Εισήγηση του Βουλευτή Στάθη Κωνσταντινίδη στην Ολομέλεια της Βουλής στο Σ/Ν του Υπουργείου Οικονομικών (Βίντεο)

Εισήγηση του Βουλευτή Στάθη Κωνσταντινίδη στην Ολομέλεια της Βουλής στο Σ/Ν του Υπουργείου Οικονομικών «Περιστολή του λαθρεμπορίου-Κύρωση του Πρωτοκόλλου για την εξάλειψη του παράνομου εμπορίου καπνού, διατάξεις περί κοινωφελών περιουσιών και σχολαζουσών κληρονομιών, διατάξεις για τα τέλη κυκλοφορίας και τα τέλη ταξινόμησης, κίνητρα για την προσέλκυση φορολογικών κατοίκων»

Συζητούμε σήμερα ένα νομοσχέδιο για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου, ενός διαχρονικού προβλήματος που δυστυχώς παραμένει ακόμα επίκαιρο. Καλούμαστε, συνεπώς, να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικότερα αυτού του είδους την παραβατικότητα, η οποία διαταράσσει βασικές λειτουργίες της κοινωνικοοικονομικής ζωής και δεν επιτρέπει στη χώρα να αναπτύξει όλη τη δυναμική της. Και είναι πράγματι έτσι, αν αναλογιστούμε πόσα έσοδα χάνονται ετησίως από την παράνομη διακίνηση καυσίμων, ποτών, καπνικών ειδών, καφέ, φαρμάκων, τροφίμων και άλλων προϊόντων.

Δικαίως, νομίζω, επιφυλάχθηκε για το πραγματικό ύψος του λαθρεμπορίου ο εισηγητής της πλειοψηφίας. Δεν αμφισβητείται, όμως, από κανέναν ότι ο τζίρος του ανέρχεται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Μεγέθη, χρήματα, που λείπουν από την εθνική οικονομία, βλάπτουν τη δημοσιονομική ευστάθεια και προκαλούν τεράστιες στρεβλώσεις στην αγορά, στον ανταγωνισμό και τελικά αγανάκτηση στους έντιμους επαγγελματίες και στην κοινωνία.

Είναι λοιπόν η λαθρεμπορία ένα πεδίο στο οποίο η χώρα δεν τα έχει πάει όσο καλά θα θέλαμε, παρά τις κατά καιρούς φιλότιμες προσπάθειες. Και είναι λογικό, όταν επί δεκαετίες το διωκτικό σύστημα λειτουργούσε σε ένα αναχρονιστικό πλαίσιο ενώ υστερούσε σε πόρους, σε μέσα, σε τεχνολογικό εξοπλισμό, την ώρα που η εγκληματικότητα από την άλλη πλευρά διέθετε εργαλεία αιχμής.

Και, τελικά, όσο αδυνατούσε η πολιτεία να αναχαιτίσει την παράνομη δραστηριότητα, τόσο επέβαλε δυσβάσταχτες φορολογικές και δασμολογικές επιβαρύνσεις στους συνεπείς, σε μία προσπάθεια να αντισταθμίσει τις απώλειες. Βεβαίως, το μοντέλο αυτό λειτουργεί πάντα αντίστροφα, αφού ανατροφοδοτεί την δασμοφοροαποφυγή. Όσο μεγαλύτερες οι επιβαρύνσεις, τόσο ισχυρότερα τα κίνητρα για να καταφύγει κάποιος σε αυτές τις πρακτικές.

Όμως, εκτός από την οικονομική διάσταση, εξίσου σημαντική είναι και η απειλή της υγείας των πολιτών, αφού τα λαθραία προϊόντα είναι συνήθως άγνωστης προέλευσης, μπορεί να είναι νοθευμένα, αλλοιωμένα και τότε σίγουρα πολύ επικίνδυνα.

Συνεπώς, το συζητούμενο νομοσχέδιο:

• απαντάει στα κρίσιμα ζητήματα,

• εντοπίζει τις δυσλειτουργίες στην ελεγκτική διαδικασία,

• ενθαρρύνει και ενισχύει τους λειτουργούς στο διωκτικό τους έργο

• εξοπλίζει τις υφιστάμενες δομές και δημιουργεί νέες όπου κρίνεται αυτό αναγκαίο, και επιπλέον,

• εκσυγχρονίζει το θεσμικό οπλοστάσιο.

Οι ρυθμίσεις αναφορικά:

* με τη λειτουργία του Συντονιστικού Επιχειρησιακού Κέντρου και την ηλεκτρονική εφαρμογή που τίθεται στη διάθεσή του,

* τη δημιουργία στην ΑΑΔΕ της βάσης δεδομένων για τους επιτηδευματίες που δραστηριοποιούνται στην προμηθευτική αλυσίδα αλκοολούχων ποτών και το σύστημα ταυτοποίησης των προϊόντων αυτών,

* το μητρώο καταχώρισης των δεξαμενών αποθήκευσης και διακίνησης των ενεργειακών αγαθών,

* την ενίσχυση της ελεγκτικής διαδικασίας στα πετρελαιοειδή και στις συναλλαγές καπνικών ειδών,

* αλλά και οι στοχευμένες παρεμβάσεις στο κυρωτικό πλαίσιο,

* και τέλος, η ενημέρωση των καταναλωτών για τις αθέμιτες πρακτικές,

αποτελούν κάποιες από τις ουσιώδεις βελτιώσεις που επιφέρει το συζητούμενο σ/ν.

