεις του Περιφερειακού και των Δημοτικών Συμβουλίων της περιοχής. Σε ένα πρόγραμμα που ξεκινούσε νωρίς το πρωί κάθε ημέρας και ολοκληρωνόταν αργά το βράδυ έγιναν, πέραν των συναντήσεων με αιρετούς της Αυτοδιοίκησης, συζητήσεις με υπηρεσιακούς παράγοντες, εκπροσώπους Εργατικών Κέντρων, Επιμελητηρίων, σωματείων εργαζομένων, επιστημονικών φορέων, με την ομάδα Απολιγνιτοποίησης που έχει συστήσει ο Περιφερειάρχης, καθώς και επισκέψεις σε παραγωγικές μονάδες, επιχειρήσεις, ορυχεία στην Αναπτυξιακή Εταιρεία Δυτικής Μακεδονίας, στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, στο παράρτημα του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης, στο Παλαιοντολογικό Μουσείο της Πτολεμαΐδας, σε ορυχεία και στη νέα μονάδα της ΔΕΗ που κατασκευάζεται στην Πτολεμαΐδα.

Από την έδρα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, ο κ. Μουσουρούλης συμμετείχε στη τηλεδιάσκεψη για την απολιγνιτοποίηση, που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 23 Ιουνίου, υπό τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Εκεί είχε την ευκαιρία να παρουσιάσει τις βασικές κατευθύνσεις του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης των περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης.

Δηλώσεις Προέδρου Συντονιστικής Επιτροπής Κωστή Μουσουρούλη

« Το μεγαλύτερο συγκριτικό πλεονέκτημα του τόπου είναι οι άνθρωποι του »

«Αυτές τις δύο εβδομάδες είχα την ευκαιρία να “οργώσω” με τους συνεργάτες μου αυτή την ευλογημένη γη, που επί δεκαετίες αποτέλεσε το ενεργειακό κέντρο της χώρας και η οποία έχει τις δυνατότητες να συνεχίσει να πρωταγωνιστεί στη μεταλιγνιτική εποχή. Είχα τη χαρά να μιλήσω με τους ανθρώπους αυτού του τόπου, που αποτελούν το μεγαλύτερο συγκριτικό πλεονέκτημά του. Στην έδρα της Περιφέρειας, σε Δημαρχεία, σε γραφεία, σε τραπέζια συσκέψεων, σε αμφιθέατρα, αλλά και σε ορυχεία, σε χωράφια, σε παραγωγικές μονάδες, σε πανεπιστημιακά τμήματα, σε κέντρα αποκατάστασης και σε μουσεία, μίλησα με τους πολίτες της Δυτικής Μακεδονίας, άκουσα τις αγωνίες τους για το σήμερα και το αύριο. Μίλησα με περισσότερους από 1500 ανθρώπους, που εκπροσωπούν φορείς και επιχειρήσεις, αλλά και με πολίτες που ήθελαν να εκφράσουν τον προβληματισμό τους,  να θέσουν ένα ερώτημα, αλλά και τα καταθέσουν τις απόψεις και τις ιδέες τους για το πως πρέπει να προχωρήσει η μετάβαση ».

 « Το σχέδιο μετασχηματισμού θα το γράψουμε μαζί »

« Αυτό το Σχέδιο, το Σχέδιο της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης το γράφουμε μαζί. Μαζί με τους συμμετέχοντες στην Επιτροπή, μαζί με τους ειδικούς, με βάση την επιστημονική τους γνώση, αλλά και μαζί με τις τοπικές κοινωνίες, που έχουν ρόλο και λόγο σε αυτή τη διαδικασία.

Το MasterPlan δε θα γραφτεί στην Αθήνα, αλλά στη Δυτική Μακεδονία και στη Μεγαλόπολη. Η σύνταξή θα ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο και θα τεθεί σε διαβούλευση με την τοπική κοινωνία. Τότε θα βρεθώ και πάλι με τους συνεργάτες μου στην περιοχή, προκειμένου να συζητήσουμε ξανά με τους φορείς.

Σε σύντομο χρονικό διάστημα ολοκληρώνεται η πλατφόρμα της Δίκαιης Μετάβασης όπου θα είναι αναρτημένες όλες οι προτάσεις των έργων των φορέων καθώς και η πορεία εξέλιξης τους και στην οποία θα έχουν πρόσβαση οι φορείς και οι πολίτες της περιοχής.

