Το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης κι η συμβολή των αποφοίτων του στην προσπάθεια παραγωγής αποτελεσματικού εμβολίου κατά του κορωνοϊού (Του Χρήστου Καφάση)

Η πολυαναμενόμενη ανακοίνωση από το BBC για την ασφάλεια αλλά και την επιτυχή, σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία, του εμβολίου κατά του κορονοϊού από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, έγινε σήμερα (20/07/2020) και δημιούργησε για πρώτη φορά κύμα αισιοδοξίας στη διεθνή κοινότητα. Οι δοκιμές που έγιναν σε 10.000 άτομα έδειξαν ότι το εμβόλιο οδήγησε στην δημιουργία αντισωμάτων και λευκών κυττάρων που καταπολεμούν τον κορονοϊό και είναι ανεκτό από τον οργανισμό.

Για τους «παροικούντες την Ιερουσαλήμ» αυτή η επιτυχία ήταν θέμα χρόνου να συμβεί και μάλιστα από το συγκεκριμένο Πανεπιστήμιο. Οι λόγοι πολλοί. Θα απαριθμήσω μερικούς. Το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης αναδεικνύεται εδώ πέντε (5) χρόνια ως το καλύτερο Πανεπιστήμιο του Κόσμου από την έγκυρη διεθνή επιθεώρηση κατάταξης των Πανεπιστημίων όλου του κόσμου, την Times Higher Education World University Rankings. Την ίδια περίοδο η Ιατρική Σχολή της Οξφόρδης κατακτά την πρώτη θέση παγκοσμίως αφήνοντας στη δεύτερη θέση την περίφημη Ιατρική Σχολή του Harvard. Τέλος, ο αριθμός των καθηγητών, των υποψηφίων διδακτόρων και των μεταδιδακτορικών φοιτητών της Οξφόρδης ξεπερνούν σε αριθμό τους αντίστοιχους επιστήμονες όλων των Πανεπιστημιακών Ιατρικών Σχολών του κόσμου, ενώ παράλληλα πολλοί από τους εν ενεργεία καθηγητές είναι κάτοχοι των βραβείων Nobel της Ιατρικής και Φυσιολογίας και της Χημείας.

Το άρθρο αυτό το έγραψα όχι για να αναφέρω όλα τα παραπάνω τα οποία μπορεί να διαβάσει κανείς σε κάθε εφημερίδα και website επιθυμεί από σήμερα το πρωί, αλλά με σκοπό να αναδείξω μια ακόμη ομάδα Οξφορδιανών, των εν ζωή δηλαδή αποφοίτων του Πανεπιστημίου, του λεγόμενου alumni, από ολόκληρο τον κόσμο. Ποιος θα μπορούσε να είναι ο ρόλος αυτών, θα ρωτούσε κάποιος. Την ίδια ερώτηση έκανα και εγώ όταν πέρασα τις Πύλες του Κορυφαίου αυτού Ιδρύματος ως φοιτητής πριν από 30 ακριβώς χρόνια. Η απάντηση στην παραπάνω ερώτηση έκρυβε μέσα της όλο αυτό το κοινωνικό-πολιτικό και οικονομικό σύστημα που αποκαλούμε «Αγγλοσαξονική Κουλτούρα».

Μέρος της κουλτούρας αυτής αποτελεί η συνήθεια οι απόφοιτοι των Βρετανικών Πανεπιστημίων, και ιδιαίτερα των κορυφαίων εξ αυτών, δηλαδή της Οξφόρδης και του Καίμπριτζ, ως ελάχιστο δείγμα τιμής για τη δυνατότητα που τους δόθηκε να φοιτήσουν στα Πανεπιστήμια αυτά, να χρηματοδοτούν αρκετά συχνά, υπό τη μορφή χορηγιών, σημαντικές ερευνητικές μελέτες που εκπονούν τα εν λόγω Πανεπιστήμια, και οι οποίες έχουν τις περισσότερες φορές θετικό αντίκτυπο σε όλο τον κόσμο. Μία λοιπόν από αυτές τις μελέτες ήταν και η έρευνα για το εμβόλιο κατά του κορονοϊού.

Ήδη από τις αρχές του Μαρτίου του 2020 η έρευνα για το εμβόλιο είχε ξεκινήσει. Δεκάδες χιλιάδες απόφοιτοι της Οξφόρδης από όλο τον κόσμο, λάβαμε το ίδιο e–mail με το οποίο η ερευνητική ομάδα μας καλούσε να βοηθήσουμε χρηματικά με όποιο ποσό μπορούσε και ήθελε ο καθένας την έρευνα. Την αρχή και συγκεκριμένη στις 24 Μαρτίου του 2020 την έκανε η ίδια η Βρετανική Κυβέρνηση χρηματοδοτώντας το εγχείρημα με 23,000,000 ευρώ. Στις 10 Ιουλίου του 2020 οι χορηγίες και οι δωρεές από τους αποφοίτους είχαν ξεπεράσει τα 70,000,000 ευρώ! Δέκα (10) ημέρες μετά, σήμερα δηλαδή, ανακοινώθηκε πως το εμβόλιο ήταν έτοιμο, αποτελεσματικό και ασφαλές.

Στο διάστημα των τεσσάρων (4) μηνών, από το Μάρτιο δηλαδή μέχρι και τον Ιούλιο, σε εβδομαδιαία βάση, η ερευνητική ομάδα αλλά και ο ίδιος ο Αντιπρύτανης ενημέρωνε μέσα από εκατοντάδες ηλεκτρονικές πλατφόρμες όλους τους δωρητές για την πορεία της εξέλιξης της έρευνας. Η εμπειρία αυτή μπορώ να πω πως ήταν η σημαντικότερη της ζωής μου.

Δεν θέλω να κλείσω το άρθρο αυτό με κάτι «διδακτικό», δηλαδή με φράσεις όπως «γιατί να μην υιοθετήσουμε και στην Ελλάδα την ίδια κουλτούρα» και άλλα τέτοια. Ως πολιτικός επιστήμονας, οικονομολόγος, και κοινωνιολόγος συνάμα, γνωρίζω πως η κουλτούρα δεν αλλάζει από τη μία μέρα στην άλλη, αλλά και δεν είναι μενού εστιατορίου να διαλέξεις τι θα πάρεις και τι θα αφήσεις. Δεν ήταν επομένως αυτός ο σκοπός που έγραψα το άρθρο αυτό.

Κλείνοντας θα ήθελα να επαναλάβω τα λόγια ενός παλιού μου φίλου μου από τα φοιτητικά χρόνια και σημερινού δημοσιογράφου της Guardian, του Guy Browning, ο οποίος μέσα σε λίγες λέξεις περιγράφει την εμπειρία που αφήνει σε όποιον έχει την ικανότητα αλλά και την τύχη να περάσει μερικά από τα καλύτερα χρόνια της ζωής του στα θρανία των χιλιόχρονων κολλεγίων της Οξφόρδης:

Being an Oxford graduate is like having a permanent source of emotional central heating. Whatever happens to you later in life, the fact that you were once at Oxford marks you out as someone who was destined for greatness before accountancy beckoned.

— Guy Browning, Oxford Today, Trinity Issue 2007, p. 64