Το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΓΠΝ) και η εταιρεία ΛΚΝ ΑΝΑΛΥΣΙΣ, μετά την σύμβαση του ΥΠΑΑΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, παρουσίασε στη Βουλή στις 26/11/2020 την SWOT ΑΝΑΛΥΣΗ της Ελληνικής Γεωργίας για την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ το 2023 (το 2021 και το 2022 είναι μεταβατική περίοδος).
Μερικές από τις επισημάνσεις άξιες λόγου:
- ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΣΥΓΚΛΙΣΗ : Λόγω του ιστορικού μοντέλου και παρά την εσωτερική σύγκλιση το 2015, συνεχίζουν να εμφανίζονται εντός της ίδιας περιφέρειας μεγάλες διαφορές στη μοναδιαία αξία δικαιώματος, μέχρι και εξαπλάσιες οι διαφορές .Η επιλογή του μοντέλου καταβολής των άμεσων ενισχύσεων με την εφάπαξ εξίσωση (flat rate ή εσωτερική σύγκλιση) είναι επιβεβλημένη γιατί επηρεάζει μεγάλο αριθμό γεωργικών εκμεταλλεύσεων (ευκαιρία).
- ΑΝΑΔΙΑΝΕΜΗΤΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ : Για την βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεων, απαιτείται η μεταφορά χρημάτων από μεγάλες στις μικρές εκμεταλλεύσεις σε έκταση (ευκαιρία). Π.χ. από παραγωγό με 1000 στρ. και με επιδότησεις 30.000€, να του αφαιρούνται 100 στρ., δηλαδή 3000€, τα οποία να παίρνει μικρός παραγωγός των 50στρ. με 1.500 €. Έτσι ο μεγάλος θα πάρει 27.000€ και ο μικρός θα πάρει 4.500€.
- ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ : Σήμερα στην Ελλάδα παίρνουν συνδεδεμένες ενισχύσεις 19 προϊόντα και σε μόνο 5 από αυτά μοιράζεται το 72% των χρημάτων .Η πολυδιάσπαση των συνδεδεμένων ενισχύσεων δεν βοηθάει. Θεωρείται ότι τα 19 προϊόντα είναι πολλά (αδυναμία και απειλή).
- Η μη ορθολογική εφαρμογή της έννοιας του «πραγματικού γεωργού» (απειλή).
- Πιθανή καθυστέρηση της ένταξης εκτεταμένων περιοχών βοσκοτόπων στην κατηγορία των επιλέξιμων εκτάσεων και η έλλειψη διαχειριστικών σχεδίων βοσκοτόπων (απειλή).
- ΕΘΝΙΚΟ ΑΠΟΘΕΜΑ : < Μαύρη τρύπα > χαρακτήρισαν το ΕΘΝΙΚΟ ΑΠΟΘΕΜΑ οι φορείς που έκαναν την SWOT ANAΛΥΣΗ. Γνωστή στο πανελλήνιο η απάτη με τα βοσκοτόπια. Παίρνουν δικαιώματα χωρίς ζωικό κεφάλαιο από το εθνικό απόθεμα διάφοροι, εις βάρος νέων που μοχθούν και εργάζονται χωρίς επιδοτήσεις. Πάγιο αίτημα των νέων αγροτών η κατανομή επιδοτήσεων με περιφερειακό μοντέλο εξίσωση αυτών. Θεσμικό πλαίσιο για δικαιώματα από το εθνικό απόθεμα για την θωράκιση του. Αναρωτώμαι κατά πόσο αμφισητούνται βάσιμα ως δικαιούχοι Εθν. Αποθέματος τα 3.800 άτομα που διάβασα, και χρειαζόταν κάποια εκατομμύρια ευρώ επιπλέον άλλων ετών για την πληρωμή τους. Τι θα γίνει με τους δημοσιονομικούς καταλογισμούς που είναι βέβαιο ότι θα επακολουθήσουν;
- ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ : Το μέτρο των βιολογικών χρήζει αναδιάρθρωσης στη νέα περίοδο. Μέσα σε ένα χρόνο επταπλασιάσθηκαν τα στρέμματα βιολογικής μηδικής όταν οι βιολογικές εκτροφές μετά βίας διπλασιάστηκαν! Υπάρχει αναντιστοιχία μεταξύ της αύξησης των καλλιεργουμένων εκτάσεων και των βιολογικών προϊόντων που τελικά καταλήγουν στον καταναλωτή. Όταν κάποιος επιδοτείται για να παράγει βιολογικά πρέπει να τα διαθέτει στην αγορά. Πολλή έκταση λίγο βιολογικό προϊόν , επισημαίνει η ανάλυση SWOT. Έτσι, η εισαγωγή τιμολογίων παράδοσης να είναι απαίτηση του προγράμματος (δικλείδα ασφαλείας). ΄Αλλο να καλλιεργείς μηδική χωρίς ιδιαίτερο κόστος λέει η μελέτη και άλλο να καλλιεργείς κηπευτικά. Στη ζωϊκή παραγωγή δίνεται η δυνατότητα η επιδότηση να δίνεται ανά ζώο και όχι ανά στρέμμα βοσκοτόπου (αδυναμία).
- Μείωση 20% των γεωργικών εκμεταλλεύσεων στην Ελλάδα μετά το 2007, αλλά το μέγεθος αυτών αυξάνεται.Τα δε 2/3 περίπου της γεωργικής γης είναι ενοικιαζόμενα με ενοίκιο υψηλό και μη διαθέσιμη γη για αγορά.
ΚΟΖΑΝΗ, Ιανουάριος 2021
ΜΑΓΔΑ ΑΝΔΡΟΝΙΚΙΔΟΥ
(Γεωπόνος, Επιστ. Σύμβουλος HERBS&OILS)