Επίσης, τις επόμενες ημέρες, μέσω αυτού του portal Μετάβασης, κάθε φορέας ή πρόσωπο θα μπορεί να καταθέσει την πρόταση του, η οποία θα εξεταστεί από την Τεχνική Επιτροπή που έχουμε συστήσει και, αν κριθεί αξιοποιήσιμη, θα ληφθεί υπ’ όψιν στην κατάρτιση του Master Plan. Είναι άλλος ένας τρόπος συμμετοχής στην κοινή προσπάθεια ».

Το όραμα για την επόμενη ημέρα  στις λιγνιτικές περιοχές

Το όραμα για την επόμενη ημέρα στηρίζεται σε πέντε πυλώνες ανάπτυξης, οι οποίοι υποστηρίζονται από την βελτίωση των υποδομών και την εναλλακτική αξιοποίηση των εδαφών που σήμερα καταλαμβάνονται από τα λιγνιτωρυχεία. Οι πέντε πυλώνες είναι η Πράσινη ενέργεια, η «έξυπνη» γεωργία, ο Βιώσιμος τουρισμός, η βιοτεχνία και βιομηχανία και τέλος η Ψηφιακή οικονομία και εκπαίδευση.

Αυτό το όραμα επιδιώκεται να μετουσιωθεί σε ένα MasterPlan, έναν ολοκληρωμένο πολυδιάστατο αναπτυξιακό χάρτη για τη Δυτική Μακεδονία και την Μεγαλόπολη που θα περιλαμβάνει ένα πλέγμα μέτρων όπως –ενδεικτικά – επενδυτικά και φορολογικά κίνητρα, νέες υποδομές, αξιοποίηση των εργαζομένων, στήριξη της αγροτικής παραγωγής και του τουρισμού, νέες βιομηχανικές δραστηριότητες, με στόχο την αναγέννηση της τοπικής οικονομίας, την εξασφάλιση των θέσεων εργασίας και τη δημιουργία νέων.

Η Δυτική Μακεδονία είναι εξοικειωμένη με τη βιομηχανική δραστηριότητα μεγάλης κλίμακας

Βάση για επόμενα βήματα είναι η εξοικείωση που έχει η Δυτική Μακεδονία με τη βιομηχανική δραστηριότητα μεγάλης κλίμακας και με την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου, που μπορεί να δημιουργήσει προοπτικές ανάπτυξης.

Στον πρωτογενή τομέα χρειάζεται καθοδήγηση της επιχειρηματικότητας, με την αξιοποίηση της επιστημονικής γνώσης και της γνώσης των αγορών. Χρειάζεται επίσης η αξιοποίηση του υδάτινου δυναμικού, που είναι το μεγαλύτερο στην Ελλάδα με δίκτυα άρδευσης. Στον τουρισμό επίσης υπάρχουν δυνατότητες, λόγω του φυσικού περιβάλλοντος, του πολιτιστικού αποθέματος, του εκπληκτικού συνδυασμού βουνών – λιμνών και της γειτνίασης με αγορές των Βαλκανίων.

Η βασική προτεραιότητα είναι δραστηριότητες που θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας, τόσο για τους ανθρώπους που σήμερα εργάζονται στην εξόρυξη, όσο και για τους ανέργους και για τους νέους που θα μπουν τα επόμενα χρόνια στην αγορά εργασίας.

Η βελτίωση των υποδομών, που θα διευκολύνει τον μετασχηματισμό του παραγωγικού μοντέλου της περιοχής, αποτελεί επίσης βασικό κομμάτι του MasterPlan. Χρειαζόμαστε βιομηχανικές υποδομές, ψηφιακές υποδομές και υποδομές μεταφορών. Πρέπει επίσης να στηρίξουμε όσους σήμερα επιχειρούν, στις υπό μετάβαση περιοχές, να παραμείνουν, αλλά και να ωθήσουμε τις νέες και τους νέους προς την επιχειρηματικότητα.

Πρωτοφανές το ενδιαφέρον για επενδύσεις στη Δυτική Μακεδονία

Υπάρχει πρωτοφανές ενδιαφέρον για επενδύσεις στη Δυτική Μακεδονία και ο στόχος είναι στον χώρο που αφήνει η ΔΕΗ να πραγματοποιηθούν μεγάλες επενδύσεις. Οι επενδύσεις αυτές χρειάζονται ισχυρά κίνητρα, την κατάλληλη γη και καταρτισμένο προσωπικό, το οποίο διαθέτει η περιοχή, και μια αποτελεσματική διαδικασία αδειοδότησης, προκειμένου να μην χάνεται πολύτιμος χρόνος και ευκαιρίες.