Πρόκειται, συνεπώς, για μία ολοκληρωμένη παρέμβαση για το λαθρεμπόριο που δημιουργεί βάσιμες προσδοκίες ότι θα υπηρετήσει τους στόχους της.

Επιβεβλημένη είναι, εξάλλου, η κύρωση του σχετικού Πρωτοκόλλου, σε άλλο κεφάλαιο του ν/σ, της Σύμβασης Πλαισίου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τον έλεγχο του Καπνού, καθώς και η εναρμόνιση των διατάξεων για τον υπολογισμό του τέλους ταξινόμησης και των τελών κυκλοφορίας σύμφωνα με την ευρωπαϊκή και την παγκόσμια μέθοδο μέτρησης εκπομπών των ρύπων.

Περαιτέρω, όσοι έχει τύχει να εμπλακούν σε διαδικασίες για τη διαχείριση σχολαζουσών κληρονομιών, κοινωφελών περιουσιών, και αντίστοιχων υποθέσεων, σίγουρα αντιλαμβάνονται την αξία και την αναγκαιότητα των επιχειρούμενων παρεμβάσεων, τόσο για τους ανθρώπους στους οποίους ανατίθενται τέτοια καθήκοντα, όσο και για τη βέλτιστη αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων.

Τέλος, μία πολύ ενδιαφέρουσα ρύθμιση, είναι αυτή του άρθρου 40. Με αυτήν επιδιώκεται η απόκτηση φορολογικής κατοικίας στην Ελλάδα από ανθρώπους που αποκτούν εισοδήματα από μισθωτή εργασία και επιχειρηματική δραστηριότητα στην ημεδαπή, με την παροχή κινήτρων. Όπως συμβαίνει και με άλλες συναφείς ρυθμίσεις, η Ελλάδα επιδιώκει την προσέλκυση νέων φορολογικών κατοίκων, προκειμένου να ενισχύσει τα έσοδά της . Αντίστοιχες πρακτικές εφαρμόζονται φυσικά σε όλον τον κόσμο.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πρέπει να κατανοήσουμε ότι οι οικονομίες αλλάζουν, οι συνθήκες απασχόλησης επίσης. Είτε το θέλουμε είτε όχι, η απομακρυσμένη εργασία ήρθε για να μείνει σε όλον τον κόσμο και ιδίως για τις μεγάλες επιχειρήσεις.

Με τα δεδομένα που θα διαμορφωθούν στην μετακορωνοϊό εποχή, σύντομα θα πρέπει με μία αντίστοιχη διάταξη να προσελκύσουμε στη χώρα και να τους κάνουμε και φορολογικούς κατοίκους της, ανθρώπους που θα μπορούν να διαμένουν εδώ αλλά να εργάζονται απομακρυσμένα σε μεγάλες επιχειρήσεις του εξωτερικού, εκεί δηλαδή που ήδη εργάζονται. Πρόκειται για πολίτες που κατά τεκμήριο έχουν υψηλή κατάρτιση και είναι υψηλά αμειβόμενοι, ενώ η προσέλκυσή τους θα υπηρετήσει και τον στόχο του brain gain .

Τώρα, de lege ferenda, παράλληλα με την ενίσχυση των μηχανισμών αποτροπής, πρέπει να επανεξετάσουμε το ύψος του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, που πρέπει να ομολογήσουμε ότι σε κάποια είδη είναι πάρα πολύ υψηλός, στην κατεύθυνση της μείωσης, ώστε να μην ενθαρρύνεται το λαθρεμπόριο, και τελικά μέσω της νομιμοποίησης μέρους των λαθραίων συναλλαγών να αυξήσουμε και τα κρατικά έσοδα.

Ενόψει, δε και των ιδιαιτέρων συνθηκών που προέκυψαν από την πανδημία, προτείνω τη μικρή παρέκταση του πεδίου εφαρμογής του άρθρου 16 ν. 4714/2020, για τη διευθέτηση φορολογικών διαφορών, από Επιτροπή Εξώδικης Επίλυσης, με κριτήριο όχι το χρόνο της επιδικίας (ο οποίος εν πολλοίς εξαρτάται από τη διοίκηση) αλλά το χρόνο τέλεσης (μέχρι σήμερα δηλαδή) και την εισαγωγή αντίστοιχης διάταξης και για τελωνειακές διαφορές (π.χ. της μη καταβολής Ε.Φ.Κ), που ομοιάζουν με τις φορολογικές.

Τώρα, το κομμουνιστικό κόμμα μονότονα μέμφεται τον καπιταλισμό, όταν είναι γνωστό ότι οι λαθραίες συναλλαγές ανθούσαν στους δρόμους των χωρών της πρώην Σοβιετίας, ακόμα και για ευτελή είδη.

Καταληκτικά, δεδομένης και της ευρύτατης αποδοχής των διατάξεων του συζητούμενου νομοσχεδίου, τόσο στη διαβούλευση όσο και κατά την κοινοβουλευτική επεξεργασία, εισηγούμαι την ψήφισή του.