Πρέπει να προσελκύσουμε επενδύσεις οι οποίες είναι σε συνάφεια με το παραγωγικό μοντέλο της περιοχής και με τη βιομηχανική κουλτούρα που χαρακτηρίζει τη Δυτική Μακεδονία. Επίσης ο σχεδιασμός περιλαμβάνει τη στήριξη των επιχειρήσεων που ήδη δραστηριοποιούνται στην περιοχή. Κατά τη διάρκεια της περιοδείας Μουσουρούλη στη Δυτική Μακεδονία, ακούστηκαν πολύ ενδιαφέρουσες ιδέες από επιχειρηματίες που ετοιμάζονται να αξιοποιήσουν τη διαδικασία μετάβασης.

Ρήτρα Δίκαιης Μετάβασης για τις λιγνιτικές περιοχές

Ο Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής τόνισε : « Η Δυτική Μακεδονία και η Μεγαλόπολη θα τύχουν ειδικής πρόβλεψης από όλα τα τομεακά προγράμματα των υπουργείων μέσα από την καθιέρωση του μηχανισμού της ρήτρας δίκαιης μετάβασης. Ξεκινήσαμε ήδη με το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τη γενναία αύξηση των χρημάτων για το πρόγραμμα “Εξοικονομώ” και των επενδύσεων στις ΑΠΕ.  Το παράδειγμα αυτό θα ακολουθήσουν και άλλα υπουργεία ».

Στόχοι του σχεδίου: Υπερήφανη Δυτική Μακεδονία – Καλύτερη ποιότητα ζωής

Οι άνθρωποι των λιγνιτικών περιοχών όλες αυτές τις δεκαετίες έχουν την υπερηφάνεια ότι πρωταγωνιστούν στον εξηλεκτρισμό και γενικότερα στην ανάπτυξη της χώρας. Η Δυτική Μακεδονία θα συνεχίσει να πρωταγωνιστεί στη μεταλιγνιτική περιοχή, αξιοποιώντας τα ίδια συγκριτικά πλεονεκτήματα τη γη της και τους ανθρώπους της, αλλά και νέα τη γεωγραφική της θέση, το σπάνιο φυσικό περιβάλλον της.

Μια Περιφέρεια πράσινη, βιώσιμη, τεχνολογικά καινοτόμα που θα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο, που θα απασχολεί τις νέες και τους νέους της και που θα προσελκύει ανθρώπους από άλλες περιοχές της Ελλάδας και της Ευρώπης είναι ο στόχος του σχεδίου που, όπως επανέλαβε ο Κωστής Μουσουρούλης :« Γράφουμε μαζί ! »

Στόχο αποτελεί επίσης οι υπό μετάβαση περιοχές να έχουν τις ίδιες αναπτυξιακές δυνατότητες με καλύτερη ποιότητα ζωής για τους πολίτες τους, δηλαδή μετάβαση προς μια καλύτερη ζωή στη Δυτική Μακεδονία.

Στην ομαλή μετάβαση κανείς δεν μένει πίσω

Ο Κωστής Μουσουρούλης δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει : «Η λεγόμενη απολιγνιτοποίηση συμβαίνει τα τελευταία δέκα χρόνια. Και οι λιγνιτικές περιοχές υφίστανται τις συνέπειές της αυτό το διάστημα αντιμετωπίζοντας τον εφιάλτη της φτώχειας και της ανεργίας. Πλέον υπάρχει σχεδιασμός, όχι μόνο για να αντιμετωπιστούν οι απειλές, αλλά και για να δημιουργηθούν ευκαιρίες. Δεν πρόκειται να γίνουν πειράματα και κανείς δεν θα αφεθεί στην τύχη του. Κανείς δεν θα μείνει πίσω ! ».

Και ολοκλήρωσε λέγοντας : « Υπάρχει πολλή δουλειά μπροστά μας. Για αυτό τον λόγο πρέπει όλοι να λειτουργήσουμε ως ορχήστρα, η Κυβέρνηση και οι συμμετέχοντες στη Συντονιστική Επιτροπή, δηλαδή οι δύο Περιφέρειες, ο ΟΑΕΔ και η ΔΕΗ. Επίσης οι Δήμοι, οι παραγωγικοί φορείς και κοινωνικοί εταίροι, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας και όλοι οι εμπλεκόμενοι πρέπει να λειτουργήσουμε σαν ορχήστρα, ώστε να μην χαθεί χρόνος και ευκαιρίες. Είχα την ευκαιρία να μιλήσω με όλους και ξέρω ότι η Δίκαιη Μετάβαση είναι υπόθεση όλων μας. Και είναι ταυτόχρονα εθνική υπόθεση, που πρέπει να κερδηθεί ! ».